Środowisko, to zespół czynników abiotycznych i biotycznych oddziałujących na organizm. Czynniki abiotyczne związane są ze składem chemicznym oraz stanem fizycznym środowiska, np. światło, temperatura, wilgotność i opady atmosferyczne, gleba, zasolenie, ruch powietrza. Czynniki biotyczne obejmują oddziaływania, których źródło stanowią inne organizmy. Są to oddziaływania wewnątrz – i międzygatunkowe. Czynnik, który przy określonej wartości wywiera niekorzystny wpływ na organizmy, staje się czynnikiem ograniczającym. Czynnikami ograniczającymi są zasoby środowiska wykorzystywane przez organizm oraz wszystkie inne czynniki abiotyczne i biotyczne.
Prawo minimum Liebiga mówi, że decydujący wpływ na wzrost i rozwój organizmu ma czynnik, który występuje w niedoborze. Jest on czynnikiem ograniczającym
Prawo tolerancji Shelforda stanowi rozszerzenie prawa minimum. Mówi, że zarówno niedobór, jak i nadmiar czynnika wpływa ograniczająco na wzrost i rozwój organizmów.
Wynika stąd, że organizm może rozwijać się tylko w określonym zakresie wartości danego czynnika. Zdolność organizmu do znoszenia działania czynników o różnym natężeniu nosi nazwę tolerancji ekologicznej. Zakres tolerancji stanowi rozpiętość zmian danego czynnika, w którym funkcjonowanie organizmu nie zostaje zakłócone. Zakres ten wyznaczony jest przez wartości: minimum, maksimum i optimum działającego czynnika. Określają one wartości dopuszczalne /minimum lub maksimum życiowe/, poniżej których następuje śmierć organizmu oraz wartość optymalną, w której warunki dla rozwoju organizmu są najkorzystniejsze.
Tolerancja różnych organizmów względem tego samego czynnika może być odmienna. Gatunki o szerokim zakresie tolerancji, które mogą żyć przy różnych natężeniach czynnika nazywane są eurybiontami /np. eurytermem jest żmija zygzakowata/. Gatunki o wąskim zakresie tolerancji nazywane są stenobiontami. Ich możliwości przeżycia obejmują niewielki zakres zmienności danego czynnika /np. oligotermami są ryby głębinowe, politermami organizmy z gorących źródeł/.
Gatunki o wąskim zakresie tolerancji w stosunku do określonego czynnika mogą być pomocne w określaniu stanu środowiska. Swoim występowaniem wskazują na obecność określonych warunków środowiskowych. Nazywane są gatunkami wskaźnikowymi /bioindykatorami/, np. do analizy stopnia zanieczyszczenia powietrza wykorzystuje się różne gatunki porostów.