Funkcjonuje w państwach cechujących się ograniczonym uczestnictwem społeczeństw w systemie rządzenia, ograniczonymi formami działalności publicznej i politycznej oraz odpowiednio ukształtowanym aparatem państwowym, zupełnie podporządkowanym decyzjom rządzącego reżimu. Jest często określany jako forma pośrednia pomiędzy demokracją a totalitaryzmem. Autorytaryzm wyrasta z przekonania o wartości elitaryzmu, czyli sprawowania rządów przez jednostki, które z powodu swego autorytetu mają legitymację władzy i prawo do narzucania swojej woli całemu społeczeństwu. Autorytaryzm odrzuca demokrację jako mało efektywną i nieskuteczną formę sprawowania rządów, dlatego największe znaczenie ma władza wykonawcza przy zupełnym pominięciu lub znacznym ograniczeniu reprezentacji parlamentarnej będącej władzą ustawodawczą. W państwie autorytarnym najczęściej nie występuje jedna i obowiązująca wszystkich ideologia. Cechuje go posiadanie charyzmatycznego przywódcy, mającego duże poparcie w armii, która niejednokrotnie staje się ważnym narzędziem w sprawowaniu władzy.W porównaniu z demokracją znacznemu ograniczeniu ulega pluralizm partii, działalność opozycji i swobody obywatelskie. System autorytarny występował w Hiszpanii w czasach rządów generała Franco.