Syn zbuntowany przeciw ojcu

Chyba najczęstszą kreacją syna w tekstach kultury jest kreacja syna zbuntowanego. Już w mitologii znajdujemy motyw buntu bogów przeciw ojcu – Kronos, za namową matki Gai, kastruje ojca Uranosa i odbiera mu władzę. Z kolei Kronos zostaje pokonany przez syna Zeusa i jego rodzeństwo, połykane przez ojca obawiającego się o utrzymanie władzy (Zeus nie zostanie połknięty; gdy dorośnie, wywoła u ojca okrutnika wymioty i... wyplucie rodzeństwa).
Także w utworach nowożytnych wiele miejsca poświęcono konfliktom między ojcem a synem. Np. Szczęsny Kossakowski – bohater Horsztyńskiego Juliusza Słowackiego – nie zgadza się z ojcem w sprawach politycznych i narodowych. Szczęsny sympatyzuje z patriotami, podczas gdy jego ojciec Szymon wysługuje się Moskalom i przez Polaków patriotów jest traktowany jako zdrajca. Obowiązek synowski walczy w Szczęsnym z miłością do ojczyzny i własnymi zasadami. Ostatecznie syn ani nie popiera zdrajców, ani patriotów, dopiero w dniu wybuchu insurekcji w Wilnie, po śmierci ojca, decyduje się przystąpić do narodowego powstania.
Doktor Piotr, tytułowy bohater opowiadania Stefana Żeromskiego, nie godzi się na to, by ojciec uszczuplał płace robotników i zaoszczędzone w ten sposób pieniądze przeznaczał na naukę syna. Kiedy dowiaduje się, że tak właśnie zdobywane były pieniądze na jego wykształcenie, rezygnuje z nauki i chce spłacać długi.
Witold Korczyński z kolei, bohater Nad Niemnem, wchodzi w konflikt z ojcem Benedyktem, gdy widzi, że zapomniał on o swych dawnych ideałach i zamiast sprzymierzyć się z ludźmi z zaścianka, procesuje się z nimi i traktuje ich jak swych wrogów.
Motyw buntu przeciw ojcu znajdziemy też w Ziemi obiecanej. Maks Baum próbuje się usamodzielnić od ojca fabrykanta, gdy ten nie chce za radą syna wprowadzić unowocześnień do swego zakładu.
Antek Boryna, bohater powieści Chłopi, sprzeciwia się rządom ojca w domu i domaga się przepisania sobie gospodarstwa jeszcze za życia Macieja. Ojciec nie zgadza się na to. Konflikt pogłębia jeszcze romans Antka z macochą– Jagną. Sławomira Mrożka: wypowiada wojnę anarchii i swobodzie obyczajów, przegrywa jednak z kochankiem matki Edkiem.
Próbuje buntować się przeciw stylowi życia ojca Zenon Ziembiewicz, wychowany w atmosferze miłostek i nieodpowiedzialności ojca. Jednakże nieświadomie powieli w swym życiu znany z domu schemat: swoisty trójkąt stworzy wraz z żoną i z córką kucharki z Boleborzy (konsekwencje jej uwiedzenia będą ciągnąć się za nim całe życie).