Podstawowe informacje o bohaterze
Szymon Winrych, bohater noweli „Rozdzióbią nas kruki, wrony” Stefana Żeromskiego, to pseudonim nadany Andrzejowi Boryckiemu – powstańcowi, który przewozi pałasze i karabiny dla polskich oddziałów. Bohater wywodzi się ze szlachty. Ubrany jest jednak w chłopski strój dla niepoznaki. Kiedy Winrych zostaje złapany przez Rosjan, Moskale początkowo myślą, że jest on zwykłym chłopem. Później zdają sobie sprawę z tego, że popełnili błąd. Pomimo tego zabijają Boryckiego w brutalny sposób. Narrator nazywa Winrycha „królem [...] warszawskich syren”, co może oznaczać, że żył on w Warszawie i miał powodzenie wśród kobiet.
Charakterystyka zewnętrzna
Szymon ubrany jest w pas, chłopską sukmanę i buty, które „mu się w rzadkim błocie rozciapały tak misternie, że przyszwy szły swoim porządkiem, podeszwy swoim porządkiem, a bose stopy w zupełnym odosobnieniu”. Borycki to silny i młody mężczyzna. Jednak w wyniku głodu i wyczerpania (narrator podkreśla, że bohater dwie noce nie spał) nie jest w stanie stawić oporu Moskalom.
Winrych zmienił się fizycznie w trakcie powstania. Jego włosy przyrównywane są do orlich piór, a paznokcie nazywane szponami. Jest to nawiązane do tytułu i symboliki tekstu Żeromskiego. Winrych jest jak orzeł (symbol Polski), na którego zwłokach żerują kruki i wrony (Moskale).
Charakterystyka wewnętrzna
Borycki jest wielkim patriotą, o czym świadczy wypowiedź narratora: „Jeżeli kto jeszcze na tej ziemi walczył [...] to on, Winrych”. Bohater dawniej często się bawił, jednak w okresie powstania porzucił rozrywki. Winrych jest wytrwały, uparty i sumienny. Chce przewieźć broń i przekazać ją powstańcom, nawet jeśli nie wierzy, że uda się im zwyciężyć. Bohater cechuje się przenikliwością i inteligencją. Wie, że podłe zachowanie ludzi może wywołać klęskę powstania, jednak nie poddaje się złym myślom. Bohater wykazuje się również empatią i dobrocią wobec zwierząt – koni, które ciągną wóz z bronią. Winrych traktuje je jak swoich towarzyszy. Gdy przyjeżdżają Moskale, chce wypuścić zwierzęta, jednak nie udaje mu się to. Winrych jest religijny i (niczym Roland) modli się przed śmiercią.
Ocena bohatera
Bohater jest idealizowany. Narrator podkreśla zalety Winrycha. Jego cierpienie i męczeńska śmierć uwypuklone zostały przez opisanie tła. Gdy Borycki umiera, jest zimno i pada deszcz. Natura współgra z bohaterem – poświęcającym się powstańcem.
Autor
Justyna Cz.