Co to jest partykuła?
za Słownikiem Języka Polskiego PWN:
nieodmienna część mowy, nadająca wyrazom lub całemu zdaniu swoisty odcień znaczeniowy, np. no, niech, by, nawet, właśnie;
Cechy partykuły
1. Partykuła to nieodmienna części mowy, która nie pełnią w zdaniu żadnej funkcji składniowej.
2. Partykuła nie zawsze ma postać samodzielnego wyrazu; może być tylko cząstką „doklejoną” do innych wyrazów.
3. Partykuły służą do wyrażania/podkreślania emocji zawartych w wypowiedzi:
- zniecierpliwienie, np: chodźże, no rusz się;
- rozkaz, np: Niech ona to przyniesie.
- życzenie, np: Oby zdał ten egzamin.
- przypuszczenie, np: Chyba nie da rady przyjść.
- pytanie, zaprzeczenie, potwierdzenie: Tak, możesz pójść do kina. Nie kupię ci loda. Czy możesz zamknąć okno?
Pisownia partykuły z innymi częściami mowy
1. Partykuły -li -że -ż -ć piszemy łącznie np: chodźże, toć;
2. Partykułę -by piszemy łącznie z osobowymi formami czasownika, np: poszłaby, zrobiłby;
3. Partykułę -by piszemy rozłącznie z nieosobowymi formami czasownika (można by, wypadało by, zrobiono by) oraz z pozostałymi częściami mowy (łatwiej by, lepiej by)
4. Partykułę -nie piszemy łącznie z rzeczownikami typu: nieprzyjaciel, niechęć, niemoc, niepokój, niedbałość; oraz przymiotnikami i przysłówkami w stopniu równym: niemały, niebezpieczny, nieprzyjemnie, nieładnie