powiadać
Old Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *povědati. By surface analysis, powiedzieć + -ać. First attested in the first half of the 14th century.
Verb
powiadać impf
- to say, to tell [+dative] [+ o (locative) = about what/whom]
- 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 65:
- Ya wam nye mogą wthore odpowyadacz, yakom pyrwey powyadal
- [Ja wam nie mogę wtore odpowiadać, jakom pirwej powiadał]
- c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie, page dv 8:
- Pouada nam duoie u tih sloueh suøti Symeon
- [Powiada nam dwoje w tych słowiech święty Symeon]
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie, Krakow, page 2a:
- Gest on nam bil tako pouedal
- [Jest on nam był tako powiedał]
- 1879 [1408], Jan Tadeusz Lubomirski, editor, Księga ziemi czerskiej 1404-1425. Liber terrae Cernensis, Czersk, page 14:
- Jaco mne Potr powadal, essz Staszek dal dwanaczcze cop sza czescz
- [Jako mnie Piotr powiadał, eż Staszek dał dwanaćcie kop za część]
- 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole, Łęczyca, Poznań, line 64:
- Mnodzy za to niczsz ne dbayø, ysz gym o czczy powedayø
- [Mnodzy za to nics nie dbają, iż jim o czci powiedają]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 69:
- Rozmayta czvda y znamyona sza po wschemv svyathv vydzyany..., a wschakosch tego za pewnoscz nye povyedaya (assevero)
- [Rozmaita cuda i znamiona są po wszemu światu widziany..., a wszakoż tego za pewność nie powiedaję (assevero)]
- to converse
- (reflexive with się) to mean;, to signify; to demonstrate
- 1950 [c. 1425], Jan Janów, editor, Najstarsze szczątki ewangeliarza polskiego, Krakow, page 42:
- Et appropinquauerunt castello quo ibant, et ipse se finxit, powedal sø, longius ire
- [Et appropinquauerunt castello quo ibant, et ipse se finxit, powiedał się, longius ire]
Descendants
- Polish: powiadać
References
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “powiadać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Alternative forms
- powiedać (obsolete)
Etymology
Inherited from Old Polish powiadać. By surface analysis, powiedzieć + -ać.
Pronunciation
- IPA(key): /pɔˈvja.dat͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /pɔˈvja.dat͡ɕ/
Audio (file) - Rhymes: -adat͡ɕ
- Syllabification: po‧wia‧dać
Verb
powiadać impf (indeterminate, frequentative, imperfective determinate mówić)
Conjugation
Conjugation of powiadać impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | powiadać | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | powiadam | powiadamy | ||||||||||||||||
2nd | powiadasz | powiadacie | |||||||||||||||||
3rd | powiada | powiadają | |||||||||||||||||
impersonal | powiada się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | powiadałem, -(e)m powiadał |
powiadałam, -(e)m powiadała |
powiadałom, -(e)m powiadało |
powiadaliśmy, -(e)śmy powiadali |
powiadałyśmy, -(e)śmy powiadały | |||||||||||||
2nd | powiadałeś, -(e)ś powiadał |
powiadałaś, -(e)ś powiadała |
powiadałoś, -(e)ś powiadało |
powiadaliście, -(e)ście powiadali |
powiadałyście, -(e)ście powiadały | ||||||||||||||
3rd | powiadał | powiadała | powiadało | powiadali | powiadały | ||||||||||||||
impersonal | powiadano | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę powiadał, będę powiadać |
będę powiadała, będę powiadać |
będę powiadało, będę powiadać |
będziemy powiadali, będziemy powiadać |
będziemy powiadały, będziemy powiadać | |||||||||||||
2nd | będziesz powiadał, będziesz powiadać |
będziesz powiadała, będziesz powiadać |
będziesz powiadało, będziesz powiadać |
będziecie powiadali, będziecie powiadać |
będziecie powiadały, będziecie powiadać | ||||||||||||||
3rd | będzie powiadał, będzie powiadać |
będzie powiadała, będzie powiadać |
będzie powiadało, będzie powiadać |
będą powiadali, będą powiadać |
będą powiadały, będą powiadać | ||||||||||||||
impersonal | będzie powiadać się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | powiadałbym, bym powiadał |
powiadałabym, bym powiadała |
powiadałobym, bym powiadało |
powiadalibyśmy, byśmy powiadali |
powiadałybyśmy, byśmy powiadały | |||||||||||||
2nd | powiadałbyś, byś powiadał |
powiadałabyś, byś powiadała |
powiadałobyś, byś powiadało |
powiadalibyście, byście powiadali |
powiadałybyście, byście powiadały | ||||||||||||||
3rd | powiadałby, by powiadał |
powiadałaby, by powiadała |
powiadałoby, by powiadało |
powiadaliby, by powiadali |
powiadałyby, by powiadały | ||||||||||||||
impersonal | powiadano by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech powiadam | powiadajmy | ||||||||||||||||
2nd | powiadaj | powiadajcie | |||||||||||||||||
3rd | niech powiada | niech powiadają | |||||||||||||||||
active adjectival participle | powiadający | powiadająca | powiadające | powiadający | powiadające | ||||||||||||||
passive adjectival participle | powiadany | powiadana | powiadane | powiadani | powiadane | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | powiadając | ||||||||||||||||||
verbal noun | powiadanie |
Derived terms
verbs
- dopowiadać impf, dopowiedzieć pf
- odpowiadać impf, odpowiedzieć pf
- opowiadać impf, opowiedzieć pf
- podpowiadać impf, podpowiedzieć pf
- przepowiadać impf, przepowiedzieć pf
- rozpowiadać impf, rozpowiedzieć pf
- spowiadać impf, spowiedzieć pf
- wypowiadać impf, wypowiedzieć pf
- wyspowiadać impf, wyspowiedzieć pf
- zapowiadać impf, zapowiedzieć pf
References
Further reading
- powiadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- powiadać in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “powiadać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “powiadać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “POWIADAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.03.2020
- “POWIADAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.03.2020
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “powiadać”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “powiadać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “powiadać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 841
- powiadać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.