Rozmieszczenie batalionu KOP „Dederkały” w 1931

Strażnica KOP „Kozaczki”^{[uwaga 2]} – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1924, w składzie 1 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 4 batalion graniczny. W 1928 w skład batalionu wchodziło 17 strażnic^[1], w tym 128 strażnica KOP „Kozaczki”^[2] . W latach 1928 – 1939 w strukturze organizacyjnej 3 kompanii granicznej KOP „Łanowce” funkcjonowała strażnica KOP „Kozaczki”^{[3][4][5] [6][7][8][9][10][11]} z pułku KOP „Zdołbunów”^[12]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej^[13].

W 1932 obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku KOP^[6]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączyła droga polna długości 7,8 km^[8].

Służba graniczna

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi^[14].

Strażnica KOP „Kozaczki” w 1932 ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 6 kilometrów 160 metrów od słupa granicznego nr 1834 do 1838^[6], a w 1938 pododcinek szerokości 9 kilometrów 760 metrów od słupa granicznego nr 1831 do 1838^[8].

Wydarzenia:

• 19 stycznia 1925 za usiłowanie przekroczenia granicy zatrzymano na strażnicy niejakiego Jana Żabnika^[15].

Sąsiednie strażnice:

• strażnica KOP „Grzybowa” ⇔ strażnica KOP „Ośniki” – 1928^[3], 1929^[4], 1931^[5] , 1932^[6], 1934^[7]
• strażnica KOP „Juśkowce” ⇔ strażnica KOP „Ośniki” – 1938^[8]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
• Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T.1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
• Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
• Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
• Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z 1928, 1934, 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Graficzny wykaz budynków zajmowanych przez oddziały 1 Brygady KOP nr L.dz.KOP 272/1.Br.Op.Wyszk. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Meldunki sytuacyjne dowództwa Korpusu Ochrony Pogranicza → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.