XX wiek

W pierwszej połowie XX wieku samochody one-off budowane przez takie firmy jak Bugatti czy Hispano-Suiza były głównie demonstracją możliwości ówczesnych konstruktorów. Jedną z najsłynniejszych tego typu konstrukcji był model Hispano-Suiza H6B Dubonnet Xenia z 1938 roku^[4] oraz Lagonda Rapide V12 Tulipwood Tourer z roku 1939^[5]. Przez kolejne pół wieku samochody budowane w jednej sztuce pozostały koncepcją niezagospodarowaną na rzecz co najwyżej konstrukcji limitowanych lub pojedynczych prototypów, ale nieprzeznaczonych do sprzedaży. Trend ten odwrócił na przełomie lat 80. i 90. XX Sułtan Brunei Hassanal Bolkiah słynący z zamiłowania do kolekcjonowania rzadkich lub unikatowych samochodów sportowych i luksusowych, który u europejskich producentów takich pojazdów często zamawiał unikatowe, specjalne konstrukcje zbudowane w jednym egzemplarzu^[6].

XXI wiek

Pierwszym ważnym samochodem typu one-off w XXI wieku był Maybach Exelero z 2005 roku, zbudowany jako demonstracja możliwości ówczesnej niemieckiej firmy^[7]. Taktyka budowania samochodów na specjalne zamówienie stała się ważnym elementem polityki modelowej europejskich producentów najdroższych samochodów w kolejnych latach lat dwutysięcznych, w czym prekursorem było Ferrari. W 2006 roku przedstawiono model P4/5 by Pininfarina, który powstał w jednym egzemplarzu na specjalne zamówienie amerykańskiego producenta filmowego i przedsiębiorcy Jamesa Glickenhausa^[8]. Duża zainteresowanie wokół tego modelu skłoniło włoską firmę do uruchomienia programu Ferrari Special Products, skoncentrowanego na przyjmowaniu i realizowaniu wyselekcjonowanych zamówień na ukikatowe samochody typu one-off. Pierwszym rezultatem był model SP1 z 2008 roku zbudowany na zamówienie wieloletniego klienta Ferrari w Japonii^[9]. W tym samym roku studio Pininfarina we współpracy z Rolls-Royce'm zbudowało w jednej sztuce model Hyperion.

Druga dekada XXI wieku, przypadająca na trend większego zainteresowania samochodami luksusowymi i sportowymi, przyniosła dynamiczny wzrost liczby konstrukcji budowanych na zamówienie majętnych klientów. Włoskie Zagato w 2010 roku przedstawiło unikatowy model Alfa Romeo TZ3 Corsa^[10], dwa lata później do tego grona dołączył brytyjski McLaren z modelem X-1 dla anonimowego nabywcy^[11] i Lamborghini z roadsterem Aventador J^[12], a w 2014 roku - Morgan z coupe SP1^[13]. W 2019 roku dla anonimowego klienta ze Szwajcarii swojego pierwszego one-offa o nazwie La Vioture Noire wyprodukowało Bugatti^[14], z kolei w 2021 roku Rolls-Royce już bez współpracy z producentami nadwozi zainaugurowało nowy oddział budujący samochody na specjalne zamówienie przy okazji prezentacji one-offa Boat Tail^[15].

W 2022 roku premierę swojego pierwszego one-offa o nazwie CC12 zapowiedział szwedzki producent hipersamochodów Koenigsegg, z kolei Mercedes-AMG nawiązał nietypową współpracę z amerykańskim muzykiem will.i.am w celu budowy unikatowego modelu will.i.AMG^[16].