Wprowadzenie

Budowa

Sztandar Ośrodka Kształcenia Kadr Wywiadowczych Departamentu I MSW

Decyzja o stworzeniu ośrodka zapadła w ramach reorganizacji wywiadu na początku lat 70. XX w., przeprowadzonej przez Franciszka Szlachcica. Ze względów strategicznych, ośrodek, który był także bazą mobilizacyjną wywiadu i ośrodkiem łączności radiowej z agentami, musiał być umiejscowiony na wschód od linii Wisły. Wybrano Stare Kiejkuty – teren, na którym znajdowała się stanica harcerska. Projekt ośrodka został stworzony przez zespół architektów Tygrysy, a prace budowlane były wykonywane głównie siłami żołnierzy 7 Samodzielnego Batalionu Inżynieryjno-Budowlanego z Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych. Po 18 miesiącach budowy, ośrodek został otwarty w październiku 1972.

Wyposażenie

Ośrodek dysponował studnią głębinową, własną kanalizacją oraz podziemnym schronem przeciwatomowym. Na terenie ośrodka znajdowały się budynki mieszkalne dla kadry oraz kursantów, koszary dla 300-osobowej kompanii wartowniczej i stołówka, w której początkowo pracował szef kuchni z warszawskiego Grand Hotelu. Kursanci mieli do dyspozycji bibliotekę, bar z bezpłatnym alkoholem czynny od 17 do północy. W ośrodku znajdował się kryty basen oraz sala gimnastyczna. Kursanci byli zakwaterowani w czterdziestu dwuosobowych pokojach wyposażonych zgodnie ze standardami zachodnioeuropejskimi. W ośrodku znajdowała się radiostacja do łączności z zagranicznymi agentami. Teren ośrodka był ozdobiony rzeźbami Alfonsa Karnego, a na centralnym placu znajdował się posąg Światowida – symbol wywiadu, przy którym odbywało się ślubowanie kursantów.

Kursy

Pierwszy kurs rozpoczął się 6 października 1972. Przed właściwym kursem uczestnicy odbywali miesięczne przeszkolenie wojskowe. Kursy trwały dziewięć miesięcy, od października do czerwca. Uczestnicy musieli mieć wyższe wykształcenie magisterskie. W programie kursów była między innymi nauka werbowania agentów, języków obcych (angielski, niemiecki, francuski, hiszpański i inne według potrzeb) odbywająca się w czterech gabinetach z wyposażeniem elektronicznym, fotografii, kryptologii i obsługi sprzętu radiowego.

Po 1989

W 1990 ośrodek został przejęty przez Urząd Ochrony Państwa, a po jego rozwiązaniu w 2002 jest zarządzany przez Agencję Wywiadu.

Komendanci

• 1972–1974 – Dyonizy Gliński (1930–2013)^[1]
• 1975–1978 – Ludwik Pawelec-Kwiatkowski (1925–1999)^[2][3]
• 1979–1983 – Władysław Pieterwas (1927–2016)^[4]
• 1983–1985 – Konstanty Janowski (1927–)^[5][3]
• 1985–1990 – Eugeniusz Bossart (1936–)^[6]
• 1990 – Remigiusz Rybicki (1932–)^[7][3]
• 1990–1995 – płk Bolesław Piechucki

Wybrani absolwenci i wykładowcy

• gen. bryg. Gromosław Czempiński
• gen. bryg. Sławomir Petelicki
• gen. bryg. Zbigniew Nowek
• gen. bryg. Zdzisław Sarewicz
• gen. bryg. Henryk Jasik
• płk Aleksander Makowski
• płk Konstanty Miodowicz
• płk Tomasz Turowski
• płk Piotr Wroński
• płk Mariusz Kazana
• płk Andrzej Derlatka
• ppłk Włodzimierz Sokołowski
• kpt. Piotr Niemczyk