Aleksander Makowski
pułkownik MO pułkownik MO
Data i miejsce urodzenia

7 lutego 1951
Warszawa

Formacja

Służba Bezpieczeństwa

Jednostki

Departament I Ministerstwa Spraw Wewnętrznych

Aleksander Makowski (ur. 7 lutego 1951 w Warszawie) – funkcjonariusz SB (Departament I MSW) w stopniu pułkownika MO, następnie niejawny współpracownik UOP, współpracownik WSI, w latach 1990-1995 i 1998-2000 pracownik firmy Inter Commerce, handlarz afgańskimi szmaragdami, autor książek z kategorii fiction i non-fiction.

Departament I MSW

Syn Czesława Mackiewicza (znanego też jako Czesław Makowski), szpiega pracującego pod przykryciem dyplomaty w ambasadzie PRL w Londynie, a następnie w Waszyngtonie; później także w Kairze[1].

Aleksander Makowski ukończył szkołę średnią w USA, następnie Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Słuchacz Ośrodka Kształcenia Kadr Wywiadu w Starych Kiejkutach (1972), gdzie opiekunem jego grupy był Eugeniusz Spyra, zaś współuczestnikiem kursu, a później kolegą w wydziale amerykańskim Departamentu I MSW (pracowali w tym samym pokoju) Gromosław Czempiński[2][3]. Od 1973 oficer Departamentu I MSW – wywiad. W latach 1975–1976 odbywał studia podyplomowe na Harvard School of Law w USA. Instytucja przykrycia: Instytut Państwa i Prawa PAN. Według IPN w tym czasie wykonywał zadania operacyjne na obiekcie „Ogniwo” oraz utrzymywał sporadyczne kontakty z rezydenturą w Nowym Jorku.

W latach 1976-1981 był II sekretarzem Stałego Przedstawicielstwa PRL przy ONZ; faktycznie oficer operacyjny rezydentury w Nowym Jorku. Opisuje działalność szpiegowską z tamtych czasów w książce Zawód: szpieg.

Od 1981 r. pracował w Polsce, nadal jako oficer Departamentu I MSW (najpierw Wydział II, w latach 1981-1982 etat niejawny, od 1982 r. Wydział XI, od 1985 r. naczelnik Wydziału XI)[4][5].

Nadzorował pracę Lesława Maleszki (TW Ketman, tajny współpracownik SB, wcześniej zaprzyjaźniony z Bronisławem Wildsteinem i zamordowanym w 1977 r. Stanisławem Pyjasem)[6].

Od roku 1988 etat niejawny[5], pracował w tym czasie w ambasadzie w Rzymie. Negatywnie zweryfikowany w 1990 r. (jeden z zaledwie dwóch negatywnie zweryfikowanych oficerów Departamentu I, obok majora Wiesława Bednarza)[7].

UOP i WSI

Po zwolnieniu z MSW w 1990 r. niejawnie współpracował z UOP.[6] Później współpracował z WSI (wywiad wojskowy, czyli Zarząd II SG WP, w 1990 r. został połączony z kontrwywiadowczą częścią WSW w Zarząd II Wywiadu i Kontrwywiadu, a w 1991 r. został zastąpiony właśnie przez WSI).

Makowski został skrytykowany w raporcie z likwidacji WSI, gdzie zarzucono mu, w związku z prowadzoną w Afganistanie tzw. operacją „Zen”, mistyfikację (Makowski miał podawać nieprawdziwe informacje o możliwości ujęcia w tej operacji Osamy bin Ladena) i wyłudzenie w związku z tym nie mniej niż 100 tys. dolarów z funduszu WSI[8]. Makowski pozwał Ministerstwo Obrony Narodowej za twierdzenia zawarte w raporcie. Makowski pozwał później także Antoniego Macierewicza za słowa Macierewicza o tym, że za śmierć polskich żołnierzy odpowiedzialni są talibowie i [...] tacy ludzie jak Aleksander Makowski.

Na początku lat 90. Makowski uczestniczył w operacji, która miała polegać na kontrolowanej sprzedaży broni terrorystom irlandzkim; stwierdził później, że za udział w tej operacji otrzymał podziękowania od brytyjskiego wywiadu, ministra Andrzeja Milczanowskiego i premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher. Przedstawiciele polskich służb specjalnych poinformowali Brytyjczyków, że nawiązali kontakt z grupą Irlandczyków zainteresowanych zakupem broni. Następnie w 1993 r. broń, pochodzącą z MSW (z magazynów UOP)[uwaga 1], m.in. 300 karabinków automatycznych AK i dwie tony materiałów wybuchowych, załadowano na statek „Inowrocław” płynący z Polski do Anglii; kontener z bronią został zatrzymany w Anglii i nie dotarł do celu, tzn. do Belfastu[9][10][11].

Inter Commerce i kontakty afgańskie

W latach 1990-1995 i 1998-2000 (a więc równolegle z pracą na rzecz służb specjalnych, przynajmniej przez część czasu) Aleksander Makowski zatrudniony był w firmie Inter Commerce[12][uwaga 2], której prezesem był Rudolf Skowroński.

Firma Inter Commerce prowadziła działalność w zakresie: nabywania i uprawy ziemi na dużą skalę (na Mazurach)[13][14]; hodowli bydła[13]; projektowania budynków; budowy budynków mieszkalnych; budowy hipermarketów (była pośrednikiem umożliwiającym m.in. ekspansję na rynek polski sieci Hit i Carrefour)[13]; wyposażenia sklepów; poligrafii; oraz szlifowania kamieni szlachetnych i handlu nimi[15].

Aleksander Makowski oraz Rudolf Skowroński z firmy Inter Commerce[uwaga 3] wspólnie jeździli do Afganistanu, gdzie spotykali się z przywódcą Sojuszu Północnego Ahmadem Szachem Masudem. Skowroński nazywał później Masuda swoim przyjacielem. Nawiązali z ugrupowaniem Masuda kontakty handlowe. Według wersji podawanej przez Makowskiego kontakty te, utrzymywane w latach 1997-2001, obejmowały:

  • drukowanie pieniędzy (afgani) w Polsce (w PWPW) dla Sojuszu Północnego – co się powiodło;
  • sprowadzanie z Afganistanu szmaragdów i handel nimi – co się powiodło;
  • plany dostarczenia do Afganistanu broni dla bojowników Masuda – co jednak nie doszło do skutku ze względu na brak zgody Amerykanów na taki handel bronią.

Według Makowskiego obywatele Afganistanu, w tym mudżahedini Masuda, przylatywali (helikopterem) m.in. do gospodarstwa Skowrońskiego w Klewkach[16].

Wersja Bogdana Gasińskiego

Bogdan Gasiński (ur. 2 listopada 1971 r. w Kożuchowie) to były dyrektor firmy Inter Commerce na obszar Mazur; dwóch innych dyrektorów, jak twierdzi Gasiński, uciekło. Gasiński twierdzi, że zajmował się m.in. sprawami związanymi z budową marketu Carrefour w Szczecinie, a także był wysyłany do Francji, skąd przywoził dla Inter Commerce pewne przesyłki. Ponadto został mianowany zarządcą gospodarstwa Rudolfa Skowrońskiego w Klewkach[17][18]. W mediach był przedstawiany jako „zootechnik”.

W listopadzie i grudniu 2001 r. Gasiński był przedstawiany jako źródło informacji o „lądowaniu talibów w Klewkach”. W rzeczywistości Gasiński mówił o lądowaniu obywateli Afganistanu w Klewkach i o utrzymywaniu przez Skowrońskiego kontaktów m.in. z ludźmi z Sojuszu Północnego Masuda, który kontrolował osiemdziesiąt procent upraw opium w Afganistanie i to było główne źródło dochodów i utrzymania tego paktu. Taką informację podał Gasiński w grudniu 2001 r. dziennikarce Marii Wiernikowskiej. Trybuna zaś opublikowała informacje pochodzące rzekomo od Gasińskiego o posiadaniu przez niego „telefonu do bin Ladena”, które to informacje Gasiński nazwał „spreparowanymi bzdurami”[17].

Wersja Gasińskiego (miał wówczas 30 lat), zawarta w zawiadomieniu Gasińskiego do prokuratury z października 2001 r. oraz spisana przez Marię Wiernikowską w grudniu 2001 r., jest następująca:

  • handel szmaragdami był jedynie przykrywką, z Afganistanu Skowroński sprowadzał głównie narkotyki;
  • w zamian za narkotyki Skowroński dostarczał Afgańczykom broń, przekazywał im także pieniądze wpłacane przez „różne organizacje związane z Afganistanem”;
  • narkotyki rozprowadzane były po kraju oraz za granicą, w czym pomagali gangsterzy związani z gangiem pruszkowskim, m.in. Jarosław Sokołowski „Masa” oraz rezydent Pruszkowa na Dolnym Śląsku gangster „Carrington”; firma Skowrońskiego współpracowała z gangiem pruszkowskim, Andrzej Zieliński „Słowik” był od lat bliskim znajomym Skowrońskiego, z czym wiązał się nawet wybór pseudonimu „Słowika”[19], a „Carrington”, Ryszard Niemczyk, a wcześniej także Andrzej Kolikowski „Pershing” byli gośćmi Skowrońskiego; Gasiński twierdzi, że sam wywiózł Ryszarda Niemczyka z Krakowa do Nowego Sącza 31 października 2000 r., pomagając mu w ten sposób w ucieczce z Polski[17][18].

Gasiński twierdził ponadto, że Skowroński zlecał przeprowadzanie na bydle w Klewkach eksperymentów z bakteriami E. coli i bakteriami wąglika, a w ramach tych eksperymentów pobierano od celowo zarażonych krów mleko, wywożone następnie do pewnego laboratorium w Warszawie[17][18].

Przeszłość Rudolfa Skowrońskiego

W latach 80., gdy Aleksander Makowski był wysokim oficerem w Departamencie I MSW, Rudolf Skowroński był współpracownikiem właśnie Departamentu I MSW[20]. Mimo kryminalnej przeszłości (w młodości skazany na 4 lata więzienia) Rudolf Skowroński został prezesem Polskiej Korporacji Handlowej, a później prezesem firmy Inter Commerce. W latach 90. figurował na liście najbogatszych Polaków.

Skowroński przepadł bez wieści w 2005 roku, pozostawiając majątek o wartości szacowanej na 150 mln zł. Wydano za nim międzynarodowy list gończy[20]. Jako prezes Inter Commerce z uwagi na zaginięcie został zawieszony w czynnościach do czasu odnalezienia się.

Konsalnet

W 2003 r. Makowski został prezesem zarządu firmy ochroniarskiej Konsalnet zajmującej się ochroną biznesu[12]. Konsalnet prowadzi działalność od 1994 r., a Makowski wg podawanych przez siebie informacji nie należał do jego założycieli; jako założycieli Konsalnetu wymienia Wiesława Bednarza i Tomasza Banaszkiewicza (Departament I) oraz Jerzego Koniecznego (UOP)[21], zaś Makowski miał dołączyć do nich później. W 2002 r. Makowski i Bednarz gościli w Afganistanie u następcy Masuda, Mohammada Fahima, jako przedstawiciele Konsalnetu[22][23].

Książki

Aleksander Makowski jest autorem lub bohaterem kilku książek.

Non-fiction

  • A. Makowski, Tropiąc Bin Ladena: w afgańskiej matni 1997-2007, 2012[24]
  • M. Majewski, P. Reszka, Zawód: szpieg. Rozmowy z Aleksandrem Makowskim, 2014[25]

Fiction

Cykl Szpiedzy:

  • A. Makowski, Bez przebaczenia, 2015[26]
  • A. Makowski, Bez sumienia, 2015[27]
  • A. Makowski, Następne pokolenie, 2016[28]

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Materiały wybuchowe były w opakowaniach wskazujących na polskie wojsko, nie UOP (wg agencji prasowej Press Association, na którą powołuje się artykuł Pływający arsenał w Gazecie Wyborczej z 25 listopada 1993)
  2. ↑ W przerwie, tzn. w latach 1995-1998, Aleksander Makowski pracował w firmie Impart Sp. z o.o.
  3. ↑ Za pierwszym razem w 1997 r. był tam także kolega Skowrońskiego o imieniu Jacek (jego nazwisko nie jest wymienione)

Bibliografia

  • M. Majewski, P. Reszka, Zawód: szpieg. Rozmowy z Aleksandrem Makowskim, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2014. ISBN 978-83-7554-813-6
  • M. Wiernikowska, Zwariowałam czyli widziałam w Klewkach, Rosner i Wspólnicy, Warszawa 2005. ISBN 83-89217-74-0
  • H. Suchar, Piknik u Fahima, Polska Zbrojna nr 31/2002

Przypisy

  1. ↑ Majewski i Reszka, rozdz. 3
  2. ↑ Majewski i Reszka, rozdz. 4
  3. ↑ Majewski i Reszka, rozdz. 6
  4. ↑ Departament I, Wydział XI - p.o. naczelnika - data rozpoczęcia: 15-07-1985. Departament I, Wydział XI - p.o. naczelnika - data rozpoczęcia: 01-10-1985. Podano za:
  5. 1 2 Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [online], bip.ipn.gov.pl [dostęp 2020-12-11] (ang.).
  6. 1 2 Makowski Aleksander – Blisko Polski [online], bliskopolski.pl [dostęp 2021-02-21] (pol.).
  7. ↑ Płk Makowski nie był superszpiegiem, a jednym z najbardziej zasłużonych dla zwalczania podziemnej „Solidarności” i szpiegowania otoczenia Jana Pawła II. I kimś jeszcze [online], wpolityce.pl [dostęp 2020-06-15].
  8. ↑ Śledztwo w sprawie operacji WSI w Afganistanie umorzone – Polska – Newsweek.pl [online], www.newsweek.pl [dostęp 2020-06-15] (pol.).
  9. ↑ J. Jachowicz, P. Kwaśniewski, P. Pytlakowski, A. Zadworny, Karabiny znikąd. Artykuł w: Gazeta Wyborcza, 26 listopada 1993.
  10. ↑ J. Jachowicz, T. Przysiężny, M. Rybarczyk, A. Zadworny, Pływający arsenał. Artykuł w: Gazeta Wyborcza, 25 listopada 1993.
  11. ↑ D. Kania, Z SB do Klewek. Artykuł w: Gazeta Polska, 25 września 2009
  12. 1 2 Wiernikowska, ss. 76-77
  13. 1 2 3 Wiernikowska ss. 67-69
  14. ↑ Wiernikowska ss. 121-123
  15. ↑ Inter Commerce – informacje o firmie [online], www.intercommerce.com.pl [dostęp 2020-06-15].
  16. ↑ Majewski i Reszka, rozdz. 17-18
  17. 1 2 3 4 Wiernikowska ss. 23-35. Kopia dostępna online (zawiera błąd: Western Union zamiast Rinder-Union West): http://nkjp.uni.lodz.pl/ParagraphMetadata?pid=aca9e545558145515314b3df381877e9&match_start=37465&match_end=37483&wynik=26
  18. 1 2 3 Wiernikowska ss. 51-56
  19. ↑ Wiernikowska s. 143
  20. 1 2 Rudolf Skowroński to od lat poszukiwany polski oligarcha – Polskie Radio 24 – polskieradio24.pl [online], polskieradio24.pl [dostęp 2020-06-15].
  21. ↑ Majewski i Reszka, rozdział 18
  22. ↑ Wiernikowska ss. 72-73
  23. ↑ Suchar, Polska Zbrojna 31/2002
  24. ↑ Aleksander Makowski, Tropiąc bin Ladena : w afgańskiej matni 1997-2007, wyd. I, Warszawa, ISBN 978-83-7554-472-5, OCLC 809764256 [dostęp 2021-02-02].
  25. ↑ Paweł Reszka, Michał Majewski, Zawód: szpieg : rozmowy z Aleksandrem Makowskim : poznaj kulisy pracy oficera wywiadu, wyd. 1, Warszawa, ISBN 978-83-7554-812-9, OCLC 879552106 [dostęp 2021-02-02].
  26. ↑ Aleksander Makowski, Bez przebaczenia, wyd. I, Warszawa, ISBN 978-83-7554-554-8, OCLC 919769038 [dostęp 2021-02-02].
  27. ↑ Aleksander Makowski, Bez sumienia, Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2015, ISBN 978-83-7554-350-6, OCLC 932218989 [dostęp 2021-02-02].
  28. ↑ Aleksander Makowski, Następne pokolenie, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2016, ISBN 978-83-8015-260-1, OCLC 953194997 [dostęp 2021-02-02].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.