Zespół zabytkowy w Khajuraho[1][infobox 1]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Indie

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, III

Numer ref.

240

Region[infobox 2]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1986
na 10. sesji

Położenie na mapie Indii
Mapa konturowa Indii, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zespół zabytkowy w Khajuraho”
Ziemia24°51′09″N 79°55′15″E/24,852500 79,920833
Detal ze świątyni Lakszmany
Detal ze świątyni Lakszmany
Detal ze świątyni Kandarija Mahadew

Khajuraho (hindi खजुराहो, Khadźuraho) – miejscowość w Indiach w stanie Madhya Pradesh, nad rzeką Khudar, słynąca z zespołu hinduistycznych świątyń wzniesionych między IX a XII w. przez władców z dynastii Ćandelów.

Według legendy pierwotnie w skład zespołu wchodziło osiemdziesiąt pięć świątyń, do dziś zachowało się mniej niż dwadzieścia. Najbardziej znane świątynie to: Grupa zachodnia (najbardziej znana):

  • świątynia Kandarija Mahadewy
  • Ćitragupta
  • Dewi Dźagadamba
  • Wiśwanatha
  • Lakszmana

Grupa wschodnia:

Grupa południowa:

  • Ćaturbhudź
  • Duladewa

Wszystkie świątynie ułożone były na osi wschód-zachód. Charakteryzują się dodatkowo portykiem od strony zachodniej do którego prowadzą długie schody. Do portyku przylega sala dla wiernych i sanktuarium. Architektura świątyń symbolizuje świętą górę Meru. Przedmiot kultu w świątyni zwrócony był zawsze ku wschodowi,

Swą sławę zespół zawdzięcza szczególnie bardzo bogatej dekoracji rzeźbiarskiej zewnętrznych ścian świątyń. Tworzą ją rytmiczne układy splątanych ze sobą postaci. Wiele z nich ma charakter erotyczny, nieraz bardzo śmiały. Wiąże się to ze specyfiką lokalnego hinduizmu. Ćandelowie bowiem popierali skrajne sekty tantryczne, jak kapalikowie, kaulowie, kalamukhowie, czy zwolennicy kultu Sześćdziesięciu Czterech Jogiń. W skład ich pobożności wchodziły również rytuały orgiastyczne, zwane mithuna, wiążące się z zawieszeniem uznawanych norm moralnych. Zespół świątynny został wpisany w roku 1986 na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Przypisy

  1. ↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
  2. Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
  3. ↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].

Bibliografia

  • Ilustrowana Księga Świata – Skarby Świata – Azja. Bielsko-Biała: Pascal, 2002, s. 30–31. ISBN 83-7304-020-X.
  • Roy C. Craven: A Concise History of Indian Art. New York: Pascal, 1976, s. 187–191. ISBN 0-275-85620-8.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.