Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
Państwo | |
---|---|
Typ |
kulturowy |
Spełniane kryterium |
II, IV |
Numer ref. | |
Region[infobox 2] |
Azja i Pacyfik |
Historia wpisania na listę | |
Wpisanie na listę |
1993 |
Położenie na mapie Delhi | |
Położenie na mapie Indii | |
28°35′35,75″N 77°15′02,17″E/28,593264 77,250603 | |
Grobowiec Humajuna (hindi: हुमायूँ का मकबरा, ang. Humayun’s Tomb, pers. آرامگاه همایون) – kompleks budowli w Nowym Delhi, miejsce pochówku Humajuna (1508–1556), władcy Indii z dynastii Wielkich Mogołów (1530–1540, 1555–1556).
Grobowiec Humajuna został wzniesiony w charakterystycznym stylu architektury Mogołów, łączącym sztukę indyjską ze sztuką perską.
W 1993 roku grobowiec został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO[6].
Opis
Budowa grobowca rozpoczęła się w 1564 roku[7], po śmierci Humajuna[8], a została zakończona w 1572 roku[uwaga 1][7]. Grobowiec został najprawdopodobniej zaprojektowany przez samego Humajuna[9]. Pracami budowlanymi kierowała wdowa po Humajunie – Hamida Banu Begum[8], a prace prowadzone były przez perskiego architekta – Miraka Mirzę Ghijatha[9].
Budowla powstała z czerwonego piaskowca, a do wykończenia użyto białego marmuru[8]. Mauzoleum stoi na kwadratowej podstawie[9], z arkadami z każdej strony i szesnastoma osobnymi wejściami do budynku[10]. W środku wzniesiono oktagonalną komnatę, nakrytą kopułą – miejsce pochówku Humajuna (1508–1556)[8] – otoczoną przez mniejsze oktagonalne pomieszczenia[10], gdzie znajdują się groby Hamidy oraz dziewięciu innych członków rodziny królewskiej[8]. W środkowej komnacie znajduje się cenotaf[9].
Grobowiec otaczają ogrody w stylu perskim[11], założone na planie kwadratu, podzielone na cztery części oddzielone groblami, którymi poprowadzone są wąskie kanały[9]. Całość otacza mur z dwiema bramami, od południa i od zachodu[9]. Przy części środkowej muru wschodniego stoi pawilon baradari, a przy środkowej części muru północnego – hammam[9].
Grobowiec jest jednym z pierwszych założeń ogrodowych wzniesionych przez Mogołów[8], a ogrody najstarszymi, które zachowały się do dziś na oryginalnym planie[11]. Reprezentuje on wczesny styl architektury Mogołów, który ewoluował w późniejszym okresie i znalazł zastosowanie przy budowie Tadź Mahal w Agrze[8].
- Grobowiec Humajuna, 1858 rok
- Grobowiec Humajuna położony w ogrodzie krajobrazowym, typowym dla architektury Mogołów (por. Tadź Mahal)
- Grobowiec Humajuna
- Grobowiec Humajuna
- Cenotaf Humajuna
Uwagi
- ↑ Inne źródła podają, ze budowa rozpoczęła się w 1569 roku. Patrz Archaeological Survey of India.
Przypisy
- ↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
- Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
- ↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
- Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
- ↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
- ↑ UNESCO: Humayun’s Tomb, Delhi. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
- 1 2 Ilustrowana księga świata – skarby świata – Azja. Bielsko-Biała: Pascal, 2002, s. 26. ISBN 83-7304-020-X.
- 1 2 3 4 5 6 7 Soma Mukherjee: Royal Mughal Ladies and Their Contributions. Gyan Books, 2001, s. 194. ISBN 978-81-212-0760-7. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 Archaeological Survey of India, Government of India: World Heritage Sites – Humayun’s Tomb. 2011. [dostęp 2016-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-10)]. (ang.).
- 1 2 ʻAlī Jāvīd, Tabassum Javeed: World Heritage Monuments and Related Edifices in India. Algora Publishing, 2008, s. 262. ISBN 978-0-87586-482-2. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
- 1 2 Soma Mukherjee: Royal Mughal Ladies and Their Contributions. Gyan Books, 2001, s. 209. ISBN 978-81-212-0760-7. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).