7 Batalion Saperów
7 Pułk Saperów Wielkopolskich
Ilustracja
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1921

Rozformowanie

1929

Tradycje
Święto

14 sierpnia[1]

Nadanie sztandaru

1923

Kontynuacja

7 Batalion Saperów (1929-1939)

Dowódcy
Ostatni

ppłk Marian Zarzycki

Organizacja
Dyslokacja

Poznań

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

saperzy

Jednostki saperskie WP w 1939
Pomnik Saperów w Poznaniu wzniesiony przez 7 psap w 1923
Jubileusz dziesięciolecia 7 psap w Poznaniu - odczytywanie rozkazu dziennego; kwiecień 1929
Jubileusz dziesięciolecia 7 psap w Poznaniu - defilada
Pokazy rozsadzania lodu w 7 bsap w Poznaniu; marzec 1930
Święto 7 bsap w Poznaniu - gen. Oswald Frank przechodzi przed frontem oddziałów; sierpień 1933
Święto 7 bsap w Poznaniu - defilada rezerwistów na ul. Święty Marcin

7 Pułk Saperów Wielkopolskich (7 psap) – oddział saperów Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Batalion (pułk) był jednostką wojskową istniejącą w okresie pokoju i spełniającą zadania mobilizacyjne wobec oddziałów i pododdziałów saperów. Spełniał również zadania organizacyjne i szkoleniowe. Stacjonował w Poznaniu. W 1939, po zmobilizowaniu jednostek przewidzianych planem mobilizacyjnym, został rozwiązany.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Pułk został sformowany 22 sierpnia 1921 roku z połączenia XIV, XVII i XXV batalionów saperów oraz VII batalionu zapasowego saperów. Oddział stacjonował w garnizonie Poznań, w koszarach pruskiego 29 batalionu pionierów na Wildzie.

W 1929 roku jednostka przeformowana została w 7 batalion saperów i podporządkowana dowódcy 3 Brygady Saperów w Poznaniu. W marcu 1934 roku batalion podporządkowany został dowódcy 2 Brygady Saperów w Krakowie, która w październiku tego roku przemianowana została na 2 Grupę Saperów. W czerwcu 1937 roku batalion wydzielił ze swego składu jedną kompanię saperów, na bazie której sformowany został Ośrodek Sapersko-Pionierski 25 Dywizji Piechoty w Kaliszu.

Mobilizacja 1939

7 batalion saperów był jednostką mobilizującą. W 1939 roku zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” sformował w mobilizacji alarmowej piętnaście pododdziałów dla Armii „Poznań”:

  • 14 batalion saperów typ IIa dla 14 DP – mjr Henryk Kosicki
  • 17 batalion saperów typ IIb dla 17 DP – kpt. Aleksander Karchesy
  • 47 batalion saperów typ IIb dla armii – kpt. Teofil Jaroszewski
  • pluton mostowy 4 tonowy nr 47
  • Szefostwo Fortyfikacji Typ II „Poznań”
  • Dowództwo Grupy Fortyfikacyjnej Nr 71
  • rezerwowa kompania saperów nr 171
  • rezerwowa kompania saperów nr 172
  • rezerwowa kompania saperów nr 173
  • rezerwowa kompania saperów nr 174 – kpt. rez. Michał Lorkiewicz
  • rezerwowa kompania saperów nr 175
  • pluton parkowy saperów nr 71
  • pluton parkowy saperów nr 72
  • lekka kolumna pontonowa typ I nr 171
  • lekka kolumna pontonowa typ II nr 172

Latem 1939 z tabel mobilizacyjnych baonu wykreślono cztery plutony miotaczy ognia (nr (71-74).

Kadra 7 psap / 7 bsap

Dowódcy pułku i batalionu[2]
Zastępcy dowódcy pułku i batalionu

Obsada personalna w 1939 roku

Ostatnia organizacja pokojowa i obsada personalna batalionu[9][uwaga 1]

  • dowódca batalionu – ppłk Zarzycki Marian
  • I zastępca dowódcy batalionu – mjr Henryk Kosicki
  • adiutant – por. Medard Lucjan Zawadzki
  • oficer sztabowy ds. wyszkolenia – por. Leszek Bylina
  • lekarz medycyny – kpt. dr Jerzy konstanty Saciuk
  • II zastępca dowódcy (kwatermistrz) – mjr Roman Szymanowski
  • oficer mobilizacyjny – kpt. Włodzimierz Kotecki
  • zastępca oficera mobilizacyjnego – por. Edward Wincent Marzec †1940 Charków[11]
  • oficer administracyjno-materiałowy – por. Cyryl Walenty Bórak
  • oficer gospodarczy – kpt. int. Józef Kaźmierczak
  • dowódca kompanii gospodarczej – por. Antoni Rydliński
  • oficer żywnościowy – vacat
  • komendant parku – kpt. Ludwik II Czarnecki
  • zastępca komendanta – por. Urbański Mirosław Józef
  • dowódca plutonu łączności – por. Wołosewicz Zbigniew
  • dowódca plutonu przeciwgazowego – ppor. Bejnarowicz Tadeusz
  • dowódca kompanii szkolnej – kpt. Karchesy Aleksander
  • dowódca plutonu – ppor. Dobrucki Edmund
  • dowódca plutonu – ppor. Fuch Karol Maksymiljan
  • dowódca plutonu – ppor. Murczyński Władysław Józef
  • dowódca plutonu – ppor. Pełz Witold Emanuel
  • dowódca 1 kompanii – por. Zych Zdzisław Jerzy
  • dowódca plutonu – ppor. Gębka Adam
  • dowódca 2 kompanii – por. Urbański Stanisław Wacław
  • dowódca plutonu – ppor. Hein Witold Franciszek Józef
  • dowódca plutonu – ppor. Świerkowski Stanisław
  • dowódca 3 kompanii – por. Eljasiński Stefan August
  • dowódca plutonu – ppor. Trzeciak Leon Aleksander
  • dowódca plutonu – ppor. Pyster Józef
  • dowódca 4 kompanii – kpt. Matuszewski Rafał
  • dowódca plutonu – ppor. rez. pdsc. Wojciechowski Wacław
  • dowódca plutonu – chor. Szymański Jan

Oddelegowani na kurs:

  • por. Bagieński Jerzy
  • por. Rosadowski Wacław
  • por. Timler Tadeusz Józef

Żołnierze batalionu – ofiary zbrodni katyńskiej

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[12]

Nazwisko i imię stopień zawód miejsce pracy przed mobilizacją zamordowany
Paluszkiewicz Władysław podporucznik rezerwy Katyń
Perzak Paweł podporucznik rezerwy technik Katyń
Kiełducki Eugeniusz porucznik rezerwy pracował w Wieluniu Charków
Siebert Adam porucznik rezerwy mierniczy Zarząd Miejski w Ostrowiu Charków

Symbole pułku

Sztandar

W niedzielę 10 czerwca 1923 roku, w koszarach na Wildzie, kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych, gen. dyw. Aleksander Osiński wręczył dowódcy pułku chorągiew ufundowaną przez Bractwo Strzeleckie w Poznaniu. Chorągiew wykonana została w warszawskiej firmie Wincentego Wabia-Wabińskiego według wzoru zatwierdzonego dekretem Prezydenta RP z 16 kwietnia 1923 roku[13]. W 1939 roku sztandar prawdopodobnie spalono[14].

lewa strona sztandaru 7 psap
prawa strona sztandaru 7 psap

Odznaka pamiątkowa

3 lutego 1926 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór odznaki pamiątkowej 7 psap[15], a 9 października 1928 roku nowy regulamin odznaki[16]. Odznaka o wymiarach 44x44 mm ma kształt krzyża maltańskiego, srebrnego, emaliowanego na biało. W centrum krzyża umieszczony jest czarno-czerwony medalion z numerem „7” z otokiem niebiesko-czarnej emalii. Odznaka jednoczęściowa - oficerska bita w srebrze lub tombaku, emaliowana. Wykonawcą odznaki był Józef Pendowski z Poznania[17].

Uwagi

  1. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[10].

Przypisy

  1. ↑ Dziennik Rozkazów MSWojsk. nr 16 z 19 maja 1927 roku
  2. ↑ Mańkowski 1934 ↓, s. 36, 38.
  3. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 138 z 29.12.1925 r.
  4. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 9 z 27.04.1929 r.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 8 lutego 1924 roku, s. 53.
  6. 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 148.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 128.
  8. 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 166.
  9. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 807.
  10. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  11. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 334.
  12. ↑ Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
  13. ↑ Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 43 z 13.11.1923 r., poz. 555.
  14. ↑ Satora 1990 ↓, s. 357.
  15. ↑ Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 3 z 3.02.1926 r., poz. 24.
  16. ↑ Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 27 z 9.10.1928 r., poz. 307.
  17. ↑ Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 355.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
  • Album dziesięciolecia Okręgu Korpusu Nr VII, Poznań 1932
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Piotr Stawecki, Wojsko Marszałka Józefa Piłsudskiego 12 V 1926 - 12 V 1935, Oficyna Wydawnicza "Rytm", Warszawa 2004, ISBN 83-7399-078-X, s. 174-178.
  • Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy, Wydawnictwo MON, Warszawa 1964, wyd. I, s. 189.
  • 7 Pułk Saperów Wielkopolskich, Żołnierz wielkopolski z ilustracjami, Nr 10-11, Poznań 11 czerwca 1923
  • Witold Mańkowski: Zarys historji wojennej 7-go Pułku Saperów Wielkopolskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934, seria: Zarys historii wojennej formacji polskich 1918–1920.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
  • Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 83-204-3299-5.
  • Spis byłych oddziałów Wojska Polskiego, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 2 (183), Warszawa 2000.
  • Włodzimierz Becker, Franciszek Idkowiak: Wojska inżynieryjno-saperskie na terenie wielkopolski 1918-1939. Poznań: Wydawnictwo Instytutu im. gen. Stefana „Grota” Roweckiego, 2011. ISBN 978-83-61960-10-2.
  • Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny "W" : wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Ajaks, 1995. ISBN 83-85621-87-3.
  • Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.