Budowa i rola mózgu

Kresomózgowie - tworzą duże półkule mózgowe połączone tzw spoidłem wielkim, zespołem szlaków nerwowych przebiegających z półkuli do półkuli. Powierzchnia półkul jest silnie pofałdowana i składa się z substancji szarej położonej zewnętrznie i substancji białej położonej wewnętrznie. Substancja szara zbudowana jest z ciał komórek nerwowych, tworzących ośrodki nerwowe. Substancja biała składa się z włókien nerwowych (dendrytów i neurytów) stanowiących drogi przewodzące. W każdej półkuli wyróżnia się 4 płaty: czołowy, ciemieniowy, skroniowy i potyliczny. Poszczególne płaty oddzielone są od siebie bruzdami. Zewnętrzna część substancji szarej to KORA MÓZGOWA. Jest najwyższym i najmłodszym ewolucyjnie piętrem mózgu. Kora jest ośrodkiem regulującym i kierującym czynnościami całego organizmu. W korze odbywa się analiza i segregacja bodźców na poszczególne kategorie, a dzięki włóknom kojarzeniowym łączenie podniet w odpowiednie grupy i zespoły.

Ważniejsze ośrodki:
a) ruchowe - płat czołowy
b) czuciowe - płat ciemieniowy
c) wzrokowy - płat potyliczny
d) słuchu - płat skroniowy
e) wpływające na zmianę zachowania - płat czołowy
f) kojarzeniowe - płat czołowy i ciemieniowy

Międzymózgowie - jego najmniejszą częścią jest podwzgórze, w którym znajdują się ośrodki kierujące procesami termoregulacji gospodarki wodno - elektrolitowej, energetycznej, głodu i sytości, krążenia, pragnienia, agresji i ucieczki, popędem płciowym i macierzyńskim. Podwzgórze reguluje także działanie układu dokrewnego. Spełnia funkcje głównego pośrednika przekazującego impulsy nerwowe do kory mózgowej i integrującego kontrolę nerwową oraz hormonalną organizmu.
Śródmózgowie - tu przebiegają liczne drogi nerwowe, ośrodki niektórych odruchów wzrokowych i słuchowych np. ośrodek zwężania źrenicy pod wpływem silnego światła. Kontroluje napięcie mięśniowe i postawę ciała.

Móżdżek (tyłomózgowie) - składa się z 2 półkul, jest ważnym ośrodkiem koordynacji pracy mięśni szkieletowych. Tu znajduje się most Varola - gruby pęk włókien nerwowych umożliwiających przewodzenie impulsów z jednej półkuli móżdżku do drugiej co zapewnia koordynowanie ruchów lewej i prawej strony ciała.
Rdzeń przedłużony (zamózgowie) - zbudowany jest z zewnętrznie położonej istoty białej i wewnętrznie położonej istoty szarej. W rdzeniu przedłużonym mieszczą się ośrodki kierujące odruchowymi czynnościami niezależnymi od woli (odruchy bezwarunkowe): ośrodki oddechowe, regulujące pracę serca, ciśnienie krwi, funkcjonowanie układu pokarmowego (żucie, połykanie, ssanie, wydzielanie śliny), ośrodki kojarzeniowe słuchu i równowagi oraz koordynacji ruchowej (odruchowej).