Temat: Socjologiczny obraz wybranej subkultury.
Tematem naszej prezentacji jest socjologiczny obraz subkultury punk. Na wstępie chciałybyśmy przybliży wam pojęcie podkultury :
Zdaniem badaczy każda podkultura powinna być rozpatrywana w kategoriach : systemu wartości ,form zachowań ,tonacji uczuciowo-emocjonalnej i kombinacjach językowych.
Wg profesor Aldony Jawłowskiej podkultura młodzieżowa ,charakteryzuje się takimi cechami jak : swoisty system wartości i swoiste założenia ideologiczne ,specyficzne formy działalności, pozytywne i negatywne , w tym:
-manifestacje
-odezwy
-deklaracje
-demonstracje
-zloty wspólnotowe
-terroryzm
-narkomania
-alkoholowaanie
-przestępczość
-zachowania agresywne i autoagresywne
-specyficzny sposób przekazu informacji i sposobu porozumiewania się
-charakterystyczna twórczość plastyczna, muzyczna ,literacka.
-specyficzne przedmioty i wzory osobowe będące wyrazem kultu i czci
W wielu grupach dostrzega się odmienny sposób ubierania się i udziwnione fryzury.
Omawiając subkulturę punków zaczniemy od genezy jej powstania.
Ruch ten powstał w latach 70? w Wielkiej Brytanii ,a zaczęto go opisywać po
słynnym koncercie grupy Sex Pistols w Londynie w 1976 roku.
Subkultura punk jako zjawisko społeczne ma swoją genezę w kryzysie ekonomicznym Wielkiej Brytanii lat siedemdziesiątych ,który został spowodowany między innymi zniżką cen na ropę naftową. Następstwem tego kryzysu stało się bezrobocie ,szczególnie wśród młodzieży robotniczej.
Początki punku w Europie należy także wiązać z wyczerpaniem się atrakcyjności wcześniejszych stylów młodzieżowych oraz z potrzebą nowego modelu ekspresji ,zarówno artystycznej ,jak i społecznej.
Natomiast dla amerykańskiej publiczności punk był raczej propozycją estetyczną ,a nie formą społecznego buntu młodzieży ,punk rozpoczynał tam swoją historię jako kontynuacja awangardowych stylów artystycznych kultywowaną przez bohemę nowojorską już w latach 60?.
Wszędzie jednak ,zarówno w USA ,Wielkiej Brytanii i Europie kontynentalnej podstawą ekspresji punków było odrzucenie konwencji ,aprobata tego co wywrotne i rebelianckie.
Ugruntowany w postawach buntu i skrajnego sceptyzmu punk nie od razu występował z wyraźną i spójną ideologią. Młodzi ludzie tworzący Tą subkulturę ,bardziej intuicyjnie niż z rozmysłem ,odrzucali zastaną rzeczywistość. Jedyną ideologią mogła być radykalna niezgoda zawarta w hasłach : ?No future? (nie ma przyszłości) , ?Anarchy? (Anarchia), ?No rules? ( nie ma reguł) lub w eksponowaniu symboli społecznie nieakceptowanych , np. swastyki.
Dopiero po pewnym czasie wyłaniać się zaczął swoisty model ideologii ,czy raczej zbiór charakterystycznych dla tego ruchu postaw m.in. totalna krytyka otaczającej rzeczywistości. Negacji podległy tradycyjne wartości społeczne np. rodzina ,instytucje polityczne np. parlament ,edukacyjne ,prawne i inne.
Generalnie zanegowany został cały system społeczny i reguły jego funkcjonowania. Szczególnie ostrej krytyce poddawano sens istnienia armii i policji ,ale też każdej organizacji czy stowarzyszenia opartego na zasadzie porządku hierarchicznego np. kościół. Odrzucano też wszystkie autorytety ,czy to narodowe czy instytucjonalne. Otaczano kultem niektórych bohaterów ruchu np. Johnnego Rottera z grupy Sex Pistols , w Polsce zespół Dezerter. Kult ten oparty jest na podziwie swego idola. Gwiazdy punk rocka ,zapraszane do telewizji ,często wykorzystywały swoją obecność do wywoływania skandali: Johnny Rotten ,lider Sex Pistols obrażał wszystkich obecnych w studiu.
Podkultura punk w kontekście przestępczości uważana jest za podkulturę ucieczki ,charakteryzuje się odrzuceniem ogólnych wartości ,określonego systemu społecznego ,manifestowanie niezgodnych z przyjętymi normami wzorów i form zachowań. Najczęściej członkowie tej podkultury używają narkotyków bądź bulwersują opinie społeczną ekstrawaganckimi formami zachowań.
W twierdzeniach Punków ujawnia się dramat młodego pokolenia ,głęboka frustracja i brak wiary. Konsekwencją takiej ideologii są inne cechy charakterystyczne punków ,między innymi ubiór składający się ze starej podartej ,często przeraźliwie brudnej odzieży ,z za dużych ,imitujące wojskowe buty ,czarnej ,skórzanej kurtki ,bogato zdobionej ćwiekami ,swastykami ,agrafkami ,znaczkami z napisami ?no future? itp. Często rekwizytami są ciemne okulary z błyszczącą oprawką ,łańcuchy i obroże na szyjach świadczące o przykuciu do aktualnego bytu z którego nie można się uwolnić. Wpięte w nosy i uszy agrafki bądź klipsy mają świadczyć o ich naznaczeniu. Słownictwo punków jest ubogie ,skrótowe ,często celowo niegramatyczne ,pełne przekleństw i słów obraźliwych. Zamiast imion i nazwisk przyjęli pseudonimy np. ?ogryzek? , ?szambo? i inne. Początkowo punki zawsze brudne włosy farbowali na wszystkie możliwe kolory ,golili na bokach ,a pośrodku głowy stawiali tzw. ?czuby ,irokezy?. Aktualnie tworzą najprzedziwniejsze ,asymetryczne fryzury.
Podkreśla się często ,iż całość wizerunku typowego punka składa się z elementów ,które kłócą się ze sobą ,stanowiąc dla niektórych ludzi przejaw złego gustu. W istocie sam dobór sprawia wrażenie składanki ,która atakuje celową antyestetykę. Taki wizerunek spełnia 2 funkcje:
-stanowi rozpoznawalny dla swoich uniform
-pomaga w prowokacji
W Polsce punk pojawił się u schyłku lat 70? i inaczej niż w Wielkiej Brytanii ,pierwsze załogi tworzyli młodzi ludzie nastawieni do życia raczej kreatywnie niż negatywistycznie. Chodziło o to ,by coś zrobić.
Inwazja subkultury punk w Polsce zaczęła się na Ogólnopolskim Przeglądzie Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie. W Jarocinie wszelkie oficjalne organizacje istniejące w obowiązującym systemie wraz z dominującymi normami obyczajowymi , porównywano do : czołgania ,lizania ,klaskania. Podjęto próbę tworzenia wartości jakby poza systemami. Teksty piosenek zaczęły się upolityczniać. Muzyka rockowa schodzi do podziemi ,młodzi ludzie uczestniczą w podziemnych akcjach ,demonstracjach.
Młodzi twórcy punkowi układają teksty o zamieszkach ulicznych ,pobiciach przez ZOMO ,militaryzacji ,powszechnym zakłamaniu i obojętności ,wreszcie o represyjnej władzy.
Właściwie wtedy milicja zaczęła kreować nowy rodzaj wroga ? punka. Zabieg ten podyktowany był propagandowym zleceniem ,aby przedstawić punków w jak najgorszym świetle. Nie jako zagubionych ,sfrustrowanych młodych robotników ,ale kryminalistów. Punków ustawiano wyłącznie w roli chuliganów ? przestępców ,a nie jakiś tam subkulturowców. Punkowanie stało się politycznie niebezpiecznym zajęciem dla młodzieży.
Ma to swoje skutki również w dzisiejszym postrzeganiu subkultury punków przez ludzi starszych.
Polski punk nie jest zjawiskiem jednorodnym. Początkowo wśród punków można było wyodrębnić kilka charakterystycznych podgrup:
? ?klubowcy? noszący na kurtkach otoczoną kółkiem literę ?K?
? ?Dzicy? którzy dzięki narkotykom uciekają od rzeczywistości
? ?Anarchiści? często agresywni wobec otoczenia
? ?Pseudopunki? na pewien okres przyłączają się do podkultury bądź są wielbicielami tej grupy.
Obecnie polskie punki to młodzież 15-18 letnia ,fani punk rocka i swojego ulubionego zespołu ,jeżdżący z tą kapelą na koncerty ,wydają i czytają fanzimy (pisma punkowe) ,tanczą pogo. Zbiorowość ta przestrzega stopni wtajemniczenia i stąd podział punków na ? zniszczonych? , ?szkolnych? o ?przywódców? .
Chciałybyśmy przedstawić badania prof. Pomuły dotyczące subkultury punk ,przeprowadzone w 1984 roku na 72 osobowej grupie. Jak twierdzą wyniki badań :
- typowy wiek to 15-17 lat dla tej subkultury
-w ruchu tym przeważają chłopcy
-zamieszkują przede wszystkim tereny dużych miast. Charakterystyczną cechą układów rodzinnych był brak więzi psychicznych w relacji rodzice ? dziecko. Wewnątrz tej grupy obowiązywała zasada solidarności i tolerancji. Ceniona była szczerość i prawdomówność ,a także równość ,brak liderów.
Z Badań Pomuły wynika ,że pojedynczy punk słabo radzi sobie z życiowymi sprawami. Dopiero w grupie czuję się pewny siebie. Niezwykle istotnym elementem więzi wewnątrzgrupowej jest taniec pogo ? jak określają go punki , pogo to siła bez nienawiści ,wyżycie się bez obrażeń. Każdy kto się przewróci nie zostanie stratowany ,ale podniesie się przy pomocy kolegów.
Na pytanie jak widza swoją przyszłość odpowiadali ,że chcieliby ukończyć szkołę ,mieć konkretny zawód i pójść do pracy. Obowiązki zawodowe ? podkreślają nie mogą jednak kolidować z ich pragnieniem życia na luzie ,wesoło ,interesowaniem się muzyką itd.
Kontakty z nauczycielami określali jako negatywne ,oni potrafią tylko krytykować za ubiór