Źródła hałasu

Z akustycznego punktu widzenia, hałasem określimy każdy dźwięk niepożądany, który w jakiś sposób wpływa na tło akustyczne (np. zakłóca je).Poziom hałasu czy choćby siłę głosu można zmierzyć specjalnymi urządzeniami - fonometrami.

Medyczny aspekt definicji hałasu określa go jako wszelkiego rodzaju dźwięki szkodliwe dla stanu zdrowotnego człowieka, tak ze względu na możliwość uszkodzenia jego narządu słuchu, jak mające (zazwyczaj negatywny) wpływ na jego psychikę. Jednak sprawa na tym się nie kończy, gdyż do takich uszczerbków na zdrowiu spowodowanych dźwiękiem, może dojść w wypadku zbyt wysokiego jego natężenia, częstotliwości, lub denerwujące w inny sposób (jak przykładowo jednostajne powtarzanie się jednego dźwięku, które może bardzo szybko wyprowadzić z równowagi).

Wyniki badań przeprowadzanych w postaci ankiet wykazały, że w krajach wysoko rozwiniętych, najczęściej narzekano na uciążliwości związane z hałasem i wibracjami. Hałasem bowiem są także wszelkie szkodliwe, niepożądane, nieprzyjemne drgania mechaniczne pochodzące z ośrodka sprężystego, które oddziałują za pośrednictwem powietrza na organ słuchu lub inne narządy zmysłów człowieka.

Na podstawie różnic w częstotliwości drgań wyróżnia się:
- hałas infradźwiękowy, odczuwalny mimo, że nie możemy go usłyszeć, jego częstotliwości drgań są niższe od 20 Hz
- hałas słyszalny o częstotliwości z przedziału 20-20000 Hz
- hałas ultradźwiękowy - podobnie jak infradźwiękowy jest on niesłyszalny, częstotliwość: ponad 20000 Hz

"Wibracje" to określenie dla drgań, które oddziałują nie poprzez powietrze, ale za pośrednictwem ciał stałych. Źródłem wibracji mogą być na przykład: środki komunikacji i transportu publicznego (autobusy, tramwaje, samochody, tiry) i sprzęt służący do produkcji różnego rodzaju elementów (stocznie, fabryki). Są to tzw. źródła pojedyncze. Jednak są także zgrupowania takich źródeł na jednej przestrzeni (parki rozrywki, lotniska, drogi, dworce, duże obiekty przemysłowe, hale sportowe). Dlatego bardzo ważne jest rozsądne rozplanowanie rozmieszczenia takich obiektów w terenie i zapewnienia odpowiednich dróg komunikacji z nimi.

Najbardziej uciążliwe są wibracje pochodzące od środków komunikacji. Wiele osób mieszkających w kamienicach czy innych budynkach mieszkaniowych umieszczonych przy drodze (szosie) narzeka nie tylko na dyskomfort związany z samym dźwiękiem. Dużo bardziej odczuwalne są wibracje pochodzące spod ciężkich kół tirów czy tramwajów lub autobusów, które trzęsą całym budynkiem, co doprowadza nierzadko nawet do pęknięć w ścianach. Taki budynek bardzo szybko niszczeje, a koszty naprawy są bardzo nieopłacalne, a trudności w naprawie spędzają sen z powiek wielu architektom i konstruktorom.

Różne pojazdy wytwarzają hałas o różnym natężeniu. Poziom wytwarzanego przez nie hałasu dokładnie zmierzono, a "ranking" przedstawia się następująco:
- pojazdy jednośladowe 79-87 dB,
- samochody osobowe 75-84 dB,
- samochody ciężarowe 83-93 dB,
- autobusy i ciągniki 85-92 dB,
- maszyny drogowe i budowlane 75-85 dB,
- wozy służące do oczyszczania miasta 77-95 dB

Bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na kształt klimatu akustycznego jest sieć dróg krajowych. Hałas przekraczający normę 60 dB, wywoływany przez ruch drogowy, obecny jest na ponad dwóch trzecich długości dróg krajowych, i aż na 92% długości dróg międzyregionalnych. W ostatnich latach poziom intensywności ruchu drogowego wzrósł prawie trzykrotnie. Dodatkowo niepokojący jest fakt, że ? dróg krajowych przenosi ok. 60% ruchu drogowego, gdyż wskazuje on na wyczerpywanie przepustowości dróg, co skutkuje wzrostem poziomu hałasu na tych odcinkach.

Szacowane dobowe poziomy hałasu wynoszą:
- na sieci dróg krajowych: 70dB,
- na sieci dróg kolejowych: 69 dB,
- na terenach zlokalizowanych w bezpośredniej bliskości lotnisk: 80-100 dB
- w bliskim otoczeniu zakładów przemysłowych: 50 do 90 dB.

Ze względu na ilość źródeł hałasu, lotniska stanowią największe ich skupienia na stosunkowo niewielkim terenie. Samoloty stojące na płycie lotniska z uruchomionymi silnikami, samoloty startujące, odlatujące i lądujące, emitują hałas o natężeniu od 80 dB aż do 110 dB. To właśnie ze względu na zaburzenia związane z hałasem lotniska są terenami odizolowanymi od części mieszkalnych miast, gdyż taki poziom wibracji uniemożliwia zarówno budowę, jak i długotrwałe zamieszkiwanie okolic lotniska oddalonych od niego nawet o kilka kilometrów (niezależnie od położenia pasów startowych).