Biznes plan

TEMAT: Charakterystyka Biznes planu

Co to jest biznes plan ? –
W gospodarce rynkowej często zachodzące zmiany zmuszają do nowego spojrzenia na funkcje realizowane przez firmę. Jedną z nich jest planowanie , czyli określenie celów jakie przedsiębiorstwo pragnie osiągnąć w swojej strategii.
Planowanie jest przewidywaniem warunków działania w określonych granicach czasowych, jest wyznaczaniem celów i zadań oraz środków i sposobów ich najkorzystniejszej realizacji. Jest to proces ciągły związany z przygotowaniem szczegółowego "rozpracowania" przedsięwzięcia.
Od niego zaczyna się działalność zarządu nowo powstałej spółki bądź firmy, która zamierza się zmodernizować. Biznes plan opracowuje się celem przedstawienia radzie nadzorczej, inwestorom, kierownictwu banków finansujących przedsięwzięcia lub przedsiębiorstwo, przedstawicielom biznesu , którzy dysponują wolnym kapitałem i chcą, nawet podejmując duże ryzyko, organizować wspólne przedsięwzięcia.
Biznes plan zmusza Cię do zatrzymania i zastanowienia się nad tym, co robisz, czego oczekujesz od swojej firmy w przyszłości i jak chcesz pokierować tą przyszłością. Niezależnie od tego, czy Twoja firma już istnieje, czy dopiero zaczynasz działalność to proces planowania będzie niezbędny do wyznaczenia odpowiednich kierunków i metod działania. Nowo powstająca firma przygotowuje plan przedsięwzięcia w celu określenia podstaw działania, ale najczęściej aby uzyskać kredyt. W istniejącej już firmie planowanie pozwala lepiej przygotować dalszą działalność.
Plan przedsięwzięcia jest systemem "wczesnego ostrzegania", w przypadku pojawienia się groźby porażki.
Wiele planów zakończyło się niepowodzeniem z powodu nadmiernego optymizmu. Musisz być realistą szacując koszty i przychody firmy. Prognozując przyszłe rezultaty i wyniki finansowe opieraj się na informacjach z przeszłości (sprawozdania finansowe, raporty i inne dokumenty księgowe). Upewnij się, że dane są dokładne. Nigdy nie spiesz się. Będziesz potrzebował dużo czasu, aby zdobyć aktualne informacje, które są rzetelnym i wiarygodnym dowodem na to , jak firma funkcjonowała.

Cele:

Chodzi tu o cele działalności firmy dotyczące udziału na rynku, wielkości sprzedaży oraz zysku. Firmy muszą stawiać sobie cele i planować ich realizację. Sprawdź, czy twoje cele są konkretne i mierzalne. Wymień poszczególne cele, jak np. określony poziom sprzedaży lub zysków, procent marży brutto, stopę wzrostu lub udział w rynku.
Ustalenie celów stanowi bardzo przydatną podstawę do rozpoczęcia ustalania zadań dla firmy. Natomiast - zadania to kolejne instrukcje, określające jak zamierzasz dojść do osiągnięcia wszystkich celów firmy. Twórz takie zadania, które w sposób oczywisty powiązane są z dalszymi celami przedsiębiorstwa, są osiągalne i wymierne.

Zadania biznes planu:

v Wybór strategii działania
v Poszukiwanie partnerów
v Uzyskanie środków finansowych
v Oszacowanie ryzyka
v Ocena rynku
v Poznanie konkurencji
v Ocena branży
v Określenie potrzeb finansowych
v Oszacowanie przychodów i kosztów
v Ocena mocnych i słabych stron
v Przedstawienie koncepcji rozwoju

Geneza i istota projektu

Opis Projektu
Wymienienie zasadniczych danych i założeń dotyczących projektu inwestycyjnego, które stanową podstawę przygotowywanego biznes planu. Są to: określenie obiektu, lokalizacja, harmonogram realizacji, cel i strategia realizacji obiektu, wpływ na otoczenie, sektorowa i branżowa klasyfikacja projektu.

Inwestor lub sponsor projektu
Nazwy (nazwiska) i adresy.
Kondycja finansowa.
Rola i zaangażowanie w projekt.
Przeszła i obecna działalność gospodarcza.
Inne istotne dane.

Historia projektu

Istotne daty w historii projektu.
Studia i analizy dotychczas sporządzane (tytuły, autorzy, daty i zleceniodawcy).
Wnioski i decyzje będące następstwem wcześniejszych studiów oraz ich wykorzystanie w niniejszym raporcie.
Przyczyny, dla których projekt nie został wcześniej zrealizowany.

Wykonane studia przedinwestycyjne
Studium możliwości (opportunity study)
Studium przedrealizacyjne (pre-feasibility study)
Studium ostatecznej wersji projektu (feasibility study)
Specjalistyczne studia szczegółowe
Koszty ekspertyz i usług konsultingowych
Badania i analizy wstępne (badania gruntu, zestawienia niezbędnych materiałów budowlanych, analizy laboratoryjne)

Analiza rynku i strategia marketingowa
Analiza rynku ma kluczowe znaczenie przy określeniu zakresu i programu inwestycyjnego, wielkości obiektu, wymaganej technologii i doborze lokalizacji. Na wstępie powinien zostać sporządzony szacunek aktualnego i potencjalnego rynku. Następnie powinna być dokonana prognoza rozwoju rynku i określony poziom przychodów z użytkowania obiektu.
Dane i alternatywne metody prognozowania
Zestawienie i opis danych wymaganych do analizy rynku.
Zestawienie i opis alternatywnych metod oceny danych oraz technik szacowania bieżącego i przyszłego popytu.
Wybór metody oceny danych oraz jego uzasadnienie.
Szczegółowa prezentacja metod oceny danych oraz szacowania popytu zastosowanych w studium.

Surowce i materiały

Wymagane przez projekt nakłady pozostają w ścisłym związku z przyjętymi dla niego rozmiarami mocy produkcyjnych, obraną lokalizacją, technologią i wyposażeniem. Kwestie te są współzależne. Podstawą określenia wymaganych nakładów na surowce i materiały jest analiza popytu, przyjęta technologia, program produkcji i założone zdolności produkcyjne. Studium przedinwestycyjne powinno analizować następujące kwestie dotyczące zapotrzebowania na surowce i materiały: Charakterystyka surowców i materiałów Surowce i materiały powinny być sklasyfikowane według następujących grup:
Surowce (nieprzetworzone i przetworzone)
Półprodukty
Komponenty
Materiały pomocnicze
Zaopatrzenie fabryczne
Media
Części zamienne
Dane i alternatywy
Określenie danych w oparciu o które dokonany został wybór potrzebnych surowców i materiałów.
Wymienienie wymaganych surowców i materiałów z określeniem wymagań jakościowych, dostępnej ilości, źródeł zaopatrzenia, dostępności w przekroju czasowym oraz kosztów jednostkowych.
Wskazanie alternatywnych surowców i materiałów oraz ich źródeł.
Prezentacja wybranych surowców i materiałów oraz uzasadnienie wyboru.
Program zaopatrzenia
Przedstawienie danych wykorzystanych do przygotowania programu zaopatrzenia.
Opracowanie programu zaopatrzenia wraz ze wskazaniem alternatyw.
Program zaopatrzenia powinien być sporządzony przy uwzględnieniu:
Programu produkcji
Dostępności surowców i materiałów
Specyfiki surowców i materiałów
Technologii i wyposażenia technicznego
Przewidywanych strat/ubytków surowców w procesie produkcji i transportu
Przewidywanych strat/ubytków półproduktów i wyborów gotowych w procesie produkcji, dystrybucji i składowania
Zapotrzebowania na surowce i materiały z tytułu usług gwarancyjnych, reklamacji jakościowych itp.

Lokalizacja, siedziba i aspekty ekologiczne

Studium przedinwestycyjne powinno określić właściwą lokalizację projektu. Wyboru lokalizacji dokonuje się w ramach rozległego obszaru geograficznego na terenie którego rozważa się różne alternatywne siedziby (lokalizacje szczegółowe). Po dokonaniu wyboru powinny być rozważone skutki ekologiczne projektu.
Wybór lokalizacji powinien być dokonany przy uwzględnieniu polityki gospodarczej (regionalnej), dostępności do źródeł zaopatrzenia bądź rynku zbytu, warunków lokalnych, infrastruktury i rozwoju społeczno-ekonomicznego (klimat, sieć transportowa, zaopatrzenie w wodę, odprowadzanie ścieków i odpadów, dostępność siły roboczej, przepisy fiskalne i prawne, dostępność zasobów wymaganych do budowy i eksploatacji obiektu)
Aspekty ekologiczne
Studium powinno zawierać dogłębną i realistyczną analizę ekologicznych skutków danego projektu. Skutki te często wpływają w zasadniczy sposób na ekonomiczną i finansową opłacalność projektu oraz przesądzają o jego charakterystyce technicznej.
W skład analizy powinny wchodzić:
Identyfikacja możliwych skutków ekologicznych:
Identyfikacja "odbiorców" zanieczyszczeń
Analiza skutków ekologicznych
Analiza zalecanych sposobów ograniczania ujemnych ekologicznych skutków projektu.
Szacunek kosztów ochrony środowiska

Dokumentacja techniczna i technologia

Przy określaniu dokumentacji technicznej należy uwzględnić przyjętą dla projektu technologię i know-how.
Program realizacji projektu
Określenie danych wykorzystanych przy przygotowaniu dokumentacji.
Wskazanie alternatywnych projektów.
Określenie danych opisujących rozważaną technologię.
Charakterystyka alternatyw technologicznych.
Wybór technologii
Wybranie optymalnej technologii i uzasadnienie wyboru.
Wybór technologii powinien być dokonany biorąc pod uwagę:
Wymagania rynku oraz potrzebne nakłady czynników i zasobów
Program realizacji i potencjał wytwórczy
Typ wymaganej technologii (pracochłonna, kapitałochłonna, nowoczesna itp.)
Zdolność adaptowania technologii
Źródła pochodzenia technologii
Warunki dostępu projektu do technologii (licencja, zakup technologii, joint venture)
Społeczne, ekonomiczne i ekologiczne skutki danej technologii (jeśli występują)
Koszt technologii
Zakres projektu
Analiza zakresu projektu nie powinna być ograniczona wyłącznie do charakterystyki jego siedziby, ale powinna dotyczyć także wszelkich kwestii związanych z zaopatrzeniem, realizacją projektu oraz wymaganą infrastrukturą pomocniczą. Takie całościowe podejście powinno służyć określeniu tego jakie inwestycje towarzyszące powinny być zrealizowane (i sfinalizowane) w ramach projektu bądź podjęte przez osoby trzecie. Charakterystyka funkcjonalna i fizyczno-przestrzenna projektu jest podstawą przyszłych prac inżynieryjno-budowlanych. Po ustaleniu zakresu projektu i wyborze technologii następuje identyfikacja rodzaju i ilości wymaganych maszyn i urządzeń, szacunek kosztów technologii i wyposażenia. Szacunek ten dokonany zostaje przy uwzględnieniu założonej zdolności produkcyjnej projektu. W dalszym etapie następuje zestawienie wymaganych prac budowlanych i obiektów, robót infrastrukturalnych oraz szacunek ich kosztów.
Prace budowlane
Prace te powinny być zestawione w następujące grupy: przygotowanie terenu, budowle i budynki, przyłącza mediów, drogi dojazdowe, urządzenia emisji gazów i pyłów oraz odprowadzania innych odpadów, drogi wewnętrzne, ogrodzenia i zabezpieczenia terenu oraz inne wymagane dla sprawnego funkcjonowania projektu.
Dane i alternatywy
Zestawienie danych potrzebnych do określenia zakresu prac budowlanych.
Zestawienie prac budowlanych.
Dostępność i jakość materiałów budowlanych i siły roboczej.
Uwarunkowania i wymogi techniczne funkcjonowania projektu.
Warunki lokalne.
Koszty.

Organizacja projektu i koszty pośrednie

Aspekty techniczne i organizacyjne projektu są ze sobą ściśle powiązane i wymagają współzależnej analizy. Struktura organizacyjna projektu może opierać się na kryterium funkcjonalnym (administracja, marketing, zaopatrzenie, produkcja itp.), przedmiotowym (wg rodzajów/asortymentów) lub geograficznym (różne rynki). Opracowanie określonej struktury organizacyjnej służy jako podstawa przy przypisywaniu i szacowaniu odpowiednich kosztów inwestycji poszczególnym jednostkom organizacyjnym projektu.
Struktura organizacyjna
Struktura organizacyjna jest pochodną wielkości i rodzaju przedsięwzięcia. Powinna obejmować omówienie odpowiednich dla rozważanego projektu struktur organizacyjnych z uwzględnieniem uwarunkowań technicznych i socjo-ekonomicznych, wybór struktury optymalnej i jego uzasadnienie oraz przygotowanie schematu organizacyjnego.
Koszty pośrednie
Wyróżnienie w ramach projektu głównych czynników kosztotwórczych jest warunkiem odpowiedniego przypisania (alokacji) kosztów pośrednich. Koszty, których nie sposób przypisać bezpośrednio do danego zadania traktowane są jako koszty pośrednie. Identyfikacja kosztów pośrednich obejmuje koszty administracyjne, amortyzację, koszty finansowe.

Zatrudnienie

Zapotrzebowanie na kadry o określonej strukturze zawodowej i kwalifikacjach powinno być określone z uwzględnieniem wymaganych programów szkoleniowych i ich harmonogramu.
Siła robocza
Wyszczególnienie danych służących za podstawę szacowania zapotrzebowania na siłę roboczą. Przygotowanie alternatywnych programów zatrudnienia przy uwzględnieniu:
Organizacji projektu
Strategii i celów w zarządzaniu projektem
Wymaganych kwalifikacji siły roboczej i potrzebnych szkoleń
Dostępności siły roboczej (lokalnie bądź z zagranicy)
Ustawodawstwa pracy
Personel administracyjno-kierowniczy
Wyszczególnienie danych służących za podstawę szacowania zapotrzebowania na kadry. Przygotowanie alternatywnych programów.
Zatrudnienie biorąc pod uwagę:
Strukturę organizacyjną
Strategię i cele w zarządzaniu produkcją i marketingiem
Wymagane umiejętności i poziom wykształcenia personelu
Dostępność personelu (lokalną, zagraniczną)

Plan realizacyjny i finansowanie

Faza realizacyjna projektu rozciąga się w czasie od momentu podjęcia decyzji inwestycyjnej do rozpoczęcia eksploatacji. W fazie tej mają miejsce negocjowanie i zawieranie kontraktów wykonawczych, prace projektowe, realizacja (budowa) i rozruch. W przypadku braku odpowiedniego planowania faza realizacyjna może rozciągnąć się na tak długi okres, że zagrożona zostanie potencjalna rentowność przedsięwzięcia.
Podstawowym celem opracowania harmonogramu (planu) realizacyjnego jest określenie optymalnego planu (czas i kwoty) finansowania przedsięwzięcia w całym okresie budowy. Struktura finansowania (kapitał własny, kredyty) oraz implikacje finansowe ewentualnych opóźnień w realizacji projektu powinny być wszechstronnie zbadane. W fazie realizacyjnej występuje wiele jednoczesnych i współzależnych zadań inwestycyjnych o zróżnicowanych skutkach finansowych. Optymalny program realizacyjny powinien uwzględniać współzależności między realnymi (fizycznymi) działaniami inwestycyjnymi i ich finansowymi uwarunkowaniami i skutkami.
Plan finansowy powinien zawierać zestawienie ważnych dla realizacji projektu danych.
Omówienie programu i harmonogramu realizacyjnego ze wskazaniem alternatywnych scenariuszy wymaga uwzględnienia następujących kwestii:
Ustanowienie zarządu odpowiedzialnego za realizację projektu
Działania związane z uzyskaniem określonej technologii
Szczegółowe warunki/parametry techniczne wyposażenia, procedury przetargowe, ocena ofert, zawieranie kontraktów
Zakup gruntu
Nadzór, koordynacja, testowanie i odbiór wyposażenia oraz prac budowlanych
Organizowanie zaopatrzenia na potrzeby produkcji
Tworzenie struktur administracyjnych, rekrutacja, szkolenie siły roboczej i personelu administracyjno-kierowniczego
Organizowanie działalności marketingowej
Uzyskiwanie licencji i zawieranie niezbędnych umów z instytucjami administracji publicznej
Ewentualna emisja papierów wartościowych i jej koszty
Wybór programu i harmonogramu realizacji
Wskazanie i szczegółowa charakterystyka optymalnego programu realizacyjnego z wyszczególnieniem zakresu i sekwencji poszczególnych działań inwestycyjnych.
Uzasadnienie wyboru programu.


Ocena finansowa

Analiza finansowa
Po opracowaniu wszystkich elementów studium przedinwestycyjnego zgodnie z zasadami i zawartością opisaną we wcześniejszych rozdziałach następuje zbiorcze zestawienie całkowitych nakładów inwestycyjnych oraz rocznych kosztów produkcji. Zgodnie z tym rozdział niniejszy powinien przyjąć następującą strukturę:
Całkowite nakłady inwestycyjne
Zestawienie nakładów przez sumowanie wszystkich pozycji inwestycyjnych.
Finansowanie projektu.
Opis i uzasadnienie założonych bądź faktycznych źródeł finansowania.
Ustalenie poziomu rocznych kosztów finansowych.
Wskazanie wpływu kosztów finansowych i obsługi zadłużenia na rentowność projektu.
Charakterystyka struktury finansowej (wskaźnik dług/kapitał zakładowy).
Zbiorcze zestawienie finansowe
Opracowanie i prezentacja następujących zestawień: tablicy przepływów pieniężnych, rachunku wyników i bilansu.
Powinny one obejmować cały okres "życia" projektu.
Obliczenie następujących mierników opłacalności finansowej:
Okres zwrotu
Prosta stopa zwrotu
Zaktualizowana wartość netto (NPV)
Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)
Przeprowadzenie analizy wrażliwości (wpływu zmienności poziomu poziomu kosztów zmiennych i stałych, kosztów inwestycji na opłacalność kondycję finansową projektu).
Wskazanie głównych obszarów ryzyka i szacunek prawdopodobieństwa występowania różnych kategorii ryzyka. Jasne określenie dozy niepewności jaką obarczony jest projekt i wskazanie w jakim stopniu przedsięwzięcie można uznać za bezpieczną inwestycję.
Prezentacja wskaźników finansowych.

Analiza makroekonomiczna

Tego typu analiza bywa wymagana dla bardzo dużych przedsięwzięć inwestycyjnych. Metodologia i zakres takiej analizy są zróżnicowane w zależności od kraju w którym zlokalizowany ma być projekt.
Analiza powinna wskazywać na wpływ projektu na realizację ogólnonarodowych celów społeczno-gospodarczych danego kraju. Analizie podlegają takie aspekty, jak:
Tworzenie nowych miejsc pracy
Dystrybucja (redystrybucja) dochodu narodowego
Oszczędności dewizowe
Skutki ekologiczne.
Jeśli wykazałeś się niezbędną konsekwencją i wytrwałością, czego dowodem może być m.in. doczytanie do tego miejsca i doszedłeś do wniosku, że za dużo z tym wszystkim roboty, że zaprzyjaźniony z tobą właściciel innej firmy albo konkurent i tak robi pieniądze" bez tych wszystkich papierów, pomyśl raz jeszcze i zważ co następuje! To co przeczytałeś powyżej to tylko pewien format i struktura, katalog pożądanych cech, faktów i informacji oraz sposobów przeniesienia ich na papier. To nie jest dogmat ani dyrektywa, a tylko zbiór do którego można sięgnąć aby uprzytomnić sobie potrzebę myślenia w kategoriach produktu, rynku i zysku w zmieniającej się szybko rzeczywistości i narastającej konkurencji.
Nie traktuj biznes planu jako zła koniecznego". Musisz zobaczyć w nim użyteczne narzędzie, które pomoże ci w niedalekiej przyszłości czerpać zyski i cieszyć się nimi. To prawda, że niektóre firmy osiągnęły sukces bez pisania biznes planów ale czasy się zmieniają. Doradcy, menadżerowie, dyrektorzy, inwestorzy, bankierzy muszą być naprawdę przekonani o tym, że warto powierzyć komuś swoje pieniądze. Chcą być pewni, że ich nie stracą. Muszą wiedzieć czy firma ma ustaloną strategię dla osiągnięcia swoich celów. Dobry biznes plan jest odpowiedzią na te wszystkie wątpliwości.
Warto postarać się. Wszystkie firmy powinny mieć biznes plany. Przygotowanie dobrego opracowania może zająć miesiące, ale to nie będzie czas stracony. Przedstawione wyżej wskazówki mogą nie pasować do wszystkich firm i przedsięwzięć, ale zawierają wystarczająco dużo informacji i sugestii aby zbudować solidne podstawy twego planu.