Demokracja, totalitaryzm, autorytaryzm - porównanie

Państwo demokratyczne to takie, które realizuje następujące zasady ustrojowe: Zasadę suwerenności narodu zgadnie z którą najwyższą władze w państwie ma naród, jest on uprawniony do podejmowania decyzji i ostatecznych rozstrzygnięć w sprawach ważnych dla państwa. Może on to robić w sposób pośredni, czyli wybierając w wolnych i demokratycznych wyborach organy państwowe takie jak parlament , prezydent; lub będąc członkiem partii politycznych . Może to robić również w sposób bezpośredni biorąc udział w referendach, korzystając z prawa weta ludowego.Zasada podziału władz – władza dzieli się trzystopniowo na władze ustawodawczą ( sejm i senat ) , władz wykonawcza ( parlament, premier, prezydent ) i sądowniczą (sądy i trybunały ).Każdą z tych funkcji pełni osobny organ; organy mogą się nawzajem kontrolować i ograniczać.Zasada rządów prawa -oznacza ona ,że każde działanie organów państwa , oraz ich forma muszą być zgodne i opierać się na zasadach z obowiązującego w danym kraju prawa. Prawo stoi ponad władzą. Prawo musi być wymierzane w ten sam sposób, wszystkim obywatelom. Organy państwowe muszą być bezstronne.Zasada konieczności respektowania przez państwo praw człowieka i obywatela – w konstytucji państwa muszą być zapisane wolności osobiste oraz prawa człowieka zgodne z międzynarodową konwencją (muszą być one również rzeczywiście realizowane).W takim państwie człowiek jest podmiotem decyzji państwowych tzn., organy państwowe działają z woli narodu.

Państwo totalitarne to takie które stara się kontrolować całkowicie życie swoich obywateli. Władza w takim państwie jest w ręku jednego człowieka - przywódcy, bądź jednej partii politycznej.Los narodu jest tam odsuwany na drugi plan , na pierwszym miejscu stawiane są interesy i potrzeby państwa. Od społeczeństwa , wymaga się podporządkowania państwu sposobu życia oraz interesów.Jednostka ludzka jest poddawana stałej kontroli , ograniczone są jej swobody i prawa obywatelskie przez surowe przepisy prawne.Narodowi narzucane zostają sposoby myślenia oraz postawy takie jak chce państwo . Szerzy je się przez media, oraz np. w szkołach.Często w takim systemie stosuje się terror i przymus w stosunku do obywateli. Nie może tam istnieć opozycja polityczna tzn. nieformalne grupy opowiadające się przeciw rządowi.W niektórych państwach gospodarka jest ograniczana poprzez wyłączenie jakiegoś towaru z obrotu ( reglamentacje) lub limitowanie produkcji.Takie państwo znosi suwerenność narodu , a jednostkę ludzką traktuje przedmiotowo.Przykładem może być:· Kuba· Stalinowski Związek Radziecki

Państwo autorytarne jest dyktaturą, choć łagodniejszą niż totalitaryzm. Nie pozwalana powstanie społeczeństwa obywatelskiego. Naród traktuje jako masy.Władza jest tu skupiona w ręku jednego człowieka lub nielicznej grupy. Społeczeństwo nielicznie uczestniczy w organizacjach społecznych. Jednostka ludzka musi się bezwzględnie podporządkować organom państwowym.Dużą role w takim systemie odgrywa policja, posiadająca siec donosiciel i agentów , kontrolująca społeczeństwo.Czasami w takim państwie władze sprawuje wojsko (junta). Wysokie stanowiska zajmują wojskowi rządzą oni za pomocą rozkazów, które ludność musi bezwarunkowo wykonywać.Autorytaryzm, jest łagodniejszy od totalitaryzmu – dopuszcza nawet pewną rozbieżność zdań w obrębie grupy rządzącej.Występuje ono w społeczeństwach mniej cywilizacyjnie rozwiniętych.Przykładem mogą być:· Iran· kraje Ameryki Łacińskiej i Południowej