profil

Kwasy karboksylowe

poleca 84% 2669 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Kwasy karboksylowe zawierają w sobie grupę funkcyjną -COOH, zwaną karboksylową. Niektóre składają się z jednej takiej grupy, wtedy mówi sie o nich, że są jednokarboksylowe. Przykładem takiego kwasu może być kwas mrówkowy HCOOH, czy octowy CH3COOH. Niektóre zawierają kilka takich grup (kwasy polikarboksylowe). Dobrym przykładem takiego kwasu może być kwas cytrynowy, który znajduje zastosowanie w życiu codziennym. Niektóre kwasy karboksylowe składają się tylko i wyłącznie z takich grup. Tutaj jako przykład podaję kwas dikarboksylowy zwany potocznie kwasem szczawiowym, który posiada następujący wzór sumaryczny (COOH)2.
Oprócz tej grupy w kwasach występują grupy metanowe. Zaczynają się CH3, a następnie jak łańcuch długi są CH2 a po nich występuje grupa COOH.
Niektóre kwasy karboksylowe mają budowę pierścieniową. Oznacz to, iż w pierścieniu (składa się z węgla i wodoru), np. benzen C6H6 zamiast jednego z wodoru przyłączana jest grupa karboksylowa. I w ten sposób otrzymujemy kwas benzoesanowy - benzenokarboksylowy, o wzorze C6H5COOH. Podobnym kwasem może być kwas ftalowy. Jest to kwas podobny do kwasu benzoesanowego, ale do niego przyłączone są dwie grupy karboksylowe, które sąsiadują ze sobą. Zatem wzór kwasu ftalowego to C6H4(COOH)2. Inną nazwą kwasu ftalowego to kwas benzenodikarboksylowy (benzenodwukarboksylowy, lub benzeno-1,2-dikarboksylowy). Z kolei podobnym kwasem do kwasu ftalowego będzie kwas tereftalowy, który również zawiera dwie grupy karboksylowe, ale tym razem znajdują się one naprzeciw siebie. Wzór sumaryczny tego kwasu jest taki sam jak kwasu ftalowego - C6H5(COOH)2, ale nazwa już jest inna; inną nazwą tego kwasu to kwas benzeno-1,4-dikarboksylowy. Kwas ftalowy znalazł zastosowanie jako substrat przy otrzymywaniu farb i wskaźników chemicznych, m.in. feneloftaleiny. Natomiast kwas tereftalowy słóży do otrzymywania kevlaru.
Oprócz tego w kwasach znajdują się pierwiastki azotu, siarki, tlenu (nie z grup karboksylowych) oraz grupy aminowe (tzw. aminokwasy - najprostszy aminokwas to glicyna).

Co do nomenklatury kwasów organicznych podawać ich nie będę. Ważne jest tylko zapamiętanie, iż istnieje coś takiego jak szereg homologiczny kwasów karboksylowych. Rozpoczyna się on kwasem metanowym, zwanym potocznie mrówkowym, a to dlatego iż występuje w jadzie mrówek oraz pokrzyw. Po tym kwasie występuje kwas etanowy (octowy). Po nim są kwasy: propanowy(propionowy) oraz kwas butanowy, powszechnie znany jako masłowy, bowiem występuje w zepsutym maśle, gdzie to pod wpływem bakterii masłowych glukoza jest utleniania do owego kwasu.

Co do dysocjacji to ją trudno będzie tu zamieścić, bo na stronie nie ma zakodowanych znaków plus i minus.
Do może tylko tak krótko tylko o tym. Kto chce więcej niech pisze do mnie, postaram się wyjaśnić :P:D.
Kwasy karboksylowe również poddają się dysocjacji jonowej, czyli rozbiciu na jony wodorowe (kationy) oraz na aniony reszt kwasowych. Poddają się jej tylko kwasy dobrze rozpuszczalne we wodzie.
Jako przykład podam kwas octowy.

CH3COOH ---H2O---> CH3COO(minus) plus H(plus)
Rozumiecie chyba??

Sole. Kwasy karboksylowe jak każdy kwas tworzą sole. Tutaj zasada jest podobna jak z kwasami siarkowymi, azotowymi, kwasem fosforowym itd.
Tutaj odłączą nam się wodór z grup karboksylowej COOH.
Zatem otan sodu to będzie CH3COONa, a mrówczan potasu to HCOOK.
Ile grup karboksylowych jest w cząsteczce taka jest wartościowość jony reszty kwasowej, np. kwas octowy jest jednowartościowy, kwas ftalowy jest dwuwartościowy, a kwas cytrynowy jest trójwartościowy.

I jeszcze estry.
Najprościej przedstawie to równaniem:
Alkohol plus kwas = ester plus woda.
Od alkoholi odłacza się grupa OH, od kwasu wodór z grupy karboksylowej i mamy wodę. To co zostało z alkoholu i kwasu daje nam ester.
CH3COOH plus CH3OH ---> CH3COOCH3 plus H2O

Jako dodatki dadaje wzory strukturalne kwasów pierścieniowych.

Załączniki:
Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Ciekawostki ze świata