Kwasy karboksylowe

Kwasy karboksylowe (organiczne) to pochodne węglowodorów zawierające w cząsteczce grupę karboksylową.
(COOH) Kwasy karboksylowe z krótkimi grupami alkilowymi są dobrze rozpuszczającymi się w wodzie cieczami o ostrym, nieprzyjemnym zapachu i toksycznych własnościach.
Wraz ze wzrostem długości grupy alkilowej wzrasta temperatura topnienia tych kwasów.

Kwasy karboksylowe o długich (powyżej 10 atomów węgla) grupach alkilowych nazywają się kwasami tłuszczowymi i są ciałami stałymi w temperaturze pokojowej.

Ogólny wzór kwasów karboksylowych CnH2n 1-COOH

Kwas mrówkowy (metanowy) HCOOH jest 1-szym członem szeregu homologicznego kwasów karboksylowych. Kwas ten występuje w jadzie pszczół, mrówek, i w liściach pokrzywy. Jest to bezbarwna ciecz, o ostrym, duszącym zapachu, parząca. Silna trucizna. Stosowany do garbowania skór, produkcji barwników, w przemysle włokienniczym, oraz jako substancję bakteriobójczą.

Kwas Octowy (etanowy) CH3COOH jest bezbarwny, ma intensywny zapach, jest cieczą, dobrze rozpuszczalna w wodzie. Powstaje w wyniku fermentacji octowej: C2H5OH O2--> CH3COOH H2O. Wykazuje odczyn kwaśny, ulega dysocjacji jonowej, reaguje z metalami aktywnymi, tlenkami metali i zasadami tworząc sole. Zastosowanie: barwniki, farby, leki, tworzywa sztuczne, przemysł spożywczy.

Fermentacja octowa to proces utleniania etanolu do kwasu octowego w obecności bakterii z powietrza. Wyższe kwasy karboksylowe (tłuszczowe) to kwasy karboksylowe, których cząsteczki mają długie łańcuchy węglowe.

Kwas palmitynowy C15H31COOH to białe ciało stałe, nierozpuszczalne w wodzie. Nie ulega dysocjacji jonowej. Jest nasycony.

Kwas stearynowy C17H35COOH to białe ciało stałe, nierozpuszczalne w wodzie, nie ulegające dysocjacji jonowej. Topi się w niskiej temp.

Wszystkie 3 kwasy spalają się jasnożółtym płomieniem.

Kwas Oleinowy C17H33COOH jest jasnożółtą, oleistą cieczą. Nie ulega dysocjacji jonowej. Topi się w niskiej temp. Jest składnikiem olejów jadalnych, oliwy i tranu.

Mydła to sole wyższych kwasów karboksylowych. Są to intensywnie pieniące się substancje, śliskie w dotyku, rozpuszczalne w wodzie.
Mydła użytkowe, które są dobrze rozpuszczalne w wodzie, to sole sodowe i potasowe wymienionych kwasów ( palmitynowego i oleinowego).
Mydła potasowe są szare i maziste, sodowe są białe i twarde,
toaletowe to wysokogatunkowe mydła sodowe z dodatkiem oleju kokosowego, olejków zapachowych i barwników.