„Romantyczność” jest typową balladą romantyczną. Na taki stan rzeczy wskazuje występowanie w niej wzorcowych, dla epoki w której powstała, cech. Już sam gatunek, jakim jest ballada, wskazuje iż wywodzi się ona z wierzeń ludowych. Utwór ma także w sobie motywy fantastyczne, jak np.: Jasieńko w postaci zjawy. Natomiast Karusia jest typową romantyczną, która wybija się z reszty tłumu, jako osoba porozumiewające się ze swoim umarłym Jasienkiem. Jednocześnie dziewczyna jak i poeta kierują się irracjonalizmem w poznawaniu świata i nie wystarczy im to co widzą ale także to co czują.
Uczuciem na miarę wielkich namiętności romantycznego bohatera była miłość. Równie jak on pełna sprzeczności, zmysłowa i idealna zarazem. Przemieniała człowieka i świat przezeń widziany była miłość wspaniałym uniesieniem, rozkoszą i pasją, w której bohater bez reszty się zatracał.
Miłość nie znosiła kompromisów toteż zakochany bohater romantycznej literatury znajdował się na przemian w stanie niebiańskiego szczęścia lub gwałtownej rozpaczy, nasuwającej samobójcze myśli. Tak mocnymi więzami miłość łączyła kochanków, jakby świat wokół nich nie istniał, jakby żyli tylko dla siebie. Zawsze we dwoje, zawsze nienasyceni, razem, aż do śmierci.
Karusia rozmawia ze swoim zmarłym kochankiem, widziadło jest białe jak chu-sta i ma zimne dłonie, budzi postrach w oczach dziewczyny: „Ty już umarłeś? Ach! ja się boję!” Jednocześnie prosi ona, aby ukochany zabrał ją ze sobą i nie opuszczał jej, ponieważ boji się, że w jej wizje nikt nie uwierzy i że zostanie nie zaakceptowana przez społeczność:
„Weź mię, ja umrę przy tobie,
Nie lubię świata.(…)
Źle mi w złych ludzi tłumie,
Płaczę, a oni szydzą;
Mówię, nikt nie rozumie;
Widzę, oni nie widzą!”
Zachowanie Karusi rodzi w prostych wieśniakach przekonanie o obecności duszy zmarłego: "Tu jego dusza być musi" Ludność zaczyna się modlić.
Oprócz ludu prostego wokół obłąkanej zgromadzili się: starzec (klasyk) i poeta (ro-mantyk), będący również narratorem w balladzie.
Dalszą część ballady stanowi polemika poety z starcem na temat słuszności przekonań każdego z nich. Starzec jest typowym przedstawicielem klasyków i nie wierzy w prawdziwość możliwości spirytystycznych Karusi. Wyraża się następująco:
"Ufajcie memu oku i szkiełku
Nic tu nie widzę dokoła.
Poeta, jako typowy roman-tyk, wyraża się następująco:
„I ja to słyszę, i ja tak wierzę, (…)
„Czucie i wiara silniej mówi do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko.(…)
Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!
Utwór "Romantyczność" kończy niezwykle trafna uwaga skierowana w stronę Starca, w kótrej autor mówi, iż czucie i wiara są silniejsze niż rozum, oraz że takowe myślenie, które przedstawia mędrzec pozbawia go uczuć niezwykłych, ponadzmysłowych, irracjonalnych.
Karusia jest bohaterką romantyczną mimo bariery jaką jest śmierć doświadcza obecności kochanka. Ostatnie zdanie ballady: "miej serce i patrzaj w serce!" jest najodpowiedniejszym podsumowaniem, w którym skoncentrowan jest cała idea Romantyzmu.
Tomasz Syta
Bibliografia: internet