"Romantyczność" Adama Mickiewicza jako ballada programowa

"Romantyczność" Adama Mickiewicza ma charakter manifestu programowego.

W balladzie występuję narrator będący jednym z bohaterów. Akcja utworu rozgrywa się w biały dzień na rynku miasteczka. Narrator stara się tłumaczyć dziewczynie co się dzieje wokół niej, ale ona go nie słucha. Sytuacja pozwala nam stwierdzić kim jest narrator. Jest on wędrowcem. W balladach często pojawia się motyw podróży/wędrówki.

W utworze znajdują się opis zachowania dziewczyny, która widzi swego zmarłego ukochanego. Dziewczyna z nim rozmawia chcę go przytulać i całować.

Przybysz mógł z niej kpić, ale podobnie jak reszta ludzi traktuję ja bardzo wyrozumiale. Jednak dziewczynie wydaję się odwrotnie. W rzeczywistości tłum się z nią solidaryzuję. Wierzą Karusi, że widzi Jasieńka.

W balladzie pojawia się starzec, który gani dziewczynę, że to tylko przywidzenia. Powołuję się na empiryzm. Słowa starca to niemal dokładne przywołanie rozważań J. Śniadeckiego "O pismach klasycznych i romantycznych na temat ludowych wierzeń jako inspiracje dla poezji" W ten sposób Mickiewicz ukazał karykaturę Śniadeckiego.
Starzec w utworze to typowy człowiek oświecenia. Walczy z przesądami i zabobonami. W balladzie ukazano starcie Romantyzmu z oświeceniem. Starzec udziela reprymendy ludowi, który nie posiadając argumentów pokornie się zgadza z mędrcem. Przybysz ripostuję starca. Mówi mu, że ważna jest wiara i uczucia, Wędrowiec kieruję się intuicją i zarzuca mu, że nie zna praw martwych. Uważa, że oczy jego duszy są zasłonięte.

W utworze występuję nawiązanie do wypowiedzi Hamleta "Przed oczyma duszy mojej" te słowa padają, gdy ojciec Hamleta tłumaczy mu jak został zabity. Jego żona wraz z kochankiem podała mu truciznę.
Ballada "Romantyczność" nawiązuję do ballady "Lenora"…. pośrednio do "Balonu" Tębreckiego ale w utworze "Balon" filozof jest postrzegany pozytywnie a w balladzie Mickiewicza odwrotnie.
Ballada "Romantyczność" posiada konwencję, którą popiera narrator ale nie oznacza to, że autor ballady jest narratorem. Jest to dzieło, które ma wpływ na inne utwory np. Jan Lechoń "Romantyczność" oraz "Ballady i romanse" Władysława Broniewskiego.

Jan Śniadecki odpłacił się Mickiewiczowi parafrazując jego wypowiedzi z "Dziadów" podsumowując jego działalność literacką jako głupią.