Tkanka twórcza, merystem to tkanka roślinna, w której zachodzi intensywny proces podziału komórek. U większości roślin takie organy, jak łodyga, liście, rozwijają się z małego, centralnego skupiska komórek - merystemu. Każdy zawiązek nowego organu wyrasta w innym kierunku w stosunku do zawiązka, który pojawił się wcześniej.
Budowa
? Zbudowana jest z komórek żywych, które przez całe życie zachowują zdolność podziału,
? Komórki tej tkanki są niewielkie, ściśle do siebie przylegające, z dużymi centralnymi jądrami komórkowymi, małymi wodniczkami i cienkimi celulozowymi ścianami,
Merystem wierzchołkowy, stożek wzrostu - tkanka roślinna twórcza znajdująca się na wierzchołku pędu lub korzenia. Merystem zbudowany jest z niewielkich komórek o znacznym tempie podziałów. W wyniku tych podziałów następuje wzrost pędu lub korzenia na długość i tylko niewielki przyrost pierwotny na grubość.
Komórki merystemu wierzchołkowego są :
? cienkościenne, delikatne i wrażliwe na uszkodzenia, chronione:
o w łodydze - przez specjalnie ukształtowane liście okrywające,
o w korzeniu - przez ochronną wielkomórkową czapeczkę.
? słabo zwakuolizowane,
? posiadają duże, centralnie położone jądro,
? plastydy występują w nich zwykle jako proplastydy,
? z reguły brak między nimi przestworów międzykomórkowych.
W stożku wzrostu pędu roślin okrytonasiennych wyróżnia się dwa pokłady komórek.
-----Zewnętrzny jest zbudowany z jednej lub kilku warstw i nosi nazwę tuniki.
-----Wewnętrzny przypomina trzon, składa się z wielu warstw i jest określany jako korpus.
Oba pokłady komórek tworzą się z własnych komórek inicjalnych.
Korpus stanowi główną masę wierzchołka wzrostu. Budujące go komórki dzielą się w różnych kierunkach (antyklinarnie i peryklinarnie). Komórki tuniki dzielą się antyklinarnie (ścianami prostopadłymi do powierzchni stożka) i tunika rozrasta się powierzchniowo, tworząc płaszcz okrywający i chroniący korpus.
Merystemy wierzchołkowe ? stożki wzrostu
-----znajdują się na szczytach pędów i korzeni. Dzieki nim roslina przyrasta na długość. Występuje na szczycie łodygi powoduje przyrost organu na długość ich pierwotne grubienie