Komensalizm (inaczej współbiesiadnictwo) - jest najbardziej pierwotnym typem oddziaływania ochronnego. Oddziaływanie te ma charakter symbiozy między dwoma gatunkami. Jeden organizm czerpie widoczne korzyści nie szkodząc drugiemu. Komensalizm jest oddziaływaniem najmniej zobowiązującym i najbardziej luźnym z pośród związków międzygatunkowych. Oba organizmy nie są ze sobą ściśle powiązane i bez żadnego problemu mogą żyć niezależnie od siebie. Komensal (bo tak nazywamy organizm czerpiący korzyści) może mieszkać w ciele swego gospodarza lub w miejscu jego siedliska.
Przyczyny komensalizmu:
1. Chęć zdobycia pożywienia,
2. Potrzeba transportu,
3. Potrzeba ochrony i zamaskowania,
W skrajnych przypadkach komensalizm może przekształcić się w mutualizm lub pasożytnictwo.
Przykłady komensalizmu
1. Lew i hiena. Hiena zjada pozostawione przez lwa resztki pokarmu nie wyrządzając mu w ten sposób żadnej szkody.
2. Ryba podnawka i rekin. Ryba przebywa bardzo blisko rekina i korzysta z resztek jego pożywienia. Rekin nie jest dla niej żadnym zagrożeniem, ponieważ rybka pływa pod nim i jest tak mała, że drapieżnik jej nie widzi. Poza tym rekin nie próbowałby jej złapać, gdyż by się nią nie najadł.
3. Ryba rożanka,sklada ikrę w skrzelach małża korzystając z długiego pokładełka. Następnie samiec uwalnia w pobliży małża mleczko, które wraz z wodą dostaje się do skrzeli mięczaka i zapładnia ikrę. Dzięki temu małe różanki mają zapewnione ochronę i po pewnym czasie opuszczają małża nie robiąc mu żadnej krzywdy.
4. Owad rybik i mrówki. Rybiki żyją wśród mrówek i korzystają bez większej szkody z pokarmu gromadzonego przez nie.
5. Epifity (np. Liany, mchy, paprocie czy storczyki) i drzewa żyjące w wilgotnym lesie równikowym, na których rosną. Epifity nie czynią szkody drzewom, pobierają jedynie ściekającą po nich wodę i substancje mineralne niewykorzystane przez drzewo. Dzięki temu mają także lepszy dostęp do światła.
6. Ryby błazenki i ukwiały. Rybki zamieszkują w ramionach koralowców, które zapewniają swoimi parzydełkami ochronę błazenkom.
7. Niektóre płaskie robaki są przyczepione do skrzeli krabów z rodziny Limulus. Dzięki temu mają zapewniony transport, ochronę i pożywienie. Nie czynią szkody gospodarzowi.
8. Ryba remora posiada specyficzną budowę płetw, dzięki którym przyczepia się do dużych ryb, ktore zapewniają jej transport.
