Sawanna - charakterystyka

Klimat

Biom znajduje się w strefach międzyzwrotnikowych o klimacie gorącym i z zaznaczonymi 2 porami roku- porę suchą i porą deszczową. W sawannie wilgotnej pora sucha trwa od 3 do 5 miesięcy , w sawannie suchej susza trwa od 5 do 7 miesięcy natomiast na sawannie kolczastej pora sucha trwa często kilka lat. Ilość opadów może być bardzo zróżnicowana, choć zasadniczo waha się od 200 - 500 mm na rok. W porze suchej częstym zjawiskiem są pożary. Sawanny występują na znacznych obszarach Afryki i Ameryki Południowej na północ i południe od strefy lasów równikowych, a także w Indiach, wschodniej Australii i na pograniczu meksykańsko-amerykańskim.

Roślinność

Roślinność sawann jest uboga. Jest to obszar obfitujący głównie w bujnymi sucholubnymi trawami. Przykładowo trawa słoniowa, która dochodzi do 5m wysokości. Na niektórych sawannach występują nieliczne drzewa takie jak: akacje, baobaby czy palmy, które zrzucają liście na porę suchą. Większe skupiska zwane, lasami galeriowymi występują tylko nad ciekami wodnymi. Rzadkie i równomierne rozmieszczenie drzew jest skutkiem konkurencji o wodę, eliminującej drzewa słabiej ukorzenione. Rośliny przystosowały się do skróconego okresu wegetacyjnego na okres pory deszczowej. Gromadzą wodę (sukulenty) i mają wydłużony system korzeniowy, który ma zdolność do pobierania wody ze znacznych głębokości. Roślinność taka nie zajmuje jednak więcej niż 10% powierzchni. Większe płaty roślinności występują w oazach.

Las galeriowy - las występujący w strefie sawanny wzdłuż rzek, w dolinach zalewowych, czerpiący wodę z płytko położonych wód gruntowych. Gdy rzeka jest wąska, korony drzew stykają się nad nią tworząc zacienioną galerię.

Baobab, palczara (Adansonia ) - złożony z ośmiu gatunków rodzaj potężnych, długowiecznych drzew liściastych, znanych także pod nazwą "małpie drzewo chlebowe". Znane z przechowywania wody w obrzmiałych pniach. Wszystkie występują na obszarach suchych. Baobaby zrzucają liście w czasie pory suchej. Niektóre okazy mają mieć nawet kilka tysięcy lat, jednak ponieważ drewno baobaba nie wykazuje cyklicznych rocznych słojów, wiek tych drzew nie został zweryfikowany.

Sukulenty, rośliny gruboszowate - grupa kserofitów, czyli roślin, które przystosowały się do życia w warunkach bardzo gorących dzięki możliwości magazynowania wody w różnych tkankach. Rośliny gruboszowate odznaczają się mocno rozwiniętą tkanką magazynującą wodę w śluzowatym soku komórkowym, redukcją liści, małą transpiracją, ciśnieniem osmotycznym (2-3 atmosfer) oraz wolną produkcją materii organicznej. Przystosowane są do bezpośredniego pobierania wody deszczowej.

Las parkowy - strefa przejściowa pomiędzy lasem równikowym a sawanną. W lesie parkowym drzewa rosną w niewielkich skupiskach na pograniczu zwartych obszarów leśnych. Zbliżony charakter ma step parkowy.

Życie ludzi

Życie ludzi na sawannie jest bardzo utrudnione. Głównymi problemami z jakimi musza się borykać są: suchy klimat, pustynnienie terenu, który powoduje nadmierna eksploatacja, mucha tse-tse, która przenosi wiele chorób np. śpiączkę Afrykańską.
Mieszkańcami sawanny w okolicy Sahelu są nomadzi, inaczej pasterze, którzy zajmują się hodowlą bydła. Zmuszeni są do prowadzenia życia koczowniczego przez porę suchą, która uniemożliwia wykarmienie zwierząt. Wędrują wtedy na południe, gdzie są zielone trawy i woda.

Zwierzęta sawanny

Fauna sawanny posiada największą liczbę zwierząt kopytnych np. żyrafy, antylopy, zebry. Są one pokarmem dla drapieżników np. lew, lampart. Dość miękka ziemia umożliwia byt małym zwierzętom, które w niej kopia kryjówki przed niebezpieczeństwem i upałem. Wiele gatunków roślinożerców, jak słonie, bawoły afrykańskie, żyrafy, czy gazele impala, może wspólnie żyć na sawannie, ponieważ odżywiają się odmiennymi roślinami, a więc unikają konkurencji pokarmowej. Skóra wielkich roślinożerców, szczególnie bawołów, dostarczają pokarmu w postaci kleszczy i innych skórnym pasożytów małym bąkojadom.