„Dziady” A. Mickiewicza i „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego - utwory poetów zbuntowanych.

?Dziady? A. Mickiewicza i ?Wesele? Stanisława Wyspiańskiego - utwory poetów zbuntowanych.

Z buntu wobec zastanej konwencji literackiej i niezgody na rzeczywistość rodzą się genialne dzieła. Jednakże nawet takie utwory łamiące dotychczasowe schematy muszą nawiązywać do dalszej lub bliższej tradycji. Takimi dziełami są ?Dziady A. Mickiewicza i ?Wesele? S.W.Wyspiańskiego.
Utwory te otwierają możliwości wielorakich interpre-tacji ,
jak również są wypełnione przemyśleniami autorów.
Polski dramat romantyczny nie wyrósł z tradycji dramatycznej poprzednich epok. Cechuje go fascynu-jący rozmach kompozycyjny , niebagatelna tematyka , bogactwo nieporównywalnw z dramaturgią ówczesnej Europy. Jednym z czołowych osiągnięć tego rodzaju literackiego są?Dziady? A.Mickiewicza.
Dzieli się je na ?Dziady? wileńsko-kowjeńskie cz. II i IV oraz
?Dziady? drezdeńskie cz.III . Ich główną , łatwo zauważalną cechę stanowi luźność kompozycyjna , tak między poszczególnymi częściami jak i w strukturze cz.III. Pomiędzy cz. II dziejącą się w kaplicy podczas sparopogańskiego obrzędu , kiedy to Guślarz przywo-łuje duch y zmarłych i Widmo , a cz.IV z akcją rozgrywającą się na plebani , nie ma ścisłego powiązania.
Jednak postać Pustelnika-Gustawa ,który szuka pociechy duchowej u księdza pozwala wysnuć wniosek , że jest to Widmo
z cz.II i nieszczęśliwy kochanek , popełniający samobójstwo z powodu wielkiej niespełnionej miłości poprzedzającej cz.II.
Nawiązaniem do cz.II są słowa Więźnia zapisane na ścianie celi,
a oznajmiające śmierć Gustawa- bohatera lirycznego , który samowolnie przeobraził się w bohatera tragicznego-Konrada reprezentującego uciśniony naród i powołanego do spełnienia dziejowej misji patrio-tycznej.
Część II składa się z ?Prologu?, dziewięciu scen zawartych w akcie I oraz cyklu epickiego pt.?Ustęp? zamkniętego wierszem ?Do przyjaciół Moskali?. Rolę dramaturgicznej klamry , spinającej wszystkie części , spełnia wspomniana już uroczystość ?dziadów?, która w scenie IX łączy się z chrześcijańskim świętem Zaduszek,
odbywającym się na cmentarzu.
Cechą wyodrębniającą dzieło Mickiewicza od europejskiego
dramatu romantycznego jest jego narodowość. Ojczyzna, naród, wyzwolenie to słowa-klucze. Życie jednostki i społeczeństwa
związane jest niepodzielnie więzem spraw narodo-wych.
Cały utwór wypełniony jest problematyką patriotycz-ną.
Rzeczywistość w dramacie oparta na niedawnych wydarzeniach oraz szereg aluzji splatają się ze scenami fantastycznymi.
Dramat cechuje również ukazanie ludowej sprawiedli-wości.
Zły pan nie doczeka się zbawienia , ponieważ doprowadził do śmierci głodowej matki i dziecka , a to uważane było za zbrodnię najcięższą , za czyn haniebny.
Doktor , który doprowadził do próby samobójczej młodego skazańca Rollisona zostaje skazany na śmierć przez porażenie piorunem. Niebegatelną rolę odgrywają widzenia księdza Piotra , Ewy , Senatora. Dzięki nim możemy poznać charakter bohaterów , ich psychikę która jest skrzętnie kamuflowana w pozostałych wersach dramatu.
W ?Dziadach? pojawiają się motywy chrześcijań-skie takie jak:egzorcyzmy ks. Piotra odprawiane nad zdemoralizowanym Konradem , proroctwa , wierzenia:

?Jak baldachim rozpięta księga tajemnicza
Nad jego głową ostania lice.
Podnóżem jego są trzy stolice.
Trzy końce świata drżą , gdy on woła:
I słyszę z nieba głosy jak gromy:
To namiestnik wolności na ziemi wido-my!?

Załamanie klasycznej struktury dramatu w ?Dziadach? to nie tylko zanegowanie trzech jedno-ści:miejsca , czasu i akcji , ale także połączenie różnych gatunków literackich. Sąsiadują tu ze sobą sceny dramatyczne , fragmenty liryczne (spowiedź Gustawa )
epickie ( ?Ustęp?).Pozatym występują elementy komediowe i satyryczne zauważalne w charakterysty-ce elity rządzącej w Królestwie Polskim .

Władysław Stanisław Wyspiański jest dramatur-giem okresu Młodej Polski. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych młodopolskich poetów kontynu-ujących tradyce romantyczne.
Fascynacja do modernistycznych prądów europej-skich sprawiła ,
że Wyspiański stworzył dramat wnoszący do literatury polskiej
nowy , niespotykany styl. Takim dramatem narodo-wym stało się ?Wesele?- do dziś grane na scenach polskich teatrów.
Kompozycja dramatu została dokładnie przemyśla-na .
Wyspiański jak nikt przed nim zwrócił szczególną uwagę na elementy opisowe. Cały wystrój bronowic-kiej chaty to symbol polskiego społeczeństwa. Rozmieszczone w niej przedmioty odnoszą się do poszczególnych warstw społ.: wieniec dożynkowy,
wstążki , pióra - to wieś polska ; biurko zarzucone papierami - to
inteligencja ; szable dubeltówki - to szlachta.
Znaczącą rolę odgrywają obrazy - postaci na nich przedstawione wezmą udział w akcji dramatu ( Wernychora ukazuje się Gospodarzowi ). Wyspiański podobnie jak Mickiewicz w ?Dziadach? złamał trzy zasady jedności. Przyczynił się do tego niewątpliwie ślub Lucjana Rydla z córką chłopa i ich wesele w bronowickiej chacie. Ślub i wesele rozszerzają miejsce i czas akcji.
W akcie I autor zawarł poglądy oraz mentalność chłopstwa i mieszczaństwa. Czepiec interesuje się wielką polityką , próbuje się dowiedzieć czegoś dowiedzieć od Dziennikarza , który w rozmowie z chłopem czuje znaczną przewagę i kwituje wypo-wiedź Czepca następującymi słowami: ?Ja myślę , że na waszej parafii świat dla was aż dosyć szeroki?.
Podobnie zachowuje się Radczyni w rozmowie z Kliminą
obstając przy tym aby każdy pilnował swojego interesu.
Zachowanie obojga inteligentów świadczy nie o ich wyższości
ale o ich bezkresnej głupocie przyczyniającej się do pogorszenia sytuacji wspólnej ojczyzny.
Akt I kończy dialog Poety z Rachellą , która zaprasza wszystkie dziwy na wesel , a Panna Młoda woła chochoła z ogrodu. W tym momencie autor rozwija wątek fantastyczny.
Chochoł - postać tak naprawdę nieistniejąca - jest pierwszoplanową postacią utworu i siłą , powołującą do życia inne zjawy.
Na weselu pojawiają się: Widmo, narzeczonego Marysi , Stańczyka
Dziennikarzowi Rycerz z dramatu?Zawisza Czarny?, Poecie Hetman,
przedstawiciel arystokracji Panu Młodemu , Upiór (Jakub Szela)
Dziadowi , Wernychora Gospodarzowi. Fantastyczne postaci w dramacie zaistniały jaki żywe , nacechowa-ne ludzkimi właściwościami osoby. Dzięki temu zatarły się granice między światem pozaziemskim a rzeczywistym.
W utworze występuje wiele rekwizytów ( złoty róg , złota podkowa , koń ognisty) które kojarzą się z rzeczywistością , choć
tak naprawdę z nią nic wspólnego nie mają.

?Dziady? i ?Wesele? były znaczącymi dziełami swych epok. Ich wspólną cech jest otwarta kompozycja. Myślę , że można je nazwać dramatami narodowymi , gdyż tematem przewodnim w obu tych utworach stała się chęć odzyskania upragnionej niepodległości. Obydwa dramaty surowo traktują przeszłość i stawiają pytania o przyszłość. Pytania na które musimy sobie sami odpowiedzieć. Obydwa utwory zostały napisane przez artystów łamiących dotychczas panujące prawa
literackie , więc powstały z buntu wobec tradycji.

NAPISANE PRZEZ MANIN 15 Z DARWAREZ.PL!