Czasowniki posiłkowe

Czasowniki posiłkowe: haben, werden i sein
haben werden sein
ich habe bin werde
du hast bist wirst
er hat ist wird
sie hat ist wird
es hat ist wird
wir haben sind werden
ihr habt seid werdet
sie
Sie haben sind werden

Czasowniki modalne
W 1. osobie l. poj. i 3. osobie l.poj. czasowniki modalne mają taką samą formę.
knnen wollen sollen mgen mssen drfen
móc,
potrafić chcieć powin-
ność lubić musieć pozwolić
ich kann will soll mag muss darf
du kannst willst sollst magst musst darfst
er kann will soll mag muss darf
sie kann will soll mag muss darf
es kann will soll mag muss darf
wir knnen wollen sollen mgen mssen drfen
ihr knnt wollt sollt mgt msst drft
sie
Sie knnen wollen sollen mgen mssen drfen


Czas teraźniejszy czasowników głównych
Większość czasowników odmienia się według stałego schematu poprzez dodanie stałych końcówek koniugacyjnych do tematu czasownika (tzn. odrzucając uprzednio końcówkę bezokolicznika "-en"):
trinken gehen kaufen
pić iść kup-ić/ować
ich -e trinke gehe kaufe
du -st trinkst gehst kaufst
er -t trinkt geht kauft
sie -t trinkt geht kauft
es -t trinkt geht kauft
wir -en trinken gehen kaufen
ihr -t trinkt geht kauft
sie
Sie -en trinken gehen kaufen

Wyjątki:

1. Gdy temat czasownika jest zakończony na "-t" , "-d", "-tm", "chn", "-gn", wówczas dodajemy do niego samogłoskę "-e":
arbeiten reden atmen zeichnen sich eignen
pracować prze-
mawiać oddy-
chać rysować zgadzać się
ich arbeite rede atme zeichne eigne mich
du arbeitest redest atmest zeichnest eignest dich
er arbeitet redet atmet zeichnet eignet sich
sie arbeitet redet atmet zeichnet eignet sich
es arbeitet redet atmet zeichnet eignet sich
wir arbeiten reden atmen zeichnen eignen uns
ihr arbeitet redet atmet zeichnet eignet euch
sie
Sie arbeiten reden atmen zeichnen eignen sich

2. Gdy w bezokoliczniku występuje końcówka "-eln" lub "-ern" wówczas w 1. osobie l. poj. opuszczamy "-e":
sammeln rudern
zbierać wiosłować
ich sammle rudre
du sammelst ruderst
er sammelt rudert
sie sammelt rudert
es sammelt rudert
wir sammeln rudern
ihr sammelt rudert
sie
Sie sammeln rudern

3. Gdy temat czasownika zakończony jest na spółgłoskę syczącą tzn. na "-s", "-z", "-tz" ,"-ss", "-","-x", wówczas 2. osoba l. poj. ma taką samą formę jak 3. osoba l. poj.:
reisen heizen putzen messen heien
podróżować ogrzewać czyścić mierzyć nazywać się
ich reise heize putze messe heie
du reist heizt putzt misst heit
er reist heizt putzt misst heit
sie reist heizt putzt misst heit
es reist heizt putzt misst heit
wir reisen heizen putzen messen heien
ihr reist heizt putzt messt heit

sie
Sie reisen heizen putzen messen heien

4. Samogłoska rdzenna "a" niektórych czasowników ulega przegłosowi, tzn. zmienia się na "". Dotyczy to wyłącznie 2. i 3. osoby l. poj.
fahren laufen halten
jechać biec trzymać
ich fahre laufe halte
du fhrst lufst hltst
er fhrt luft hlt
sie fhrt luft hlt
es fhrt luft hlt
wir fahren laufen halten
ihr fahrt lauft haltet
sie
Sie fahren laufen halten

Do tej grupy czasowników należą m.in.
backen (piec)
blasen (dmuchać)
fangen (łapać)
graben (kopać)
laden (ładować)
missfallen (odpaść)
rachen (mścić się)
raten (radzić)
saufen (pić, żłopać)
schlafen (spać)
schlagen (bić)
tragen (nosić)
wachsen (rosnąć)
waschen (myć).

5. Samogłoska rdzenna "e" ulega wymianie na "i" w 2. i 3. osobie l. poj.:
sprechen helfen nehmen
mówić pomagać brać
ich spreche helfe nehme
du sprichst hilfst nimmst
er spricht hilft nimmt
sie spricht hilft nimmt
es spricht hilft nimmt
wir sprechen helfen nehmen
ihr sprecht helft nehmt
sie
Sie sprechen helfen nehmen

Do tej grupy czasowników należą m.in. brechen (łamać), essen (jeść), geben (dawać), messen (mierzyć), treffen (spotykać), treten (wstępować), werben (reklamować), werfen (rzucać).

6. Samogłoska rdzenna "e" ulega wymianie na "ie" w 2. i 3. osobie l. poj.:
lesen sehen
czytać widzieć
ich lese sehe
du liest siehst
er liest sieht
sie liest sieht
es liest sieht
wir lesen sehen
ihr lest seht
sie
Sie lesen sehen

Do tej grupy czasowników należą m.in. empfehlen (polecać), geschehen (zdarzać się), stehlen (kraść).


7. Czasownik "wissen" (wiedzieć) - 1. osoba l. poj. ma taką sama formę jak 3. osoba l. poj.:
ich wei
du weit
er wei
sie wei
es wei
wir wissen
ihr wisst
sie
Sie wissen