Sztuka Etruska

ITALIA : - Etruskowie X w. ( Środkowa Italia ) - Grecy VIII w . ( Południowa Italia ) - plemiona italskie
ETRUSKOWIE
Państwo
Państwa – miasta Etruskie AREZZO VEII VOLTERO Położenie nadmorskie handel.
Rzymianie w II w. podbili Grecje a w III Etrusków.
Religia
Wielobóstwo , dużą rolę odgrywało wróżbiarstwo ( wróżyli z wnętrzności zwierząt ), dużo wagi przywiązywali do życia pozagrobowego , mieli pozytywne pogodne podejście do śmierci.
TOLOSY – grobowce zmarłych, Etrusków bogatszych chowano w kamiennych sarkofagach, biedniejszych zaś w urnach. Nie było idealizmu ja w Grecji.
Architektura
Świątynia na planie prostokąta.
AKROTERIA –ozdoba ceramiczna rzeźba na dachu świątyni.
Architekt – WITRIUWIUSZ
Ceramika
Do wazy glinianej dodawali tlenki – uzyskiwali czarny kolor postaci płaskorzeźby.
TARENTYKA – odlewanie z brązu.
W sztuce występowały także elementy ludowe. Na wysokim poziomie starożytne złotnictwo. Rzeźba wyidealizowana.
Naczynia wykonane z blachy brązowej wytłaczanej w wypukłe wzory.
Słynęli z jubilerstwa.
SZTUKA STAROŻYTNEGO RZYMU
Założenie Rzymu ok. VIII w. p.n.e.. Rzymianie naród wojowników i świetnych organizatorów nastawionych praktycznie do życia. Dzieje państwa rzymskiego dzielą się na epokę KRÓLEWSKĄ V w. okres REPUBLIKI do 31 r. p.n.e. i okres CESARSTWA do V w. n.e. 476 r. - UPADEK CESARSTWA RZYMSKIEGO
ARCHITEKTURA
Bardzo różnorodne budownictwo świeckie miało w Rzymie zdecydowaną przewagę nad architekturą religijną.
Budowle świeckie
Kuria – olbrzymia budowla która składała się z trzech naw. Pełniła funkcje handlowe i reprezentacyjne ( wymiana pieniędzy ) Wzór przyszłych kościołów.
Termy – łaźnie rzymskie, zespół budynków służących do odnowy biologicznej.
Teatry – budowane na stoku gór, wykute w skałach siedzenia. Proscenium było już wybudowane z trwałego materiału w formie łuku triumfalnego.
Amfiteatry – rodzaj cyrku, przeznaczone były do oglądania walk gladiatorów i dzikich zwierząt. Miały formę kilkupiętrowych kulistych budynków. ( KOLOSEUM )
Cyrki – zbliżone kształtem do dzisiejszego stadionu sportowego służyły do wyścigów rydwanów.
DOMY PRYWATNE ( Dom rzymski ) – obszerny, duży w kształcie prostokąta, połączenia architektury, wody i zieleni. Pomieszczenia mieszkalne zgrupowane wokół dwóch ośrodków ( dziedzińców ) : ATRIUM – rodzaj hallu z sadzawką pośrodku i otworem w dachu [ reprezentacyjna część domu ] i PERYSTYL – wewnętrzny ogródek otoczony kolumnowym portykiem.
Akwedukty – wodociągi [ arkady na filarach ]
Budowle sakralne
Świątynie - różnorodność planów i koncepcji bryły. Szczególnie popularny był porządek koryncki a powstały nowe : kompozytowy [ głowica o motywach korynckich i jońskich ] oraz toskański [ odmiana porządku doryckiego z kolumną o gładkim trzonie , której dodano bazę ] Stosowano także półkolumny. Dekoracyjną nowością były pilastry – płaskie półfilary zrośnięte z trzonem ściany. Inna dekoracyjną formą były wsporniki-konsole. Te elementy w kształcie wolut podpierały gzymsy. Kasetony – płytkie wgłębienia w drewnianym stropie lub sklepieniu o kształcie kwadratu lub innych wielokątów foremnych wypełnionych często rozetą – dużym kwiatem o uproszonej formie.
Budowle sepulkralne
Grobowce – monumentalne mauzolea o kolistym kształcie [ mauzoleum Cecylii Metelli ]
Katakumby – podziemne grobowce kute w tufie wulkanicznym
Donośnym wynalazkiem Rzymian była zaprawa murarska z wapna, piasku i wody.
RZEŹBA
Portret rzymski – jest realistyczny, wiernie odtwarza widzianą rzeczywistość, jest również portretem psychologicznym, sięga w głąb przeżyć i charakteru człowieka.
Portret Cezara , Cycerona , Wespazjana ,
W rzeźbie pełnej figuralnej przedstawiano mówców, bogów i władców . [ Posąg konny Marka Aureliusza ]
Rzeźbę rzymską cechuje daleko posunięty realizm i siła wyrazu.
MALARSTWO
Malowidła ścienne na suchym tynku. Malarstwo sztalugowe reprezentuje technika enkaustyczna.
Mozaiki – układanie wzorów lub scen figuralnych z małych kawałków barwnych kamieni.
Niemal od początku istnienia rzymskiego malarstwa ściennego widoczna jest dążność do ukazania iluzji trójwymiarowej przestrzeni na płaskiej powierzchni ściany.
Intarsja – drewno w drewnie
Inkustacja – drewno mieszane z np. miedzią