Domowa instalacja elektryczna - zasady bezpiecznego używania
W naszych mieszkaniach i domach jest wiele urządzeń elektrycznych zasilanych prądem. Jest to prąd zmienny, który jest doprowadzany do domów za pomocą tzw. przyłączy. Są to odgałęzienia od sieci ulicznej, najczęściej prowadzone pod ziemią do piwnic. Napięcie w przewodach doprowadzanych do mieszkań wynosi 220 V. Mieszkaniowa sieć elektryczna umieszczana jest w ścianach ze względu na bezpieczeństwo. Na ścianach widoczne są tylko gniazdka wtyczkowe, wyłączniki, liczniki energii elektrycznej, bezpieczniki (korki) itp.
Ponieważ w każdym odbiorniku w mieszkaniu jest napięcie 220 V, więc muszą być one połączone równolegle. Gdy włączymy kilka odbiorników, w każdym popłynie prąd o określonym natężeniu.
Duże natężenie prądu powoduje wydzielanie dużej ilości ciepła, co może doprowadzić do tzw. zwarcia. Zwarcie ma miejsce wówczas, gdy zetkną się ze sobą przewody pozbawione izolacji. Wówczas prąd nie dociera do odbiorników energii elektrycznej i jest pozbawiony dużego oporu, co prowadzi do wydzielenia dużej ilości ciepła i przepalenia przewodów. Zwarcie może nastąpić również wówczas, gdy odbiornik energii elektrycznej zalejemy wodą, lub będziemy robić coś przy nim nie znając się na tym. Zwarciu towarzyszy najczęściej jasny, krótkotrwały błysk, często połączony z tzw. skwierczeniem. Właśnie ten błysk jest najczęściej przyczyną pożarów podczas zwarcia.
Aby uniknąć przepalania się przewodów stosuje się różnego rodzaju bezpieczniki. Znajdują się one najczęściej przy licznikach energii elektrycznej. Najstarszy typ to bezpiecznik topikowy. Składa się on z główki i wkładki, wewnątrz której poprowadzony jest cienki drucik z łatwo topliwego materiału. Opór drucika dobrany jest tak, aby spowodował jego stopienie przy odpowiednio dużym natężeniu, co powoduje przerwanie obwodu i tzw. "wysadzenie korka". Należy go wtedy wymienić i doszukać się przyczyny awarii.
Obecnie stosuje się bezpieczniki automatyczne oraz wyłączniki nadmiarowoprądowe. Urządzenia te przerywają dopływ prądu samoczynnie w przypadku zwarcia lub przeciążenia sieci elektrycznej. Po usunięciu problemu można je włączyć i w ten sposób przywrócić dopływ prądu.
Przy użytkowaniu domowej sieci elektrycznej należy pamiętać przede wszystkim aby:
- Nie dotykać gołymi rękami nieizolowanych części obwodu elektrycznego
- Nie dokonywać żadnych napraw elektrycznych, gdy urządzenia lub przewody znajdują się pod napięciem
- Używać do pracy przeznaczonych do tego celu izolowanych narzędzi
Domowa instalacja elektryczna - zasady bezpiecznego użytkowania
Energia elektryczna ma w domu wiele zastosowań - zasila lampy, telewizor, kuchenki, magnetowid i wiele innych urządzeń. Elektryczność trafia w domach do dwóch rodzajów obwodów - oświetleniowego i gniazd w ścianach. Urządzenia elektryczne włączane są do źródła energii poprzez włożenie wtyczki do gniazdka.
Instalacja elektryczna
Energia elektryczna dostarczana jest do domu z sieci elektrycznej, płynie przez skrzynkę z bezpiecznikami i rozdziela się na dwa typy obwodów. Jeden z nich zasila główne oświetlenie. Drugi dostarcza energię do gniazd. Ta obiega dom, zazwyczaj wewnątrz ścian lub pod podłogą. W wielu miejscach obwód otwiera się w postaci gniazd. W nich włącza się urządzenia do obwodu. Prąd płynie do urządzenia jednym przewodem i powraca przewodem zerowym. Ilość energii elektrycznej dostarczanej do domu mierzy licznik. Jest to zazwyczaj mały silnik, połączony z urządzeniem liczącym. Zegar w liczniku pokazuje, ile zużyto prądu. W wielu krajach energia elektryczna jest tańsza w nocy, kiedy zapotrzebowanie na nią jest mniejsze.
Wtyczki i bezpieczniki
Wtyczka przyłączona jest do przewodów wychodzących z urządzenia, łącząc je z przewodami w obwodzie głównym. Wewnątrz wtyczki znajduje się przewód pod napięciem(pokryty czarnym izolatorem) i przewód zerowy (biały). Przewód pod napięciem dostarcza do urządzenia prądu, który powraca do źródła zasilania przez przewód zerowy. W niektórych krajach wtyczki mają także przewód uziemienia. Nie przenosi on zazwyczaj prądu - służy jako element zabezpieczający. Jeśli w urządzeniu nastąpi przebicie, czyli obudowa znajdzie się pod napięciem- zostanie połączona ze źródłem zasilania, wówczas uziemienie umożliwia bezpieczne odprowadzenie prądu do ziemi.
Większość obwodów wyposażonych jest w bezpiecznik, czyli w automatyczny wyłącznik. Bezpiecznik topikowy składa się z cienkiego drucika włączonego w obwód. Jeśli w obwodzie płynie zbyt duża ilość prądu, bezpiecznik topi się i przerywa obwód, zanim zostanie on zniszczony. Bezpiecznik automatyczny działa w podobny sposób, lecz nic się w nim nie topi i można go ponownie włączyć po usunięciu uszkodzenia.
Bezpieczniki i zabezpieczenia
Domowa elektronika jest czuła na gwałtowne pojawianie się w sieci wysokiego napięcia. Dzieje się tak np. w wyniku wyładować atmosferycznych zachodzących w pobliżu domu. Ochronie odbiorników elektrycznych przed skutkami działania wysokiego napięcia służą układy przeciwprzepięciowe. Umieszcza się je w rozdzielniach.
Praca zrobia na podstawie ninnych prac z internetu. Ale muj nauczyciel od fizyki pohwalil mnie, ze w paracy są zawarte naj warznejsze informacje.