Układ pokarmowy

Pierwiastki: Makroelementy
Wapń- Istotny składnik kości i zębów. Niezbędny do prawidłowego funkcjono¬wania mięśni i układu nerwowego. podst źródłem# mleko i przetwory mleczne oraz warzywa POTAS I SÓL- istotnie wpływa na pobudliwość komórek nerwowych i mięśniowych. Sód odpowiedzialn jest także za równowagę wodnomineralną ustroju. są składnikami różnych pokarmów. Obecnie głównym źródłem sodu jest sól kuchenna (chlorek sodu).FOSFOR- Ważny składnik kości. składnikie ATP oraz DNA i RNA. Zawarty jest w różnych pokarmach.SIARKA- Składnik niektórych aminokwasów, np. metioniny. Jest istotnym elementem wielu białek. #mięso, ale także rośliny strączkowe,orzech
Magnez- Wpływa pośrednio na biosyntezę białek, jest składnikiem niebiałkowych części wielu enzymów. Niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i mięśniowego.CHLOR- Wraz z jonami sodu i potasu odpowiedzialny jest za równowagę wodnomine
Pierwiastki Mikroelementy
Żelazo- składnik hemoglobiny i mioglobiny (barwnika występującego w mięśniach). Wpływa na transport tlenu- występuje w enzymach ważnych dla tlenowych etapów oddychania wewnątrz¬komórkowego. #: mięso, wątroba, żółtka jaj, a także orzechy i rośiiny strączkowe. @Niedobór tego pierwiastka powoduje anemię.JOD- składnik hormonów tarczycy regulujących tempo metabolizmu. # ryby, sól kuchenna (jodowana przemysłowo). @ prowadzi do powiększenia tarczycy FLUOR- składnikiem zębów i kości. Zębom nadaje odporność mechaniczną i odporność na próchnicę Fluor jest też składnikiem większości past do zębów.# Rzadkie niedobory uzupełniane są fluoryzowa¬niem wody wodociągowej.
Etapy połykania: @ kęs w tylnej części jamy ustanej; uniesione podniebienie miękkie odcina jamę nosową, nagłośnia odruchowo przykrywa krtań- zamykając drogę do tchawicy; oddychanie nie możliwe @ przesunięcie kęsa z gradła do przełyku; oddychanie nie możliwe @kęs w przełyku; opuszczenie podniebienia miękkiego; oddychanie możliwe

Witaminy rozpuszczale w tłuszaczach
A(retinol)-jedną z funkcji biochemicznych jest współtworzenie rodopsyny- substancji niezbędnej do utrzymywania pobudliwości komórek zmysłowych #podst źródła: wątroba, jaja, masła, mleko, tran, marchew pomidory @kurza ślepota; nadmiar prowadzi do zmian zabarwiania skóry; zanikanie nabłonków; tłuszczenie skóry
D( kalcyferol)- wpływa na gospodarkę wapniową; niezbędna do normalnego wzrostu kości #podst. Źródle. Wątroba, jaja, masło drożdże tran @ u dzieci krzywica (deformacja kości)
E (tokoferol)- hamowanie utleniania lipidów ustrojowych i witaminy A #oleje roślinne, kiełki pszenicy wątroba, jaja , ryby @osłabienie mięśni; obniżenie płodności K (FILOCHINON)- ważna w krzepnięciu krwi; wytwarza protrombiny w komórkach wątroby @wydłużenie czasu krzepnięcia krwi; podatność na krwotoki
Witaminy rozpuszczalne w wodzie
B1(tiamina)- element enzymów utleniających aminokwasy, węglowodany @choroba ber-beri ( bóle rąk i nóg, drżenie i osłabienie mięśni
PP (niacyna)- element niektórych enzymów przeprowadzających reakcje utleniania w kom. #wątroba sery, jaja, pełne mleko @uczucie zmęczenia, depresje, zaburzenia pamięci
B2- rola witaminy PP @ zapalenie skóry i pękanie kciuków ust @obniżenie sprawności umysłowej
B6- współtworzy niebiałkowy składnik enzymów przetwarzających aminokwasy @stany zapalne skóry, nadmierna pobudliwość
B11- współtworzy niebiałkowy składnik enzymów niezbędnych w biosyntezie jednego z nukleotydów wchodzących w skład DNA @niedobór u kobiet w ciąży zwiększa ryzyko wad cewy nerwowej dziecka; zakłócenia procesu krwiotwórczego, prowadzące do anemii
B12-współtworzy niebiałkowy składnik m.in. enzymów przetwarzających zasady azotowe @anemia złośliwa na skutek zahamowania produkcji krwinek czerwonych
C- rozległe działanie; niezbędna w syntezie kolagenu, tworzenie istoty podstawowej kości i zębów, wchłanianie żelaza #świeże owoce @deficyt obniża odporność na przeziębienia; choroba szkorbut

Układ pokarmowy – zadaniem jego jest przystosowanie pobierania pokarmów dla potrzeb ustroju: przewód pokarmowy (jama ustna, gardziel, przełyk, żołądek, jelito cienkie i grube, odbytnica), gruczoły trawienne (wątroba, trzustka), narządy pomocnicze (zęby, język).
1.Układ pokarmowy tworzą następujące części:
Jama ustna, w której odbywa się rozdrobnienie pokarmu i zmieszanie ze śliną.
Ślina zwilża pokarm i ułatwia jego przesuwanie przez gardło i przełyk. Ponadto ślina zawiera enzym - ptialinę, który zapoczątkowuje proces trawienia.
Żołądek, w którym produkowany jest sok żołądkowy. Sok żołądkowy zawiera w swym składzie: śluz, enzymy: podpuszczkę i pepsynę, oraz kwas solny.
Jelito cienkie - odbywa się w nim wchłanianie pokarmu i występuje trawienie przez soki produkowane w trzustce i wątrobie. Trzustka produkuje sok
trzustkowy zawierający trzy enzymy: trypsynę, lipazę, amylazę.
Jelito grube - głównym jego zadaniem jest wchłonięcie wody z nie
strawionej masy pokarmowej. Proces ten zapobiega odwodnieniu
organizmu człowieka. Resztki pokarmu są wydalane przez odbyt.
Wątroba jest największym gruczołem ciała ludzkiego, który leży tuż pod przeponą (mięśniem oddzielającym klatkę piersiową od jamy brzusznej), po prawej stronie jamy brzusznej. Jest ona zbudowana prawie wyłącznie z komórek wątrobowych, czyli hepacytów. Jest to narząd miękki, a jednocześnie kruchy i łatwo pękający przy silnym urazie. Wątroba produkuję żółć, która gromadzi się w pęcherzyku żółciowym. Wątroba gromadzi glikogen (materiał zapasowy), który stanowi rezerwę gdyby było mało cukru we krwi.
Trzustka produkuje sok trzustkowy. Jest tobezbarwny płyn zawierający lipazę, która trawi tłuszcze, amylazę, która trawi cukry oraz trypsynę, która trawi białka.

Trawienie węglowodanów
@jama ustna: skrobia –amylaza ślin- maltoza+ dekstryny
@zoładek brak trawienia
@dwunastnica: dekstryny –amylaza trust- maltoza
@jelito czcze: maltoza –maltaza- glukoza + glukoza
Glukoza zostaje wchłonięta do Światała naczyń krwionoś i jest transport zyła wrotna wątrobowa do wątroby
Nadmiar glukozy zostaje gromadzony w wątrobie w postaci glikogenu. Duży nadmiar jest przetwarzany w tłuszcz. Na bieżąco do każdej kom dostarczana jest glukoza jako podst. Źródło energetyczne naszego org
Trawienie białek
@jama ustna- brak trawienia
@żołądek białko –pepsyna, HCl- polipeptydy
@dwunastnicy: polipeptydy –chromotrypsyna; trypsyna-
oligopeptydy+ trójpeptydy+ dwupeptydy
@dwunastnica: dwupeptydy –peptydazy- aminokwas
Aminokwasy są wchłaniane do krwi i żyła wrotną dostają się do wątroby. Stamtąd część aminokwasów dalej wędruje z krwią do kom. Ciała W kom wątroby nadwyżka aminokwasów pozbawiona jest reszt aminokwasowych. Powstają wówczas: amoniak i Ketokwasy. Amoniak przetwarzany przez kom. Wątrobowe w mocznik, który z krwią odtransportowana jest do Nerek, natomiast ketokwasy mogą być wykorzystane do syntezy cukrów i innych aminokwasów, zużyte na cele energetyczne bądź przekształcane w tłuszcze zapasowe
Trawienie tłuszczów
@jama ustna, żołądek brak trawienia
@ dwunastnicy: lipidy –żółć- lipidy zemulgowane
@ dwunastnicy: Lipidy zemulgowane –lipaza trust-.
Glicerol+ kw. Tłuszczowy+ trójglicerydy
Zostają wchłonięte do kom. Nabłonka jelitowego. Później zachodzi resynteza lipidów i tworzą się chylomikryny, które śa wchłonięte do naczyń limfatycznych i przetransportowane do naczyń krwionośnych