Wyżyny Polski

Wyżyna Śląska

- zbudowana z piaskowców, zlepieńców i łupków gdzie wytworzył się węgiel kamienny, pół.- wsch. część budują dolomity, wapienie i iły w których wytworzyły się rudy cynku, ołowiu oraz żelaza
- najwyższe wzniesienie to Góra Świętej Anny (400m n.p.m.) zbudowana z wapieni i bazaltów
- na piaskach polodowcowych powstała Pustynia Błędowska
- gleby bielicowe, płowe, rędziny, rzadziej gleby brunatne
- klimat cechuje duże opady (700- 800 mm), śr. roczne temp. powietrza ok.10'C
- sieć rzeczna bardzo rzadka, cieki krótkie, silnie zanieczyszczone przez przemysł, występuje tutaj deficyt wody
- naturalna roślinność zniszczona w dużym stopniu przez człowieka, występują w małej ilości prądy, buczyny, bory
- uprawia się ziemniaki, żyto, warzywa i owoce

Przemysł:
- wydobywczy- - >górnictwo węgla kamiennego, rud żelaza, cynku i ołowiu, hutnictwo tych metali
- chemiczny- - > produkcja włókien sztucznych i kauczuku syntetycznego w Oświęcimiu, nawozów azotowych i fosforowych w Chorzowie, Katowicach, Jaworznie
- elektromaszynowy- - >maszyny i urządzenia dla hutnictwa i górnictwa, środki transportu (tramwaje, samochody osobowe)
- mineralny
- drzewno- papierniczy
- spożywczy
- elektrownie -> GOP (Górnośląski Okręg Przemysłowy)- największy obszar górniczy w Polsce, miasta wchodzące w skład okręgu to Katowice, Gliwice, Zabrze, Bytom, Ruda Śląska, Sosnowiec, Chorzów

Wyżyna Krakowsko - Częstochowska

- zbudowana z wapieni jurajskich
- cechy rzeźby: szerokie płaskowyże, skałki, głębokie doliny i wąwozy o stromych zboczach, jaskinie, zapadliska
- występują tutaj zjawiska krasowe (w dolinie Prądnika gdzie powstał Ojcowski Park Narodowy)
- surowce mineralne: rudy cynku i ołowiu w okolicach Olkusza i Zawiercia, rudy żelaza w okolicach Częstochowy
- gleby: rędziny, brunatne, płowe, bielice
- naturalna roślinność: bory, lasy bukowe i jodłowe
- rozwinęło się tutaj górnictwo i hutnictwo (rud żelaza, przemysł włókienniczy i odzieżowy), główne ośrodki przemysłowe to Olkusz, Zawiercie, Częstochowa
- główne uprawy: żyto, ziemniaki, warzywnictwo i sadownictwo

Niecka Nidziańska

- obniżenie zbudowane z margli, gipsów, lessu, piasków i glin morenowych
- głównym bogactwem mineralnym sa gipsy, wapienie, margle
- występują tu wody mineralne siarczkowe (Busko- Zdrój, Solec Zdrój)
- gleby: rędziny, czarnoziemy, brunatne, bielice, mady (dolina Nidy)
- klimat: niewielkie opady (450- 550 mm rocznie), duże amplitudy temperatur
- lasy: grądy, dębowy, bory mieszane
- rolnictwo: pszenica, żyto, ziemniaki
- eksploatuje się gipsy w okolicach Pińczowa
- do celów leczniczych wykorzystuje sie siarkowe wody mineralne Busko, Solec Zdrój

Wyżyna Kielecko- Sandomierska

- zbudowana ze skał osadowych
- główne surowce skalne to wapienie, piaskowce, zlepieńce
- najwyższą częścią wyżyny są Góry Świętokrzyskie (stare góry fałdowe, powstały podczas kaledońskich i hercyńskich ruchów górotwórczych, składają się z równoległych pasm rozdzielonych obniżeniami. Trzon tworzą Łysogóry zbudowane z piaskowców i kwarcytów, pozostałe pasma budują wapienie, piaskowce i zlepieńce. Najwyższy szczyt to Łysica 612 m npm. Stoki pokrywają rumowiska skalne (gołoborza)
- gleby:czarnoziemy, brunatne, rędziny
- największym kompleksem leśnym jest Puszcza Świętokrzyska, Puszcza Jodłowa w Łysogórach gdzie utworzono Śwętokrzyski PN
- w rejonie zwanym "Białym Zagłębiem" eksploatuje się wapienie. Najcenniejsze z nich to "marmury kieleckie", a także piaskowce, zlepieńce i kwarcyty
- przemysł elektromaszynowy: Fabryka Samochodów Ciężarowych w Starachowicach, Zakłady Metalowe w Skarżysku Kamiennej
- dawniej powstało tutaj Zagłębie Staropolskie- górnictwo, hutnictwo żelaza, które obecnie ma znaczenie historyczne
- najlepsze gleby i klimat dla rozwoju rolnictwa występuje w okolicach Sandomierza, uprawia się tam buraki cukrowe, pszenicę, rzepak, tytoń. Rozwinięte jest także warzywnictwo i sadownictwo.
- obszar turystyczno-wypoczynkowy: Świętokrzyski PN, Kielce i okolice Chęcin, Zagłębie Staropolskie (zabytki techniki z ubiegłych wieków, w "krzemionkach opatowskich" znajduje sie najstarszy w Polsce obiekt techniczny- kopalnia krzemienna sprzed 3000lat

Wyżyna Lubelska i Roztocze

- obszar ubogi w surowce mineralne, występują tu margle oraz kreda pisząca, we wsch., części Lubelszczyzny odkryto duże złoża węgla kamiennego
- występują tutaj najlepsze gleby w Polsce: czarnoziemy, rędziny, gleby brunatne na Roztoczu, przeważają bielice, rędziny, gleby brunatne
- uprawy:pszenica, buraki cukrowe, tytoń, konopie, len, chmiel, ziemniaki, żyto, jęczmień, pomidory, cebula, truskawki, jabłonie, śliwy
- największym kompleksem leśnym jest Puszcza Solska ze słynnymi progami skalnymi TANWI gdzie powstały liczne wodospady zwane "szumami", tutaj też powstał Roztoczański Park Narodowy
- klimat o cechach kontynentalizmu, opady 600- 800 mm rocznie, średnie roczne amplitudy do 22'C
- sieć rzeczna rzadka, należy do dorzeczy Wisły i Bugu.
- zabytkowy charakter ma Zamość i Lublin
przemysł
- elektromaszynowy- - > Lublin (fabryka samochodów ciężarowych, wag, maszyn rolniczych), Świdnik (produkcja śmigłowców), Kraśnik (fabryka łożysk tocznych)
- rolno- spożywczy- - >cukrownie, zakłady przetwórstwa owocowo- warzywnego
- cementownie w okolicach Chełma i Rejowca