Polska w polityce Stalina: pakt Riebentropp-Mołotow miał dla Stalina znaczenie taktyczne, dzięki niemu Niemcy miały uwikłać się w wojnę na zach. umożliwiając atak armii czerwonej. Granica na Bugu miała mieć charakter trwały a w trakcie wojny z Niemcami Stalin zamierzał się posłużyć armią polską planując utworzenie satelickiego państwa Polskiego.
Wobec niekorzystnego obrotu wydarzeń Stalin był zmuszony podpisać układ z Sikorskim przewidujący utworzenie armii w ZSRR pod polskim dowództwem. Ponieważ władze sowieckie utrudniały warunki porozumienia skłaniając Andersa i Sikorskiego do ewakuacji armii.
Sprawa katyńska umożliwiła Stalinowi zerwanie z Sikorskim i przystąpienie do oficjalnej realizacji własnych planów: 1-po zwycięstwie stalingradzkim w Moskwie polscy komuniści założyli Związek Patriotów Polskich który ogłosił się reprezentantem polaków w ZSRR i odmówił uznania rządowi Sikorskiego, na jego formalną prośbę w maju 43r w Sielcach nad Oką zaczęto organizować zalążek pol. armii-dywizja piechoty imienia T. Kościuszki. Na czele stanął gen. Z. Berling a 2/3 oficerów pochodziło z armii czerwonej.
Żołnierzy rekrutowano z przedwojennych obywateli polskich bez względu na etniczne pochodzenie. W armii stosowano polską komendę, symbolikę, i pracowali w niej kapelani, prowadzono wśród żołnierzy doktrynację komunistyczną. W październiku 43r. po raz I Polacy wzięli udział w bitwie z Niemcami pod Lenino. 2-ponieważ w 38r Stalin rozwiązał komunistyczną partie polski zmuszony był więc podjąć działania dla jej odbudowy w tym celu w grudniu 41r pod warszawą zrzucono 2 agentów którzy w styczniu 42r założyli Polską Partię Robotniczą która programem eksponowała poglądy patriotyczne i lewicowe unikając skojarzeń z komunizmem i ZSRR.
Wzywając naród do walki z okupantem wiosną PPR zorganizowała Gwardię Ludową która dla reklamy przeprowadziła 2 zamachy terrorystyczne na niemieckie kawiarnie okupione krwawymi represjami okupanta. Partyzantka GL prowadziła często działalność kryminalną a podejmując działania na rzecz współpracy z AK rozpracowywano jej strukturę przekazując często zdobyte informacje Niemcom.
31 grudnia 43r PPR wraz z drobnymi partiami lewicy założyły Krajową Radę Narodową uzurpującą sobie role reprezentacji narodu pol. Na czele stanął agent B.Bierut. z GL i innych drobnych organizacji utworzono Armię Ludową na czele z gen. Michałem Rollą Żymierskim sowieckim agentem. Jemu również została podporządkowana armia Berlinga.