prawo handlowe w szczegolnosci przyda sie studentom uam, kierunek zim
PRAWO HANDLOWE
1. Pojęcie prawa handlowego w Polsce.
Pojęcie prawa handlowego:
Trzeba sięgnąć do 1919 roku, w tworzeniu przepisów wzorowano się na przepisach niemieckich. W Kodeksie Handlowym pojawiły się pojęcia:
- „kupiec” – we własnym imieniu prowadzi działalność zarobkową,
- „czynności handlowe” – związane z czynnościami kupca.
Potem pojawiła się dualistyczna koncepcja podziału przepisów na Kodeks Cywilny i Kodeks Spółek Handlowych (gdy nie ma czegoś w kodeksie handlowym to szukamy w cywilnym). W 1964 roku – uchwalenie Kodeksu Cywilnego – zasada jedności prawa cywilnego: obejmuje także prawa gospodarki uspołecznionej (np. przedsiębiorstwa państwowe). Kodeks Handlowy zawiera przepisy szczególne względem Kodeksu Cywilnego.
W 1990 zaczęto zauważać potrzebę odrębności prawa handlowego. Przepisy Kodeksu Cywilnego z 64 roku uchyliły dużo przepisów Kodeksu Handlowego.
Prawo handlowe jest dyscypliną prawa cywilnego, wyodrębnioną poprzez przedsiębiorcę i czynności.
Prawo handlowe – to zespół norm prawa prywatnego (cywilnego), regulujący organizację przedsiębiorców i czynności gospodarcze.
2. Źródła prawa handlowego.
· Przepisy prawa stanowionego
· Kodeks Cywilny z 64 (+zmiany)
· Obrót powszechny i gospodarczy 1990)
· Dodanie działu „przedsiębiorcy i ich oznaczenie” (od 25.09.2003)
· Dodanie ułomnej osoby prawnej (jednostki organizacyjnej)
· Regulacja firmy i prokury do KC
· Nowe definicja przedsiębiorcy
· Art.. 359 odsetki nie przekraczają ok. 20% (20.02.2006)
· Przepisy wprowadzające Kodeks Cywilny
· Kodeks Postępowania Cywilnego
· Ustawa o KRS i przepisy wprowadzające tą ustawę
· 2.07.2004 Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
· Prawo wekslowe, czekowe, upadłościowe i naprawcze
· Akty szczegółowe np. ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji, ustawa o przedsiębiorstwach państwowych, ustawa prawo spółdzielcze, ustawa o fundacjach i stowarzyszeniach, ustawa o partitach politycznych, ustawa prawo bankowe, ustawa prawo ubezpieczeniowe
· Ogólne warunki i wzory umów oraz regulaminy
· Art. 384 KC (znowelizowany w 2000 roku)
· 1. wzorzec umowy wiąże drugą stronę
· Art. 22 KC za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej z jej działalnością gospodarczą lub zawodową
· KC chroni konsumentów
· Reguły wzorców umowy
· Gdy jedna ze stron ustala wzorce umowy i doręcza je drugiej stronie przy zawarciu umowy
· Wzorce elektroniczne (doręczenie – udostępnienie musi nastąpić przed zawarciem umowy i tak żeby strona mogła go przechowywać i odtwarzać).
· Wzorce umowne aktywizują się w kontaktach międzynarodowych
· Regulacje wewnętrzne tworzone przez strony – ich doniosłość ogranicza się tylko do stron umowy (nie do osób trzecich)
· Umowy
· Akty założycielskie, umowy spółek, statuty
· „incoterms” – klauzule mogą być włączone do umowy
· Zwyczaje handlowe – to praktyki obrotu, często powtarzane przez przedsiębiorców (art.56)
· Przepisy prawo wspólnoty europejskiej (Polska ma obowiązek harmonizacji i dostosowania swoich przepisów do UE)
· Rozporządzenia
· dyrektywy
· Orzecznictwo i wypowiedzi doktryny
· Nie są raczej źródłami prawa, ale orzeczenia Trybunały Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą (art.190 Konstytucji)
· Reguły INCOTERMA – Międzynarodowe Reguły Wykładni Handlowej
· Od 1936
· Ostatnia wersja powstała w 2000 roku
· Jest ich 13
· Każda jest zastąpiona skrótem Np. Ex WORKS = EXW – znaczy „z zakładu” dostawca zostawia towar u siebie do dyspozycji odbiorcy
· Dotyczą tzw. „bazy dostawy” – zasady przejścia towaru między stronami (sfera kosztów, ubezpieczenia, ryzyka utraty lub uszkodzenia)
· Obowiązują tylko wtedy gdy strony się na nie powołają w umowie
· Przepisy prawa Wspólnoty Europejskiej
· Wiążą od wejścia do UE
· Klasyfikacja Prawa Wspólnotowego
· Dyrektywa nie jest najważniejsza
· Jest prawo pierwotne tworzone przez państwa UE i prawo wtórne
· Pierwotne: protokoły, traktaty, umowy, konwencje
· Wtórne: akty tworzone przez instytucje unijne – rozporządzenia, dyrektywy
3. Krajowy Rejestr Sądowy – organizacja, postępowanie, skutki wpisu.
1.Funkcje rejestru:
· Informacyjna – wszystkie wpisy muszą być ogłaszane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, każdy ma prawo przeglądania aktów rejestrowych KRS
· Kreatywna – postrzegamy określone skutki wpisu do tego rejestru
2.Zasady rządzące KRS:
Zasada jawności
· Jawność formalna – każdy ma prawo otrzymać poświadczone odpisy o przedsiębiorcach, bez żadnych ograniczeń. Typy informacji jakie można uzyskać to: odpisy (mogą być pełne – zawiera treść wszystkich wpisów lub aktualne – tylko aktualna treść wpisów), wyciągi (informacje z określonych działów rejestru), zaświadczenia (informacja o tym czy podmiot jest do rejestru wopisany, czy jest wykreślony, lub że nigdy nie był wpisany). Każdy zainteresowany może przeglądać akta rejestrowe.
· Jawność materialna – związana jest z obowiązkiem ogłoszenia wpisów do rejestrów sądowych i gospodarczych
3.Organizacja KRS.
KRS to nie jest jeden rejestr – jest to instytucja.
Obejmuje on:
· Rejestr przedsiębiorców – są to wpisy dotyczące określonych typów przedsiębiorców (osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, spółki osobowe, spółki kapitałowe, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe). Nie ma tu spółek cywilnych bo one nie są przedsiębiorcami.
· Składa się on z sześciu działów: – Dział 1: oznaczenie przedsiębiorcy (firma, forma prawna, siedziba, adres) – Dział 2: organy przedsiębiorcy – kto jest uprawniony do zasiadania w zarządzie, kto jest w radzie nadzorczej – Dział 3: dane o działalności przedsiębiorstwa, czy składa ona sprawozdania – Dział 4: finanse – zaległości podatkowe i celne, należności wobec ZUSu – Dział 5:powoływanie i odwoływanie kuratora – Dział 6: likwidacja, zawiązanie spółki, postępowanie naprawcze, negatywne dla przedsiębiorcy sytuacje
· Rejestr stowarzyszeń i innych organizacji – nie są one nakierowane na prowadzenia działalności gospodarczej, ale mogą ją prowadzić
· Rejestr dłużników niewypłacalnych – osoby fizyczne co do których ogłoszono upadłość, osoby które pozbawione są praw do prowadzenia działalności lub do zasiadania w zarządzie spółki, wspólnicy spółek którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem w momencie kiedy ogłoszono upadłość
4.Wpis do Krajowego Rejestru Sądowego.
Rodzaje wpisów:
· O charakterze deklaratywnym (fakultatywnym) – potwierdzającym zdarzenie prawne
· O charakterze konstytutywnym – powstanie skutku prawnego jest uzależnione od wpisu, np. spółki kapitałowe uzyskują osobowość prawną dopiero po wpisie do rejestru
· O charakterze konsolidacyjnym (uzdrawiającym) – wpis do rejestru powoduje likwidację braków prawnych powstałych przy rejestracji.
Domniemania prawne związane z KRS.
· Domniemanie prawdziwości danych wpisanych do rejestru
· Domniemanie nieistnienia danych niewpisanych
· Domniemanie powszechnej znajomości wpisu
5.Postępowanie rejestracyjne:
· Obowiązek wpisu do rejestru ciąży na każdym podmiocie podlegającemu wpisowi
· Jest to postępowanie nieprocesowe, jest wstrzymane na wniosek zainteresowanego
· O wpisie do tego rejestru rozstrzyga sąd (rejonowy, gospodarczy).
· Stosuje się tutaj Kodeks Postępowania Cywilnego (KPC).
· Centralna Informacja KRS – zawiera odpis z historii firmy (stan aktualny firmy). Wyciąg całej historii firmy (ilu było wspólników , ilu jest teraz) od 2001 roku (a gdy spółka istniała wcześniej wtedy prosimy o akta rejestrowe)
· rejestr jest ogólno dostępny, jawny
· nie tylko spółki mogą być przedsiębiorcami, ale także partie polityczne, stowarzyszenia, ale muszą one wpisać się do drugiego rejestru.
· Jeżeli ktoś jest niewypłacalny musi uzyskać wpis do trzeciego rejestru jakim jest rejestr dłużników niewypłacalnych.
· opłata sądowa wynosi 1500 zł, a każda zmiana 650zł.
· jeżeli przy wypełnianiu formularza przedsiębiorca popełni błąd zgłoszony przez referendarza przysługuje mu 7 dni na zgłoszenie poprawek bez utraty opłat wpisowych
· po złożeniu wniosku postanowienie wydaje referendarz i wysyła je do centralnego rejestru, gdy wszystka jest w porządku referendarz wydaje postanowienie przedsiębiorcy i ogłasza je w „Monitorze”
· występuje tu domniemanie prawdziwości
4. Źródła prawa spółek.
· KC art. 43
· Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej art. 20, 21
· Ustawa o KRS
· Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
5. Pojęcie „firmy”.
Firma jest to oznaczenie pod którym działa przedsiębiorca. Firmę ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
Przedsiębiorca to podmiot prawa cywilnego, art. 43 KC
· Osoba fizyczna
· Osoba prawna
· Jednostka organizacyjna (spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna; wspólnoty mieszkaniowe)
Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firmy innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.
Firma nie może wprowadzać w błąd zwłaszcza co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności i źródła zaopatrzenia.
Firma nie może być zbyta. Przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swojej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd.
Przedsiębiorstwo to przedmiot prawa cywilnego, zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych (bez ludzi).
Przedsiębiorca ma związek z firmą
Firma jest oznaczeniem pod którym działa przedsiębiorca, służy odróżnieniu się od innych w trakcie prowadzenia działalności.
6. Zasady tworzenia firmy.
Zasady tworzenia firmy są odrębne dla osób fizycznych i prawnych (art. 43 KC).
Firmą osoby fizycznej
· Jest imię i nazwisko osoby
· Można dodać inne elementy, określenia np. wskazujące na przedmiot działalności, miejsce działalności
Firmą osoby prawnej art. 43 KC
· Ustawa mówi o tym, kto jest osobą prawną
· Firmą osoby prawnej jest jej nazwa !!! (może ona być dowolna, ale są wyjątki np. ”bank”)
· Pełne brzmienie art. 43: nazwa + forma prawna (spółka akcyjna, przedsiębiorstwo państwowe) (+ przedmiot działalności, siedzibę: dowolnie)
· Forma prawna musi być wskazana (np. spółka akcyjna)
· Nazwiska lub pseudonimu osoby fizycznej w firmie osoby prawnej (przepisy szczegółowe art. 43) można użyć pod warunkiem:
· Ukazanie związku nazwiska osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy
· Wymagana jest pisemna zgoda tej osoby, a jeśli ona nie żyje to małżonka lub dzieci
Skrót firmy – art. 43 można posługiwać się skrótem, ale musi on być wpisany w rejestr
Firma a oznaczenie przedsiębiorstwa art. 43.9 firma nie może być zbyta („imię i nazwisko” przedsiębiorcy), nie można jej oderwać od przedsiębiorcy. Art. 43.9 można upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swojej firmy(charakter czasowe).
Przedsiębiorstwo art. 55 też ma swoje oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwa = nazwa.
7. Zasady prawa firmowego.
1.Zasada jedności
Przedsiębiorca może mieć tylko jedną firmę, ale może mieć kilka przedsiębiorstw.
Art. 43.6 – przedsiębiorca ma oddział, czyli cześć przedsiębiorstwa, ma własną rachunkowości, może zajmować się zupełnie czymś innym, ale oddział osoby prawne musi zawierać pełną nazwę tej osoby oraz określenie „oddział” ze wskazaniem miejscowości w której oddział ma siedzibę.
2.Zasada prawdziwości firmy.
Nie może wprowadzać w błąd, informacje muszą być rzetelne, prawdziwe. Nie można wprowadzać w błąd co do:
· Osoby przedsiębiorcy
· Miejsca działalności
· Źródła zaopatrzenia
· Przedmiotu działalności
· Charakter prawny
Bierze się pod uwagę odczucia przeciętnego konsumenta.
3.Zasada wyłączności
Możliwość odróżnienia się od innych firm art.43.3.1
4.Zasada ciągłości.
Korzystne ze względu na renomę klientów.
a. Przekształcenie osoby prawnej art. 43.7 – przy przekształceniu jest tym samym podmiotem, ale nie takim samym. Zachowujemy nazwę, ale zmieniamy formę prawną (Goplana s.a - Goplana zo.o)
b. Art. 43.8 utrata członkowstwa przez wspólnika, gdy jego nazwisko było znaczące, można kontynuować działalność pod daną nazwą, gdy członek ustępujący wyraża zgodę.
c. Art. 43.8.2 kontynuowanie przez inną osobę firmy (umiera ojciec, dziedziczy syn, córka) jest możliwe.
d. Art. 43.8.3 nabycie przedsiębiorstwa, można je prowadzić pod tą samą nazwą + dodatek lub nazwa nabywcy.
5.Art. 43.8 zasada jawności firmy, każdy musi zgłosić swoją firmę do KRS, ewidencji
8. Ochrona praw do firmy art. 43.10
Jeżeli prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, można zaniechać działań zagrażających firmie
Roszczenia gdy ktoś narusza prawo do firmy.
· Nie ma prawa do zadośćuczynienia
· Zaniechanie działań zagrażających firmie
· Przyznanie się do tych działań (np. w procesie)
· Naprawienie szkody
· Wydanie korzyści z tytułu posługiwania się daną firmą
9. Istota i rodzaje prokury.
Należy do przedstawicielstw, pełnomocnictwa.
Prokura wywodzi się ze średniowiecza (Włochy), XIX wiek Niemcy.
Od 1919 roku była prokura regulowana, dostępna wyłącznie dla spółek prawa handlowego.
25.09.2003 – prokura dostępna dla wszystkich przedsiębiorców.
Prokura jest potrzebna gdy chcemy zwiększyć liczbę osób uprawnionych do prowadzenia przedsiębiorstwa.
Prokura art. 109.1 to pełnomocnictwo szczególnego rodzaju, ma z góry ustawowo określone zasady umocowania. Jest reglamentowana ustawowo, małe szanse modyfikacji w sposobie jej udzielania. Prokura to pełnomocnictwo (art. 98,99) udzielone przez przedsiębiorcę, który musi być wpisany do rejestru przedsiębiorców (KRS). Obejmuje umocowanie do czynności sądowych (wobec sądu, wszelkie czynności wobec urzędu), oraz pozasądowe (umowy, podpisywanie weksli itp.), które są związane z przedmiotem działalności przedsiębiorstwa. Stosujemy przepisy o pełnomocnictwie.
Z czego wynika zakres prokury? Wynika z ustawy, art. 109.1, wtedy wiemy, że prokurent jest upoważniony do tego i tego. Nie można ograniczyć zakresu prokury ze skutkiem dla osób trzecich. Prokurent musi być wpisany do KRS.
Mocodawca – w przypadku pełnomocnictwa może to być każdy. W przypadku prokury tylko przedsiębiorca.
Prokurent – tylko osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych
Rodzaje prokury.
1.Art. 109.4 liczba prokurentów
Prokura może być udzielona kilku osobą łącznie lub oddzielnie. Jeśli jest udzielana łącznie aby oświadczenie było ważne musi zawiera zgodę (podpis) wszystkich prokurentów.
Treść prokury mówi o tym, czy jest ona łączna czy oddzielna, musi być to też zaznaczona w KRS
Mieszana reprezentacja łączna nie jest rodzajem prokury.
2.Prokura oddziałowa art. 109.5
Ograniczona do zakresu spraw wpisanych do zakresu działań oddziału przedsiębiorstwa (a nie całego przedsiębiorstwa)
Art. 109.1.2 Przepisy o prokurze łącznej i oddziałowej są ograniczeniami prokury ze skutkiem do osób trzecich
10. Udzielanie prokury.
· Forma: art. 109.2 - prokura pod rygorem nieważności powinna być udzielona na piśmie. Prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych
· Po udzieleniu prokury trzeba: - zgłoście prokurenta do rejestru przedsiębiorców – do złożonego wniosku należy dołączyć podpis prokurenta – wpis prokury ma charakter deklaracyjny (wpis potwierdza istnienie prokury)
· Kto może udzielić prokurę (decyduje o tym umowa spółek handlowych, KSH) – spółka jawna – ustalenie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia praw spółki – spółka partnerska – zależy czy powołano zarząd, jeśli tak to on ustal prokurenta, ale jeśli nie powołano zarządu prokurenta ustanawia zarząd wspólników (tak jak w spółce jawnej) – spółka komandytowa – prokurenta ustanawiają komplementariusze – spółka komandytowo-akcyjna – prokurenta ustanawiają komplementarisze, ale tylko ci którzy nie zostali pozbawieni prawa do reprezentowania spółki
· Kto może zostać prokurentem? – tylko osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych – nie może to być osoba prawna, sam mocodawca ani wspólnik
11. Zakres prokury.
1.Zakres wynika z ustawy art. 109.1 – czynności sądowe (proceduralne) – czynności pozasądowe – zawieranie umów (np. o pracę, najmu), podpisywanie dokumentów, ustanawianie pełnomocników – czynności szczególnej wagi – art.109.3 (prokurent musi mieć wyraźne umocowanie) – pełnomocnictwo do poszczególnych czynności:
· Zbycie przedsiębiorstwa
· Czynność prawna oddająca przedsiębiorstwo do czasowego korzystania
· Zbywanie i obciążanie nieruchomości
- Czynności nie związane z przedsiębiorstwem art. 109.11, art. 108 (zakaz czynności z samym sobą)
2.Przenoszenie prokury na następną osobę art. 109.6 – ZAKAZ. Jeżeli ktoś przeniesie prokurę na osobą trzecią to jest to nieważne.
Możliwe jest jednak udzielenia pełnomocnictwo do poszczególnych czynności (trzeba je określić np. najem mieszkania), lub do pewnego rodzaju czynności.
3. Zakaz ograniczania prokury art. 109.1.2 ze skutkiem wobec osób trzecich chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
Stosunek zewnętrzny - dotyczy relacji prokurenta do osób trzecich. Nie można tego skutecznie ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.
Stosunek wewnętrzny – między prokurentem a przedsiębiorcą. Dopuszczalna jest swoboda uregulowana (np. umowa zlecenie, umowa o pracę)
4.Przypadki
· Prokura łączna (która ogranicza prokurenta) Działanie tylko jednego prokurenta jest niewiążące
· Prokura oddziałowa – działanie związane z danym oddziałem
12. Wygaśnięcie prokury art.. 109.7
Odbywa się w stosunku zewnętrznym – osoba która była prokurentem po wygaśnięciu
prokury nie może z niej korzystać ale nie dotyczy to np. umów o pracę, zlecenie itp.
Przyczyny wygaśnięcia prokury:
1.Odwołanie – czynność jednostronna nie wymaga obecności prokurenta.
· strata zaufania
· brak konieczności istnienia takiej osoby
· odwołana prokurenta można w każdym czasie art. 109.7.1
· forma odwołania jest dowolna (nawet ustnie), lecz trzeba wykreślić prokurę – forma pisemna do sądu
· jest łatwiej odwołać prokurenta niż powołać (spółki osobowe – każdy wspólnik uczestniczący w sprawach spółki, spółki kapitałowe – każdy członek zarządu, spółka partnerska – alba każdy członek zarządu albo każdy z partnerów, spółka komandytowa – każdy z komplementariuszy)
· art. 109.8.1 – wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru
2.Zrzeczenie się prokurenta do prokury
3.Przyczyny wygaśnięcia z mocy prawa:
· Przyczyny leżące po stronie mocodawcy (przedsiębiorcy)Atr. 109.7.2
· Wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru
· Ogłoszenie upadłości
· Otwarcie likwidacji
· Przekształcenie przedsiębiorstwa
· Leżące po stronie prokurenta Art. 109.7.3, 4
· Śmierć prokurenta
· Utrata pełnej zdolności do czynności prawnych
Art. 109.7.4 nie powoduje wygaśnięcia prokury:
· Śmierć przedsiębiorcy
· Utrata zdolności prawnych do czynności prawnych przez przedsiębiorcę
13. Pojęcie spółki osobowej
1.Celem spółki osobowej jest prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą.
Podmiotowość spółek osobowych – są to podmioty prawa cywilnego, nie mają one osobowości prawnej (względy podatkowe). Mogą one we własnym imieniu nabywać prawa, własność nieruchomości, prawa rzeczowe. Mogą również zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane przed sądem (zdolność sądowa). Spółka (nie wspólnicy!!!!) we własnym imieniu są w obrocie prawnym (art. 8KSH i 33.1 KC)
2.Zmiana postanowień umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej. Czasami dla zmiany umowy spółki wymagana jest tylko większość. (art.9KSH)
14. Przenoszenie ogółu praw i obowiązków w spółce osobowej.
1.Nie zawsze można przenieść ogół praw i obowiązków wspólnika na inną osobę. W spółce osobowej wszystko opiera się na osobach (odpowiedzialność w spółce). Przeniesienie jest możliwe tylko wtedy gdy konkretna umowa tak stanowi.
2.Do przeniesienia praw i obowiązków wymagana jest zgoda wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej.
3.Skutki przeniesienia ogółu praw i obowiązków zabezpiecza prawo wierzycieli, za zobowiązania występującego wspólnika odpowiadają solidarnie (art.366.1KC) dany i teraźniejszy wspólnik.
15. Pojęcie spółki jawnej
1.Def. Spółki jawnej wywodzi się ze średniowiecznej Italii. W Polsce wywodzi się z kodeksu niemieckiego.
Spółka jawna jest najczęstszą formą spółki osobowej.
Definicja art.22.
1.Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową
2.Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami.
Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania firmy w sposób osobisty, nieograniczony, nieograniczalny, subsydiarny i solidarny
Wspólnikiem może być każdy: osoba fizyczna, prawna, itd.
2.Firma spółki jawnej (atr. 24KSH) powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwiska albo firmę jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna” Dopuszczalne jest używani w obrocie skrótu „sp.j.”
Gdy osoby prawne lub spółki osobowe albo małżonkowie są wspólnikami wówczas nie musi być podane nazwisko.
Nie może być wspólnikiem spółka cywilna bo ona nie ma żadnej podmiotowości.
Musi być co najmniej dwóch wspólników.
16. Powstanie spółki jawnej
1.Sposób pierwotny – powstaje poprzez zawarcie umowy spółki (wniesienie wkładu, wpis do rejestru), powstaje z „niczego”, nie poprzedzony innym byt prawnym. Atr.25 umowa spółki musi być w formie pisemnej. Umowa spółki jawnej powinna zawierać:
· Firmę i siedzibę
· Określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość
· Przedmiot działalności spółki
· Czas trwania spółki jeśli jest oznaczony
- Siedzibę – (art.41KC), miejscowość w której ma siedzibę, jej organ zarządzający
- Wkłady – są bezwzględnie potrzebne, ustalają je wspólnicy
- Przedmiot działalności – polska klasyfikacja działalności
- Czas trwanie – ale rzadko się do podaje
Wpis do rejestru: atr.26. Zgłoszenie do sadu rejestrowego, powinno nastąpić według formularza. Należy również wnieść opłaty wpisowe.
2.Sposób następczy – istniał już wcześniej inny byt prawny (art.551)
Atr.26.4 – przekształcenie przymusowe, gdy spółka cywilna w ciągu ostatnich dwóch lat obrotowych osiągnęła przychody netto kwalifikujące się do obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (ok.800000E) ( o tej kwocie mówi ustawa o rachunkowości)
Art.26.5 – z chwilą wpisu do rejestru spółka, o której mowa staje się spółką jawną. Spółce tej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników.
3.Do wniosku o rejestrację spółki jawnej trzeba dołączyć umowę spółki cywilnej ze zmianami dostosowującymi ich treść do wymagań spółki jawnej.
4.Umowa spółki jawnej musi być zawarta na piśmie pod względem nieważności
W treści umowy powinna znaleźć się:
· Firma i siedziba spółki
· Określenie wkładów wnoszonych przez wspólników
· Przedmiot działalności spółki (cele)
· Czas trwania spółki
· Osoby upoważnione do reprezentowania spółki
· Adres spółki
17. Odpowiedzialnośc wspólników za zobowiązania spółki
W spółce jawnej za zobowiązania odpowiada sama spółka oraz jej wspólnicy.
1.Odpowiedzialnośc osobista – każdy wspólnik odpowiada osobiście bez ograniczeń całym swoim majątkiem osobistym
2.Solidarna – każdy wspólnik odpowiada solidarnie z pozostałymi wspólnikami i spółką
3.Subsydiarna – art.31 subsydiarność łamie pierwszorzędność z KC, najpierw wierzyciel dochodzi roszczeń od spółki , potem, od wspólników (gdy egzekucja z majątku spółki okazuje się bezskuteczna).
Egzekucja jest bezskuteczna – komornik musi dostarczyć pismo, dokument lub wykaz majątku spółki (spółka nie wykazuje żadnego majątku). Nie ma przeszkody aby wnieść powództwo przeciwko wspólnikowi zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Odpowiedzialność subsydiarna dotyczy spółki istniejącej po wpisie do rejestru.
4.Nieograniczalność – ar.34 nie można ograniczać odpowiedzialności ze skutkiem do osób trzecich.
5.Nieograniczona – każdy wspólnik odpowiada bez ograniczeń całym swoim majątkiem
18. Reprezentacja spółki jawnej
Każdy wspólnik ma prawo być przedstawicielem ustawowym spółki. Dotyczy to zarówno czynności sądowych jak i pozasądowych (umowy zawierane przez spółkę). Prawa do reprezentowania spółki nie można ograniczać ze skutkiem wobec osób trzecich (art.29KSH)
Ograniczenia wewnętrzne, art.30: umowa spółki może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innymi wspólnikami lub prokurentem.
Pozbawienie wspólnika praw reprezentowania spółki może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.. Pozbawienie to może nastąpić z ważnych powodów które niekorzystnie wpływają na spółkę lub gdy osoba taka sama zrzeka się tego prawa.
19. Prowadzenie spraw spółki jawnej.
Atr 39 KSH – każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki.
Prowadzenie spraw spółki jest to podejmowanie wszelkich działań służących realizacji celów spółki.
At.46 – za prowadzenie spraw spółki wspólnik nie otrzymuje wynagrodzenia.
Zakres czynności spółki dzieli się na czynności zwykłe i przekraczające zakres zwykłych czynności.
Czynności zwykłe (art..39.2) – każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki, lecz gdy przed załatwieniem sprawy co najmniej jeden wspólnik się sprzeciwi to wtedy potrzebna jest uchwała.
Czynności przekraczające zakres zwykłych czynności (art.43) – w sprawach takich wymagana jest zgoda wszystkich wspólników, w tym także wspólników wyłączonych od prowadzenia spraw spółki, są to sprawy bardziej doniosłe dla spółki.
Czynności nagłe (art..44) – wspólnik mający prawo do prowadzenia praw spółki może bez uchwały wspólników wykonać czynność nagłą , której zaniechanie mogłoby wyrządzić spółce poważną szkodę.
Art.40 – prowadzenie spraw spółki może być powierzane jednemu lub kilku wspólnikom bądź na mocy umowy spółki, bądź na podstawie późniejszej uchwały wspólników. Pozostali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki. Jeżeli prowadzenie spraw spółki powierzono kilku wspólnikom, do prowadzenia przez nich spraw spółki stosuje się ustawy dotyczące prowadzenia spraw przez wszystkich wspólników.
20. Rozwiązanie spółki jawnej
Rozwiązanie spółki jest to ustanie bytu prawnego.
Rozwiązanie spółki powodują:
1.Przyczyny przewidziane w umowie spółki
2.jednomyślna uchwała wszystkich wspólników
3.ogłoszenie upadłości spółki
4.śmierc wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości
5.wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika
6.prawomocne orzeczenie sądu
Rozwiązanie następuje po wykreśleniu spółki z rejestru. Rozwiązanie dotyczy spółki i wspólników. Każdy wspólnik może z ważnych powodów żądać rozwiązania spółki przez sąd
Nie wszystkie przyczyny muszą prowadzić do rozwiązania spółki.
Gdy są przyczyny do rozwiązania spółki można także:
1.Kontynuacja działalności w składzie dotychczasowym art.59 – spółkę uważa się za przedłużoną na czas nieoznaczony w przypadku gdy, pomimo istnienia przyczyn rozwiązania, przewidzianych w umowie, prowadzi ona swoją działalność za zgodą wszystkich wspólników lub w składzie zmienionym art.64 – pomimo śmierci lub ogłoszenia upadłości wspólnika oraz pomimo wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika lub jego wierzyciela, spółka trwa nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami, jeżeli umowa tak stanowi albo jeżeli pozostali wspólnicy tak postanowią. Uzgodnienie takie powinno nastąpić niezwłocznie w przypadku śmierci lub ogłoszenia upadłości lub w przypadku wypowiedzenia przed upływem terminu wypowiedzenia. W przeciwnym razie spadkobierca , syndyk lub wspólnik który wypowiedział umowę spółki może domagać się przeprowadzenia likwidacji
Art.63.2 sąd może orzec o wyłączeniu jednego wspólnika ze spółki na wniosek pozostałych wspólników jeżeli zachodzi jakiś ważny powód po stronie tego wspólnika, należy wtedy rozliczyć się z tym wspólnikiem – art.65KSH.
Art.66 – gdy jest to spółka dwuosobowa i jeden ze wspólników występuje lub umiera sąd może drugiemu przyznać prawo do majątku spółki z obowiązkiem rozliczenia wobec występującego wspólnika lub w wypadku śmierci spadkobierców wspólnika.
Brak kontynuacji – ogłoszenie upadłości spółki lub prawomocne orzeczenie sądu o rozwiązaniu spółki.
21. Likwidacja spółki jawnej.
Likwidacja polega na wygaśnięciu działalności po różnych działaniach. Likwidacja to ciąg zdarzeń który kończy się wykreśleniem spółki z rejestru. Z chwilą wykreślenia z rejestru spółka przestaje istnieć.
Likwidacja jest prowadzona przez likwidatorów. Art 70 – likwidatorami są wszyscy wspólnicy. Wspólnicy mogą powołać na likwidatorów tylko niektórych spośród siebie, jak również osoby spoza swego grona. Uchwała wymaga jednomyślności, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. N miejsce wspólnika upadłego wchodzi syndyk.
Art.71 – sąd rejonowy może z ważnych powodów na wniosek wspólnika lub innej osoby mającej interes prawny ustanowić likwidatorami tylko niektórych spośród wspólników jak również inne osoby.
Etapy likwidacji:
1.Zgłoszenie likwidacji do sądu art.74, spółkami wtedy w nazwie „w likwidacji”.
2.Otwarcie likwidacji
· Zakończenie bieżących interesów spółki (np. wypowiedzenie istniejących umów)
· Ściąganie wierzytelności – odzyskanie długów (powództwa, zawieranie ugód, egzekucje)
· Wypełnianie zobowiązań –spółki wobec osób trzecich – spłacenie długów
· Upłynnienie majątku spółki – wyzbycie się go, sprzedaż
· Podział pozostałego majątku pomiędzy wspólników(najpierw wierzyciele, potem wspólnicy). Gdy nie starczy pieniędzy na spełnienie wszystkich zobowiązań można sięgnąć do majątku wspólników. Jeżeli wspólnik wniósł do spółki rzecz np. samochód do użytku to zwraca się mu ją w naturze bo spółka nie była właścicielem tej rzeczy, a przy podziale majątku dzieli się tym co spółka aktualnie posiada.
3.Zakończenie likwidacji i zgłoszenie do sądu wniosku o wykreślenie spółki z rejestru art.84.2
4.Rozwiązanoie spółki – ustanie jej bytu prawnego z chwilą wykreślenia jej z rejestru
22. Pojęcie spółki partnerskie.
Definicja art. 86 – jest to spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Spółka może być związana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej.
Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów Np. adwokat, aptekarz, architekt, inżynier budownictwa, księgowy, lekarz, notariusz. Wszystkie te zawody mają wspólne kryteria wyodrębniania: osobisty charakter świadczonych usług, niezależność zawodowa, odpowiednio wysokie kwalifikowane wykształcenie, niezależność zawodowa, etyka zawodowa, tajemnica zawodowa, odpowiedzialność karna, cywilna, dyscyplinarna, więź korporacyjna i samorządowa. Wykonywania wolnego zawodu w spółce moż4 być uzależnione od spełnienia dodatkowych wymagań przewidzianych w odrębnej ustawie.
Firma spółki partnerskiej 9ATR. 90) – powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenia „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce.
23. Powstanie spółki partnerskiej.
1.Kandydaci na partnerów w spółce partnerskiej muszą mieć dokument świadczący o wpisie na listę wolnych zawodów. Wspólnicy w spółce są właścicielami, mogą to być tylko osoby fizyczne.
Umową jest akt notarialny. Powinna ona zawierać (art. 91)
a) Określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki
b) Przedmiot działalności spółki
c) Nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki
d) W przypadku, gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów
e) Firmę i siedzibę spółki
f) Czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony
g) Określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość
2.Zgłoszenie spółki do rejestru. Należy także dostarczyć dokumenty potwierdzające uprawnienia partnerów do wolnego zawodów. Art. 94 – spółka partnerska powstaje z chwilą wpisu do rejestru.
24. Prowadzenie spraw i reprezentacja w spółce.
Są dwie wykluczające się możliwości prowadzenia spraw w spółce.
1. partnerzy – mogą to być wszyscy lub tylko niektórzy z partnerów. Nie ma wtedy zarządu. Wszyscy wspólnicy ponoszą wtedy taką samą odpowiedzialność. Każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Pozbawienie partnera praw reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. Pozbawienie partnera praw reprezentowania spółki staje się skuteczne z chwilą wpisu do rejestru.
2. Powołanie zarządu (art.97) – umowa spółki może przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi. Zarząd jest to quasi organ – działanie organu uważa się za działanie spółki. Do zarządu stosuje się przepisy spółek zo.o (art. 97.2). W zarządzie mogą być osoby trzecie. Niektórzy partnerzy również mogą wchodzić w skład zarządu. Jeżeli w spółce jest zarząd to nie stosuje się już reprezentacji. W przypadku wyboru zarządu, partnerzy nie mogą reprezentować ani prowadzić spraw spółki, tylko zarząd może to wtedy czynić. Niektórzy partnerzy mogą wchodzić w skład zarządu. Zarząd jest potrzebny ponieważ wolne zawody Np. położne nie znając się powołują go reprezentowania swoich spraw.
25. Odpowiedzialnośc za zobowiązania w spółce partnerskiej.
Art. 95 – partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych p[rzez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego.
Umowa spółki może przewidywać, że jeden alko większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej.
Występuje zróżnicowanie odpowiedzialności w zależności od rodzaju zobowiązań.
1.Spółka jako podmiot odpowiada w sposób nieograniczony, całym swoim majątkiem, obojętnie o jakie zdarzenia chodzi (nie można się uchylić od odpowiedzialności)
2.Partnerz – ich odpowiedzialność wynika ze specyfikacji świadczonych usług.
· Zobowiązania zwykłe – czynsz, energia, opata za światło, partnerzy odpowiadają za swoje zobowiązania osobiście, solidarnie, jest to odpowiedzialność subsydiarna, niograniczalna i nieograniczona.
· Zobowiązania wynikające z wykonywania przez poszczególnych partnerów wolnego zawodu – nie wszyscy ponoszą odpowiedzialność w takiej sytuacji, nie ponoszą oni też odpowiedzialności w wyniku działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę
· Zobowiązania osób podlegających kierownictwu (np. aplikant)
26. Rozwiązanie spółki partnerskiej.
Przyczyny rozwiązania spółki partnerskiej. (art. 98)
· Przyczyny przewidziane w umowie spółki
· Jednomyślna uchwała wszystkich partnerów
· Ogłoszenie upadłości firmy
· Utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu
· Prawomocne orzeczenie sądu
· W przypadku gdy w spółce pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń
Art. 99
1.śmierc partnera – spółka nie ulega rozwiązaniu, spadkobierca partnera nie wstępuje do spółki na miejsce zmarłego partnera, chyba że umowa spółki stanowi inaczej, ale jeśli wstępuje on do spółki to musi być przedstawicielem wolnego zawodu praktykowanego danej spółce (art. 101), spadkobierca musi wyrazić wolę przystąpienia do tej konkretnej spółki
2.ogłoszenie upadłości partnera – spółka działa nadal
3.wypowiedzenie spółki przez partnera lub wierzyciela partnera – Noe musi prowadzić do rozwiązania spółki
Utrata uprawnień przez partnera (art. 100)
· powinien on wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego, w którym utracił prawo wykonywania wolnego zawodu.
· Wystąpienie następuje na pisemne oświadczenie skierowane do zarządu albo do partnera uprawnienia do reprezentowania spraw spółki
· Gdy partner nie złożył oświadczenia uważa się że wystąpił ze spółki z końcem roku obrotowego.
27. Pojęcie spółki komandytowej.
Spółka komandytowa ma swoje źródła w średniowiecznej Italii. Istotą jest powiązanie osób o różnych interesach: komplementariusz (wspólnicy aktywni, menagerowie), mają odpowiedzialność nieograniczoną, odpowiadają za rozwój spółki; komandytariusz (pasywni, inwestorzy) ma kapitał, posiada odpowiedzialność ograniczona.
Definicja art. 102 – spółka komandytowa jest to spółka osobowa mająca na celu prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń (komplementariusz), a odpowiedzialność przynajmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
Art. 103 – w sprawach nieuregulowanych stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej chyba że umowa stanowi inaczej.
Art.. 104 Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowa”. Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy)tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowa” Np. „Alfa sp.zo.o” sp. k. Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną.
Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczone w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska lub firmy komandytariusza w firmie spółki, komandytariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
28. Powstanie spółki komandytowej.
Spółka komandytowa może powstać:
1.Poprzez przekształcenie – art.551 spółka może zostać przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą. Również spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową.
2.Sposób pierwotny
a)zawarcie umowy, która powinna zawierać:
1. firmę i siedzibę spółki
2. przedmiot działalności spółki
3. czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
4. oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość
5. oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli
Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Art. 107 – jeżeli wkładem komandytariusz do spółki jest w całości lub w części niepieniężne, umowa spółki określa przedmiot tego świadczenia (aport), jego wartość jak również osobę wspólnika wnoszącego takie świadczenie niepieniężne.
b)wniesienie wkładu przez komandytariusza. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, wkład komandytariusza może być wniesiony w wartości niższej niż suma komandytowa
c)zgłoszenie spółki do sądu rejestrowego powinno zawierać: firmę, siedzibę, adres, przedmiot działalności spółki, nazwiska, imiona albo firmy komplementariuszy, oraz imiona, nazwiska, firmy komandytariuszy, nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki oraz sposobu reprezentacji oraz sumę komandytową.
d)spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie..
29. Pojecie sumy komandytowej.
Suma komandytowa – podanie liczby w polskich jednostkach pieniężnych, każdy komandytariusz musi mieć swoją własną sumę, podwyższenie tej sumy jest korzystne dla spółki, ale wymaga zmiany w akcie notarialnym i rejestrze, ale potrzebna jest zgoda wszystkich wspólników. Suma komandytowa jest to kwota do której odpowiada komandytariusz całym swoim majątkiem przed wierzycielami. Kwota ta jest zależna od rodzaju działalności.
Art. 113 obniżenie sumy komandytowej – nie ma skutku prawnego wobec wierzycieli których wierzytelności powstały przed chwilą wpisania do rejestru.
Funkcja sumy komandytowej – komandytariusz odpowiada tylko do sumy komandytowej. Wysokość wkładu może modyfikować realną konieczność odpowiedzialności. Art. 112.1 komplementariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu wniesionego do spółki. np.
1. suma komandytowa 18 000zł
wkład 10 000zł
18 000 – 10 000 = 8 000 – komandytariusz odpowiada tylko do 8 tys. zł
2. suma komandytowa 12 000zł
wkład 12 000zł
ale wnosząc wkład równy lub wyższy sumie komandytowej komandytariusz jest uwolniony od odpowiedzialności
30. Wkłady wspólników w spółce komandytowej.
Komandytariusz uczestniczy w zyskach spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (art.123)
Co może być wkładem komplementariusza.:
· pieniądze
· świadczenie niepieniężne – nie tylko rzecz. Świadczenie związane ze świadczeniem pracy, usług, wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki nie mogą vuc wkładem, chyba że komandytariusz wniósł też inne wkłady równe sumie komandytowej (art. 107.2)
· Jeżeli komplementariuiszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna, zaś komandytariuszem jest wspólnik tej spółki, wkładu komandytariusza nie mogą stanowić jego udziały w tej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcje tej spółki akcyjnej.
31. Status prawny komplementariusza w spółce komandytowej.
· Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli w sposób osobisty, solidarny, subsydialny, nieograniczony i nieograniczalny, ale tylko do wysokości sumy komandytowej
· Komplementariusze reprezentują spółkę, jeżeli z mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie zostali pozbawieni praw do reprezentowania spółki
· Obowiązek wniesienia wkładu bez jakichkolwiek ograniczeń przedmiotowych
· Prowadzenie spraw spółki
32. Status prawny komandytariusza w spółce komandytowej.
· Komandytariusz może reprezentować spółkę jako pełnomocnik, jeżeli dokona on jakiejś czynności prawnej nie ujawniając pełnomocnictwa, odpowiada wobec osób trzecich bez ograniczeń. Komandytariusz nie ma prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej
· W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda komandytariusza, chyba ze umowa spółki stanowi inaczej
· Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej
· Komandytariusz ma prawo żądać odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy oraz przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia jego rzetelności
33. Pojęcie spółki komandytowo – akcyjnej.
Jest to spółka nowa w polskim prawie, w 2003 roku było w Polsce takich spółek 9. Jest to spółka która łączy elementy spółek osobowych i kapitałowych. Spółka ta w innych krajach często zaliczana jest do spółek kapitałowych. W Polsce jest to spółka osobowa – jest ona bardziej komandytowa niż akcyjna. Często są to spółki rodzinne, które z czasem się rozrosły. Kapitał jest tu dużo mniejszy niż w innych spółkach. Występują w niej dwa typy wspólników: akcjonariusz i komplementariusz,
Definicja (art. 125) – spółką komandytowo – akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
W sprawach nieuregulowanych do spraw spółki stosuje się ;
1.W zakresie stosunku prawnego komplementariuszy, zarówno między sobą, wobec wszystkich akcjonariuszy i wobec osób trzecich, a także do wkładów wspólników do spółki, z wyłączeniem wkładów na kapitał zapasowy – stosuje się przepisy dotyczące spółki jawnej.
2.w pozostałych sprawach stosuje się przepisy dotyczące spółki akcyjnej, szczególnie przepisy dotyczące kapitału zapasowego, wkładów akcjonariuszy, akcji, rady nadzorczej i walnego zgromadzenia.
Kapitał zakładowy spółki kapitałowo – akcyjnej powinien wynosic co najmniej 50 000 zł.
Elementy spółki:
1.osobowe
· Istnienie co najmniej dwóch wspólników (komplementariusz, akcjonariusz)
· Istnienie komplementariusza
· Stały skład personalny jeśli chodzi o komplementariuszy
· Komplementaruisze mogą wnosic wkład na kapitał zapasowy i obejmować akcje, a także wkład na inne fundusze.
2.kapitałowe
· Istnienie kapitału zakładowego
· Statut jako rodzaj umowy
· Uczestnictwo akcjonariuszy
· dwa typy organów – rada nadzorcza i walne zgromadzenie(reprezentacja interesu akcjonariuszy)
Firma spółki komandytowo – akcyjna powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowo – akcyjna”.
Można stosować skrót „S.K.A”.
Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowo – akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowo – akcyjna”. Nie wyklucza to nazwy komplementariusza, który jest osobą fizyczną. Nazwisko albo firma akcjonariusza nie może być zamieszczone w firmie spółki, w przypadku umieszczenia jego nazwiska odpowiada on wobec osób trzecich tak ja komplementariusz.
34. Powstanie spółki komandytowo – akcyjnej.
Są dwa rodzaje tworzenia spółki komandytowo – akcyjnej: w sposób pierwotny – zawiązanie nowej spółki i w sposób wtórny – przekształcenie z innej spółki handlowej.
1.Sposób pierwotny.
Założycielami spółki są osoby podpisujące statut. Powinni go podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze. Akcjonariusze nie muszą podpisywać statutu, ale mogą. Mogą go również podpisywać osoby trzecie nie będące wspólnikami.
Statut spółki komandytowo – akcyjnej powinien zawierać:
a) Firmę i siedzibę spółki
b) Przedmiot działalności spółki
c) Czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
d) Oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość
e) Wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczę ze wskazaniem czy akcje są imienne czy na okaziciela oraz liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia
f) Nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz ich siedziby, adresy
g) Organizację wolnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub status przewiduje ustanowienie rady nadzorczej
Status spółki komandytowo – akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.
Następnie należy zgłosić spółkę do sądu rejestrowego.
Spółka komandytowo – akcyjna powstaje z chwilą jej wpisu do sądu rejestrowego.
35. Status prawny komplementariusza w spółce komandytowo – akcyjnej.
· Komplementasriusz może wnieść wkład do spółki na kapitał zakładowy lub na inne fundusze. Nie wyłącza to jednak jego nieograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania spółki.
· Spółkę reprezentują komplementariusze, którzy praw do reprezentacji spółki nie zostali pozbawieni.
· Komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki
· Komplementariuszowi nie przysługuje prawo do prowadzenia spraw spółki, przekazanych do kompetencji walnego zgromadzenia albo rady nadzorczej przez statut spółki
· Status prawny spółki może przewidzieć powierzenie prowadzenia spraw spółki tylko jednemu komplementariuszowi.
· Komplementariusz uczestniczy w zyskach spółki proporcjonalnie do jego wkładów wniesionych do spółki
· Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki w sposób osobisty, solidarny, subsydialny, nieograniczony i nieograniczalny z innymi komplementariuszami
36. Status prawny akcjonariusza w spółce komandytowo – akcyjnej.
· Akcjonariusz nie ma prawa do prowadzenia spraw spółki
· Akcjonariusz może prowadzić sprawy spółki jedynie jako pełnomocnik
· Jeżeli akcjonariusz dokona czynności prawnej w imieniu spółki nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada wobec osób trzecich za skutki tej czynności bez ograniczeń
· Dotychczasowy akcjonariusz może uzyskać status komplementariusza za zgodą wszystkich dotychczasowych komplementariuszy oraz oświadczenie w formie aktu notarialnego akcjonariusza
· Akcjonariusz uczestniczy w zyskach proporcjonalnie do jego wkładów wniesionych do spółki
37. Organy w spółce komandytowo – akcyjnej.
Walne Zgromadzenie
1. prawo uczestnictwa w walnym zgromadzeniu przysługuje akcjonariuszom oraz komplementariuszom także tym którzy nie są akcjonariuszami spółki
2. każda akcja objęta lub nabyta przez osobę która nie jest komplementariuszem daje prawo jednego głosu, chyba że status stanowi inaczej. Także akcja nabyta przez komplementariusza daje prawo do jednego głosu
3. Status może zmienić zasadę głosu w walnym zgromadzeniu w przypadku akcjonariusza – może wprowadzić akcje uprzywilejowane (jedna akcja równa się dwa lub więcej głosów), ale nie może żadnego akcjonariusza pozbawić głosu
4. w przypadku komplementariusza mającego akcje jedna akcja równa się jeden głos bez wyjątków
5. komplementariusz nie mający akcji nie ma prawa głosu w uchwalaniu uchwał
6. samodzielne kompetencje wajnego zgromadzenia: a) rozparzenie i zatwierdzenie sprawozdania komplementariuszy z działalności spółki za ubiegły rok obrotowy. b) udzielenie komplementariuszom prowadzącym sprawy spółki absolutorium za wykonane przez nich obowiązków c) udzielenie członkom rady nadzorczej absolutorium za wykonywane przez nich obowiązki d) wybór biegłego rewidenta, chyba że statut przewiduje inaczej e) rozwiązanie spółki
7. uchwały które wymagają zgody wszystkich komplementariuszy pod rygorem nieważności: a) powierzenie prowadzenia spraw oraz reprezentowania spółki jednemu albo kilku komplementariuszom b) podział zysku za rok obrotowy w części przypadającej akcjonariuszom c) zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa spółki lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie nad nim prawa użytkowania d) zbycia nieruchomości spółki e) podwyższenie lub obniżenie kapitały zakładowego f) emisja obligacji g) połączenie i przekształcenie spółki h)zmiany statutu i)rozwiązania spółki j) inne czynności przewidziane w statucie
Rada Nadzorcza
1. w spółce komandytowo – akcyjnej można ustanowić radę nadzorczą, ale jeżeli liczba akcjonariuszy przekracza dwadzieścia pięć osób , ustanowienie rady nadzorczej jest konieczne.
2. członkowie rady nadzorczej powołują i odwołują walne zgromadzenie
3. komplementariusz ani pracownicy komplementariusza nie może być członkiem rady nadzorczej
4. rada nadzorcza ma na celu dbanie o interesy akcjonariuszy
5. zadania rady nadzorczej: a) rada nadzorcza sprawuje nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności b) rada nadzorcza może delegować członków tej rady do czasowego wykonywania czynności komplementariuszy (po to aby spółka nie pozostałą bez prowadzących spraw spółki) c) rada nadzorcza może wytoczyć w imieniu spółki powództwo o odszkodowanie przeciwko komplementariuszom nie pozbawionym prawa do prowadzenia spraw spółki lub jej reprezentowania
38. Spółka kapitałowa w organizacji.
Spółka kapitałowa w organizacji może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywany. Firma spółki kapitałowej w organizacji powinna zawierać dodatkowe oznaczenie „w organizacji”.
Spółka z ograniczona odpowiedzialnością lub spółka akcyjna w organizacji z chwila wpisu do rejestru staje się spółka z ograniczona odpowiedzialnością lub spółka akcyjną i uzyskuje osobowość prawna. Z tą chwilą staje się podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji.
Za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji odpowiadają solidarnie spółka i osoby działające w jej imieniu. W spółce kapitałowej nie ma odpowiedzialności pięcioprzymiotnikowej. Wspólnicy i spółka za jej zobowiązania odpowiadają solidarnie. Spółka w organizacji jest to jedyny przypadek spółki w której akcjonariusze odpowiadają za zobowiązania spółki. Reprezentacja spółki kapitałowej w organizacji uzależniona jest od rodzaju spółki: spółka zoo reprezentowana jest przez zarząd, ale póki nie ma zarządu reprezentuje ją pełnomocnik powoływany przez jednomyślną uchwałę wspólników, nie mogą oni razem reprezentować spółki; w spółce akcyjne reprezentuje ją: pełnomocnik, zarząd, albo wszyscy założyciele łącznie.
39. Wkłady do spółki kapitałowej.
Wkłady muszą być wniesienie do każdej spółki kapitałowej.
Wkłady te dzielą się na wkładu pieniężne i niepieniężne.
1.Wkłady pieniężne: gotówka, przelew
2.Wkłady niepieniężne (aport – prawo mające określoną wartość, prawo które może być wydzielone z majątku wspólnika i wniesiona do majątku spółki w celu pokrycia wkładów wspólnika do spółki): nie ma katalogu wkładów niepieniężnych wnoszonych do spółki może to być np. samochód, komputer, biurko.
Co może być wkładem niepieniężnym:
· kryteria negatywne: – nie mogą być wkładem świadczenia pracy lub usług i prawo niezbywalne np. użytkowane (nie można go przenieść na inną spółkę)
· kryteria pozytywne: – musi to być prawo zbywalne – musi istnieć możliwość określenia wartości majątkowego prawa – musi istnieć możliwość umieszczenia danego wkładu w bilansie po stronie aktywów – zdolność poddania tego prawa egzekucji
· Przedmiotem wkładów niepieniężnych mogą być: – prawa rzeczowe (własność przedsiębiorstwa, rzeczy ruchome, nieruchomości, udział we współwłasności – prawa udziałowe: udziały w spółkach, obligacje, wierzytelności wobec osób trzecich – prawa na dobrach niematerialnych (prawa autorskie)
40. Zgoda organu spółki kapitałowej jako przesłanka skuteczności czynności prawnej.
Spółka kapitałowa działa przez swoje organy, które wyrażają wole .
Podział kompetencji w spółce:
· Zgromadzenie wspólników – funkcja właścicielska
· Zarząd – funkcja zarządcza, wykonawcza
· Rada nadzorcza – funkcja nadzorcza, wykonawcza
Kompetencje czasem są ograniczone przez interwencję jednego organu w inny organ:
· Zawarcie przez spółkę kapitałową umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem lub na rzecz którejkolwiek z tych osób wymaga zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia
· Skutkiem czynności prawnej dokonanej bez wymaganej zgody jest jej nieważność jeżeli źródłem ograniczeń jest ustawa
· Jeżeli źródłem ograniczenia jest umowa spółki lub status to czynność dokonana bez wymaganej zgody jest ważna, jednakże nie wyklucza to odpowiedzialności członków zarządu wobec spółki z tytułu naruszenia umowy spółki lub statutu
41. Przesłanki i tryb rozwiązania spółki kapitałowej przez sąd.
1.Sąd może orzec o rozwiązaniu wpisanej do rejestru spółki kapitałowej w przypadku gdy: – nie zawarto umowy spółki – podpisany został tylko projekt umowy – określony w umowie lub statucie spółki przedmiot działalności spółki jest sprzeczny z prawem – umowa lub status spółki nie zawiera postanowień dotyczących firmy, przedmiotu działalności spółki, kapitału zakładowego lub wkładów – wszystkie osoby zawierającą umowę spółki albo podpisujące statut nie miały zdolności do czynności prawnych w chwili ich dokonania.
2.Sąd przeprowadza działanie sanacyjne. Sąd wzywa spółkę do usunięcia konkretnego uchybienia i wyznacza termin ich usunięcia. Ale także sąd może po wezwaniu spółki do złożenia oświadczenia , wydać postanowienia o rozwiązani spółki.
Nie wszystkie uchybienia da się usunąć ( np. posiadanie zdolności pranej przez wszystkie osoby podpisujące statut). Wtedy sąd nie podejmuje działania sanacyjnego. Sąd rejestrowy wydaje orzeczenie o rozwiązaniu spółki.
Rozwiązanie spółki może nastąpić w ciągu pięciu lat od chwili wpisania spółki do rejestru. Po upływie tych pięciu lat spółki już nie można rozwiązać.
O rozwiązaniu spółki orzeka sąd rejestrowy na wniosek osoby mającej interes prawny albo z urzędu, po przeprowadzeniu rozprawy.
Gdy doszło do rozwiązania spółki nie wpływa to na ważność czynności prawnych zarejestrowanej spółki.
42. Spółk jednoosobowa –jako szczególna postać spółki handlowej.
Tylko sółki kapitałowe mogą być spółkami jednoosobowymi. W spółce jednoosobowej wszystkie akcje, udziały najeżą do jednego wspólnika lub akcjonariusza.
Zgłoszenie spółki jednoosobowej do rejestru wymaga wskazania jednego wspólnika i wskazania że jest on jedynym wspólnikiem.
Gdy spółka istnieje należy złożyć oświadczenie woli spółce. Oświadczenie woli wymaga pod rygorem nieważności formy pisemnej, chyba ze ustawa stanowi inaczej. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności wymaga oświadczenia w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym.
43. Charakter prawny spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Spółka ta powstałą w Niemczech w XIX wieku. Mówi się że jest to spółka pośrednia między spółką osobową i akcyjną. Spółka z ograniczoną odpowiedzialności może być spółką utworzoną przez jedną osobę jak i więcej osób. Istotą spółki z o o. jest kapitał zakładowy formowany poprzez wnoszenie wkładów pieniężnych przez wszystkich wspólników. Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 50 000 złotych Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki. Żaden ze wspólników nie odpowiada za zobowiązania spółki.
Elementy osobowe:
· Wspólnicy spółce są indywidualnie oznaczeni (brak anonimowości)
· Prawo indywidualnej kontroli zastrzeżone jest dla wspólników
· Możliwość wyłączenia wspólnika – pozbawienia go członkowstwa z inicjatywy innych wspólników
· Możliwość żądania rozwiązania spółki przez sąd wyrażona przez wspólnika
Elementy kapitałowe:
· Posiadanie osobowości prawnej
· Majątek spółki jest odrębny całkowicie od majątku wspólników
· Całkowita samodzielna odpowiedzialność spółki za jej zobowiązania
· Działanie spółki wyłącznie przez jej organ (działanie organów = działanie spółki)
· Działanie w oparciu o stały kapitał zakładowy
· Śmierć wspólnika nie powoduje rozwiązania spółki
Definicja spółki z o o – spółka handlowa o kapitałowym charakterze, mająca osobowość prawną, tworzoną w jakimkolwiek prawnie dopuszczalnym celu, działająca w oparciu o kapitał zakładowy, podzielony na udziały.
Cel spółki z o o:
· Konkretny – każdy prawnie dopuszczalny (cel zarobkowy, cel gospodarczy, cel niegospodarczy (instytucje non profit, naukowe, kulturalne))
· Ograniczenia celów – walne zgromadzenia – nie mogą tworzyć spółek z ograniczona odpowiedzialnością); nie mogą tworzyć działów prowadzonych przez spółkę akcyjną – prawo bankowe, ubezpieczeniowe, radio i telewizja
Skład spółki ograniczoną odpowiedzialnością
Wspólnikiem mogą być osoby fizyczne i prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej.
Zobowiązania wspólników:
· Zobowiązani są jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki
· Możliwość takich świadczeń jak wniesienie wkładu do spółki, nie zawsze obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych, obowiązek dopłat
· Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, ale jako członek zarządu odpowiada.
44. Powstanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Do powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga się:
1.Zawarcie umowy spółki (lub aktu założycielskiego jeżeli jest to spółka jednoosobowa). Umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Jest to jeden akt przy którym wszyscy uczestnicy muszą być obecni.
Umowa spółki powinna zawierać:
· Firmę i siedzibę spółki – firma spółki może być obrana dowolnie, powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenia „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”. Siedziba to miejscowość gdzie znajduje się zarząd (w Polsce). Tam odbywają się zgromadzenia wspólników, postępowania sądowe
· Przedmiot działalności spółki
· Wysokość kapitału zakładowego
· Czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział
· Liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników
· Czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
Nowe elementy umowy to postanowienia majątkowe:
· Wskazanie wysokości kapitału zakładowego (minimum 50 000 złotych)
· Kapitał zakładowy jest to fundusz założycielski tworzony z sumy wkładów wnoszonych na początku. Jest zapisywany jako pasywa, a wartość wkładów jako aktywa
· W zamian za wkłady jakie wnoszą wspólnicy uzyskują udziały w kapitale zakładowym
· Kapitał zakładowy to nie majątek spółki. Majątkiem spółki są wkłady + kapitał zakładowy. Na kapitał zakładowy nie ma wpływu to co dzieje się w spółce (kapitał zakładowy ma zawsze taką sama wysokość)
· Funkcja kapitału zakładowego – funkcja gospodarcza (pozwala rozpocząć działalność); funkcja prawna (kapitał); funkcja wyznaczająca
· Kapitał zakładowy dzieli się na udziały. Wysokość udziału powinna mieć minimum 500 złotych. Udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udziały są obejmowane po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitały zakładowego.
· Wielkośc udziałów – mogą być równie lub nierównie podzielone pomiędzy sobą (wartośc nominalna). Udziały równe są niepodzielne. Gdy są nierówne mogą być dzielone na mniejsze – jeden wspólnik może mieć kilka nierównych udziałów
· Rodzaj udziałów – główne i nie główne, zwykłe i uprzywilejowane, wkłady pieniężne i niepieniężne, z obowiązkiem dopłat i bez obowiązku dopłat
· Wkłady niepieniężne – nie może być wkładów niepieniężnych, zobowiązują one wspólnika do złożenia w przyszłości jakiejś sumy wkładów pieniężnych
· Zawyżanie wkładów niepieniężnych – niebezpieczne dla spółki
· Szczególne i obowiązki wspólników związane z udziałami bądź przynależne osobie wspólnika
2.Wniesienie wkładu do spółki kapitałowej
Chodzi o wniesienie wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego
· Przedmiot wkładu pozostaje do wyłącznej dyspozycji zarządu spółki. Wkłady wnoszone są na konto spółki, a wkłady niepieniężne zależą od przepisów.
3.Powstanie zarządu – jest on organem obligatoryjnym, musi on być powołany przed zgłoszeniem spółki do rejestru. Można zarząd powołać w samej umowie lub w późniejszych uchwałach. Trzeba wskazać konkretne osoby (prezesa, vice prezesa, członków)
4.Ustanowienie Rady Nadzorczej lub Komisji Rewizyjnej (jeśli wymaga tego ustawa)
5.Wpis do rejestru. Następuje on na w wniosek w okresie sześciu miesięcy od zawarcia umowy. Gdy spółka nie zostanie zarejestrowana, to umowa spółki ulega rozwiązaniu.
Najeży zgłosić spółkę do sądu rejestrowego.
Załączniki do zgłoszenia spółki:
· Umowa spółki (lub akt założycielski gdy jest to spółka jednoosobowa)
· Oświadczenie wszystkich członków zarządu o tym że zostały wniesione przez wszystkich wkłady na pokrycie całego kapitały zakładowego
· Dowód ustanowienia organów spółki (zarządu, Rady Nadzorczej, Komisji Rewizyjnej)
· Lista wspólników podpisana przez wszystkich członków zarządu
· Wzory podpisów członków – można to uczynić wobec sądu lub w formie notarialnie poświadczonej u notariusza
· Opłata sądowa za wpis i opłata za ogłoszenie wpisu w Monitorze Gospodarczym i Sądowym (Grochowe Łąki – Poznań)
Po zarejestrowaniu spółki, gdy są jakieś uchybienia sąd wyznacza spółce czas na naprawienie tych błędów.
Nie można naruszać interesu spółki ani interesu publicznego.
45. Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Jest to jeden akt przy którym wszyscy uczestnicy muszą być obecni.
Umowa spółki powinna zawierać:
· Firmę i siedzibę spółki – firma spółki może być obrana dowolnie, powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenia „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”. Siedziba to miejscowość gdzie znajduje się zarząd (w Polsce). Tam odbywają się zgromadzenia wspólników, postępowania sądowe
· Przedmiot działalności spółki
· Wysokość kapitału zakładowego
· Czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział
· Liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników
· Czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
Nowe elementy umowy to postanowienia majątkowe:
· Wskazanie wysokości kapitału zakładowego (minimum 50 000 złotych)
· Kapitał zakładowy jest to fundusz założycielski tworzony z sumy wkładów wnoszonych na początku. Jest zapisywany jako pasywa, a wartość wkładów jako aktywa
· W zamian za wkłady jakie wnoszą wspólnicy uzyskują udziały w kapitale zakładowym
· Kapitał zakładowy to nie majątek spółki. Majątkiem spółki są wkłady + kapitał zakładowy. Na kapitał zakładowy nie ma wpływu to co dzieje się w spółce (kapitał zakładowy ma zawsze taką sama wysokość)
· Funkcja kapitału zakładowego – funkcja gospodarcza (pozwala rozpocząć działalność); funkcja prawna (kapitał); funkcja wyznaczająca
· Kapitał zakładowy dzieli się na udziały. Wysokość udziału powinna mieć minimum 500 złotych. Udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udziały są obejmowane po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitały zakładowego.
· Wielkość udziałów – mogą być równie lub nierównie podzielone pomiędzy sobą (wartość nominalna). Udziały równe są niepodzielne. Gdy są nierówne mogą być dzielone na mniejsze – jeden wspólnik może mieć kilka nierównych udziałów
· Rodzaj udziałów – główne i nie główne, zwykłe i uprzywilejowane, wkłady pieniężne i niepieniężne, z obowiązkiem dopłat i bez obowiązku dopłat
· Wkłady niepieniężne – nie może być wkładów niepieniężnych, zobowiązują one wspólnika do złożenia w przyszłości jakiejś sumy wkładów pieniężnych
· Zawyżanie wkładów niepieniężnych – niebezpieczne dla spółki
· Szczególne i obowiązki wspólników związane z udziałami bądź przynależne osobie wspólnika
46. Kapitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
· Wysokości kapitału zakładowego to minimum 50 000 złotych
· Kapitał zakładowy jest to fundusz założycielski tworzony z sumy wkładów wnoszonych na początku. Jest zapisywany jako pasywa, a wartość wkładów jako aktywa
· W zamian za wkłady jakie wnoszą wspólnicy uzyskują udziały w kapitale zakładowym
· Kapitał zakładowy to nie majątek spółki. Majątkiem spółki są wkłady + kapitał zakładowy. Na kapitał zakładowy nie ma wpływu to co dzieje się w spółce (kapitał zakładowy ma zawsze taką sama wysokość)
· Funkcja kapitału zakładowego – funkcja gospodarcza (pozwala rozpocząć działalność); funkcja prawna (kapitał); funkcja wyznaczająca
· Kapitał zakładowy dzieli się na udziały. Wysokość udziału powinna mieć minimum 500 złotych. Udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udziały są obejmowane po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitały zakładowego.
· Wielkość udziałów – mogą być równie lub nierównie podzielone pomiędzy sobą (wartość nominalna). Udziały równe są niepodzielne. Gdy są nierówne mogą być dzielone na mniejsze – jeden wspólnik może mieć kilka nierównych udziałów
· Rodzaj udziałów – główne i nie główne, zwykłe i uprzywilejowane, wkłady pieniężne i niepieniężne, z obowiązkiem dopłat i bez obowiązku dopłat
· Wkłady niepieniężne – nie może być wkładów niepieniężnych, zobowiązują one wspólnika do złożenia w przyszłości jakiejś sumy wkładów pieniężnych
· Zawyżanie wkładów niepieniężnych – niebezpieczne dla spółki
· Szczególne i obowiązki wspólników związane z udziałami bądź przynależne osobie wspólnika
47. Udziały w spółce z ograniczona odpowiedzialnością.
· Kapitał zakładowy dzieli się na udziały. Wysokość udziału powinna mieć minimum 500 złotych. Udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udziały są obejmowane po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitały zakładowego.
· Wielkość udziałów – mogą być równie lub nierównie podzielone pomiędzy sobą (wartość nominalna). Udziały równe są niepodzielne. Gdy są nierówne mogą być dzielone na mniejsze – jeden wspólnik może mieć kilka nierównych udziałów
· Rodzaj udziałów – główne i nie główne, zwykłe i uprzywilejowane, wkłady pieniężne i niepieniężne, z obowiązkiem dopłat i bez obowiązku dopłat
· Wkłady niepieniężne – nie może być wkładów niepieniężnych, zobowiązują one wspólnika do złożenia w przyszłości jakiejś sumy wkładów pieniężnych
· Zawyżanie wkładów niepieniężnych – niebezpieczne dla spółki
· Szczególne i obowiązki wspólników związane z udziałami bądź przynależne osobie wspólnika
48. Prawa i obowiązki wspólników w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Wspólnicy lub akcjonariusze spółki kapitałowej powinni być jednakowo traktowani w takich samych okolicznościach.
Wspólnikowi mogą być przyznane dodatkowe korzyści oraz mogą buc na niego Nałożone dodatkowe obowiązki, ale wszystko to musi być dokładnie określone w umowie spółki.
Zwykłe prawa wspólników;
· Prawo do czystego zysku i do wynagrodzenia
· Prawo do głosu (przynajmniej jednego)
· Prawo do osobistej kontroli sprawowanej przez wspólników.
· Prawo do przeglądania ksiąg udziałowych
· Prawo do zaskarżania uchwał wspólników
· Prawo do uczestnictwa w zgromadzeniu wspólników
· Prawo do zbycia udziałów
· Prawo udziału w majątku spółki likwidowanej, może być podział majątków
Zwykłe obowiązki wspólników:
· Wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego
· Wyrównanie zawyżonego wkładu wniesionego do spółki
Szczególne prawa wspólników:
· Udziały uprzywilejowane (uprzywilejowanie udziału to nie to samo co uprzywilejowanie wspólnika)
· Uprzywilejowanie co do głosu (większa liczba głosów – większa siła w czasie głosowania) – dotyczy tylko udziałów o równej wartości nominalnej. Maksymalnie na jeden udział można przyznać trzy głosy.
· Uprzywilejowanie co do dywidendy (wypłaty zysku spółki) Może ona wynieść max 150 podstawowej dywidendy)
· Uprzywilejowanie pierwszeństwa przed innymi udziałowcami
· Uprzywilejowanie odnośnie sposobu uczestnictwa w udziale majątku w przypadku likwidacji
Szczególne obowiązki wspólników:
· Obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych (tylko wspólnicy, członkowie zarządu nie)
· Dopłaty to świadczenia pieniężne wspólników na rzecz spółki np. w przypadku braku środków na inwestycję (potrzeba dekapitalizowania spółki)
49. Uprawnienia zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Uprawnienia:
· Powołanie konkretnych osób do zarządu
· Domniemanie kompetencji
· Prowadzi sprawy spółki i je reprezentuje
· Prawo członka zarządu do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania dotyczy wszystkich spraw sądowych i pozasądowych
· Prawo członka zarządu do reprezentowania spraw spółki nie może być ograniczona ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich
· Każdy członek zarządu może prowadzić bez wcześniejszej uchwały zarządu sprawy nie przekraczające zakresu zwykłych czynności spółki
· Powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich członki zarządu, a odwołać prokurę może każdy członek zarządu
· Każdy członek może wykonywać czynności które nie są zabronione dla u innych organów
· Prawo członka zarządu do reprezentowania spraw spółki nie może być ograniczone ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich
· Ograniczenia wewnętrzne spółki: w przypadku sprzecznych interesów spółki z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, krewnych zarząd powinien powstrzymać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw.
· Uprawnienia członków zarządu mogą być ograniczone w umowie spółki lub w uchwałach
· Przykłady reprezentowania spraw spółki: jeżeli zarząd jest wieloosobowy, to sposób reprezentowania określony jest w umowie. A gdy umowa spółki nie mówi nic na ten temat toto do składania oświadczenia w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu lub jednego członka z prokurentem, oświadczenia składane spółce przez osoby trzecie oraz pisma doręczane do spółki mogą być dokonane wobec jednego członka zarządu albo prokurenta
· Sprawy przekraczające zakres zwykłych czynności wymagają uprzedniej uchwały zarządu, która ma zwykle ściśle określoną procedurę – zawiadomienie członka zarządu o posiedzeniu, formalne głosowanie
· Członkowie zarządu nie mogą bez zgody zajmować się interesami konkurencyjnymi , ani uczestniczyć w spółce konkurencyjnej. Zakaz ten obejmuje także udziały w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przypadku posiadania przez członka zarządu co najmniej 10% udziałów lub akcji
50. Powoływanie i odwoływanie zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Członek zarządu jest powoływany uchwała wspólników. Głosowanie jest tajne. Ustawa nie podaje na jak długo powinno powoływać się członka zarządu, wiec wspólnicy powinni określić to w uchwale. Nie powinno się wybierać zarządu na okres krótszy niż rok. Następuje nawiązanie stosunku organizacyjnego który trwa do odwołani lub rezygnacji.
Zarząd powinien składać się z jednego lub większej liczby członków. Do zarządu mogą być powoływani wspólnicy lub osoby z poza ich grona. Mandat członka zarządu wygasa z dniem zgromadzenia wspólników w celu zatwierdzenia sprawozdania finansowego za pierwszy rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu. W przypadku powołania członka zarządu na okres dłuższy niż rok mandat członka zarządu wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu. Mandat członka zarządu wygasa również wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania ze składu zarządu. Odwołać członka zarządu mogą odwołać wspólnicy na drodze uchwały. Można go odwołać w każdym momencie, niezależnie od roku obrotowego. Członka zarządu można odwołać bez przyczyny. Ale umowa spółki może ograniczyć swobodę odwoływania członka zarządu do jakichś ważnych powodów.
51. Praw indywidualnej kontroli spółki z ograniczona odpowiedzialnością.
Umowa spółki może ustanowić radę nadzorczą albo komisję rewizyjną. W przypadku ustanowienia rady nadzorczej umowa spółki może wyłączyć albo ograniczyć indywidualną kontrolę wspólników. Prawo kontroli przysługuję każdemu wspólnikowi. W każdym czasie może on przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans dla swojego użytku i żądąć wyjaśnień od zarządu. Gdy zarząd ma uzasadnioną obawę (interesy wspólnika są sprzeczne z interesami spółki i jego działanie mogłoby wyrządzić spółce krzywdę) może odmówić wspólnikowi przeglądania ksiąg i dokumentów. Lecz jeżeli zarząd odmawia tego prawa bez uzasadnionych powodów to wspólnik może zwrócić się do pozostałych wspólników w celu podjęcia uchwały albo do sądu. Jeżeli wspólnik lub wspólnicy dysponują 1/10 kapitału modą zwrócić się do sądu o ustanowienie podmiotu do badania sprawozdań finansowych w celu zbadania rachunkowości oraz działalności spółki.
52. Kompetencje organów kontroli i nadzorów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
· Stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziadzinach jej działalności
· Rada nadzorcza nie ma prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki
· Działalność kontrolna – to co dzieje się wokół zwyczajnego zgromadzenia: – rada musi dokonać oceny sprawozdań z działalności spółki i sprawozdania finansowego – chodzi o zgodność z księgami – rada dokonuje oceny wniosków zarządu w sprawie podziału zysków, względnie pokrycia strat
· Czynności wykonawcze (szczególne kompetencje): w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze miedzy nimi reprezentuje spółkę rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników; rada nadzorcza ma prawo do zwołania zwyczajnego zgromadzenia wspólników jeżeli zarząd nie wykonuje żadnej czynności; ma również prawo wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały czy o stwierdzenie jej nieważności
· Wyjątkowe uprawnienia które wynikają z treści umowy spółki (roszczenia uprawnienia) – wyrażenie zgody na pewne czynności spółki (gdy zarząd przekracza jakąś kwotę w swoim działaniu zgodną z umową spółki – prawo zawieszenia w czynnościach członków zarządu z ważnych powodów
53. Powołanie i odwołanie organów nadzoru w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
O powołaniu rady nadzorczej decydują wspólnicy.
Przesłanki powołania rady nadzorczej:
· Wysoki poziom kapitału (większy od 500 tys. złotych)
· Duża liczba wspólników (powyżej 25)
Rada nadzorcza jest powoływana na mocy uchwały wspólników. Składa się ona z co najmniej trzech członków. Członków rady nadzorczej powołuje się na rok jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej. Uchwałą wspólników członkowie rady nadzorczej mogą być odwołani w każdym czasie. W praktycy powołuje się członków rady na okres 3 lub 5 lat. Mandat wygasa z dniem odbycia się zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe z minionego roku.
Jak wykonują oni swoje uprawnienia?
· Działa w oparciu o swój regulamin wewnętrzny. Nie może on przekraczać tego co przewiduje umowa spółki lub kodeks.
· Każdy członek zarządu może wykonywać nadzór samodzielnie
· Kolegialność działania rady nadzorczej, która przejawia się w podejmowaniu uchwał (wtedy gdy poinformowano wszystkich wspólników)
· Rada nadzorcza podejmuje uchwały jeżeli na posiedzeniu jest obecna przynajmniej połowa jej członków, a wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni
Komisja Rewizyjna – składa się przynajmniej z trzech osób, powoływana jest przez uchwałę wspólników. Jest to organ kontrolny powoływany w czasie, gdy ma być zwołane zwyczajne zgromadzenie wspólników np. w bardzo dużych spółkach komisja rewizyjna pełni funkcję organu który zajmuję się oceną sprawozdań finansowych spółki oraz oceną wniosków zarządów w sprawie podziału zysków, względnie pokrycia strat.
54. Kompetencje zgromadzenia wspólników spółki z ograniczona odpowiedzialnością.
Zgromadzenie wspólników jest to organ najwyższy, uchwałodawczy. Uchwały wspólników są zawsze podejmowane na zgromadzeniu wspólników. Bez zgromadzenia wspólników mogą być powzięte uchwały jeżeli wszyscy wspólnicy wyrażą na piśmie zgodę na postanowienie które ma być powzięte. Zgromadzenie wspólników jest to organ obligatoryjny, który istnieje zawsze. Nie ma potrzeby zgłaszania go do rejestru – dla sądu ten organ nie jest przedmiotem badan.
Zadania organu:
· Realizuje ogół spraw z zakresu zarządu (np. nabycie nieruchomości wymaga uchwały wspólników a także rozporządzanie prawem lub zaciąganie zobowiązań do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wartość kapitału zakładowego)
· Rozpatrzenie i zatwierdzanie sprawozdania zarządu z działalności spółki, sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium członkom organów spółki z wykonania przez nich obowiązków
· Postanowienia dotyczące roszczeń o naprawianie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu umowy spółki lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru
· Zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego
· Nabyci i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości wymaga uchwały wspólników
· Niektóre uchwały wymagają aktu notarialnego Np. zmiana umowy spółki czy kapitału zakładowego
55. Zwoływanie i przebieg zgromadzenia wspólników w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Zwyczajne zgromadzenie wspólników powinno odbyć się w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Posiedzenie to musi się odbyć przynajmniej raz w roku. Przedmiotem obrad powinny być: rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok, powzięcie uchwały o podziale zysku lub pokryciu strat, udzielenie członkom organów absolutorium za wykonanie przez nich obowiązków.
Zgromadzenie odbywa się w ściśle określonym miejscu (w siedzibie spółki), ale może też odbyć się w innym miejscu na terytorium RP jeżeli wszyscy wspólnicy wyrażą na to zgodę.
Zgromadzenie wspólników zwołuje zarząd. Jeżeli zarząd nie zwoła zgromadzenia w określonym terminie może go zwołać rada nadzorcza jak również komisja rewizyjna.
Zgromadzenie wspólników zwołuje się za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierska, wysłanych co najmniej dwa tygodnie przed terminem zgromadzenia wspólników. W zaproszeniu należy oznaczyć dzień, godzinę i miejsce zgromadzenia wspólników oraz szczegółowy porządek obrad. Zgromadzenie jest uznawane za ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim udziałów.
Każdy wspólnik posiadający udziału ma prawo głosu. Gdy posiada udziały o równej wartości to jeden udział = jeden głos, a gdy są to nierówne udziały to jeden udział = 100 zł, minimalna wartość udziału to 500 zł czyli 5 głosów, ale można w umowie spółki postanowić inaczej. Nie można wspólnika pozbawić prawa głosu, głosuje on zawsze udziałami.
Każdy wspólnik może uczestniczyć w zgromadzeniu wspólników, ale także może wykonywa prawo głosu przez pełnomocników. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności. Pełnomocnikiem nie może być członek zarządu i pracownik spółki. wspólnik nie może osobiście, ani jak pełnomocnik glosować przy powzięciu uchwały dotyczący jego odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu. Sposób głosowania – jawne (przez podniesienie ręki), tajne (zależy od umowy spółki np. przy wyborze osób na stanowiska, przy odwołaniu, przy pociąganiu do odpowiedzialności). Uchwały zgromadzenia wspólników powinny być wpisane do księgi protokołów i podpisane przez obecnych lub co najmniej przez przewodniczącego i osobę sporządzająca protokół.
56. Zaskarżanie uchwał zgromadzenia wspólnik w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Jest to bardzo rzadkie. Chodzi tu o wytoczenie powództwa o uchylenie uchwały oraz stwierdzenie powództwa o stwierdzenie nieważności. Prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały wspólników przysługuje: zarządowi, radzie nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz poszczególnym ich członkom; wspólnikowi, który głosuje przeciwko uchwale, wspólnikowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w zgromadzeniu wspólników.
Uchwała wspólników sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika, może być zaskarżona na drodze wytoczonego powództwa o uchylenie ustawy. Powództwo o uchylenie uchwały wspólników należy wnieść w terminie miesiąca od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia przyjęcia uchwały. Zaskarżenie uchwały wspólników nie wstrzymuje postępowania rejestrowego. Sąd może jednak zawiesić postępowanie po przeprowadzeniu rozprawy.
Pozwanym jest zawsze spółka. Reprezentuje ja zarząd lub pełnomocnik ustanowiony przez zgromadzenie wspólników.
Prawomocny wyrok uchylający uchwalę ma moc obowiązująca w stosunkach miedzy spółką a wszystkimi wspólnikami oraz miedzy spółką a członkami organów spółki. prawomocny wyrok uchylający uchwalę zarząd zgłasza w terminie siedmiu dni sądowi rejestrowemu.
57. Zmiana umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Zmiana umowy spółki wymaga uchwały wspólników i wpisu do rejestru. Zmiana uchwały powinna nastąpić w formie aktu notarialnego. Zmianę umowy spółki zarząd zgłasza do sądu rejestrowego, należy też złożyć dodatkowe dokumenty (zależą one od tego jaką umowę zmieniamy). Najważniejsze zmiany umów spółki to zmiana liczebności zarządu, zmiana długości kadencji zarządu, podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego.
58. Podwyższenie kapitału zakładowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
· Podwyższenie kapitału zakładowego następuje przez podwyższenie wartości nominalnej udziałów istniejących lub ustanowienie nowych. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej dotychczasowi wspólnicy mają pierwszeństwo w objęciu nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym. Prawo pierwszeństwa należy wykonać w terminie miesiąca od dnia wezwania do jego wykonania.
· Źródła podwyższenia kapitału zakładowego: – źródło zewnętrzne – przekazanie spółce jaki składników z zewnątrz (gotówki lub jakichś rzeczy). Majątek i kapitał spółki wzrasta – ze środków spółki – przemieszczenia między kapitałami, zmiany zapisów księgowych – podział zysków – kapitał wzrasta a majątek nie. Udziały które przysługują wspólnikom podlegają zasadzie proporcjonalności.
· Jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje nie na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki przewidujących maksymalną wysokość i termin podwyższenia może ono nastąpić jedynie przez zmianę umowy spółki
· Sposoby pokrycia kapitału zakładowego: ze środków z kapitału zapasowego lub kapitałów rezerwowych utworzonych z zysków spółki, mogą to być również środki od nowych lub dotychczasowych wspólników
· Podwyższenie kapitału zakładowego zarząd musi zgłosić do sądu rejestrowego
· Do zgłoszenia podwyższenia kapitału zakładowego należy dołączyć: – uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego – oświadczenie o objęciu udziałów o podwyższonym kapitale zakładowym – oświadczenie wszystkich członków zarządu że wkłady na podwyższony kapitał zakładowy zostały w całości objęte
· Podwyższenie kapitału zakładowego następuje z chwilą wpisu do rejestru
59. Obniżenie kapitału zakładowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Uchwała o obniżenie kapitału zakładowego powinna określać wysokość oraz sposób obniżenia (zmniejszenie wartości nominalnej wszystkich udziałów lub likwidacja części udziałów) kapitału zakładowego.
Obniżenie kapitału zakładowego jest to zdarzenie które jest nakierunkowanie na wierzycieli. Wymagane jest postępowanie konwokacyjne – zwrócenie się do wierzycieli o zajęcie stanowiska w sprawi obniżenia kapitału zakładowego. O uchwalonym obniżeniu kapitału zakładowego zarząd niezwłocznie ogłasza i wzywa wierzycieli spółki do złożenia sprzeciwu w terminie trzech miesięcy. Wierzyciele którzy zgłosili sprzeciw powinni być przez spółkę zabezpieczeni. Wierzyciele którzy nie zgłosili sprzeciwu uważa się za zgadzających się na obniżenie kapitału zakładowego.
Obniżenie kapitału zakładowego wymaga uchwały i aktu notarialnego oraz zgłoszenia go do sądu rejestrowego.
Do zgłoszenia obniżenia kapitału zakładowego należy dołączyć:
· Uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego
· Dowody należytego wezwania wierzycieli
· Oświadczenie wszystkich członków zarządu stwierdzające, że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw i zostali zabezpieczeni.
60. Wyłączenie wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Z ważnych przyczyn dotyczących danego wspólnika (np. nadużywanie prawa kontroli, blokowanie podejmowania uchwał, nie może to dotyczyć życia prywatnego) sąd może orzec jego wyłączenie ze spółki na żądanie wszystkich pozostałych wspólników, jeżeli udziały wspólników żądających stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego. Umowa spółki może przyznać prawo do wystąpienia z powództwem mniejszej liczbie wspólników jeżeli ich udziały stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego. W tym przypadku powinni być pozwani wszyscy pozostali wspólnicy. Udziały wspólnika wyłączonego muszą być przejęte przez wspólników lub osoby trzecie. Cenę przejęcia ustala sąd na podstawie rzeczywistej wartości w dniu doręczenia pozwu.
Sąd orzekający o wyłączeniu wyznacza termin w ciągu którego wyłączonemu wspólnikowi ma być zapłacona cena przejęcia wraz z odsetkami licząc od dnia doręczenia pozwu. Jeżeli do tego terminu kwota nie zostanie zapłacona lub złożona do depozytu sądowego, orzeczenie o wyłączeniu wspólnika staje się bezskutecznie. Wtedy wspólnik bezskutecznie wyłączony może żądać od pozywających naprawienia szkody.
Sąd może również w celu zabezpieczenia powództwa z ważnych powodów zawiesić wspólnika w wykonywaniu jego praw udziałowych w spółce.
Wspólnika prawomocnie wyłączonego, za którego udziały zapłacono w terminie uważa się za wyłączonego ze spółki już od dnia doręczenia mu pozwu. Nie wpływa to na ważność czynności , w których brał on udział w spółce po dniu doręczenia mu pozwu.
61. Przyczyny rozwiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
· Przyczyny przewidziane w umowie spółki (np. uchwała wspólników uniemożliwiająca kontynuację działalności)
· Uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki lub o przeniesieniu siedziby spółki za granicę zatwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza
· Ogłoszenie upadłości spółki
· Rozwiązanie spółki na żądanie wspólnika lub członka organu spółki jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe lub jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki
· Na żądanie oznaczonego w odrębnej ustawie organu państwowego, jeżeli działalność spółki naruszająca prawo zagraża interesowi publicznemu
62. Likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru. Do dnia złożenia wniosku o wykreślenie spółki z rejestru jednomyślna uchwała wszystkich wspólników o dalszym istnieniu spółki może zapobiec jej rozwiązania, chyba że z żądaniem wystąpi nie będący wspólnikiem członek organu spółki lub organ państwowy.
Otwarcie likwidacji wymaga wpisania do rejestru. Otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd. W czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawną.
Procedura likwidacyjna:
· Likwidacja jest przeprowadzana przez likwidatora – on reprezentuje wówczas spółkę i prowadzi jej interesy, najczęściej jest to członek zarządu lub ktoś powołany na mocy uchwały wspólników (w ostateczności może to być osoba powołana przez sąd)
· W czasie likwidacji spółka działa pod firma spółki z dodaniem oznaczenia w likwidacji
· Po otwarciu likwidacji, likwidatorzy powinni wezwać wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia. Likwidacja spółki powinna być również ogłoszona w Monitorze Sądowym i Gospodarczym
· Podział majątku między wspólników może nastąpić po upływie sześciu miesięcy od rozpoczęcia postępowania likwidacyjnego, po wcześniejszym zaspokojeniu wierzycieli.
· Otwarcie likwidacji powoduje wygaśnięcie prokury.
Czynności podejmowane przez likwidatorów.
· Zgłoszenie do rejestru otwarcia likwidacji (zawiera ono między innymi określenie kto jest likwidatorem)
· Podjęcie postępowania konwokacyjnego czyli ogłoszenia w monitorze Sądowym i Gospodarczym
· Sporządzenie bilansu otwarcia likwidacji który stwierdza stan spółki na początku likwidacji i oddaje go zgromadzeniu wspólników do zatwierdzenia
· Czynności likwidacyjne – załatwianie bieżących interesów spółki (wypowiedzenie najmu) – ściąganie wierzytelności (np. złożenie pozwów sądowych o ściągniecie wierzytelności) – wypełnienie zobowiązań (regulowanie wszelkich płatności) – upłynnienie majątku spółki czyli zbywanie elementów majątku spółki –zaspokojenie lub zabezpieczenie wierzycieli (sumy potrzebne do zaspokojenia wierzycieli którzy się nie zgłosili lub których wierzytelności nie są wymagalne albo sporne, należy złożyć do depozytu sądowego, wierzyciele spółki, którzy nie zgłosili swoich roszczeń we właściwym terminie ani nie byli spółce znani mogą żądać zaspokojenia swoich należności z majątku spółki jeszcze nie podzielonego. Po tych operacjach wspólnicy mogą przejść do żądania podziału majątku – podział zależy od wysokości udziałów
· Likwidator musi sporządzić sprawozdanie finansowe na dzień ukończenia likwidacji
· Sprawozdanie likwidatora ogłasza się w siedzibie spółki i zgłasza do sądu
· Zgłoszenie wniosku o wykreślenie spółki z rejestru
· Rozwiązanie następuje z chwilą wykreślenia spółki z rejestru
· Likwidator musi zawiadomić urząd Skarbowy i przekazać odpis sprawozdania likwidacyjnego
· Księgi i dokumenty rozwiązanej spółki powinny być oddane na przechowanie osobie wskazanej w umowie spółki
63. Charakter prawny spółki akcyjnej.
Cel powstania spółki akcyjnej może być dowolny. Jest to spółka która prowadzi działalność na dużą skale z duża liczbą uczestników. Jest to spółka kapitałowa, która zasadniczo nie ma żadnych elementów osobowych. Akcjonariusze w spółce akcyjnej nie odpowiadają za zobowiązani spółki. W spółce tej występuje podwójne opodatkowanie. Proces tworzenia spółki jest bardzo sformalizowany i trudny. Większość przepisów jest bezwzględnie obowiązująca. Prowadzenie spraw spółki i nadzoru jest zinstytucjonalizowana. Prawo rozporządzania akcjami jest zasadniczo nieograniczone, ale może być ograniczone z mocy statutu. Pojawia się nowy dokument na udziały – papier wartościowy. Kapitał zakładowy musi wynosić 500 00zł.
64. Powstanie spółki akcyjnej.
Zawiązać spółkę akcyjną może jedna osoba lub więcej osób. Spółka nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Do powstania spółki akcyjnej wymaga się
· Zawiązania spółki i podpisania statutu przez założycieli
· Wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie kapitału zakładowego
· Ustanowienie zarządu i rady nadzorczej
· Wpisu do rejestru
Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego. Umowa założycielska to nie to samo co statut. Jest to ciąg czynności która rzadko występuje w jednym akcie notarialnym. Do umowy założycielskiej potrzebny jest statut oraz zgoda na zawiązanie spółki lub objęcie akcji. Wszystkie akty tworzące umowę założycielską muszą mieć formę aktu notarialnego.
Zawiązanie spółki akcyjnej następuje z momentem objęcia wszystkich akcji.
Jeżeli kapitał zakładowy nie jest sztywno określony statut spółki może określić minimum lub maksimum wysokości kapitału zakładowego. Wtedy zawiązanie spółki następuje z chwila objęcia takiej liczby akcji, których wartość nominalna jest równa co najmniej minimum wartości kapitału zakładowego.
Zarząd składa w formie aktu notarialnego oświadczenie o wysokości kapitału zakładowego przed zgłoszeniem spółki do rejestru.
Akty notarialne o zawiązaniu spółki.
1. Zgoda na zawiązanie spółki
2. Zgoda na brzmienie statutu
3. Zgoda na objęcie akcji
Wpis do rejestru następuje po sześciu miesiącach od sporządzenia statutu.
65. Statut spółki akcyjnej.
Statut jest zasadniczym elementem umowy założycielskiej spółki. Jest on podstawą funkcjonowania spółki, zwłaszcza jej organów.
Statut spółki akcyjnej powinien określać:
· Firmę i siedzibę spółki
· Przedmiot działalności spółki
· Czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony
· Wysokość kapitału zakładowego orza kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego
· Wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem czy akcje są imienne czy na okaziciela
· Liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia
· Nazwiska, imiona oraz firmy założycieli
· Liczbę członków zarządu i rady nadzorczej i podmiot uprawniony do ustalania składu zarządu lub rady nadzorczej
· Pismo do ogłoszeń jeżeli spółka zamierza dokonywać ogłoszeń poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym
Statut powinien również zawierać pod rygorem bezskuteczności wobec spółki postanowienia dotyczące:
· Liczby i rodzajów tytułów uczestnictwa w zysku lub w podziale majątku spółki oraz związanych z nimi spraw
· Wszelkich związanych z akcjami obowiązków świadczenia na rzecz spółki, poza obowiązkiem wpłacania należności za akcje
· Warunków i sposobów umorzenia akcji
· Ograniczeń zbywalności akcji
· Uprawnień osobistych przyznanych akcjonariuszom
· Co najmniej przybliżonej wielkości wszystkich kosztów poniesionych lub obciążających spółkę w związku z jej utworzeniem
Statut może zawierać postanowienia odmienne niż przewiduje ustawa, jeżeli ustawa na nie zezwala.
66. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej.
Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 500 000 zł. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej.
67. Podjęcie akcji w spółce akcyjnej.
Akcje nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Ale jeżeli są podejmowane po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżka powinna być uiszczona w całości przed zarejestrowaniem spółki.
Akcje podejmowane za wkłady niepieniężne powinny być pokryte w całości nie później niż przed upływem roku po zarejestrowaniu spółki. Akcje podejmowane za wkłady pieniężne powinny być opłacane przed zarejestrowaniem spółki co najmniej w ¼ ich wartości nominalnej.
Jeżeli akcje są obejmowane wyłącznie za wkłady niepieniężne albo za wkłady niepieniężne i pieniężne wówczas kapitał zakładowy powinien być pokryty sprzed zarejestrowaniem co najmniej w ¼ jego wysokości.
68. Rodzaje akcji w spółce akcyjnej.
1.Kryterium formy:
· Imienne – zawierają w swej treści imię i nazwiska (firmę) akcjonariusza, identyfikację akcjonariusza. Można je wydawać przed dokonaniem pełnej wpłaty. Zawsze niepieniężne są akcje aportowe ( za wkłady niepieniężne), uprzywilejowane
· Na okaziciela – nie ma nazwiska ani firny w dokumencie. Nie mogą one być wydawane przed dokonaniem pełnej wpłaty.
2.Ze względu na sposób pokrycia:
· Akcje gotówkowe – imienne – są pokrywane w pieniądzu (PLN), powinny być zapłacone przed zarejestrowaniem spółki co najmniej w ¼ ich wartości nominalnej.
· Aportowe – niepieniężne, pozostają one przymusowo akcjami imiennymi i powinny zostać imienne do dnia zatwierdzenia przez najbliższe walne zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy w którym nastąpiło pokrycie tych akcji i w ciągu tego okresu nie mogą być zbyte ani zastawione.
69. Rozporządzanie akcjami.
Statut spółki może uzależnić rozporządzanie akcjami imiennymi od zgody spółki.
· Prawo do wydania akcji – akcje można wydać miesiąc po wpisaniu spółki do rejestru. Gdy spółka nie chce wydać dokumentu akcji, a akcjonariusz chce je zbyć może zbyć prawa i obowiązki wynikające z akcji
· Współuprawnieni z akcji (dwie lub więcej osób posiada jedną akcję) np. dziedziczenie – akcje są niepodzielne, mogą być wydawane w odcinkach zbiorowych. Współuprawnieni z akcji wykonują swoje prawa przez wspólnego przedstawiciela, za świadczenia związane z akcją odpowiadają solidarnie.
70. Prawa i obowiązki akcjonariusza w spółce akcyjnej.
Obowiązki:
· Akcjonariusz zobowiązany jest do wniesienia pełnego wkładu na akcje. Wpłaty powinny być dokonane równomiernie na wszystkie akcje.
· Jeżeli akcjonariusz w terminie miesiąca po upływie terminu płatności nie uiścił zaległej wpłaty, odsetek, odszkodowania lub innych płatności przewidzianych przez statut, może być bez uprzedniego wezwania pozbawiony swoich praw udziałowych
· Podczas trwania spółki niw można zwracać akcjonariuszowi dokonanych wpłat na akcje ani w części, ani w całości.
· Akcjonariuszom nie wolno pobierać odsetek od wniesionych wkładów, jak również od posianych akcji
· Akcjonariusze którzy wbrew przepisom prawa albo postanowieniom statutu otrzymali jakiekolwiek świadczenie od spółki zobowiązani są do ich zwrotu
Prawa
· Akcjonariusze mają prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym
· Zysk rozdziela się w stosunku do liczby akcji, jeżeli akcje nie są całkowicie pokryte, zysk rozdziela się w stosunku do dokonanych wpłat na akcje
· Kwota przeznaczona do podziału między akcjonariuszy nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowego
· Spółka może wydawać akcje o szczególnych uprawnieniach (akcje uprzywilejowane). Statut może uzależnić przyznanie szczególnych uprawnień od spełnienia dodatkowych świadczeń na rzecz spółki, upływu terminu lub ziszczenia się warunków
· Statut może przyznać indywidualnie oznaczonemu akcjonariuszowi osobiste uprawnienia. W szczególności mogą one dotyczyć prawa powoływania lub odwoływania członków zarządu, rady nadzorczej lub prawa do otrzymania oznaczonych świadczeń od spółki
· Jednej akcji nie można przyznać więcej niż dwa głosy
71. Kompetencje walnego zgromadzenia akcjonariuszy w spółce akcyjnej.
Uchwały walnego zgromadzenia wymaga;
· Rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenia absolutorium członkom organów spółki za wykonanie przez nich obowiązków
· Postanowienia dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu spółki lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru
· Zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienia na nich ograniczonego prawa rzeczowego
· Nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości
· Emisja obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa i emisja warrantów subskrypcyjnym
· Walnemu zgromadzeniu należy przedłożyć sprawozdanie zarządu
· Umowa nabycia jakiegokolwiek mienia za cenę przewyższającą 1/10 wpłaconego kapitały zakładowego od założyciela lub akcjonariusza, zawarte przed upływem dwóch lat od dnia zarejestrowania spółki wymagają uchwały walnego gromadzenia powziętej w 2/3 głosów
72. Zwoływanie i przebieg walnego zgromadzenia akcjonariuszy w spółce akcyjnej.
Zwyczajne walne zgromadzenie powinno się odbyć się w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Walne zgromadzenie zwołuje zarząd. Rada nadzorcza ma prawo zwołania zwyczajnego walnego zgromadzenia jeżeli zarząd nie zwoła go w terminie, oraz nadzwyczajnego walnego zgromadzenia jeżeli zwołanie go uzna za wskazane. Formą wołanie walnego zgromadzenia powinno być ogłoszone w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, jeżeli wszystkie akcje są imienne to można wszystkich powiadomić przez listy polecone. Walne zgromadzenie odbywa się na terenie Polski, w siedzibie spółki. Przedmiotem obrad walnego zgromadzenia jest: rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy, powzięci uchwały o podziale zysków i pokryciu strat, udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków.
W walnym zgromadzeniu mogą uczestniczyć akcjonariusze posiadający akcje imienne jeżeli są wpisani do Księgi Akcyjnej co najmniej na tydzień przed walnym zgromadzeniem, oraz właściciele akcji na okaziciela, jeżeli dokumenty akcji zostaną złożone w spółce co najmniej na tydzień przed terminem zgromadzenia oraz członkowie zarządu i rady nadzorczej. Sporządza się listę akcjonariuszy upoważnionych do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu i wykłada ją w siedzibie spółki na trzy dni przed terminem zgromadzenia. Należy sprawdzić kto stawił się na zgromadzeniu, czy była niezbędna liczba uczestników do uznania zgromadzenia za ważne – KWORUM. Wyjątki od kworum – podjęcie nowej kwestii nie przewidzianej wcześniej, wtedy potrzebna jest obecność 100% obecnych z list uprawnionych, a do podwyższenia kapitału zakładowego co najmniej połowa. Statut może ustalić dowolne kworum, ale musi ona być przynajmniej taki jakie wynika z ustawy.
Maksymalny czas walnego zgromadzenia nie jest przewidziany ustawowy, ale ustawa przewiduje przerwy w zgromadzeniu za zgodą 2/3 głosów. Przerwa nie może trwać więcej niż 30 dni.
Przebieg walnego zgromadzenia:
· Otwarcie zgromadzenia przez przewodniczącego rady nadzorczej lub członka rady
· Wybór komisji odpowiedzialnej za liczenie głosów
· Wybór przewodniczącego zgromadzenia, który jest odpowiedzialny za porządek obrad. Nie można nic zmieniać ani dodawać do porządku obrad.
· Należy sporządzić listę osób obecnych i dołączyć ją do protokołu ze zgromadzenia. Wszystkie uchwały są protokołowane przez notariusza. W protokole należy też stwierdzić prawidłowość zwołania walnego zgromadzenia i jego zdolności do powzięcia uchwały
Głosowanie na walnym zgromadzeniu.
· Prawo do głosu przysługuje akcjonariuszowi od dnia pełnego nabycia akcji
· Jedna akcja to jest jeden głos, akcje uprzywilejowane to maksymalnie dwa głosy, akcje nieme – nie przysługuje im prawo głosu
· Wyłączenie akcjonariusza z głosowania – jeżeli uchwała dotyczy jego odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu
· Głosowanie jest jawne
· Głosowanie tajne zarządza się przy wyborach oraz nad wnioskami o dowołanie członków organów spółki lub likwidatora
· Do przegłosowani uchwały potrzebna jest bezwzględna większość
73. Prawo akcjonariusza do informacji.
Podczas walnego zgromadzenia zarząd jest zobowiązany do udzielenia akcjonariuszowi na jego żądanie informacji dotyczących spółki, jeżeli jest to uzasadnione dla oceny sprawy podjętej na zgromadzeniu. Zarząd może odmówić udzielenia informacji jeżeli mogą one wyrządzić szkodę spółce lub mogłoby narazić członka zarządu na odpowiedzialność karną. Jeżeli nie ma jednak powodu do odmowy udzielenia informacji zarząd może udzielić informacji na piśmie w terminie nie późniejszym niż dwa tygodnie od dnia zakończenia walnego zgromadzenia. Zarząd może udzielić także akcjonariuszowi informacji poza walnym zgromadzeniem. Informacje takie wraz z podaniem daty i osoby której udzielono informacji, powinno zostać ujawnione przez zarząd na następnym walnym zgromadzeniu.
Akcjonariusz któremu odmówiono ujawnienia informacji na walnym zgromadzeniu i który zgłosił sprzeciw do protokołu może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia informacji. Wniosek należy złożyć w terminie tygodnia od zakończenia walnego zgromadzenia.
74. Zaskarżeenie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy w spółce akcyjnej.
Uchwała walnego zgromadzenia sprzeczna ze statutem bądź dobrymi obyczajami i godząca w interes spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie akcjonariusza, może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchylenie uchwały lub powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały.
Prawo do wytoczenie powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia przysługuje: zarządowi, radzie nadzorczej, akcjonariuszowi który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięci zażądał zaprotokołowania sprzeciwu, akcjonariuszowi bezzasadnie nie dopuszczonemu do udziału w walnym zgromadzeniu, akcjonariuszom którzy nie byli obecni na walnym zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego zwołania walnego zgromadzenia.
Zaskarżenie uchwały walnego zgromadzenia nie wstrzymuje postępowania rejestrowego. Sąd rejestrowy może jednak zawiesić postępowanie rejestrowe po przeprowadzeniu rozprawy.
W przypadku wniesienia bezzasadnego powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia sad na wniosek pozwanej spółki może zasądzić od powoda kwotę do dziesięciokrotnej wysokości kosztów sądowych oraz dziesięciokrotnej wysokości wynagrodzenia jednego adwokata lub radcy prawnego.
Powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia należy wnieść w terminie miesiąca od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia powzięcia uchwały.
75. Uprawnienia zarządu w spółce akcyjnej.
Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, wszyscy członkowie są zobowiązani i uprawnieni do wspólnego prowadzenia spraw spółki, chyba że statut stanowi inaczej. Uchwały zarządu zapadają bezwzględną większością głosów. Uchwały zarządu mogą być powzięte jeżeli wszyscy członkowie zostali prawidłowo powiadomieni o posiedzeniu zarządu. Powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich członków zarządu, ale odwołać prokurenta może każdy członek zarządu. Zarząd może ustalić sam swój regulamin jeżeli statut nie przyznaje radzie nadzorczej lub walnemu zgromadzeniu tego prawa. Członek zarządu ma prawo do reprezentowana spółki we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych, prawa tego nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich. Wobec spółki członkowie zarządu podlegają ograniczeniom ustanowionym w statucie, regulaminie zarządu oraz w uchwałach rady nadzorczej i walnego zgromadzenia. Rada nadzorcza i walne zgromadzenie nie mogą wydawać zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki.
Rada nadzorcza wyznacza ustala wynagrodzenie członków zarządu zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub innej umowy.
76. Powoływanie i odwoływanie zarządu w spółce akcyjnej.
Zarząd powoływany jest przez radę nadzorczą. Do zarządu mogą by powołani akcjonariusze, jak i osoby spoza ich grona. Zarząd składa się z jednego lub większej liczby członków. Okres sprawowania funkcji przez członka zarządu nie może być dłuższy niż pięć lat. Ponowne powołanie tej samej osoby na członka zarządu są dopuszczalne na kadencję nie dłuższą niż pięć lat każda. Mandat członka zarządu wygasa najpóźniej z dniem odbycia walnego zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu. Mandat członka zarządu wygasa również w skutek śmierci, rezygnacji lub odwołania go ze składu zarządu. Członek zarządu może być odwołany w każdej chwili przez radę nadzorczą. Nie pozbawia to jednak członka zarządu roszczeń ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego dotyczącej pełnienia funkcji przez członka zarządu.
77. Kompetencje rady nadzorczej w spółce akcyjnej.
Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spólki we wszystkich dziedzinach jej działalności. Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami jak i ze stanem faktycznym oraz ocena wniosków zarządu dotyczących podziały zysku albo pokrycia strat. Musi także składać walnemu zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny. Rada nadzorcza może także żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki. Do szczególnych kompetencji rady nadzorczej należy również zawieszanie w czynnościach z ważnych powodów członków zarządu, oraz delegowanie członków rady nadzorczej do czasowego wykonywania czynności członków zarządu którzy zostali odwołani, złożyli rezygnację (na okres nie dłuższy niż trzy miesiące).
78. Powoływanie i odwoływanie rady nadzorczej w spółce akcyjnej.
Rada nadzorcza składa się co najmniej z trzech, a w spółkach publicznych z pięciu członków powoływanych i odwoływanych przez walne zgromadzenie. Statut może jednak przewidzieć inny sposób powoływania rady nadzorczej. Na wniosek akcjonariuszy, reprezentujących co najmniej jedną piątą kapitału zakładowego , wybór rady nadzorczej powinien być dokonany przez najbliższe walne zgromadzenie w drodze głosowania oddzielnymi grupami.
Kadencja członka rady nadzorczej nie może być dłuższa niż pięć lat. Członkiem rady nadzorczej nie może być prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat.
79. Zwykłe podwyższenie kapitału zakładowego w spółce akcyjnej.
Podwyższenie kapitału zakładowego wymaga zmiany w statucie. Zwykłe podwyższenie kapitału zakładowego następuje na drodze emisji nowych akcji lub podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych akcji.
Objęcie nowych akcji może nastąpić na drodze: złożenia oferty przez spółkę i jej przyjęcia przez oznaczonego adresata, zaoferowanie akcji wyłączenia akcjonariuszom, którym służy prawo wyboru, zaoferowanie akcji w drodze ogłoszenia. Podwyższenie kapitału zakładowego może być dokonane dopiero po całkowitym wpłaceniu co najmniej 9/10 dotychczasowego kapitały zakładowego. Uchwała o podwyższenie kapitału zakładowego powinno zawierać sumę o jaką kapitał zakładowy ma być podwyższony, oznaczenie, czy nowe akcje są na okaziciela czy imienne, jakie szczególne uprawnienia są związanie z nowymi akcjami, cenę emisyjną nowych akcji, datę od której nowe akcje mogą uczestniczyć w dywidendzie, termin otwarcia i zamknięcia subskrypcji, przedmiot wkładów niepieniężnych i ich wycenę oraz osoby które mają objąć akcje za takie wkłady.
80. Podwyższenie kapitału ze środków własnych w spółce akcyjnej.
Walne zgromadzenie może podwyższyć kapitał zakładowy, przeznaczając na to środki z kapitały rezerwowych utworzonych z zysków, jeżeli mogą być one użyte na ten cel oraz z kapitału zapasowego. Należy jednak pozostawić taką część kapitałów, które mogą być przeznaczone do podziału, jaka odpowiada niepokrytym stratom oraz akcjom własnym. Uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego ze środków spółki może być powzięta jeżeli zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazało zyski i opinia biegłego rewidenta nie zawiera istotnych zastrzeżeń dotyczących sytuacji finansowej spółki. Akcje przydzielone w tym trybie przysługują akcjonariuszom proporcjonalnie do ich udziałów w dotychczasowym kapitale zakładowym. Zarząd powinien wezwać akcjonariuszy do złożenia dokumentów akcji celem ich aktualizacji lub wymiany nie później niż w terminie miesiąca od dnia zarejestrowania podwyższonego kapitału zakładowego.
81. Podwyższenie kapitału zakładowego w ramach kapitał docelowego w spółce akcyjnej.
Polega ona na upoważnieniu zarządu do podwyższenia kapitału zakładowego. Zarząd może wykonywać przyznane mu upoważnienie przez dokonanie jednego albo kilku kolejnych podwyższeń kapitału zakładowego. Upoważnienie może zostać udzielane na kolejne okresy nie dłuższe jednak niż trzy lata. Udzielanie takiego upoważnienia wymaga zmiany statutu. Wysokość kapitału docelowego nie może przekraczać ¾ kapitału zakładowego na dzień udzielenia upoważnienia zarządowi. Zarząd może wydać akcje tylko za wkłady pieniężne, chyba że upoważnienie do podwyższenia kapitału zakładowego przewiduje możliwość objęcia akcji za wkłady niepieniężne.
Uchwała walnego zgromadzenia w sprawie zmiany statutu przewiduje przewidująca upoważnienie zarządu do podwyższenia kapitału zakładowego w granicach kapitału docelowego wymaga większości ¾ głosów. Powzięcie uchwały wymaga obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego.
Ograniczenia dla zarządu:
· Zarząd nie może wydawać akcji uprzywilejowanych lub przyznawać uprawnień.
· Źródłem działania jest statut
· Zarząd może podwyższyć kapitał zakładowy tylko w formie aktu notarialnego
82. Warunkowe podwyższenie kapitału zakładowego w spółce akcyjnej.
Walne zgromadzenie może uchwalić podwyższenie kapitały zakładowego z zastrzeżeniem, że osoby którym przyznano prawo do akcji wykonują je w warunkach określonych w uchwale.
Uchwała o warunkowym podwyższeniu kapitału zakładowego ma na celu: przyznanie prawa do objęcia akcji przez obligatariuszy obligacji zamiennych lub obligacji z prawem pierwszeństwa, albo przyznania prawa do objęcia akcji pracownikom, członkom zarządu lub rady nadzorczej w zamian za wkłady niepieniężne.
Procedura tego podwyższenia:
· Walne zgromadzenie akcjonariuszy podejmuje chwałę o warunkowym podwyższeniu kapitału zakładowego
· Składanie oświadczenia woli na formularzach przez osoby uprawnione do objęcia akcji
· Osoby które złożyły oświadczenie na formularzach ma roszczenie o wydanie akcji
· Spółka wydaje akcje
· Dochodzi do podwyższenia kapitału zakładowego (słaby moment podwyższenia)
· Zarząd zgłasza do sądu aktualny stan kapitału zakładowego
83. Obniżeie kapitału zakładowego w spółce akcyjnej.
Kapitał zakładowy obniża się w drodze zmiany statutu, przez zmniejszenie wartości nominalnej akcji, połączenie akcji lub przez umorzenie akcji oraz w przypadku podzielenia przez wydzielenie. Uchwała o obniżenie kapitału zakładowego oraz o zwołanie walnego zgromadzenia powinny określać cel obniżenia, kwotę, o którą kapitał zakładowy ma być obniżony i sposób obniżenia. Uchwała o obniżenie kapitału zakładowego nie może być zgłoszona do sądu po upływie sześciu miesięcy od dnia jej powzięcia.
O uchwalonym obniżeniu kapitału zakładowego zarząd niezwłocznie ogłasza, wzywając wierzycieli do wniesienia sprzeciwu w terminie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia. Wierzyciele którzy w tym terminie zgłosili sprzeciw powinni być przez spółkę zaspokojeni lub zabezpieczeni. Wierzycieli którzy nie zgłosili sprzeciwu uważa się za zgadzających się na obniżenie kapitału zakładowego. Roszczenia przysługujące akcjonariuszom z tytułu obniżenia kapitału zakładowego mogą być zaspokojone przez spółkę najwcześniej po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia wpisu obniżenia kapitału zakładowego do rejestru. Pomimo obniżenia kapitału zakładowego nie zwraca się akcjonariuszom wniesionych przez nich wkładów na akcje ani też nie zostają oni zwolnieni od wniesienia wkładów na kapitał zakładowy. Obniżenie kapitału zakładowego Am na celu wyrównanie poniesionych strat lub przeniesienie określonych kwot do kapitału rezerwowego.
Obniżenie kapitału zakładowego zarząd zgłasza do sądu rejestrowego. Do zgłoszenia należy dołączyć: uchwałę walnego zgromadzenia albo zarządu o obniżeniu kapitału zakładowego, dowód zatwierdzenia zmiany statutu przez właściwy organ władzy publicznej, jeżeli do zmiany statutu takie zatwierdzenie jest wymagane, dowody należytego wezwania wierzycieli, oświadczenie wszystkich członków zarządu, stwierdzające że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw w określonym terminie zostali zaspokojeni lub zabezpieczeni.
84. Przyczyny rozwiązania spółki akcyjnej.
· Przyczyny przewidziane w statucie spółki akcyjnej
· Uchwały walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę
· Ogłoszenie upadłości spółki
85.Likwidacj spółki akcyjnej.
Do dnia złożenia wniosku o wykreślenie spółki z rejestru można zapobiec rozwiązaniu uchwałą walnego zgromadzenia powziętą wymaganą dla zmiany statutu większością głosów oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego.
Otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązani spółki przez sąd, powzięcie przez walne zgromadzenie uchwały o rozwiązanie spółki lub zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania. W czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawna. Likwidację prowadzi się pod dawną nazwa firmy z dodaniem oznaczenia „w likwidacji”.
Likwidatorzy są członkami zarządu, chyba że statut stanowi inaczej. Na wniosek akcjonariuszy reprezentujących co najmniej 1/10 kapitału zakładowego sąd rejestrowy może uzupełnić liczbę likwidatorów, ustanawiając jednego lub dwóch likwidatorów.
Likwidatorzy powinni dwukrotnie ogłosić o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji., wzywając wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie sześciu miesięcy od dnia ostatniego ogłoszenia. Ogłoszenia muszą być dokonywane w okresie czasu nie dłuższym niż miesiąc i nie krótszym niż dwa tygodnie. Następnie likwidatorzy powinni sporządzić bilans otwarcia likwidacji. Bilans ten likwidatorzy składają walnemu zgromadzeniu do zatwierdzenia. Po upływie każdego roku likwidatorzy powinni składać walnemu zgromadzeniu sprawozdanie ze swojej działalności. Likwidatorzy powinni zakończyć bieżące interesy spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki. Nowe interesy mogą podejmować tylko wtedy gdy jest to potrzebne do ukończenia spraw w toku. Likwidatorzy mają prawo prowadzenia spraw oraz reprezentowania spółki. Jeżeli majątek spółki nie wystarcza na spłacenie wszystkich zobowiązań likwidatorzy mogą ściągnąć od akcjonariuszy należności w takiej wysokości jakiej potrzeba do pokrycia zobowiązań. Sumy potrzebne na zaspokojenie i zabezpieczenie wierzycieli należy złożyć do depozytu sądowego. Podział pozostałego majątku między akcjonariuszy następuje proporcjonalnie do dokonanego przez każdego z nich wpłat na kapitał zakładowy.
Księgi i dokumenty spółki rozwiązanej powinny być oddane na przechowanie osobie wskazanej w statucie.
Rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji z chwilą wykreślenia spółki z rejestru.
W przypadku upadłości spółki jej rozwiązanie następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego, z chwilą wykreślenia z rejestru. Wniosek wykreślenie z rejestru składa syndyk.
86. Zasady ogólne łączenia spółek.
Można łączyć wszystkie spółki (kapitałowe z kapitałowymi, osobowe z osobowymi i kapitałowe z osobowymi).Nie można łączyć spółek w likwidacji, które rozpoczęły podział majątku ani spółek w upadłości.
Połączenie spółek może być dokonane:
· przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie)
· przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki)
87. Procedura łączenia spółek.
Procedura łączenia spółek jest zawsze taka sama.
Istnieją trzy faz łączenia spółek:
1. Faza menadżerska – polega na uzgodnieniach między zarządami łączących się spółek. Podstawowym dokumentem jest Plan połączenia – pozwala on na przeprowadzeni procedury połączenia spółek. Plan połączenia spółek powinien zawierać: typ, firmę i siedzibę każdej z łączących się spółek, stosunek wymiany udziałów lub akcji spółki przejmowanej lub spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki na udziały lub akcje spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej i wysokości ewentualnych dopłat, zasady dotyczące przyznania udziałów lub akcji w spółce przejmującej bądź w spółce nowo zawiązanej, dzień od którego udziały te lub akcje uprawniają do uczestnictwa w zysku spółki przejmującej lub nowo zawiązanej, prawa przyznane przez spółkę przejmującą bądź spółkę nowo zawiązaną wspólnikom oraz osobom szczególnie uprawnionym w spółce przejmowanej bądź nowo zawiązanej, szczególne korzyści dla członków organów łączących się spółek. Po przygotowaniu planu połączenia trzeba przedstawić go sądowi i złożyć wniosek do biegłego który zbada plan. Następnie połączenie trzeba ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Dokumenty potrzebne do dokonania połączenia to: plan połączenia, opinia biegłego, sprawozdanie, które ma uzasadnić połączenie w sensie prawnym i ekonomicznym.
2. Faza właścicielska – należy do akcjonariuszy lub wspólników. Tu podejmuje się decyzje o faktycznym połączeniu spółek. Uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy zawiera: zgodę na plan połączenia, zgodę na plan umowy spółki (przy wchłonięciu) lub nową umowę spółki (nowy podmiot). Musi to być zaprotokołowane przez notariusza. W tym momencie dochodzi do połączenia.
3. Faza autoryzacji połączonych spółek przez sąd rejestrowy
88. Skutki połączenia spółek.
· Wspólnicy wchłanianych spółek uzyskują udziały w nowej spółce (docelowej)
· do połączenia spółki dochodzi z dniem w którym wpisano spółkę do rejestru
Skutki prawne:
· ustanie bytu prawnego spółki przejmowanej lub łączącej się, nowa spółka ma dualny skład osobowy i majątkowy
· sukcesja uniwersalna – istnieje poprzednik prawny i następca. Gdy poprzednik prawny traci swój byt na wszystkie jego praw i obowiązki wchodzi następca. Z dniem połączenia się spółek nowa spółka wchodzi we wszystkie prawa i obowiązki swoich poprzedniczek. Obejmuje wszelkie prawa i obowiązki cywilno – prawne (księgi wieczyste), administracyjno – prawne (koncesja, ulgi, zezwolenia)
· wspólnicy spółki przejętej stają się wspólnikami nowej spółki z mocy prawa
89. Zasady ogólne podziału spółek.
Spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych. Niedopuszczalny jest podział spółek akcyjnych jeżeli kapitał zakładowy nie został pokryty w całości. Spółka osobowa nie podlega podziałowi. Nie może być dzielona spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani spółka w upadłości.
Podział może być dokonany:
· przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inna spółkę za udziały lub akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie)
· przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek (podział przez zawiązanie nowych spółek)
· przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę lub spółki (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki)
· przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejąca spółkę i na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie)
Postępowanie:
1. Faza menadżerska – należy sporządzić plan podziału. Powinien on zawierać: typ, firmy i siedziby spółek uczestniczących w podziale, stosunek wymiany udziałów lub akcji spółki dzielonej na udziału lub akcje spółek przejmujących bądź nowo zawiązanych i wysokości ewentualnych dopłat, zasady dotyczące przyznania udziałów lub akcji w spółkach przejmujących lub spółkach nowo zawiązanych, dzień od którego udziały lub akcje uprawniają do uczestnictwa w zysku poszczególnych spółek, prawa przyznane przez spółki przejmujące lub nowo zawiązane wspólnikom oraz osobom szczególnie uprawnionym w spółce dzielonej, szczególne korzyści dla członków organów spółek, dokładny opis i podział składników majątku, oraz koncesji, zezwoleń i ulg przypadających spółkom przejmującym lub spółkom nowo zawiązanym, podział między wspólników dzielonej spółki udziałów lub akcji spółek przejmujących lub nowo zawiązanych oraz zasad podziału.
2. Faza właścicielska – należy do akcjonariuszy lub wspólników. Podejmuje się decyzję o faktycznym podziale spółek. Uchwała walnego zgromadzenia akcjonariusz zawiera zgodę na podział spółki, zgodę na zmianę umowy lub zawarcie nowej umowy
3. Faza autoryzacji podziału spółki przez sąd rejestrowy.
90. Skutki podziału spółek.
Sukcesja uniwersalna – następstwo prawne między poprzednikiem i następcą – mamy tu Kika podmiotów więc decyduje o wszystkim plan podziału – rozstrzyga on jak będzie dzielony majątek i jak będą podzielone prawa i obowiązki. Istnieje wspólność miedzy spółkami pozostałymi po podziale. Sukcesja jest tu mniej automatyczna niż w przypadku łączenia spółek, istnieje tu pewna dowolność.
91. Zasady ogólne łączenia spółek.
Każda spółka (jawna, partnerka, komandytowa, komandytowo – akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą). Nie może być przekształcona spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani spółka w upadłości. Od 2001 roku spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową inną niż spółka jawna. Spółka przekształcona staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia).
Do przekształcenia spółki wymaga się wymaga się:
· Sporządzenia planu przekształcenia spółki wraz z załącznikiem. Plan przekształcenia spółki przygotowuje zarząd spółki przekształcanej albo wszyscy wspólnicy prowadzący sprawy spółki przekształcanej. Plan przekształcenia musi być sporządzony w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W spółce jednoosobowej plan przekształcenia sporządza się w formie aktu notarialnego. Plan ten powinien zawierać co najmniej: ustalenia wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia oraz ustalenie wartości udziałów lub akcji wspólnik w spółce.
· Plan przekształcenia należy poddać badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności
· Spółka zawiadamia wspólników o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu spółki dwukrotnie w odstępie czasu nie krótszym niż dwa tygodnie i nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem powzięcia tej uchwały
· Powzięcia uchwały o przekształceniu spółki
· Powołanie członka organu spółki przekształconej albo określenia wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją
· Zawarcie umowy albo podpisanie statutu spółki przekształconej
· Dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenie spółki przekształcanej
Istotą przekształcenia spółki jest to, że spółka jest ta sama ale nie taka sama. Mamy cały czas do czynienia z jedną i tą samą spółką. Nie istnieje tu poprzednik i następca.
92. Skutki przekształcenia spółek.
Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej.
Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej. Nie ma tu sukcesji uniwersalnej. Istnieje zasada kontynuacji.
W przypadku gdy zmiana brzmienia firmy dokonywana w związku z jej przekształceniem nie polega tylko na zmianie dodatkowego oznaczenia wskazującej na charakter spółki, spółka przekształcona ma obowiązek podawania w nawiasie obok nowej firmy dawnej firmy z dodaniem wyrazu „dawniej”, przez okres co najmniej roku od dnia przekształcenia.
Wspólnikowi który nie złożył oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej przysługuje roszczenie o wypłatę kwoty odpowiadającej wartości jego udziałów albo akcji w spółce przekształcanej. Roszczenie to przedawnia się z upływem dwóch lat od dnia przekształcenia. Spółka przekształcana jest wypisywana z rejestru, a nowa jest rejestrowana.
93. Spółka cywilna.
Przepisy dotyczące spółki cywilne są uregulowane przez kodeks cywilny. Spółka cywilna jako forma działalności gospodarczej występuje wtedy gdy chcemy osiągnąć jakiś wspólny cel gospodarczy nastawiony na zysk Umowa spółki cywilnej powinna być stwierdzona pismem. Ze spółką cywilną nie można podpisywać żadnej umowy i nie może ona być przedmiotem prawa. Spółka cywilna to tylko umowa!!!
Różnice między spółką handlową a cywilną:
· W spółce cywilnej zawsze celem jet cel gospodarczy, a w spółce handlowej cele mogą być różne niekoniecznie gospodarcze
· W spółce handlowej wkłady są podstawą tworzenia spółki, wspólnicy są na planie dalszym, a w spółce cywilnej najważniejsze jest współdziałanie, a wkłady są na drugim planie
· Skład osobowy – w spółce cywilnej muszą to być minimum dwie osoby, a w spółce handlowej może to być nawet jedna osoba (spółka kapitałowa)
· Podmiotowość prawna – spółka cywilna nie ma podmiotowości prawnej, a spółka handlowa zawsze ma co najmniej podmiotowość prawną, a spółka kapitałowa ma nawet osobowość prawną
Cechy spółki cywilnej:
· Wspólny cel – wszyscy wspólnicy dążą do osiągnięcia wspólnego celu, najczęściej przez prace własną, przez wykonywanie określonych czynności które nakierowane są na osiągnięcie zysku
· Ustrój majątkowej wspólności łącznej – podmiotami tej spółki są wszyscy wspólnicy, wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólniku ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku (wspólność do niepodzielnej ręki). W czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników. Wspólność łączna ma charakter bezimienny. Każdy wspólnik jest właścicielem całości
· Charakter odpowiedzialności za zobowiązania – istnieje tylko odpowiedzialność solidarna. Odpowiedzialność solidarna dotyczy całego majątku wspólników. Wierzyciel od razu może odebrać swoje wierzytelności z majątku wspólnika
· Sposób prowadzenia spraw spółki – każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki, może on prowadzić sprawy spółki nie przekraczające zakresu zwykłych czynności prawnych bez wcześniejszej uchwały wspólników
· Każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowani spraw spółki w takim zakresie w jakim jest uprawniony do prowadzenia jej spraw
· Wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysku dopiero po rozwiązaniu spółki, jednak gdy spółka została zawarta na dłuższy czas, wspólnicy mogą żądać podziału i wypłat zysków z końcem każdego roku obrachunkowego
· Można zastrzec ze spadkobierca wspólnika wchodzi do spółki na jego miejsce, powinien on wskazać spółce jedna osobę, która będzie wykonywała ich prawa. W innym przypadku pozostali wspólnicy mogą sami podejmować wszelkie czynności w zakresie prowadzenia spółki
· Z ważnych powodów każdy wspólnik może żądać rozwiązania spółki przez sad.
· Spółka ulega rozwiązaniu z dniem ogłoszenia upadłości wspólnika
94. Umowa agencyjna.
Przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się za wynagrodzenie w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy lub do zawarcia ich w jego imieniu. Ale jest on do tego uprawniony tylko wtedy gdy ma do tego umocowanie. W umowie należy podać sposób wynagradzania agenta, a jeżeli sposób ten nie został podany to agentowi należy się prowizja. Wysokość prowizji zależy od ilości lub wartości zawartych umów. Agent może żądać prowizji od umów zawartych w czasie trwania umowy agencyjnej, jeżeli do ich zawarcia doszło w wyniku jego działalności lub jeżeli do ich zawarcia doszło z klientami pozyskanymi przez agenta poprzednio do umów tego samego rodzaju. Agent nie może żądać prowizji od umów które należą się poprzedniemu agentowi. Każda ze stron zobowiązane jest do lojalności wobec drugiej strony.
Agent zobowiązany jest przekazywać wszelkie informacje mające znaczenie dla dającego zlecenie, oraz przestrzegać jego wskazówek uzasadnionych w danych okolicznościach, a także podejmować w zakresie prowadzonych spraw czynności potrzebne do ochrony praw dającego zlecenie.
Dający zlecenie zobowiązany jest przekazywać agentowi dokumenty i informacje potrzebne do prawidłowego wykonywania umowy. Zobowiązany jest także w rozsądnym czasie powiadomić agenta o przyjęciu lub odrzuceniu propozycji zawarcia umowy oraz o niewykonaniu umowy przy której agent pośredniczył lub którą zawarł w imieniu dającego zlecenie. Musi także powiadomić agenta o tym że liczba umów których zawarcie przewiduje lub wartość ich przedmiotu będzie znacznie niższa niż ta której agent mógłby się normalnie spodziewać.
W razie gdy agent zawarł umowę w imieniu dającego zlecenie nie mając umocowania lub przekraczając jego zakres umowę uważa się za potwierdzoną jeżeli dający zlecenie niezwłocznie po otrzymaniu oświadczenia o zawarciu umowy nie oświadczył klientowi że jej nie potwierdza.
Do czasu rozwiązania umowy strony nie mogą umówić się w sposób działający na niekorzyść agenta.
95. Umowa komisu.
Przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym. Komisant powinen wydać komitentowi wszystka co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, a w szczególności powinien przelać na niego wierzytelności, które nabył na jego rachunek. Jeżeli komisant zawarł umowę na warunkach korzystniejszych od warunków wyznaczonych przez komitenta, uzyskana korzyść należy się komitentowi. Jeżeli komisant sprzedał oddaną mu do sprzedaży rzecz za cenę niższą niż cena wyznaczona przez komitenta zobowiązany jest zapłacić komitentowi różnicę. Komisant nie ponosi odpowiedzialności za ukryte wady fizyczne rzeczy, jak również za jej wady prawne, jeżeli przed zawarciem umowy podał top do wiadomości kupującego. Jeżeli rzecz jest narażona na zepsucie, a n niemożna czekać na zarządzenie komitenta komisant jest uprawniony do sprzedania tej rzeczy z zachowaniem należytej staranności. Komisant który bez upoważnienia komitenta udzielił osobie trzeciej kredytu lub zaliczki działa na własne niebezpieczeństwo. Komisant nabywa roszczenie o prowizję z chwilą gdy komitent otrzymał rzecz albo cenę. Jeżeli umowa ma być wykonywana częściami, komisant nabywa roszczenie o prowizję w miarę wykonywania umowy. Jeżeli umowa nie została zawarta z przyczyn dotyczących komitenta, komisant może żądać wypłacenia mu należnej prowizji.
97. Umowa leasingu.
Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się
99. Umowa rachunku bankowego.
Przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowania jego środków pieniężnych oraz jeżeli umowa tak stanowi do przeprowadzenia na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. Bank może obracać czasowo wolne środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym z obowiązkiem ich zwrotu w całości lub w części na każde żądanie. Przy umowie zawartej na czas nieoznaczony bank zobowiązany jest informować posiadacza rachunku, w sposób określony w umowie o każdej zmianie stanu rachunku bankowego. Raz w miesiącu bank zobowiązany jest do przesłania posiadaczowi bezpłatnie wyciągu z rachunku z informacjami o zmianach stanu rachunku i ustaleniem salda. Posiadacz imiennego rachunku bankowego zobowiązany jest informować bank o każdej zmianie miejsca zamieszkania lub siedziby.
Rozwiązanie umowy rachunku bankowego zawartej na czas nieoznaczony może nastąpić w każdym czasie w skutek wypowiedzenia przez którąkolwiek ze stron, jednakże bank może wypowiedzieć tą umowę tylko z ważnych powodów.
Roszczenia wynikające ze stosunku rachunku bankowego przedawniają się po dwóch latach. Nie dotyczy to roszczeń o zwrot wkładów pieniężnych.
102. Umowa przewozu.
Przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy.
1.Przewóz osób:
Przewoźnik zobowiązany jest do zapewnienia podróżnym odpowiadających rodzajowi transportu warunków bezpieczeństwa i higieny oraz takich wygód jakie ze względu na rodzaj transportu uważa się za niezbędne. Za bagaż przewoźnik ponosi odpowiedzialność według zasad przewidzianych dla przewozu rzeczy. Ale ponosi on odpowiedzialność za bagaż tylko wtedy gdy szkody wynikły z jego winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa. Roszczenie z umowy przewozu osób przedawnia się po roku od dnia wykonania przewozu.
2.Przewóz rzeczy.
Wysyłający powinie podać przewoźnikowi swój adres albo adres odbiorcy, miejsce przeznaczenia, oznaczenie przesyłki według rodzaju, ilości oraz sposobu opakowania, jak również wartości rzeczy szczególnie cennych. Na żądanie przewoźnika wysyłający powinie wystaeic list przewozowy zawierający wszystkie dane wymienione wyżej i inne istotne postanowienia umowy. Wysyłający ponosi skutki niedokładnego lub niepoprawnego zlecenia. Wysyłający może żądać od przewoźnika odpisu tego listu. Jeżeli stan zewnętrzny przesyłki lub jej opakowanie są nieodpowiednie dla danego rodzaju przewozu przewoźnik może żądać wystawienia przez wysyłającego oświadczenia o stanie przesyłki. Jeżeli przewoźnik przyjmuje przesyłkę bez żadnych zastrzeżeń domniemywa się że znajdowała się ona w należytym stanie. Wysyłający powinien dać przewoźnikowi wszelki dokumenty potrzebne ze względu na przepisy celne, podatkow i administracyjne. Przewoźnik powinien niezwłocznie zawiadomić odbiorcę o nadejściu przesyłki do miejsca przeznaczenia. Odbiorca po nadejściu przesyłki może w imieniu własnym wykonać wszelkie praw wynikające z umowy przewozu, a w szczególności może żądać wydania przesyłki lub listu przewozowego. Przez przyjęcie przesyłki i listu przewozowego odbiorca zobowiązuje się do zapłaty oznaczonej w liście przewozowym należności przewoźnika. Odmowę odbioru przesyłki przewoźnik musi niezwłocznie zawiadomić wysyłającego.
104. Umowa spedycji.
Przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do wysłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Spedytor może występować w imieniu własnym albo w imieniu dającego zlecenie. Spedytor zobowiązany jest do podejmowania czynności potrzebnych do uzyskania zwrotu nienależnie pobranych sum z tyułu przewoźnego, cła i innych należności związanych z przewozem przesyłki. Spedytor zobowiązany jest do podjęcia czynności potrzebnych do zabezpieczenia praw dającego zlecenie. Spedytor jest odpowiedzialny za przewoźników i innych spedytorów, którymi posługuje się przy wykonywaniu zleceń.
Za utratę lub uszkodzenie przesyłki spedytor zobowiązany jest zapłacić odszkodowanie, nie wyższe jednak niż wartość przewożonego przedmiotu. Roszczenia z umowy spedycji przedawniają się po upływie roku. Termin roszczenia biegnie od dnia dostarczenia przesyłki.
yda sie studentom uam, kierunek zim