Znaczenie wody dla człowieka i innych organizmów żywych

Woda, tlenek wodoru, H₂O jest to związek nieorganiczny. Bezbarwna ciecz, w grubych warstwach zielononiebieska, bez smaku i zapachu. Temperatura krzepnięcia 0^C, temp. wrzenia 100^C. Stanowi jeden z podstawowych składników wszystkich żywych organizmów, umożliwiając przemianę materii i biorąc udział w wielu jej procesach. Żywa komórka zawiera 75%-85% wody. Dla licznych zwierząt i roślin wodnych stanowi jedyne źródło życia. Dzięki jej anormalnemu zachowaniu możliwe jest życie w zbiornikach wodnych. Ma to także wpływ na klimat.

Rodzaje wody - jest wiele rodzajów wody. Można ją podzielić na dwie grupy:
1-według składu
2-według występowania

W pierwszej grupie występują:
- wody ciężka
- woda destylowana
- woda konstytucyjna
- woda królewska
- woda krystalizacyjna
- woda labarraque` a
- woda morska
- woda toaletowa
- woda utleniona
- woda wapienna
- woda zeolitowa

Do drugiej grupy zaliczamy:
- wody powierzchniowe
- wody gruntowe
- wody podziemne:
- wody artezyjskie (woda oligoceńska)
- woda błonkowata
- woda higroskopijna
- woda kapilarna
- woda zaskórna
Wodna gospodarka

Wodna gospodarka jest to dział gospodarki narodowej, a także dyscyplina naukowa zajmująca się metodami i środkami kształtowania zasobów śródlądowych wód powierzchniowych i podziemnych w celu zaopatrzenia w wodę, ochrony przed powodzią oraz ochrony zasobów wodnych przed wyczerpaniem i zanieczyszczeniem. Do jej zadań należy zaopatrzenie w wodę, czyli zaspokojenie zopotrzebowań użytkowników na wodę odpowiedniej jakości w czasie. Rozróżnia się dwa typy użytkowników. Pierwsi, konsumpcyjni, którzy częściowo całkowicie zużywają pobraną wodę (przemysł, gospodarka komunalna, rolnictwo) i drudzy, niekonsumpcyjni, którzy jedynie korzystają z zasobów wodnych (hydroenergetyka, żegluga śródlądowa, turystyka i sporty wodne).

Zasoby wód powierzchniowych kształtowane są głównie przez opady atmosferyczne i parowanie. Charakteryzują się dużą zmiennością w czasie i przestrzeni.

By zadania gospodarki wodnej mogły być wykonane buduje się urządzenia pomocnicze takie jak: zbiorniki retencyjne do gromadzenia nadmiaru wody i udostępniania jej w czasie suszy, kanały przerzutowe umożliwiające przemieszczanie wód z regionów zasobnych do regionów gdzie występują jej niedobory oraz oczyszczalnie ścieków służące do oczyszczania wody.

Zasoby wodne Polski są stosunkowo niewielkie, a w niektórych regionach spadają poniżej 1 tysiąca i jest uznawane są za deficyt. Tylko 2,7% badanych w Polsce rzek można zaliczyć do I klasy czystości wód, a aż 54% nie odpowiada normom żadnej klasy (są pozaklasowe). Wody pięciu z badanych jezior można zaliczyć do I klasy, a ponad połowa badanych jezior zawiera wody klasy III lub pozaklasowe.
W Polsce instytucjami odpowiedzialnymi za zagospodarowanie zasobami wodnymi są: MOŚZNiL, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska- PIOŚ oraz Główny Komitet Przeciwpowodziowy- GKP wraz podległymi im organizacjami terenowymi (RZGW, ODGW, WIOŚ, WKP). Podstawowym dokumentem regulującym zasady korzystania z wód jest ustawa Prawo wodne. Warunki korzystania z wód dorzecznych opracowuje RZGW, a zatwierdza ochrona środowiska, zasobów naturalnych i .leśnictwa.

Wodna gospodarka organizmu
jest to zespół prosesów fizjologicznych i mechanizmów fizyko-chemicznych kontrolujących bilans wodny (ilość wody pobieranej i wydalanej przez organizmu) oraz regulujących wykorzystanie wody dla utrzymania czynności narządów, tkanek i komórek. Utrzymuje ona w organizmie ilości wody konieczne w danych warunkach do najkorzystniejszego przebiegu przemiany materii i energii. Woda jest niezbętna do życia jako rozpuszczalnik wszelkiego rodzaju substancji w organizmie oraz środowisko procesów przemiany materii. Występuje w ustroju w postaci związanej ze strukturą komórki oraz jako woda wolna, swobodnie krążąca po organizmie w płynach ustrojowych pozakomórkowych ( u kręgowców we krwi, limfie, płynach tkankowych).

Wodna gospodarka organizmu zwierzęcego:
obejmuje pobieranie wody, jej wytwarzanie, transport, użytkowanie i wydalanie. Wodna gospodarka organizmu zwierzęcego zależy głównie od środowiska, w jakim organizm żyje. Zwierzęta lądowe są narażone na utratę wody. Muszą pobierać ją z otoczenia i chronić się przed jej utratą. U dorosłego człowieka woda stanowi około 60% masy ciała i znajduje się zarówno w komórkach, jak i poza nimi.
Regulacja wodna gospodarki organizmu jest zaliczana do najważniejszych elementów równowagi. Polega zasadniczo na utrzymywaniu stałej objętości osocza krwi i stałego stężenia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego. Polega ona głównie na kontroli pobierania wody za pośrednictwem układu pragnienia i jej wydalania z organizmu za pośrednictwem hormonu antydiuretycznego.
Zwierzęta żyjące w wodzie morskiej są wyposażone w mechanizmy chroniące je przed stałą utratą wody spowodowaną tym, że środowisko wodne ma wyższe stężenie osmotyczne niż wewnętrzne środowisko organizmu. Odwrotnie jest gdy zwierzęta żyją w wodzie , o niższym stężeniu osmotycznym niż ich środowisko, muszą one stale usuwać nadmiar wody z organizmu, wnikającej z zewnątrz wskutek działania ciśnienia osmotycznego w kierunku wnętrza ciała.

Wodna gospodarka organizmów roślinnych:
obejmuje pobieranie wody całą powierzchnią (u roślin niższych zwłaszcza wodnych) lub przez włośniki ( u roślin wyższych); rozprowadzanie jej w roślinie elementami naczyniowymi oraz wydalanie- u roślin lądowych przez liści w postaci pary wodnej lub rzadziej przez wypacanie w stanie płynnym; u roślin wodnych natomiast głównie przez całą powierzchnię. Jeżeli ilość wody pobranej jest mniejsza od ilości wody wydalonej ( ujemny bilans wodny rośliny) roślina traci turgor, więdnie, a w końcu zasycha. U roślin zielonych woda jest nie tylko nośnikiem substancji odżywczych w postaci związków chemicznych, lecz także substratem w reakcjach fotosyntezy zachodzącej na świetle.

Zanieczyszczenia wód
Zanieczyszczenia wód to substancje chemiczne, bakterie i inne mikroorganizmy obecne w wodach naturalnych w zwiększonej ilości. Źródła zanieczyszczeń są naturalne i stworzone przez człowieka.

Źródła naturalne to:
- substancje wyługowanie ze skał i gleby
- obumierające organizmy wodne

Źródła i zanieczyszczenia stworzone przez człowieka:
- ścieki komunalne itp.
- transport wodny
- transport lądowy
- stosowanie pestycydów i nawozów sztucznych odpady komunalne i przemysłowe
- substancje powierzchniowo czynne
- węglowodory ropopochodne
- fenole
- chlorowe pochodne bifenylu
- metale ciężkie

Rozróżnia się zanieczyszczenia punktowe (głównie ścieki) i obszarowe.
Ocenę zanieczyszczeń wody przeprowadza się metodami fizycznymi i chemicznymi oraz przez badanie stanu biologicznego wody.

Oczyszczanie wód
Oczyszczanie wody to zespół procesów technologicznych, fizycznych, fizykochemicznych i chemicznych mających na celu usunięcie z wody zanieczyszczeń do poziomu umożliwiającego stosowanie jej do picia i potrzeb gospodarczych, chłodzenia urządzeń ciepłowniczych, w procesach przemysłowych i rolnictwie. Wodę uzdatnia się w stacjach uzdatniania wody. Pierwszy etap oczyszczania wody podziemnej to pozbycie się z niej jonów żelaza i manganu. Drugi i często ostatni proces to dezynfekcja. Środki dezynfekujące to np. gazowany chlor, podchlor, sód, ozon. Wodę powierzchniową najpierw oczyszcza się pod względem zawiesin (koaguluje się ją), a następnie dezynfekuje się ją. Czasami usuwa się twardość wody (zmiękcza się ją) i dodaje się do niej środki chemiczne zapobiegające wytrącaniu się kamienia kotłowego. Woda używana w wysokoprężnych elektrowniach parowych oraz niektórych gałęziach przemysłu wymaga całkowitego usunięcia z niej związków mineralnych, czyli demineralizacja, co przeprowadza się poddając wodę wymianie jonowej.

Klasyfikacja wody
Klasyfikacja wód wyróżnia 3 klasy czystości wód.