„Jak zdrowo żyć - zdrowe środowisko dla dzieci”

W dzisiejszym środowisku zdrowiu dzieci i dorosłych zagraża wiele zagrożeń, np. zanieczyszczenie powietrza na skutek rozwoju produkcji przemysłowej (działalność przedsiębiorstw emitujących zanieczyszczenia do atmosfery, spaliny samochodów) i związane z tym alergie, choroby dróg oddechowych, a także choroby cywilizacyjne np. z powodu nieprawidłowego odżywiania się (cukrzyca, otyłość) oraz spowodowane brakiem aktywności fizycznej - na skutek zbyt długiego siedzenia przed telewizorem i komputerem, np. choroby serca i układu krążenia, wady kręgosłupa.
Niektórych z tych zagrożeń można uniknąć lub zredukować je, prowadząc zdrowy tryb życia i przestrzegając określonych zasad dotyczących odżywiania i higieny od najmłodszych lat życia dzieci.

1.Alergie
W większości mieszkań powietrze jest zanieczyszczone kilka razy bardziej niż na zewnątrz. Znajdują się w nim miliony szkodliwych cząsteczek: m.in. kurz, roztocza, naskórek, pozostałości kosmetyków, pyły materiałów budowlanych. Naukowcy stwierdzili, że osoby mieszkające w pobliżu ruchliwych ulic bardziej cierpią z powodu alergii. Za głównego winowajcę uważa się spaliny samochodowe oraz pył z opon i asfaltu. Alergikami częściej są jedynacy niż dzieci z rodzin wielodzietnych, które już od pierwszych dni życia miały większy kontakt z chorobotwórczymi zarazkami.
Alergia na roztocza jest zdradliwa, gdyż atakuje dziecko w najbezpieczniejszym dla niego miejscu - w domu. Najczęściej ujawnia się jesienią i zimą. Zamknięte pomieszczenia, zbyt wysoka temperatura i duża wilgotność to doskonałe warunki do rozmnażania roztoczy. Odżywiają się one złuszczonym naskórkiem (ludzkim i zwierzęcym), dlatego jest ich najwięcej w miejscach do spania. Najbardziej niebezpieczna jest pościel z pierza. Roztocza lubią również tapicerowane meble, wykładziny, dywany oraz pluszowe zabawki.
W mieszkaniach są też pleśnie (szczególnie w starych domach). Dla zdrowego dziecka kurz i niewielka ilość zarodników pleśni nie są niebezpieczne. U alergika ich wdychanie może spowodować różne reakcje: wodnisty katar, swędzenie i łzawienie oczu, kaszel. Jeżeli dziecko jest alergikiem, podłogę w jego pokoju należy wycierać codziennie koniecznie na mokro. Jeśli dziecko jest uczulone na pleśnie należy zrezygnować z kwiatów doniczkowych. Pościel powinna być antyalergiczna, nieprzepuszczająca roztoczy. Trzeba ją codziennie dokładnie wietrzyć.

Dziecko z alergią powinno jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu, biegać, pływać, jeździć na rowerze, a zimą na sankach, nartach, łyżwach. Jednak zbyt duży wysiłek fizyczny może spowodować duszności i zaostrzenie objawów choroby. Dlatego takie dziecko musi być pod stałą kontrolą lekarza. Zimą warto wybrać się z nim w góry. W wysokich górach (powyżej 1000 m n.p.m.) giną roztocza kurzu domowego.

2. Zdrowe odżywianie
Prawidłowa dieta jest podstawą zdrowia i dobrego samopoczucia.
Podstawowe zasady zdrowego odżywiania to:
1.Dbaj o różnorodność spożywanych produktów.
2. Wybieraj produkty jak najmniej przetworzone.
3. Produkty zbożowe powinny być głównym źródłem kalorii.
4. Spożywaj codziennie co najmniej dwie duże szklanki mleka.
5. Dostarczaj organizmowi odpowiednią ilość błonnika (chleb razowy, płatki zbożowe, warzywa).
6. Spożywaj codziennie dużo warzyw i owoców.
7. Ograniczaj jedzenie, w szczególności produktów zwierzęcych, a także zawierających cholesterol.
8. Unikaj węglowodanów prostych (cukry i słodycze).
9. Ograniczaj spożycie soli.
10. Zastępuj tłuszcze zwierzęce (tłuste sery, masło, mięso) tłuszczami roślinnymi (margaryna, oliwa).

Aby zapobiegać cukrzycy i nie mieć problemów z wysokim poziomem cukru, należy odżywiać się racjonalnie. W tym celu powinniśmy:
ograniczać białe pieczywo i spożycie
produktów, które zwalniają trawienie węglowodanów i podnoszą poziom cukru we krwi (słodycze, miód, marmolada)
jeść nieco częściej, ale małe posiłki, a nie dwa lub trzy obfite
jeść dużo warzyw, ziemniaków i owoców
pić w ciągu dnia 2 do 3 litrów wody, ale mało soków owocowych (ukryty cukier!)
uważać na ilość spożywanych tłuszczów i mięs
przyprawiać, ale mało solić jedzenie

3. Higiena
Utrzymanie właściwej higieny ciała powinno stać się nie tylko przykrym obowiązkiem, ale nawykiem każdego dziecka.
Higiena osobista polega na regularnym myciu ciała, myciu zębów, regularnej zmianie i praniu odzieży oraz bezpośrednim unikaniu zabrudzeń. Niektórymi ze skutków zdrowotnych zaniedbań higieny osobistej mogą być:
wszawica
świerzb
grzybice
ropne zakażenia skóry
próchnica zębów
żółtaczka zakaźna typu A
salmonellozy i inne zakaźne choroby przewodu pokarmowego
Dlatego dzieciom już od najmłodszych lat należy wpajać podstawowe zasady higieny. Do codziennych nawyków powinno zaliczać się mycie rąk po przyjściu z podwórka i przed posiłkami.

4.Sport a zdrowie
Oprócz odpowiedniej higieny osobistej dla zdrowia dzieci i młodzieży bardzo ważny jest ruch. Regularna gimnastyka sprzyja sprawnemu funkcjonowaniu organizmu. Wskazane jest bieganie, pływanie, jazda na rowerze, a zimą na nartach. Sport i ruch na świeżym powietrzu to najtańszy i najprostszy sposób zapobiegania wielu schorzeniom. Lekarze ostrzegają, że obecny tryb życia ("siedząca" praca, spędzanie wolnego czasu przed telewizorem lub komputerem, ogólny brak ruchu) w sposób zdecydowanie negatywny wpływa nie tylko na samopoczucie, ale przede wszystkim na zdrowie człowieka. Brak aktywności fizycznej jest również jedną z głównych przyczyn powstania wielu chorób cywilizacyjnych (miażdżyca, zawały serca, otyłość). Ruch jest dobry na wszystko - poprawia nie tylko ogólną kondycję organizmu, pozwala również odreagować stres i zapomnieć o codziennych kłopotach. Terapeuci zajmujący się pomocą młodzieży uzależnionej od narkotyków przedstawiają wyniki statystyk, z których jasno wynika, że młodzież zajmująca się wyczynowo sportem o wiele rzadziej sięga zarówno po narkotyki, jak i inne używki (alkohol, papierosy).