1.Proszę opisać przy pomocy jakich mitów Platon rozwiązuje problem poznania.
Platon wymyślił 2 mity za pomocą których rozwiązuje problem poznania:
a) mit anamnezy: prawdziwe poznanie jest dokonywane na drodze przypominania sobie idei, które kiedyś dusza poznawała.
b) mit meteksis: określa, że cały kosmos zbudowany jest przez Demiurga. Ten budowniczy, który stworzył świat z materii budował go patrząc na idee. Meteksis to jest uczestnictwo w ideach.
2.Proszę wymienić jakimi głównymi zagadnieniami wskazanymi przez Platona zajmuje się filozofia. Jak nazywają się kierunki filozofii i kto jest ich przedstawicielem.
Filozofia jako nauka może się zajmować:
a) osobą (podmiotem) – filozofia podmiotu; sposobem poznawania rzeczywistości, sposobem doświadczenia rzeczywistości, przedstawicielem tego kierunku jest E. Kant
b) bytem jako takim (substancja) – antologia – nauka o bycie, przedstawicielem tego kierunku jest Arystoteles
c) ideą; absolut – filozofia ducha, przedstawicielem tego kierunku jest Hengel
3.Jakie założenia leżą u podstaw antropologii naturalistycznej i jakie są jej cele.
Antropologia naturalistyczna uważa że człowiek jest częścią przyrody i podlega jej prawom. Człowiek dąży do dobrobytu.
4.Jakie założenia leżą u podstaw antropologii antynaturalistycznej i jakie są jej cele.
Uważa się że człowiek wykracza poza przyrodę i nie da się przez nią całkowicie zdefiniować. Celem jest tutaj sens życia.
5.Co to jest – wartość, - aksjologia. Co wyznacza prawdziwe ludzkie wartości.
Wartość jest to co jest cenne. Aksjologia jest nauką o wartościach, potrzeby i pragnienia wyznaczają to co cenne. Dlatego aksjologia dzieli się na naturalistyczną i antynaturalistyczną. Do aksjologii naturalistycznej potrzeby życiowe wyznaczają wartości utylitarne to takie które zaspokajają potrzeby życiowe. Według tej aksjologii człowiek ceni tylko to co jest realizacją dobrobytu. Aksjomantem tej aksjologii jest też natura człowieka ta przyrodnicza nie stanowi podstawy ustanowienia świata wartości. Rozstrzygnięciem co jest dobre a co złe należy do duchowej natury człowieka. Te duchowe pragnienia stanowią o tym co jest cenne a co wartościowe, wartości takie są nazywane wartościami transcendentnymi (duchowymi).
6.Jaki jest podział etyk utylitarystycznych.
Etyki utylitarystyczne można podzielić na kolektywistyczny i indywidualistyczny.
7.Według jakiego kryterium są oceniane czyny człowieka w hedoniźmie egoistycznym.
Człowiek z natury swojej jest egoistą rozumnym i dąży wyłącznie do realizacji własnych potrzeb na poziomie pragnień. Człowiek z natury dąży do interesów. W jakich kategoriach są oceniane uczynki człowieka? Podstawą ocen jest zasada, działanie ma wartość dodatnią, gdy człowiek zabiegając o własny interes służy interesowi ogółu. Natomiast złe działanie jest takie, które w imię własnego interesu zadaje cierpienie innym. Dlatego należy rozwijać swoje pragnienia i przyjemności wynikające z ich zaspokojenia. Przyjemność cielesna jest równa przyjemności intelektualnej. Należy dążyć do przyjemności, które są intensywniejsze, dłuższe i pewniejsze.
8.Co leży u podstaw ocen wartości w hedoiźmie altruistycznym.
Ludzkie dążenia i cele rodzą się pod wpływem uczuć. U podstaw ocen leżą uczucia a nie rozumne kalkulacje. Rozum odgrywa w moralności tylko pomocniczą rolę. Stałe rzeczy, które służą zaspokojeniu potrzeb i pragnień drugich ludzi, kiedy wywołują stany aprobaty to je oceniamy według nauki jako dobro. Natomiast te uczucia, które wywołują dezaprobatę i służą właściwie takiemu celowi (wywołuje wstręt i wrogość) są oceniane jako złe. Człowiek dobry to taki, który posiada rozbudowane uczucia i stale dąży na rzecz powszechnego dobrobytu.
9.Jakie jest stanowisko idealizmu obiektywnego oraz idealizmu kreacjonistycznego dotyczącego świata wartości.
Idealizm obiektywny zakłada, że świat wartości istnieje poza czasem i poza przestrzenią, istnieje samoistnie niezależnie od duchowej natury człowieka natomiast manifestuje się w czynach człowieka. Natomiast idealizm kreacjonistyczny stoi na stanowisku że świat wartości objawia się w działaniach człowieka, ale jest przede wszystkim tworzony przez człowieka podtrzymywany przez niego. Tworzenie wartości transcedensowych jest celem duchowej natury człowieka. Tego typu wartości nie istnieją poza czasem i przestrzenią.
10.Proszę wyjaśnić pojęcie panteizmu stoików.
Materii stoicy przypisywali własności duszy i Boga, bóstwo nie istniejące poza światem ale istnieje w świecie – panteizm.
11.Proszę wskazać co według Kanta może być prawodawcą norm etycznych i jak brzmi imperatyw kategoryczny.
Kant twierdził, że tylko rozum wyzwolony od wszelkich wyzwolonych zewnętrznych jego czynników jest w stanie dać każdemu człowiekowi prawo moralne, które jest aprioryczne (niezależne od wszelkiego doświadczenia) przez to ma charakter konieczny i bezwzględnie obejmujący i nosi nazwę imperatyw kategoryczny.
12.Co leży u podstaw zjawisk według Heraklita i jakie cechy posiada świat.
Dla Heraklita zasadą która leży u podstaw rzeczywistości jest walka przeciwieństw, jest sprzeczność, która wszystko włada i wszystko utrzymuje w ciągłym ruchu i zmianie. Nie ma dla niego nic trwałego, nic nie utrzymuje się na stałe wszystko porusza się i zmienia.
13.Na jakiej tezie oparł swoje rozumowanie Parmenidez i jakie przez to wywnioskował własności bytu.
Parmenidez uważał, że jedynie wyniki rozumowania a nie zjawiska które są postrzegane przez człowieka dają właściwy obraz bytu. Wyniki Parmenideza doprowadziły do różnicowania bytu od zjawisk i stało się to podstawą dualizmu. Odrzucał on doświadczenie jako źródło poznania. Całą wiedzę oparł na priori (opartą na rozumie) zaufał on rozumie i dedukcji.
14.Jakie są własności substancji według Laibniza.
Laibniz przez to że ujmuje różnorodność zjawisk postrzeganych w świecie przyjmuje, że substancji jest wiele są one indywidualne i nie działają one jedna na drugą. Są obdarzone siłami, posiadają zdolność postrzegania i działają celowo.
1.Proszę opisać przy pomocy jakich mitów Platon rozwiązuje problem poznania.
Platon wymyślił 2 mity za pomocą których rozwiązuje problem poznania:
c) mit anamnezy: prawdziwe poznanie jest dokonywane na drodze przypominania sobie idei, które kiedyś dusza poznawała.
d) mit meteksis: określa, że cały kosmos zbudowany jest przez Demiurga. Ten budowniczy, który stworzył świat z materii budował go patrząc na idee. Meteksis to jest uczestnictwo w ideach.
2.Proszę wymienić jakimi głównymi zagadnieniami wskazanymi przez Platona zajmuje się filozofia. Jak nazywają się kierunki filozofii i kto jest ich przedstawicielem.
Filozofia jako nauka może się zajmować:
d) osobą (podmiotem) – filozofia podmiotu; sposobem poznawania rzeczywistości, sposobem doświadczenia rzeczywistości, przedstawicielem tego kierunku jest E. Kant
e) bytem jako takim (substancja) – antologia – nauka o bycie, przedstawicielem tego kierunku jest Arystoteles
f) ideą; absolut – filozofia ducha, przedstawicielem tego kierunku jest Hengel
3.Jakie założenia leżą u podstaw antropologii naturalistycznej i jakie są jej cele.
Antropologia naturalistyczna uważa że człowiek jest częścią przyrody i podlega jej prawom. Człowiek dąży do dobrobytu.
4.Jakie założenia leżą u podstaw antropologii antynaturalistycznej i jakie są jej cele.
Uważa się że człowiek wykracza poza przyrodę i nie da się przez nią całkowicie zdefiniować. Celem jest tutaj sens życia.
5.Co to jest – wartość, - aksjologia. Co wyznacza prawdziwe ludzkie wartości.
Wartość jest to co jest cenne. Aksjologia jest nauką o wartościach, potrzeby i pragnienia wyznaczają to co cenne. Dlatego aksjologia dzieli się na naturalistyczną i antynaturalistyczną. Do aksjologii naturalistycznej potrzeby życiowe wyznaczają wartości utylitarne to takie które zaspokajają potrzeby życiowe. Według tej aksjologii człowiek ceni tylko to co jest realizacją dobrobytu. Aksjomantem tej aksjologii jest też natura człowieka ta przyrodnicza nie stanowi podstawy ustanowienia świata wartości. Rozstrzygnięciem co jest dobre a co złe należy do duchowej natury człowieka. Te duchowe pragnienia stanowią o tym co jest cenne a co wartościowe, wartości takie są nazywane wartościami transcendentnymi (duchowymi).
6.Jaki jest podział etyk utylitarystycznych.
Etyki utylitarystyczne można podzielić na kolektywistyczny i indywidualistyczny.
7.Według jakiego kryterium są oceniane czyny człowieka w hedoniźmie egoistycznym.
Człowiek z natury swojej jest egoistą rozumnym i dąży wyłącznie do realizacji własnych potrzeb na poziomie pragnień. Człowiek z natury dąży do interesów. W jakich kategoriach są oceniane uczynki człowieka? Podstawą ocen jest zasada, działanie ma wartość dodatnią, gdy człowiek zabiegając o własny interes służy interesowi ogółu. Natomiast złe działanie jest takie, które w imię własnego interesu zadaje cierpienie innym. Dlatego należy rozwijać swoje pragnienia i przyjemności wynikające z ich zaspokojenia. Przyjemność cielesna jest równa przyjemności intelektualnej. Należy dążyć do przyjemności, które są intensywniejsze, dłuższe i pewniejsze.
8.Co leży u podstaw ocen wartości w hedoiźmie altruistycznym.
Ludzkie dążenia i cele rodzą się pod wpływem uczuć. U podstaw ocen leżą uczucia a nie rozumne kalkulacje. Rozum odgrywa w moralności tylko pomocniczą rolę. Stałe rzeczy, które służą zaspokojeniu potrzeb i pragnień drugich ludzi, kiedy wywołują stany aprobaty to je oceniamy według nauki jako dobro. Natomiast te uczucia, które wywołują dezaprobatę i służą właściwie takiemu celowi (wywołuje wstręt i wrogość) są oceniane jako złe. Człowiek dobry to taki, który posiada rozbudowane uczucia i stale dąży na rzecz powszechnego dobrobytu.
9.Jakie jest stanowisko idealizmu obiektywnego oraz idealizmu kreacjonistycznego dotyczącego świata wartości.
Idealizm obiektywny zakłada, że świat wartości istnieje poza czasem i poza przestrzenią, istnieje samoistnie niezależnie od duchowej natury człowieka natomiast manifestuje się w czynach człowieka. Natomiast idealizm kreacjonistyczny stoi na stanowisku że świat wartości objawia się w działaniach człowieka, ale jest przede wszystkim tworzony przez człowieka podtrzymywany przez niego. Tworzenie wartości transcedensowych jest celem duchowej natury człowieka. Tego typu wartości nie istnieją poza czasem i przestrzenią.
10.Proszę wyjaśnić pojęcie panteizmu stoików.
Materii stoicy przypisywali własności duszy i Boga, bóstwo nie istniejące poza światem ale istnieje w świecie – panteizm.
11.Proszę wskazać co według Kanta może być prawodawcą norm etycznych i jak brzmi imperatyw kategoryczny.
Kant twierdził, że tylko rozum wyzwolony od wszelkich wyzwolonych zewnętrznych jego czynników jest w stanie dać każdemu człowiekowi prawo moralne, które jest aprioryczne (niezależne od wszelkiego doświadczenia) przez to ma charakter konieczny i bezwzględnie obejmujący i nosi nazwę imperatyw kategoryczny.
12.Co leży u podstaw zjawisk według Heraklita i jakie cechy posiada świat.
Dla Heraklita zasadą która leży u podstaw rzeczywistości jest walka przeciwieństw, jest sprzeczność, która wszystko włada i wszystko utrzymuje w ciągłym ruchu i zmianie. Nie ma dla niego nic trwałego, nic nie utrzymuje się na stałe wszystko porusza się i zmienia.
13.Na jakiej tezie oparł swoje rozumowanie Parmenidez i jakie przez to wywnioskował własności bytu.
Parmenidez uważał, że jedynie wyniki rozumowania a nie zjawiska które są postrzegane przez człowieka dają właściwy obraz bytu. Wyniki Parmenideza doprowadziły do różnicowania bytu od zjawisk i stało się to podstawą dualizmu. Odrzucał on doświadczenie jako źródło poznania. Całą wiedzę oparł na priori (opartą na rozumie) zaufał on rozumie i dedukcji.
14.Jakie są własności substancji według Laibniza.
Laibniz przez to że ujmuje różnorodność zjawisk postrzeganych w świecie przyjmuje, że substancji jest wiele są one indywidualne i nie działają one jedna na drugą. Są obdarzone siłami, posiadają zdolność postrzegania i działają celowo.