Filozofia polityki ściąga z notatek i streszczenie podręcznika do fiozofii polityki, do prof. Szlachty to jest to co najwazniejsze

Wittgeinstein
-wczesny-formulownanie zdan normatywnych, sensownych nie jest możliwe, gdyz jednoznacznie nie można nic stwierdzic, wszytsko zalezy od kontekstu
-pozniej przyjol dualizm lingwistyczny, w każdym uzyciu jyka rzada jego wlasne reguly
-systemy prawne są sztuczne gdyz zawieraja zdania o charakterze normatywnym a nie opisowym
Sofiści-przekonuja ze prawo jest pochodzenia ludzkiego, narzucaja trec mocnieji słabszym
-wyzszego rzedu lad normatywny, nie ma on jednak związku z wola osoboweo boga
Platon
Wyższy lad normatywny wyprowadzony jest przez nielicznych z rozeznania idei sprawiedliwości i idei człowieczeństwa, czyli nie pochodza od osobowego boga, ale są następstwem poznania przez umysl abstrakcyjnej rozumności
Cycero
-twierdzi ze jednotki spaja wspolne prawo
-nie ma odwolania do realnie istniejącej gatunkowej natury człowieka,odwoluje się do natury, która poznac inien prawodawca, stanowiac normy powszechnie wiażące-natura identyfikowana z rozumnością powszechna
-zwraca uwage nakoniecznosc poznania naturalnej rozumności
-glosil teze o powszechnym współdziałaniu obywateli w zakresie kontroli sprawujących wladze
-oprocz prawa spajajaego ludzi jest drugi czynnik „pożytek” ze wspolnego zycia
-podstawa powszechnie oboiazujacych norm pozostaje „rozumność”
- odroznia wspólnote prawych i sprawiedliwych od wspoloty politycznej, których normy Stanowic może nawte nierozumny wladca
Sw Augustyn
-laczy 2 argumenty cycero z dwiema roznymi wspólnotami
-panstwo bosskie, gdzie obywatele spajani są prawem, które jest rozumne i odpowiadajże ludzkiej natuze, poddaja się mu z miłości do boga
-panstwo ziemskie, wladza wymusza respekt dla pewnych la pewnych zasad umożliwiających kontrolowanie spolecznoci; normy są arbitralnie narzucane;nie opiera się na rozumności a na strachu przed możliwością poniesienia kary, zatem na pożytku jednostki
- glosil koncepcje panstwa jako rzecz wspolna(res publica), zadaniem panstwa jest troska o dobro wspolne, o dobro całego narodu; narod to wielka grupa ludzi rozumnych, obdarzonych intelektem polaczona jest ideą narodowa. Panstwo jest zhierarchizowane-każdy powinien robic to do czego zostal stworzony. Celem do którego dazy człowiek jest szczescie, ale może do niego dojsc jedynie przez poznanie wlasnej duszy i boga. Jedynie wlasna mysl jest najpewniejszym faktem
a) najpewniejsza prawda jest teza ze bog ma przewage nad stworzeniem, jest przyczyna wszelkiego dobra
b) istnieje przewaga duszy nad ciałem
c) przewaga uczuc i woli nad rozumem
dowodzil iż wszelkie zlo pochodzi od człowieka, a dobro od boga; rodzina jako czesc skladowa panstwa, duza wartość dawal pracy, jako powszechny obowiązek.
Przeprowadzil klasyfikacje prawa:
- prawo wieczne, boskie- porządek najwyższej kategorii
-prawo naturalne-odbicie prawa bozego w zmysłach ludzi
-prawo doczesne-spisywane przez człowieka
Prawo ludzkie, doczesne powinno być popozadkowane prawu naturalnemu, a to prawu wiecznemu, uważał niewolnictwo za niesprawiedlwe
Sw Tomasz
-sklonnosci i cel wyznaczlau tresc racjonalności,która są miarą rozumności;
Koncepcja prawa:
-prawo wieczne,odzwierciedlone w każdym człowieku, są to cele i skłonności , stanowia one podstwe dla ustalenie tresci pawa naturalnego
-prawo naturalne- ma charakter rozumny, ponadczasowy, normy ma ustalicumysl bezkoniecznosci objaśniania prawa wiecznego
-prawo ludzkie- wyraz prawa natualnego do zycia społecznego
-prawo boskie- boskie prawo pozytywne zawarte w pismie sw i nauce kościoła
-istnieje chroniacy forme gatunkowa lad normatywny,nie tworzony przez jakiegokolwiek Władce, ale jedynie rozpowszechniany przez prawodawce
- zasady racjonalności i sprawiedliwosci są zatem poznawane a nie tworzon przez jednostke
- Wyodrebnil 2 skladniki władzy:istota wladzy i forma. Uważał ze struktura i sposób rzadzenia należy do człowieka, poddani którzy widza zlego wladce powinni zwrocic się do papieża z pytaniem czy wladza jest autoryzowana przez boga
Szkotysci
Człowiek nie jest w stanie poznac obowiazuajcego ladu normatywnego
-istnieja jedynie normy arbitralne narzucane przez boga
Hobbes
-koncepcja prawodawcy ale nie mającego takiej swobody jak bog u szkotystow
- przekonanie iż w stanie natury wszyscy toczyli wojne przeciwko wszystkim, człowiek nie wacha się dla osiagnicia celu uzyc drastycznych srodkow
- glosil skrajny subiektywizm- każdy jest sedzia dla siebie samego, , czynnikiem który przesadzil o konieczności zakończenia stanu natury był instynkt samozachowawczy. Moment przejscia od stanu natury do panstwa jest interpretowany przez koncepcje umowy spolecznej. Um spol wg hobbsa to umowa każdego z każdym co do tego ze jednostki umawiaja się miedzy soba ze wszyscy godza się aby oddac prawa decydowania o sobie w rece suwerena, skutki umowy przechodza na 1 wybranego suwerena, jednostk korzystaja ze zmysłów jako instrumentu który podpowiada ze ze strachu przed kara należy respektowac suwerena, cena jest zrzeczenie się wszystkiego na rzecz suwerena. W wyniku tej umowy powstaje panstwo zwane lewiatanem, umowa ta nie może być renegocjowana, jej zerwanie powoduje powrot do stanu natury. Stan państwowy charakteryzuje się:
- zapewnieniem ludziom bezpieczenstwa
- utrwala funkcjonowanie władzy, sankcjonuje podzial na tych którzy te wladze maja i nie
- przymus- istota organiści państwowej
-wladca suwerenny- dobry wladca jest madry politycznie, szczery wobec obywateli, sprawiedliwy i ma ułożone zycie rodzinne, ustala miary sprawiedliwości,autor niezmiennych norm powszechnie wiazacych
Wolność nie tracac atrybutow, wolność może być ograniczona w stanie państwowości. Wolność może istniec tylko tam gdzie pojawia się możliwości ograniczenia arbiturialnej woli ludu. W jego przekonaniu najlepsza forma ustroju jest wladza absolutna, był wrogiem tradycji republikańskiej.
-jednostka w stanie natury posiada nieograniczone uprawnienia przyrodnicze, a dzialajac dla wlasnej korzyści nie jest wstanie określić powszechnie wiążących norm
- w stanie natury nie było zatem miar sprawiedliwości ponieważ nie ma norm akceptowanych przez wszystki umysły, sprawiedliwość pojawia się dopiero po stanowieniu suwerena
-prawo natury identyczne z prawem państwowym ustalanym przez suwerena bo opiera się na rozumności, ale nie instynktownej lecz rozumności abstrakcyjnego panstwa





















Locke
-tworca podstaw tradycji liberalnej
-jednostk pozbawiona skłonności do zycia w wspólnocie, kojarzyl wolność z uprawnieniami
- w stanie natury istnieja pewne prawa które nakazuja ludziom jak zyc, pojawia się własność prywatna i umiejętność osiagania zyskow, zakładał ze prawo do własności w naturze pojawilo się jako prawo do własności nieograniczonej. Szersze znaczenie własności-wlasnosc zycia, rodziny, koncepcja umowy społecznej-powodem dla którego ludzie zdecydowali się zakończyć stan natury było chec zabezpieczenia tych praw i powierzenia ich jednej instytucji. Panstwo powstaje jako instytucja, która ma wyręczyć człowieka. Ta konc sklada sie z 2 czesci:
- umowa w sprawie zorganizowanego spol- w wyniku jej powstaje społeczeństwo obywatelskie, działają jako wspolnota
- umowa w sprawie powolania rzadu- w wyniku tej um dochodzi do wylonienia władzy Polit. Na gruncie prawa naturalnego instytucje powiernictwa zaklada istnienie 3 stron: osoba która nadaje mandat powierniczy, przyjmuje na siebie ten mandat, obowiązki;ma odnieść korzyści z calej operacji
Koncepcja powierninicta przenosi ja na grunt polityki 2 strony: społeczność-nadaje mandat powierniczy; rzad- bieze na siebie mandat, ma wyłącznie obowiązki
Społeczeństwo ma prawo oczekiwac od rzadu zdawania relacji z realizacji mandatu, ma prawo go kontrolowac, lud jako najwyższy suweren ma prawo rozwiazac rzad
Proudhon
-zauwazyl proby ustanowienia innego podjednostek organu korty ustalac będzie powszechnie istneijacy lad normatywny, a tym samym kwestionuje to pierwotna i naturalna równość w swobodzie ustalania tresci regul postepowania
-krytykowal poprzednie koncepcje, suweren Hobbesa i parlament loka stan się autorami jedynie obowiazujacgo ladu normatywnego, który arbiturialnie narzucony będzie poszczególnym jednostka, także nie będą one mialy udzialu w ich tworzeniu
- był przeciwny umowie społecznej oraz prawotwórczej roli wiekszosci
Wmagal by w każdym momencie same jednostki umowe taka zawieraly określając w niej tresc ladu normatywnego
Rawls
-uwaza ze jednoski pozostaja w sytuacji pierwotnej, czyli przed ustanowieniem powszechnie wiążących norm i działają z tzw. zaslona niewiedzy, ta sama tresc można interpretowac na wiele sposobow
-lad normatywny ustala kazda z jednostek i wszystkie zarazem poprzez tworzenie zasad sprawiedliwosci
-twierdzi ze już w stanie pierwotnym ustalane są zasady spawiedliwosci
-II zasada sprawieliwosci-regula wymagajaca takiego dzielenia dobr społecznych aby korzystali z nich w większym stopniu zwłaszcza mniej uprzywilejowani członkowie społeczeństwa powstałego po ustaleniu zasad sprawiedliwości
-II zas wymaga czasami naruszenia sfery praw i wolności jednostki
-wyklucza koncepcje woli powszechnej jako źródła prawa o tresci odmiennej niż wola jednostki , przyjmuje koncepcje wzajemnie honorowanych praw
-I zasada sprawiedliwości która maja przyjmowac jednostki w stanie pierwotnym ma charakter liberalny; II zasada –demokratyczny, nakierowana na najmniej uprzywilejowanych
-przyjmuje koncepcje abstrakcyjnej jednostki nie relacjonowanej do zadnej wspólnoty
- korzystal z modelu naturalnego(istnieja obowiązujące wszedzie i zawsze reguly postepowania majace charakter uniwersalistyczny) uzasadniając uniwersalna ważność obu zasad sprawiedliwości, jednostki poznaja a nie kreuja owe zasady
- z modelu konstruktywistycznego(przekonanie o nieistnieniu uniwersaliow) korzystal gdy wskazywal ze jednostki maja na względzie wlasna korzysc, a powodując się nia wspolnie mialy decydowac o tresci obowaizujacych zasad postepowania
Ronald Dworakin
-reprezentant stanowiska liberalnego
-krytyowal stosowanie przez rowlsa 2 wzajemnie wykluczajacych się modeli rozumowania, naturalnego i konstruktywistycznego
- przyjmowal model otwarto konstruktywistyczny
- popieral teze Proudhona o tym ze jednostki powinny porozumiewac się co do tresci ladu normatywnego, nie Am już oparcia w acjac czasu, rozumności, naturalnyh skłonności, działaniach ponadpartykularnego abstrakcyjnego panstwa
-jednostki orzekaja o tresci ladu majac na względzie wlasna korzysc
- w zależności od okoliczności tresc może mieć rozne znaczenie
-twierdzi ze w koncepcja rowlsa tkwi bezzasadne mniemanie o racjonalności, powodujących się wlasna korzyścią jednostek, racjonalność która ostatecznie decyduje o identyczności ich orzeczen
- uwaza ze jednostki arbitralnie kreuja zasade sprawiedliwosci
Rousseau
-regula dystrybucji nakierowana na dobro calosci
-powrocl do swiat cnot, korzeniem społeczeństwa obywatelskiego jest prawo samozachowania
-spoleczenstwo obywatelskie musi być tak skonstruowane, aby mechanizm odwoływania się od prawa pozytywnego do naturalnego był zbyteczny, społeczeństwo cywilne właściwie zorganizowane w zgodzie z prawem naturalnym będzie automatycznie tworzy sprawiedliwe prawo poztywne
-ponadjednostkowy byt, który miał byc źródłem prawa przekraczającym poziom partykularny
-lud działający przez swa wole ale reprezentowany przez jednostke
-przyjal ze poczakowjednostki nastawione są pokojowo względem siebie, kieruje nimi dobrotliwość ich uczuc i posiadaja prawdziwa wolność i rownoc, tym samym kazda jednostka może Stanowic normy dla siebie na rowni z innymi
-wstanie poprzedzającym umowe spoleczna jednostki tracily jednak wolność i równość wiazac się w wieksze grupy, niektoe byly poddawane normom ustanowionym przez inne jednostki
-umowa spoleczna, która zawieraja jednostki jakby oprzucaja swoja sytuacje spoleczna uksztaltowana w toku ewolucyjnego rozwoju, jedni narzucający norme innym maja się bowiem godzic na rowny udzial w kształtowaniu norm prawnych przez wszystkich innych, drudzy nie majacy takiego udzialu zyskow maja nie posiadana pozycje uczestnikow, zapowiedz „zaslony niewiedzy”
-wola powszechna miala stac się źródłem powszechnie obowiązujących norm
-normy ustalane w oparciu o ponadjednostkow, ponadpartykularny dyktat woli całości politycznej
-jednostki dzieki tej umowie odzyskiwaly pierwotna wolność i równość, kazde z nich zyskiwaly udzial w stanowieniu norm dla wszystkich i dla siebie
- aby identyfikowac to co partykularne wola jednostki z tym co ponad partykularne(wola powszechna) stanowi warunek istnienia powszechnie wiazacych norm i zasad sprawiedliwości jednostki

Ronald Dworkin „biorąc prawa poważnie”
-model naturalny istnieja obowiązujące wszedzie i zawsze reguly postepowania majace charakter uniwersalistyczny, zakładał ze zasady sprawieliwosci istnieja w jakis ustalony, obiektywny sposób tak ze opisy tych zasad musza być w jakis standardowy sposób prawdziwe lub fałszywe; preferuje polityke postepowania zgodna z intuicja przy jednoczesnym ukrywaniu pozornych przecznosci
-modelu konstruktywistyczny -przekonanie o nieistnieniu uniwersaliow; prawni złożone zalozenie iż ludzie maja obowiazek dopasowac konkretne osądy na podstawie ktorych działają do spojnego programu dzialania, lub przynajmniej ze obowiazk taki maja urzednicy sprawujący wladze nad innymi ludzmi; wymaha dzialania na podstawie zasad a nie wiary intuicje; model ten jest spojny z analogia moralności, zaklada prze model naturalny
-model naturalny patrzy na intuicje z osobistego punktu widzenia, model konstruktywistyczn patrzy na te same intuicje z punktu publicznego; model konstruktywistyczny nadaje się do zbiorowego rozwazania problematyki sprawiedliwości, a zatem do rozwijania teori społeczeństwa
-technika równowagi w modelu naturalnym przeznaczona jest dla wytwarzania zasad które są odczytywane na 2 sposoby, przeznaczona jst do wyboru najlepszej zlisty teorii alternatywnej, po drugie dostarcza rezulatatow które są relatywne w stosunku do obszaru wstępnego porozumienia pomiedzy tymi, którzy wstępnie prowadza zalecane przez nia myślowe eksperymenty , jest przeznaczona do godzenia ludzi, poprzez Skupinie się na tym co ich laczy
Michael J.Sandel „liberalizm i jego krytycy”
-liberalowie twierdza ze panstwo nie powinno narzucac obywatelom preferowanego sposobu zycia
-liberalowie twierdza często ze polityka wspolnego dobra oraz jej moralny charakter owieraja droge przesadu i nietolerancji
-stanowisko utylitarystyczne
John Stuart Mill
-obrona liberalizmu w imie maksymalizacji dobrobytu
-panstwo nie powinno narzucac sposobu zycia, ponieważ w ten sposób redukuje sume ludzkiego szczęścia
-preferujac sytuacje gdzie ludzie wybieraja dla siebie, nawet gdy wybieraja zle
-poszanowanie indywidualnych uprawnien
-filozofia utylitarna jest nieadekwatna dla liberalnych zasad
-traktuje ludzi jako srodek do szczęścia innych, a nie jako cele same w sobie godne szacunku
-traktuje społeczeństwo jako całość
Popieraja panstwo dobrobytu, opowiadaja się ze wolnościami obywatelskimi , prawa ekonomiczn i spol, opieka zdrowotna i obrona gosp rynkowej
Stanowisko kantowskie
-zasady empiryczne np. uzytecznosc są niewłaściwe jako podstawa prawa moralnego
-odrzucaja utylitaryzm na rzecz etyki, która powazniej traktuje uprawnienia
-szukaja uzasadnienia które nie jest uzależnione od zadnej koncepji dobra i nie zaklada wyższości jednego sposobu zycia nad inne
-wprowadzaja rozróżnienie miedzy uprawnieniem a dobrem
-uprawnienie jest wcześniejsze w stosunku do dobra
-ndywidualnych pragnien nie można posiecac dla dobra ogólnego
Philip Pettit „wolność republikanska”
-wolnosc to najwazniejsza wartość polityczna; nie może istniec bez stworzenia systemu zapewniającego wzajemna nieingerencje
-sfra dopuszczalnej działalności instytucji twórczych obejmuje prawne hamulce konieczne by przestrzegac prawa wolności,nietykalności i bezpieczenstwa
-wolnosc pojmowana jako posiadnie określonych sobod o charakterze negatywnym, lecz również zgwarantowanim ich w takim samym stopniu, toia ta intrpetuje wolność jako fanchis-warunek obywatelsta
-liberalowie woaza wolno ze spo i pawnym porządkiem jedynie instrumentalnie, czyliw przypadkach gdy ze wzg na okoliczności nie można wspierac wolności inaczej niż pzez untytucje, wolność interpretuja jako publiczna
Robert Nozick „anarchia, panstwo, utopia”
-panstwo ultraminimalne uzymuje monopol na uzycie sily z wyjątkiem sytuacji bezpośredniej samoobrony konieczne, a wiec wyklucza prywatny odwet za wyrzadzona krzywde
-panstwo minimalne(stroz nocny) jest równoważne państwu ultraminimalnemu wzbogaconemu o jawnie redystrybutywny system bonów, który finansowany jest z wpływow z podatkow
-ograniczenia libertarianskie odzwieciedlaja fakt ze w naszym sposobie istnienia ni ma miejca na wyrównanie rachunku moralnego w sensie ze zycie innyh nie przewaza nigdy nad anszym
-agresja paternalistyczna-stosowanie grozby lub sily dla dobra tego, wobec kogo dzialanie o się podejmuje
-nieuprawnione wykorzystywanie interesow panstwa dla reprzentantow intereow ekonomicznych dla ich wlasnych celow opiera się na owczesny istnieniu nieuprawnionej władzy panstwa, dzieki ktoej może ono zwiększyć bogactwo jednych kosztem dugich; panstwo minimalne znacznie ogranicza mozliwos takich manipulacji, można powiedziec ze takie panstwo jest nieneutralne wobec obywateli
Charles Taylor „źródła podmiotowości”
-pojecieuprawnienia zwanego tez „prawem podmiotowym” oznacza przywilej prawny postrzegany jako quasi własności osoby, której zostal przyznany
-rewolucja w prawie naturalnym polegala na tym ze jezyka uprawnien zaczeto używać do wyrażenia powszechnych norm moralnych; zaczeto mowic o naturalnym prawie do wolności i zycia wszystkich ludzi;
-gwarancja nietykalności oznacza przyznanie człowiekowi roli w ustanowieniu i egzekwowaniu tej nietyklanosco
-poszanowanie zycia laczy się z pojeciem autonomi
Alasdair MacIntyre „dziedzictwo cnoty”
Michael Foucault „trzeba bronic spoleczenstwa”
-stara się uchwycic mechanizm mieszczący się midzy dwoma punktami odniesienia regulom prawnym i formalnie wyznaczającym zakre władzy a efektami prawdy i które utrwalaja te wladze
-mowi ze w społeczeństwie wieloaki stosunki władzy pzecinaja, charakteryzuja i konsoliduj cialo społeczne, nie mogą one siniec ani funkcjonowac bez nieodłącznej produkcji, akumulacji, bez funkcjonowania dyskursu prawdziosciowego. Wladza zmusza nas do wytworzenia prawdy i nie możemy sprawowac władzy inaczej niż wytwarzając prawde. Właściwy dyskurs prawdziwy jest przynajmniej czesciowow ozstrzygajacy i to on jest wehikulem efektow władzy
-centralnym problemem teorii prawa był problem suwerena za którym starano się ukryc fakt dominacji rozważając dwie kwestie
-legalnych uprawnien suwerena
-legalnego obowiązku posłuszeństwa
-chce wydobyc fakt dominacji i pokazac nie tylko jak i w jaki sposób prawo jest nosnikiem i sposobem urzeczywistnienia stosunkowanie będących stosunkam suwerenności lecz stosunkami dominacji; przez dominacje rozumie liczne i rozmaite formy poddaństwa i podleglosci obecne ciele społecznym
-jest zdania ze na prawo należy patrzec od strony procedur które wytwarzaja podległość. Chce ominąć centralny w prawie problem suwerenności i posłuszeństwa
Dla potrzeby analizy stawia piec zalecen metodologicznych zorientowanie analizy na problem:
1.dominaji a nie suwerenności
2.jej materialnych operatorow
3.roznych postaci podległości
4wiazania i wykorzystywania lokalnych systemow poporzadkowania
5.zastosowania wiedzy
W XVII i XVIII pojawila się nowa mechanika władzy odnoszaca się przeewszystkim do cial tego co robia a dopiero pozniej do ziemi i jej produktow. Jest t typ władzy sprawowanej stale przez nadzor, zakładający ciasna szachownice materialnych przymusow i określający nowa ekonomie władzy , ktorej zasada polega na tym ze sily ujarzmione rosna wraz ze wzrostem sily tego co je ujarzmia
Obecnie w społeczeństwie mamy doczynienia:
- z ustawodawstwem, dyskursem, organizacja paw publicznych opartych na zasadzie suwerenności całego społeczeństwa oraz dlegowania przez jednostke swj suwerenności na rzecz prawa
-z ciasna siecia dyscyplinarnych przymusów która faktycznie zapewnia spójność ciala społecznego
Miedzy dwoma granicami, prawem suwerenności a mechanika dyscypliny toczy się gra. Wladza jest sprawowana poprzez, na podstawie i w tej grze.
Dyscyplina ma swój wlasny dyskurs, a mowa jest w nim o regule naturalnej czyli normie
Także wladza sprawowana jest zarazem przez prawo jak i techniki dyscyplinarne, może wyjaśnić globalne funkcjonowanie zjawiska spoleczentwa normalizacyjnego
Aby walczyc z dyscyplina należy szukac nowego prawa, które mialoby charakter antydyscyplinarny, ale wolny zarazemod zasad suwerenności
Richard Rorty „pierwszeństwo demokracji wobec filozofi”
W komunitaryzmie występują trzy splecione ze soba watki:
1.wsparte na empirii twierdzenie ze żadne społeczeństwo które beztrosko odrzuca idee antyhistorycznej prawdy moralnej nie może przerwac. Zgodnie z tym co twierdza horkhein i adoron pragmatyzm to filozofia zbyt slaba by za jej sprawa mogla zaistniec wpolnota moralna
2.sa moralny gloszcy ze typ ludzki bedacy wytworem liberalnej kultury i instytucji jest niepożądany. Mcintyre glosil ze nasza kultura to edukcja do absurow zarówno tych poglądów filozoficznych których jest wytworem jak tych które obecnie przywoluje się na jej obrone
3.twierdzenie ze instytucje polityczne „presuponuja” jakas doktryne natury istoty ludzkiej która musi jasno opstawic sprawe zasadniczej historyczności „ja”
W celu oszacowania tych watkow rory stawia dwa pytania
-czy demokraja liberalna potrzebuje filozoficznego uzasadnienia?
-czy koncepcja „ja” wg Taylora bardziej odpowiada demokraji liberalnej niż oswiecona koncepcja „ja”
Rawls pokazuej w jaki sposób demokracja liberalna może się obejsc bez założeń filozoficznych. Na pierwszym miejscu stawia demokratyczna polityke a filozofie na drugim. Zachowuje sokratejskie zobowiązanie do swobodnej wymiany poglądów, ale odrzucaplatonska możliwość uniwersalneo porozumienia. Pytanie o tolerancje oddziela od pytania czy tolerancja prowadzi do prawdy. Powinno się doprowadzic do przygodnej struktury wchodzacyh w gre podmiotow bez względu na to czy można doprowadzic do intersubiektywnej równowagi. Plaonskie przestrzeganie praw jako władzy nie ma związku z demokratyczna polityka. W konflikcie miedzy demokracja a filozofia pirwszenstwo przypada demokracji
Komunitarianie udowadniaja zekoncepcja wspólnoty stanowiacj o „ja” dobze koresponduje z liberalna demokracja
Rorty zalada, ze kazdy może zmontowac taki model „ja” jaki mu odpowiada. Daje to stwierdzenie ze nie ma zadnej obiektywnej prawdy na temat jakie naprawe jest ludzkie „ja”. Odrzuca idee „niezbitego faktu” na rzecz równowagi refleksyjnej, czyli przekonani ze nie istnieje zadn naturalny porządek uzasadniający przekonania ani wyznaczony z gory plan argumentaji, którego tropem należy poazac
-uwaza ze trudno pogodzic oczarowanie swiat(religia, filozofia) z tolerancja względem innych ludzi, koncepcja ta nie zaklada ani nie wspiera teori „ja”
Edward Shils „co to jest społeczeństwo obywatelskie”
Społeczeństwo obywatelskie cechuje się:
-w duzym stopniu podzielana zbiorowa świadomości
-struktura działań i wiezi
-powiazaniem elementow dzieki wspolnej czy tez zbiorowej samoswiaomosci wspolego uczestnictwa społeczeństwie
-obywatelskosia
Pluralizm i społeczeństwo obywatelskie
Pluralistyczna demokracja liberalna daje prawo do publicznego wyrazania zróżnicowanych zbiorowych i jednostkowych interesow i ideałów oraz umozliwia dazenie moich urzeczywistnienia
W systemie pluralistycznym latwo o konflikty które mogą się pogłębiać i rozprzestrzeniac na cale społeczeństwo. Utrzymanie ladu miedzy rozwijającym się rosnącymi dochadzacych swoich praw sktorami pluralistycznego społeczeństwa zalezy nie tylko od obywatelskiej samoświadomości zbiorowej jednak bez niej społeczeństwu grozi upadek. Spoleczenstwo obywatelskie jest warunkiem koniecznym istnienia stabilnego społeczeństwa pluralistycznego
Społeczeństwo obywatelskie i demokracja liberalna
Istnieje silne powinowactwo miedzy spoleczenstwem obywatelskm a libealnodemokratycznym. Zarówno znamiona libealne (wolność, własność,rzady prawa) jaki i demokratyczne powszechne prawa wyborcze, bezpośrednie i czeste wybory stanowia elementy wizji społeczeństwa obywatelskiego. Jeśli społeczeństwo liberalnodemokratyczne nie jest zarazem obywatelskim jego egzystencja bedzi bardzo burzliwa
Spol liberalnodemokratyczne zazwyczaj są także obywatelskie
Spo obywatelskie jest zarazem spol liberalnodemkatycznym w którym partykularyzm, choc dozwolony wspierany, ograniczany jest przez obywatelskosc
Beniamin Barber „silna demokracja”
Liberalna demokracja opiera sie na przeslankach liberalnych chodz niekoniecznie demokratycznych, oznacza zatym slaba teorie demokracji
-silna demokracja stanowi silną odmiane demokracji, zasadza się na idei samorządowej wspólnoty obywateli zlaczonych obywatelska edukacja, zdolnych do podejmowania wspolnego wysilku i celow, dzieki postawie obywatelskiej i instytucjom pozwalającym obywatelom na wpoldzialanie w rzadzeniu
-idea silnej demokracji opiera sie na idei pluralizmu, polityki konfliktu oraz dzieleniu publicznej prywatnej sfery dzialania; ma wiele wspolnego z klasyczna demokacja
-silna demokraja jest alternatywa dla tego co określamy jako slaba demokracje, która jest w swej naturze instrumentalna, przedstawicielska, liberalna
-cechy charakterystyczne:
-laczy w sobie Madisonowski rozważny stounke względem natury ludzkiej z bardziej optymistycznymi Jeffesonowskim spojrzeniem na cechy i umiejtnosci ludzi
-nie odzwierciedla pojecia polityki w starożytnym znaczeniu jako stylu zycia
-jest wroga wobec stwierdzenia ze polityka jest sposobem kształtowania i ujawnienia tożsamości
-idea zapatruje się na polityke jako sposób bycia-sposób w jaki ludzie jako istoty zmienne i slabe z roznymi potrzebami zdolne są do wspolnego zycia
Jurgen Habernas „teoria dzialania komunikacyjnego”
Miedzy kapitalizmem a demokracja istnieja pewne nieusuwalne napiecia. Claus offe opisal jedno z nich jako paradoks w kapitalistycznym spoleczenstwie demokratycznym nastepuje proba zintegrowania dwoch przeciwstawnych rozwiązań:
-wyksztalcenie się i wyodrębnienie prywatnej produkcji
-uspolecnzienie i upolitycznienie produkcji
Inny paradok to fakt ze parie musza jednoczesnie zapewnic sobie poparcie prywatnych inwestorow i mas
Kształtowanie woli za pośrednictwem konkurenji miedzypartyjnej jest wypadkowa:
-presji wywieranej przez procesy komunikacyjnego kształtowania norm i wartości
-impulsu uruchamianego przez posunięcia organizacyjne systemu politycznego
System polityczny zapewnia lojalność mas dwiema drogami
-pozytywna-skupiajacauwage na założeniach programowych pastwa socjalnego
-selsktywna-wylaczajaca pewne tematy i glosy z publicznej dyskusji poprzez
*filtrowanie dostępu do politycznej sfery publicznej
*biurokratycznym deformacjom struktury publicznego komikowania się
*manipulacyjnym sterowaniu strumieniami komunikacji
Współdziałaniem tych czynnikow można tłumaczyć rozbieżność miedzy programami parti masowyh a ich faktycznym działaniami
Wyroznia dwa rodzaje mediow
-media sterowania odłączające koordynacjedzialan od dochodzenia od konsensusu na dodze językowej i neutralizujące alternatywe zgodalubjej brak
-uogolnienie form komunikacji-specjalizujace procesy językowe dochodzenia o konsensusu
Biurokratyczne ujarzminie proceso spontaniczneo kształtowania opinii wli oraz ich wyjałowieni zapewniaja wieksze pole możliwości planowanego mobilizowania mas oraz odziela i uniezalaznia decyzje polityczne od oddolnego uprawomocnienia