Dramat życia i śmierci młodych bohaterów literackich - konspekt pracy maturalnej.

Kamil Walczak

Temat: Dramat życia i śmierci młodych bohaterów literackich.
Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

I. Literatura podmiotu:

1. Sofokles , "Antygona" , Prószyński i s-ka 2004
2. Shakespeare W., "Romeo i Julia" , Club International del Libro S.A.
3. Słowacki J., "Kordian" Państwowy Instytut Wydawniczy , Wrocław 1959
4. Borowski T., "Pożegnanie z Marią" , Wydawnictwo "Siedmioróg:" , Wrocław 2001 r.
5. Baczyński K.K., "Utwory wybrane" , Wydawnictwo Literackie , Kraków 1970
6. Lao Che, "Godzina W, Stare Miasto" [dokumet dźwiękowy] , Polska, Ars Mundi, 2005 , płyta kompaktowa

II. Literatura przedmiotu:

1. Michałowska T., "Średniowiecze", Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 2003
2. Ziomek J., "Renesans" , Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 2002
3. Witkowska A., Przybylski R., "Romantyzm" , Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 2002
4. Święch J., "Literatura polska w latach II Wojny Światowej" , Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 2002
5. Strona internetowa: http://pl.wikipedia.org/wiki/Strona_g%C5%82%C3%B3wna

III. Ramowy plan wypowiedzi:

I. Wstęp:

1. Symbolika śmierci wśród różnych kultur
2. Stosunek człowieka do śmierci w poszczególnych epokach literackich

II. Rozwinięcie:

1. Przykłady śmierci młodych bohaterów literackich
• "Antygona" - tragiczny konflikt
• "Romeo i Julia" - problem skłóconych rodów
• "Kordian" - walka o wolność ojczyzny
• "Pożegnanie z Marią" - behawiorystyczne przedstawienie życia i śmierci
• "Utwory wybrane" - tragizm pokolenia Kolumbów

III. Zakończenie:

1. Wnioski i podsumowanie tematu


IV. Materiały pomocnicze:

1. Odtwarzacz płyt CD


Swoją prezentacje chciabym rozpoczac od omowienia znaczenia i symboliki śmierci wśrod roznych kultur. Poczawszy od kultury antycznej w ktorej smierc jest traktowana jako etap przejscia do podziemnego krolestwa hadesu. zmarly musi przy pomocy charona pokonac rzeke styks. w kulturze i religii hinduizmy czy buddyzmu smierc nie byla kresem zycia. Uznawana jest tylko za etap przejsiowy. Po smierci nastepuje reinkarnacja (czyli ponowne wcielenie). w kulturze i religii chrzescijanskiej smierc jest brama ktorej przekroczenie umozliwia zycie wieczne. Smierc jest tylko momentem przejsciowym pomiedzy zyciem doczesnym a wiecznym. Podobnie jak w religii chrzescijanskiej tak i w islamie smierc jest traktowana jako odejscie z jednego zycia do drugiego.

W sredniowieczu problematyke smierci ujmowano na dwa sposoby: jako wybawienie i wyzwolenie z doczesnosci a takze jako uwienczenie rycerskiego losu. Jako przyklad moze posluzyc postac sw.Aleksego badz Rolanda, bohatera eposu rycerskiego. W pozniejszym okresie smierc zostaje odarta z wszelkiej subtelnosci i romantyki. Smierc zostaje spersonifikowana jako stara kobieta badz jako nagi rozkladajacy sie trup z kosa w reku jak to ukazal anonimowy poeta w utworze "rozmowa mistrza polikarpa ze smiercia". Budzi groze i lek. Sklania do ponurych refleksji o nietrwalosci zycia. przypomina takze o karach za grzechy. Powstaje takze motyw Dance makabre i Ars Moriendi. Popularne byly takie hasla jak: "Vanitas vanitatis et omnia vanitas" czy memento mori" . Tak zatem smierc moze byc traktowana jako ucieczka od ziemskiego cierpienia badz tez jako kara za grzechy.

Renesans
- śmierć rozwiązuje los człowieka, przenosi go z ziemi do wiecznej arkadii
- cnota może uwolnić człowieka od grozy śmierci „śmierć nie straszna, gdzie panuje cnota”
Barok
- człowiek nie wyraża zgody na jej przyjście, czuje lęk, strach
- powrót do średniowiecznej wizji śmierci: trup z kosą



!.Antygona . Smierc jet konsekwencja wyboru- antygona corka edypa i siostra Polinejkesa zostala postawiona w sytuacji wyboru: mogla albo zyc w poczuciu hanby i niedopelnienia obowiazku w wypadku gdyby nei pochowala brata badz tez nalezycie uczcic smierc brata skazuj sie tym samym na smierc. Dramatem okauje sie zatem jej zyce pohanbionej przez niedopelnienie swego obowiazku a takze smierc ktora jest konsekwecja zlamania prawa ustanowionego przez Kreona. W imie wartosic ktore cenila wyzej niz prawo ludzkie skazuje sie na smierc.

2. Romeo i Julia : Romea i Julie laczylo piekne uczucie jakim jest milosc. Dramat obojga bohaterow polegal na tym iz przeszkoda ku ich szczesciu by;l konflikt pomiedzy zwasnionymi rodami. Jest to przyklad nieszczesliwej aczkolwiek odwzajemnionej. Nie bedac zdolni do zapoanowania nad swoim uczuciem potajemnie biora sluib. Jednak biego wypadkow toczy sie wbrew woli kochankow. Sytuacja w ktorej kochankowie nie moga zyc razem sprawia iz popelniaja samobojstwo. Sila uczuc sprawia iz pokonuja obawy i w imie milosci decyduja sie na dokonanie tego kroku. Smierc oazuje sie jedynym rozwiazaniem.

3. Kordian: Jako przyklad romantycznego bohatera Kordian jako 15-letni chlopiec jest trawiony romantyczna choroba wieku -apatnia, niechecia do zycia i poczuciem bezsensu. Jest bardzo wrazliwy. Nieznadjujac szczescia na ziemi popelnia samobojstwo. Samobojstwo Kordiana wynika mniejz nieszczesiwej milosci do Laury a bardziej z przekonania o bezsensownosci istnienia. ma wymiar filozoficzno-egzystencjalny emocjonalno -milosny. Dramat zycia mlodego Kordiana polega na tym iz jako panaceum przyjmuje smierc. III akt ma rowniez dramatyczny charakter. Kordian chce dokonac zamachu na cara. Jako ze wiekszosc spiskowcow rezygnuje z tego zamiaru Kordian postanawia sam w pojedynke tego dokonac. Jednak w konsekwencji nie udaje sie Kordianowi zabic cara i dokonuje bezplodnej ofiary z wlasnego zycia.



4. Pozegnanie z Maria: Borowski przedstawia dramat zycia a zarazem smierci nie jednego bohatera a calej masy ludzi. W opowiadaniu u nas w Auschwitzu T.Borowski przedstawia wstrzasajaca scene: pewnego dnia zgromadzono na apelu 10tys mezczyzn-po chwili nadjechaly samochody pelne kobiet wiezionych do gazu, krzyczacych i blagajacych o pomoc. Zaden z patrzacych na owa scene mezczyzn nie poruszyl sie,nikt nie zaprostestowal ani nie probowal pomoc skazanym na smierc kobietom. Dramat jest masowa egzekucja kobiet a jadnoczesnie brak jakichkolwiek reakcji. Smierc kobiet w tym takze mlodych dziewczynek jawi sie jako rnaturalna kolej rzeczy. Dramatem jest takze zatracenie wartosci przejaw degradacji czlowieczenstwa.

5.K.K.Baczyński: dramat bohaterow lirycznych w poezji baczynskiego polega na tym iz musza spelnic swoj tragiczny obowiazek. Rozdarci sa miedzy powinnoscia walki o wolnosc ojczyzny a checia normalnego mlodzienczego zycia. Do poezji Baczynskiego odwoluje sie polski zespol Lao Che kotry wiernie oddaje tragizm sytuacji w jakiej sie znalazlo mlode pokolenie .

Stare Miasto

Liryka bezposredniego zwrotu do adresata w wierszu pt."Elegia ..(Chłopcu polskim) ukazuje dramatyczna sytuacje w jakiej znajduje sie bohater liryczny. Bardzo wazne znaczenie ma budowa na zasadzie kontrastu
(mlodosc przeciwstawiona zostaje smierci a szczesciu katastrofa)

Godzina W

I wyszedłeś, jasny synku, z czarną bronią w noc,
i poczułeś, jak się jeży w dźwięku minut - zło.
Zanim padłeś, jeszcze ziemię przeżegnałeś ręką.
Czy to była kula, synku, czy to serce pękło?


Podsumowywujac temat warto rzecz ze bardzo czesto doswiadczenia oraz dramatyczne zycie prowadza do smierci. Mlody wiek bohaterow przeze mnie wymienionych podkresla jeszcze bardziej tragizm sytuacji w jakich sie znalezli. Zazwyczaj nie maja oni mozliwosci wyboru badz wybor ktorego dokonuja i tak niesie ze soba dramatyczne skutki.



Może komuś się przyda. Praca robiona w nocy przed maturką;) dostałem za nią 12pkt. z tym że nie za bardzo się jej nauczyłem tak zatem myślę że nie jest najgorsza ! Powodzenia na maturce;)