Konspekt prezentacji maturalnej z języka polskiego
Temat: Motyw powstania styczniowego w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach.
I. Literatura podmiotu:
1. Faleński F. Morituri te salutant [w:] Antologia poezji polskiej, Warszawa 2000
2. Orzeszkowa E. Gloria victis [w:] Opowiadania, Warszawa 1988
3. Orzeszkowa E. Nad Niemnem, Warszawa 1997
4. Prus B. Omyłka [w:] Nowele wybrane, Warszawa 2001
5. Żeromski S. Rozdziobią nas kruki, wrony… [w:] Opowiadania, Warszawa 1978
II. Literatura przedmiotu:
1. Drabarek B. Szkolny słownik motywów literackich, Warszawa 1998
2. Markiewicz H. Literatura pozytywizmu, Warszawa 1986
3. Tudołowiecka I. Opowiadania Stefana Żeromskiego, Warszawa 1975
III. Materiały dodatkowe:
1. Gierymski M. Patrol powstańczy-pikieta
2. Grottger A. Powitanie powstańca
3. Grottger A. Pożegnanie powstańca
4. Matejko J. Polonia Rok-1863
Ramowy plan wypowiedzi
I.Wstęp
1. Powstanie styczniowe jako zryw narodowowyzwoleńczy zmierzający do odzyskania niepodległości przez Polskę.
2. Przyczyny klęski powstania.
3. Rok 1863 - datą przełomu dwóch epok literackich
II. Rozwinięcie
1. Porównanie losu powstańców do losów gladiatorów wychodzących na arenę w wierszu Felicjana Faleńskiego Morituri te salutant i podkreślenie heroicznej postawy powstańców w walce o dobro ojczyzny.
2. Romantyczna wymowa obrazów Artura Grottgera Pożegnanie powstańca i Powitanie powstańca
3. Apoteoza powstania styczniowego w powieści E. Orzeszkowej Nad Niemnem.
4. Symboliczna wymowa mogił w utworach Elizy Orzeszkowej Nad Niemnem i Gloria victis.
5. Alegoria Polski jako kobiety skutej kajdanami na obrazie Jana Matejki Polonia Rok - 1963
6. Mentalność Polaków jako narodu pobitego w Omyłce Bolesława Prusa.
7. Próba rozliczenia się z przeszłością w opowiadaniu Stefana Żeromskiego Rozdziobią nas kruki, wrony…, oraz naturalistyczne przedstawienie śmierci Winrycha.
8. Próba przedstawienia prawdziwego oblicza powstania na płótnie Maksymiliana Gierymskiego Patrol powstańczy.
III. Zakończenie
1. Motyw powstania styczniowego wykorzystywany przez twórców należących do różnych pokoleń.
2. Wywyższanie i idealizowanie ofiar powstania w epoce romantyzmu.
3. Podkreślenie roli człowieka oraz rozliczenie się z przeszłością w utworach pozytywistycznych twórców.
………………………………….