J.J. ROUSSEAU (1712-1778)
ŻYCIORYS – ur.się w Genewie, syn zegarmistrza, gdy miał 8 dni zmarła mu matka. Wychowywała go ciotka. Ojciec wych. go do 10r.ż. później miał życie tułaczki. W wieku 18 lat związał się z hrabiną de Warens i był jej utrzymankiem, nie chodził do szkoły ale dużo czytał, znał języki, był obserwatorem myślicielem, związał się też z inną kobietą z którą miał 5 dzieci oddał je do przytułku. Swe dzieła pisał w domu w górach, pod koniec życia wrócił do żony i zmarł, nie był systematycznym pedagogiem lecz myślicielem, 3 gł.dzieła Emil czyli o wychowaniu, Nowa heloiza, Umowa społeczna.
EMIL CZYLI O WYCH – powstała w 1762 miał wtedy 50lat, skł.się z 2 tomów, powieść, rozważania o wych. wych.naturalne zgodne z naturą, z czytelnikiem prowadzi dialog. Przedstawia wych. chłopca Emila w 5 etapach opisanych w 5 księgach, Emil jest szlachcicem, adresatem Roussean jest dziecko zdrowe, Emil wychowywany jest w wiejskim domu towarzyszy mu wychowawca czyli Rousseau przyjaciel ojca Emila.
5 ETAPÓW
0-3 (okres niemowlęcy, akceptacja, żywność, wolność) dostarczyć dziecku pożywienia by mogło naturalnie się rozwijać, żadnych zakazów i nakazów, krytykował skrępowanie dziecka, dziecko ma być swobodne, uważał że matki powinny osobiście karmić dziecko piersią (intymność)
3-12 (okres dzieciństwa) nie należy dziecka uczyć, żadnych norm, zakazów raczej należy budować zapory fizyczne, jeżeli dziecko zrobi coś źle to samo się przekona że zrobiło źle. Autor wieży w potencjał dziecka, przestrzeń wolności dziecka jest pod kontrolą, najważniejsze jest tu WYCHOWANIE NEGATYWNE – dziecko dobre należy odgrodzić od złego przykładu społ. LOKAJSTWO – negatywny wpływ społ. Roussean nie jest za tym by uczyć dziecko pisać od razu, dziecko jeżeli będzie samo chciało to wtedy się nauczy. Autor krytykował ówczesne szkoły.
12-15 (okres szkoły) dziecko jest uczone pod kierownikiem nauczycielem który zbyt dużo nie uczy. Uważał że należy wbudować w dziecku zainteresowanie, pierwsza lektura to Robinson Cruzoe.
15-18 (okres dojrzewania) wychowawca przedstawia relacje społ. jak nawiązywać kontakty, dokonuje się edukacja seksualna.
18-20 (etap dojrzałości) poznanie zasad moralnych, dziecko uczy się postępować moralnie wg samej zasady, swojej decyzji. Na tym etapie w życiu Emila pojawia się Zofia – narzeczona. Zofia wg Roussean ma takie samo wychowanie jak Emil ale uważa on że ona i tak nic nie umie, potrafi tylko pisać, czytać i prowadzić dom, jest szlachetna ale mniej zamożna. Emil żeni się z nią i wyprowadza się
3) Antropologia – nauka o człow. Rousseau twierdzi że człow. jest dobry. Wg Kalwina człow jest istotą do dna złą i zepsutą. Dobry Bóg zarzucał na człow płaszcz dobrych zasług i wtedy zbawia człow jako brata Chrystusa. Wg katolizmu człow narodził się dobry ale przez grzech stał się trochę zły, by go zbawić syn Boga obmywa go ze zła. Roussean sprzeciwia się tym koncepcją, twierdzi że człow jest tylko dobry, ideał to osoba szczera, otwarta.
4) Wizja dzieciństwa – dziecko jest dobre, niewinne, nie wolno dziecku zabrać dzieciństwa.
5) Wychowanie naturalistyczne – MIŁOŚĆ SAMEGO SIEBIE – (amour de sor) samoakceptacja wiara w siebie, lubienie siebie, jest to pozytywne rodzimy się z tym. Należy to wzmacniać, dostarczać dziecku akceptacji. MIŁOŚĆ WŁASNA – (amour propro) to egoizm i to pochodzi ze społ. wyraża się w poniżaniu innych, trzeba dziecko przed tym chronić.
6) Kogo wychowywać – zamożne i zdrowe dzieci, ubogim to nie jest potrzebne
7) PEDEUTOLOGIA – nauka o tym jaki powinien być nauczyciel: osobą żyjącą w zgodzie z naturą; cierpliwy; przewodnik towarzysz stojący obok,
razem z dzieckiem odkrywają prawdę.
8) Echa publikacji Emila – Roussean przypomniał tragiczną sytu. Dziecka. Sorbona Uniwersytet Paryski potępiła, zabroniła czytania, Roussean był niebezp. Zainteresowanie Roussean odrodziło się w 1912 (powstała literatura dziecięca) W Polsce był znany po 1930 gdy Emil ukazał się w polskiej wersji.
9) UWAGI KRYTYCZNE – Nihilizm pedagogiczne, wychowawczy nic się nie da zrobić z tym wychowaniem
10) POZYTYWNE – edukacja od bezpośrednich doświadczeń, oddziaływanie na zmysły, dzieciństwo jest wartościowe, naturalne i cenne, dzieciństwo i dojrzewanie skł.się z faz, etapów.