Fircyk oświeceniowy i współczesny – próba porównania.

Przyjmując, że do oświeceniowego fircyka można porównać niektórych przedstawicieli dzisiejszej młodzieży nastoletniej (oczywiście nie tylko), spróbuję wykazać cechy wspólne oraz przeciwieństwa tychże typów.
Fircyk to oświeceniowe uosobienie rozwiązłości, braku moralności, lekkomyślności etc… Jest to typ człowieka lekceważącego przyjęte normy, obojętnego wobec swojej tożsamości narodowej – wobec korzeni. Jego chlebem powszednim było zabawianie się w towarzystwie nie koniecznie jednej kobiety. Wykorzystywał je do wzbogacania się – łowienia posagów. Bezkrytycznie podporządkowywał się modom, głównie francuskim (groteskowym przykładem fircyka jest zubożały szlachcic Papkin, bohater „Zemsty” Aleksandra Fredry. Lubował się w strojach, które we Francji modne były dwadzieścia lat wcześniej). Było to odejście od indywidualności i zaprzestanie słuchania własnego gustu. Obok tego wszystkiego fircyk jednak cechował się inteligencją, hojnością, sprytem. Był szarmancki wobec kobiet; pod ich wpływem mógł nawet zmienić swe obyczaje na bardziej przyzwoite.
Fircyk dzisiejszy w pewnych kwestiach przypomina swój oświeceniowy pierwowzór. Oczywiście mody i obyczaje cały czas ewoluują, jednakże schemat zachowań i postaw w pewnej mierze pozostał ten sam. Przyjrzyjmy się fanom takich wykonawców jak na przykład słynna Mandaryna. Ludzi tych nie interesuje treść czy przesłanie płynące ze sztuki tylko chęć bycia modnym. Ponadto przyglądając się przeciętnemu bywalcowi dyskoteki można dojść do wniosku, że człowiek taki jest zdolny do myślenia tylko w sposób płytki. Liczy się jedynie powierzchowność. Jeśli chodzi o imponowanie kobietom, dzisiejszy fircyk ogranicza się jedynie do posiadania warczącego i dudniącego głośną muzyką samochodu, żelu we włosach oraz ubogiego i przesiąkniętego wulgarnością zasobu leksykalnego. Fircyk współczesny często kieruje się zasadą: jedna dyskoteka – jedna kobieta. Brak w tym wszystkim jakiegokolwiek zaangażowania emocjonalnego, wyższych uczuć. Jest za to nastawienie na zaspokajanie żądz. I w tym miejscu ukazuje się jedna z różnic. Jak czytamy wyżej – fircyk oświeceniowy sprawiał przynajmniej pozory szacunku do kobiet. Następna różnica tkwi w poziomie wykształcenia. Dziś dla fircyka nie ma ono większego znaczenia. Wystarczającym osiągnięciem jest ukończenie obowiązkowej edukacji. Ciągnie to za sobą między innymi wyżej już wspomniany brak szacunku do języka ojczystego; brak szacunku do tożsamości narodowej i dorobku kultury. Wynika to oczywiście z braku odpowiednich wzorców i wiedzy.
Podsumowując. Różnica pomiędzy typem fircyka oświeceniowego i współczesnego nie jest tak wielka jak odległość czasów dzisiejszych od czasów epoki oświecenia. Jeśli można nazwać to porównanie pojedynkiem, to zdecydowanie zwycięzcą jest reprezentant oświecenia. Dlaczego? Z racji wyższości intelektualnej nad swym dzisiejszym odpowiednikiem.