Histologia

Histologia- nauka o tkankach
Tkanka- zbiór komórek wykonujących te same funkcje. Ich cechą jest ścisłe przyleganie komórek dzięki błonie podstawnej.
Nabłonki jednowarstwowe:
- płaski (wewnątrz naczyń krwionośnych) wyściela torebki nerkowe
- sześcienny (kostkowy) – występuje w kanalikach nerkowych, w zakończeniach gruczołów (funkcja wydzielnicza)
- cylindryczny (walcowaty)- występuje w jajowodach (ma rzęski), w jelitach (ma kosmki) do wchłaniania produktów strawionych.
- wielorzędowy- występuje w jamie nosowej, krtani, tchawicy, oskrzelach.
Nabłonki wielowarstwowe:
- płaski (wyściela jamę ustną, skórę, na rogówce)
- przejściowy (wyściela pęcherze)
Funkcje tkanek:
Ochronne, transportowe, okrywające, odrywające, wydzielnicze, zmysłowe, obronne////////////
Budowa i funkcje tkanki łącznej:
-- właściwa -- oporowa
-zarodkowa - chrzęstna
-wiotka - kostna
-zbita
-tłuszczowa
-krew i limfa
Właściwe:
---tkanka zarodkowa- występuje tylko w okresie zarodkowym. Substancja podstawowa tkanki łącznej zarodkowej pozbawiona jest włókien
---tkanka wiotka- wypełnia przestrzenie między narzędziami i buduje opoczki (pochewki) naczyń krwionośnych. Są z retikuliny- włókien retikuliny.
---tkanka zbita- buduje ścięgna, wiązadła, torebki stawowe.
---tkanka tłuszczowa- ściśle do siebie przylegają i wypełnione są kroplami tłuszczu.
Oporowe:
---chrzęstna- substancja międzykomórkowa, to chondrocyty i chondyna:
-chrząstka szklista- buduje powierzchnie stawowe, przymostkowe części żeber, chrząstkę nosa, oraz chrząstki krtani i oskrzeli.
-chrząstka sprężysta- elastyna (białko) tworzy małżowiny uszne i buduje trąbkę Eustachiusza.
-chrząstka włóknista- pęki kolagenium. Buduje ścięgna, oraz tarczki między kręgami (dyski).
-komórki kostne- substancja międzykomórkowa- osseina- białko+ sole Ca, P.
Osteon- zespół osteocytów wokół kanału Haversa- jednostka budulcowa kości. Osteony budują kość zbitą.
Chondroklasty- chrząstkogubne
Osteoklasty- kościogubne
Chondroblasty- chondrotwórcze
Osteoblasty- kościotwórcze/////////////
Budowa i funkcje krwi i limfy:
OSOCZE (krew):
Skład- 90%, to woda, jest budowane z jonów potasu, magnezu, wapnia, azotu, glukozy i 3 rozpuszczonych białek: 1)algumina- zatrzymuje wodę w osoczu 2)globanina- przenosi przeciwciała 3)fibrynogen- bierze udział w krzepnięciu krwi.
Komórki krwi (zawieszone w osoczu):
---erytrocyty- czerwone ciałka krwi [w1ml (mm3) 4,5-5 mln erytrocytów] Erytrocyty, to komórki bezjądrzaste.
-skład: Hb- hemoglobina-barwniki, zachodzi przyłączanie tlenu Hb+402—Hb(O2)4- oksyhomoglobina utlenowana
---leukocyty- (białe krwinki), to komórki jądrzaste.
--granulocyty obojętnochłonne- mają funkcję- mają funkcję pożerania drobnoustrojów, a gdy pękną, powstaje ropa.
-- granulocyty zasadochłonne- pożerają drobnoustroje, produkują heparynę (zapobiega gęstnieniu i krzepnięciu krwi)
--granulocyty kwasochłonne- zawierają enzymy utleniające i lizosomy (w ten sposób niszczą drobnoustroje poprzez utlenianie i pożeranie ich)
--limfocyty T,B – grasiczo zależne, mają odporność komórkową
-B- szpiko zależne- produkują przeciwciała, odporność humoralna
--monocyty- produkują interferon (białko, które zapobiega się rozprzestrzenianiu wirusów) pożerają drobnoustroje, (w 1ml/ 5-8 tys. Monocytów)
--trombocyty- komórki bezjądrzaste (w 1ml/ 200-300 tys. Trombocytów) Biorą udział w krzepnięciu krwi.
Limfa:
Płyn ustrojowy, rodzaj tkanki, która powstaje z krwi. Limfa, to osocze z dużą liczbą leukocytów, a bardzo nieliczne są erytrocyty. Limfa pełni funkcję odpornościową.////////////
Budowa i funkcje tkanki mięśniowej:
1.Cechy komórki mięśniowej:
-zdolność do kurczenia się, natomiast nie mają zdolności rozkurczania się.
-mięśnie rozkurczają się pod wpływem antagonistycznym, albo grawitacji2. Rodzaje komórek mięśniowych:
-mięśnie poprzecznie prążkowane- są cylindryczne. Tworzą takie ułożenie, które daje optyczny efekt poprzecznego prążkowania. Wszystkie mięśnie szkieletowe są poprzecznie prążkowane, oraz język i zwieracz odbytu. Są wielojądrowe. Następują szybkie skurcze, ich długość jest średnia.
-mięśnie gładkie(tkanki mięśniowe gładkie)- komórki wrzecionowate. Są jednojądrzaste. Nie wykazuje efektu poprzecznego prążkowania. Kurczą się wolno, ale wytrwale. Są długie. Budują częściowo narządy wewnętrzne. Są niekontrolowane.
-Mięsień sercowy (tkanka sercowa)- komórki widlasto- rozgałęzione. Między sąsiednimi komórkami zachodzą połączenia komórek (syncypium). Są jedno, lub dwujądrowe. Wykazują efekt poprzecznego prążkowania. Aktyna i miozyna jest mięśniom potrzebna do skurczy! Długość skurczy- całe życie.
Budowa i funkcje tkanki nerwowej:
Funkcje- zdolność do przewodzenia bodźców.
Tkanka glejowa(glej) – komórki nerwowe nie przewodzące bodźców.
-astrocyty- pełnią funkcję odżywcze i ochronne dla neuronów
-ependyna- komórki wyścielają komory kostne w mózgoczaszce i kanał rdzenia kręgowego.