Najważniejsze wydarzenia w Starożytnym Rzymie

Miasto Rzym leży na Półwyspie Apenińskim nad rzeką Tyber. Według legendy założył je Romulus w 753 roku p.n.e.

Rzym z początku rządzony przez królów, około 500 r. p.n.e. stał się republiką. Jej ustrój kształtował się przez prawie 200 lat, podczas których plebejusze, tzn. ubodzy chłopi, zamożni kupcy i rzemieślnicy, walczyli o prawa polityczne oraz o dostęp do ziemi przeciwko patrycjuszom, tj. bogatym posiadaczom ziemskim. W III wieku p.n.e. powstała nowa arystokracja rzymska, złożona z patrycjuszy i bogatych plebejuszy.

Na czele republiki rzymskiej stali dwaj konsulowie. Projekty nowych praw przygotowywał senat. Urzędników wybierały zgromadzenia ludowe. Interesów plebejuszy bronili trybuni ludowi, którym przysługiwało prawo weta.

W III wieku p.n.e. państwo rzymskie objęło całą Italię. W III i II wieku p.n.e. Rzymianie stoczyli trzy wojny punickie z Kartaginą. Ostatecznie Rzymianie zwyciężyli
i zagarnęli ziemie należące do Kartaginy.

Od powstania republiki armia rzymską składała się głównie z poborowych plebejuszy. U schyłku II wieku p.n.e. znakomity wódz Mariusz przeprowadził reformę, która doprowadziła do utworzenia armii zawodowej. Po wieloletniej służbie każdy żołnierz miał otrzymywać pewną sumę pieniędzy i kawałek ziemi na własność. Ponieważ tylko dowódca gwarantował legionistom ziemię i pieniądze, stali się oni całkowicie zależni od swych panów.

Znakomite wojsko umożliwiło Rzymianom stworzenie potężnego Imperium. Zdobyte poza Italią terytoria nazywali prowincjami. Na czele każdej z nich stał namiestnik. Mieszkańcy wielu prowincji byli romanizowani, tzn. przyjmowali rzymską kulturę.

49 r. p.n.e. – rzymski wódz Juliusz Cezar samowolnie wkroczył z wojskiem do Italii, rozpoczynając wojnę domową, która położyła kres istnieniu republiki. Pokonawszy przeciwników, przyjmował najwyższe godności państwowe – wśród nich tytuł dyktatora.

44 r. p.n.e. – śmierć cezara i kolejna wojna domowa, w której zwycięża Oktawian August, którzy wprowadził nowy ustrój państwa – cesarstwo. Zapanował długotrwały pokój rzymski.

Rzymianie wyznawali politeizm, dlatego gdy Jezus Chrystus, którego życie znamy z czterech Ewangelii, nauczał o miłości Jednego Boga i bliźnich, został ukrzyżowany przez Rzymian. Jak podają Ewangelie, trzeciego dnia Chrystus zmartwychwstał. Jego uczniowie założyli Kościół, który szybko się rozrastał. Wielkim apostołem pogan był św. Paweł.

Od I do IV wieku powtarzały się prześladowania chrześcijan przez władze rzymskie. W 313 r. cesarz Konstantyn Wielki wydał dokument, zw. Edykt mediolański, w którym dopuścił swobodne wyznanie chrześcijaństwa. W 381 roku stało się ono państwową religią cesarstwa.

W III wieku Rzym został złupiony przez plemiona germańskie. W 476 roku cesarskie insygnia odesłano do Konstantynopola, który był stolicą wschodniej części Imperium. Większość historyków określa ten moment jako upadek zachodniego cesarstwa rzymskiego i koniec starożytności. Wschodnia część przetrwała jeszcze prawie tysiąc lat jako odrębne państwo.