3.1 CECHY LITERATURY ŚREDNIOWIECZA
1. alegoryczność
2. plastyczność, zmysłowość
3. idealizacja świata
3.2 NAWIĄZANIA W LITERATURZE EPOK PÓŹNIEJSZYCH
„Bema pamięci żałobny rapsod”
Nie jest to realny opis pogrzebu:
nie pasują rekwizyty
nie pasują postaci
przenośnie
płaczki
Taki kondukt charakterystyczny był dla średniowiecza. Jest to pogrzeb stylizowany na pogrzeb rycerza.
Dał wyraz uwielbienia Bemowi, nadał mu cechy idealnego ruchu.
Opis dynamiczny oddziaływuje na zmysły.
nazwy barw
topory pobłękitniałe od nieba
pozieleniałe wawrzynem
czarne czeluście
nazwy ruchu
porównania do innych ruchów
obraz dynamiczny
nazwy dźwięku
tłukące się naczynia
plusk
muzyka kościelna
głos trąb
„Miniatura średniowieczna”
dziwność językowa: najwyższy stopień przymiotników - abstrakcyjny
wykreowanie obrazu idealnego: delikatny wspaniały
brak smutku
(średniowiecze idealizowało świat)
4. NAWIĄZANIA DO NASTĘPNYCH EPOK
Wraz z zakończeniem epoki wartości jej nie znikają lecz istnieją dalej. Kultura nie istnieje tylko w jednym okresie literackim. Nawet gdy kierunek jest inny niż te, które dominują. Współczesna poetyka uznaje ascetyzm za ideę egoistyczną:
„Opowieść małżonki św. Aleksego”
Żona go kocha lecz nie rozumie. Ma mu za złe, że ją opuścił, zmarnował jej młodość, życie. Przez niego stała się brzydka, zgorzkniała, zimna. Ocenia ascetów jako pełnych chwały ale plugawych, żebraków. Gardzi, brzydzi się nimi.
Nawiązanie do honoru, sławy:
„Grażyna”
Grażyną kierował patriotyzm, poświęcenie dla honoru. Służy ojczyźnie nie Bogu. Walczy o chwałę swoją i swej rodziny.
„Konrad Wallenrod”
„Don Kichot”
Parodia etosu rycerskiego.
„Bema pamięci żałobny rapsod”
Zwłoki odziane są w pancerz. Są płaczki, oręż nie pasujący do danej epoki. Cechy średniowieczne. Stylizowany jest na rycerza doskonałego.
5. UZUPEŁNIENIE
5.1 SZTUKA
Malarstwo:
Hans Merling „Wizja sądu ostatecznego”
Albert Durer
Hieronim Bosck
5.2 LITERATURA OBCA
„Rycerze okrągłego stołu„
„Pieśń o Nibelungach”
Villon
Dante Aligieri „Boska Komedia” przełom epok
5.3 POJĘCIA
hagiografia (żywoty świętych, idealizacja)
apokryt (historia oparta na Biblii ale nie zawarta w kanonie)
dramat liturgiczny (wpleciony w obrzęd mszy)
memento mori (pamiętaj o śmierci)
danse macabre (taniec śmierci; wszyscy są równi wobec śmierci, demokratyzm, galitaryzm)
chansons de geste (pieśń o czynach)
pareneza (wzorce osobowe)