Podstawy Turystyki

Turyst. Kwalifikowana – pojawiła się w latach 1951-53, kiedy to w ramach działań Polskiego Towarzystwa Turystyczno Krajobrazowego powstałego z połączenia PTT i PTK, obok tradycyjnych rodzajów turyst., takich jak: piesza nizinna, piesza górska, oraz narciarska, rozwinęła się również turyst. Kolarska, kajakowa, motorowa, żeglarska. Poszukując wspólnego określenia dla tych dziedzin ustalono ten termin.
Turyst. Kwal. – to rodzaj ruchu turystycznego uprawianego przy pomocy sprzętu turystycznego, który wymaga znajomości technik posługiwania się nim, a nawet w niektórych przypadkach uprawnień formalnych.
Turyst. Kwal. - jest najwyższą formą specjalizacji turystyki w wybranej dyscyplinie. Uprawianie jej wymaga przygotowania psychofiz., zahartowania na trudy, umiejętności zachowania w środ. naturalnym i obiektach turyst. a niejednokrotnie potwierdzanym przez właściwe org. umiejętności posługiwania się sprzętem turyst.
W myśl def. Turyst. kwal. niezbędne są: odpowiednie kwalifikacje uczestników, sprawność psychofiz., posiadany sprzęt, infrastruktura.
Turyst. kwal. dzieli się na: Pieszą (górską, nizinną), Nnarciarską (górską, nizinną), Wodną (rz, j, m), Drogową (kolarska, konna, samochodowa), Lotniczą (samotol, balon)
Turystyka – całokształt stosunków i zjawisk związanych z podróżą i pobytem w jakiejś miejscowości osób przyjezdnych jeśli pobyt nie wynika z motywu osiedlenia się i przez to nie wiąże się z jakąkolwiek działalnością zarobkową.
Def. Światowej Organizacji Turystyki (World Tourist Organization WTD) – jest to ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, służbowych lub innych nie dłużej niż rok bez przerwy poza swoim codziennym otoczeniem.
Wszyscy podróżni, którzy mieszczą się w treści pojęcia „turystyka” są określani mianem „odwiedzających” Dzielą się oni na: turystów i odwiedzających jednodniowych.
Podróżny – Każda osoba podróżująca pomiędzy dwoma lub kilkoma krajami lub między dwoma lub kilkoma miejscowościami w obrębie kraju, w którym mieszka.
Turysta – osoba która udaje się poza miejsce stałego zamieszkania w celach poznawczych, wypoczynkowych, zdrowotnych rodzinnych, sportowych, kulturowych, rozrywkowych lub religijnych, lecz nie w celach zarobkowych.
Odwiedzający - Każda osoba podróżująca do miejscowości znajdującej się poza jej codziennym otoczeniem na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy, jeśli podstawowym celem podróży nie jest podjęcie działalności zarobkowej, wynagradzanej w odwiedzanej miejscowości.
Odwiedzający jednodniowy – Taki turysta, który nie nocuje w odwiedzanym kraju.
Podróżny międzynarodowy – każda osoba podróżująca poza krajem stałego zamieszkania (niezależnie od celu podróży i wykorzystywanych środków transportu, także w przypadku podróży pieszo).
W pojęciu turystyki występują elementy składowe:
-Ruch turyst. Jako forma uzewnętrznienia się do określonej podróży społecznej, stanowiącej -popyt turystyczny.
- Zespół materialnych i organizacyjnych środków obsługi ruchu turystycznego, co stanowi podaż turyst.
Podział ruchu turyst.: pobytowy, wycieczkowy, wypoczynek świąteczny.
Pobyty turystyczne obejmują: wczasy dzieci i młodzieży (kolonie, obozy, zimowiska); wczasy organizowane dla rodzin; indywidualne wczasy ludzi w średnim wieku; wczasy ludzi starszych.
Wczasy – Zespół różnorodnych dobrowolnych działań człowieka, w różnym stopniu nasilenia których wspólnym celem jest wypoczynek. Okres pobytu każdej kolejnej grupy uczestników nazywa się turnusem.
Wycieczka – terminem tym określa się krótką przechadzkę, przejażdżkę lub dłuższy wypad jednej lub większej liczby osób poza miejsce zamieszkania w celach poznawczych lub wypoczynkowych.
Podział ruchu wycieczkowego: czas trwania, cel, środek lokomocji, teren, wiek, organizator, zasięg.
Obozy wędrowne: turyst. Campingowa, imprezy turyst., zloty, zlazy, rejsy, spływy, rajdy.
Terenoznawstwo – Jest to sztuka orientacji w terenie, odczytywania i sporządzania max. Posługiwania kompasem, busolą itp.
Umiejętność podstawowa do uprawiania turyst.: Do terenoznawstwa zaliczamy często jeszcze: umiejętność pakowania ekwipunku turystycznego, sztuka organizacji w terenie, znaki patrolowe, umiejętność wyznaczania kierunków świata, budową ognisk i kuchni polowych, zdobywanie wody, gotowanie w lesie, sygnalizacja.
Turyst. Zdrowotna: lecznicza, profilaktyczna, sanatoria, uzdrowiska, gierartyczna.
Krajoznawstwo – jako ruch społeczny w swoista dyscyplina naukowa zrodziło się w II połowie XXw. Niemal od początku istnienia tego ruchu główna problematyka tej dziedziny wiedzy oscylowała wokół problemów ochrony przyrody i opieki nad zabytkami.
Interdyscyplinarność turystyki: Zjawisko Psychologiczne: człowiek podróżuje; odczuwa potrzebę wyjazdu; kształtowanie motywacji wyjazdu; normowanie celu podróży; kształtowanie odpowiednich form zachowań; zachowania emocjonalne; wartości intelektualne podróży; emocjonalne przeżywanie podróży pod postacią wspomnień.
Int. Turyst.: Zjawisko Społeczne: wchodzi w społeczność podróżującą; ma kontakty społeczne; powstają więzi społeczne.
Int. Turyst.: Zjawisko Ekonomiczne: kierują nią prawa popytu i podaży; rozwój przedsiębiorstw turystyki; oferta usług; turystyka przynosi zyski; funkcjonowanie rynku turystycznego i produktu turystycznego.
Int. Turyst.: Zjawisko Przestrzenne: pod jej wpływem zmienia się krajobraz; tworzy się infrastruktura; postępuje degradacja środowiska.
Int. Turyst.: Zjawisko kulturowe: Turystyka funkcją, elementem, przekazem, zdarzeniem kultury; czynnikiem przemian kulturowych.
TYPY Turyst.: Czas Trwania: krótkoterminowa (do 1 tyg.); długoterminowa./ Liczba Uczestników: w dużych grupach (masowa); w małych grupach (do 10 osób); samotna (indywidualna)./ Organizator: instytucjonalna; prywatna./ Przebieg Wyjazdu: pobytowa; wędrowna; forma pośrednia./ Dla Organizatorów: przyjazdowa; wyjazdowa./ Sposoby zakwaterowania: hotelowa, dom wypoczynkowy, camping, caravaning, kwatera.
Cele wyjazdów: Cele zarobkowe – delegacja, turyst. biznesowa, kongresy i konferencje, nauka. Cele pozazarobkowe – wyjazdy rodzinne, zdrowotne, dydaktyczne, sport, sakralne, polityczne, naukowe (badawcza).
Środki transportu: Drogowe (piesza, autokarowa, samochodowa, motocyklowa, rowerowa, konna i inne), Wodne, Kolejowe, Lotnicze.
Czynniki rozwoju kultury fizycznej w XX wieku.: industrializacja, urbanizacja, spuścizna oświecenia, rozwój nauki (głównie nauk przyrodniczych), powszechność oświaty, rozwój czynnika militarnego, rozwój komunikacji.
Czynniki determinujące turystykę masową: wpływ urbanizacji na ludzkie zachowania; zmiana wspólnoty w społeczeństwie; zmieniona wizja życia w przyszłości; elementy socjologiczne wpływające na ludzkie zachowania i liczba ludności, czas wolny, zawód, wykształcenie, status materialny H. Ruskin 1987r.
Początek turystyki masowej 5 lipca 1841r.– Anglia – Tomas Cook zorganizował pierwszą masową wycieczkę dla 570 zwolenników akcji antyalkoholowej – „Podróże księżycowe” (pionier, propagator tur. masowej).
Infrastruktura Turystyczna: wszelkiego rodzaju obiekty oraz urządzenia turystyczne, które mają na celu zaspokojenie potrzeb turystów z bierną oraz aktywną turystyką; baza noclegowa; baza gastronomiczna; obiekty sportowe i rekreacyjne; obiekty do gier i zabaw dla dzieci; szlaki turystyczne; punkty informacyjne; komunikacja.
Infrastruktura sportowa i rekreacyjna: stoki narciarskie; pola golfowe; boiska do gry (siatki, nogi, tenisa); korty; ścianki wspinaczkowe; hale; ścieżki zdrowia; pływalnie; parki wodne; baseny; koleje liniowe; koleje zębate.