System partyjny I Republiki Włoskiej był klasycznym systemem wielopartyjnym. Istniało w nim wiele ugrupowań politycznych. Rozdrobnieniu włoskiej sceny politycznej towarzyszył tzw. Syndrom kryzysów, jaki po dziś dzień odczuwają Włochy. Syndrom kryzysów oznacza nakładające się sprzeczności wynikające z kontrowersji wokół kształtu struktur społeczno- politycznych (kryzys modernizacji), stosunku do Kościoła i religii, rozdział dochodu narodowego. Ponadto przez cały czas występowały spory regionalne oraz pogłębiająca się przepaść między rozwiniętą ekonomicznie północą kraju a jego południem, zacofanym gospodarczo i społecznie. Konsekwencją tych kryzysów były zarówno podziały między partiami politycznymi, jak i frakcyjność wewnątrz poszczególnych ugrupowań.
Przez cały okres powojenny główne partie polityczne nawiązywały do trzech grup ideeowych: