Główne postanowienia Kongresu Wiedeńskiego

Po klęsce Napoleona w 1814 roku europejscy władcy i mężowie stanu zebrali się we wrześniu 1815 roku w Wiedniu. Kongres miał ostatecznie zatwierdzić postanowienia dotyczące nowego europejskiego porządku. Na uczestnikach Kongresu spoczywało zadanie regulacji terytorialnych, politycznych i ustrojowych a nawet opracowanie nowych zasad stosunków międzynarodowych, które gwarantowałyby zachowanie pokoju w Europie. Z zasady legitymizmu wynikał, częściowo zrealizowany, postulat przywrócenia na tron "prawowitych" dynastii panujących przed 1789 rokiem. Wróciły one do Hiszpanii, Portugalii, Sardynii, Neapolu, Niderlandów oraz Francji. Nie odzyskali jednak swych tronów obaleni przez Napoleona władcy licznych księstewek niemieckich; Szwecją władał Karol Jan - były marszałek napoleoński; duński król Fryderyk VI utracił Norwegię; Wenecja przypadła Austrii. Do najważniejszych spraw należało utworzenie Zjednoczonych Niderlandów (z Holandii ,Belgii ,Luksemburga) i Związku Szwajcarskiego. Kongres potwierdził również granice Francji z 1790 roku. Postanowienia dotyczące Niemiec były klęską dla nielicznych jeszcze wówczas przedstawicieli ruchu zjednoczeniowego. Utworzono Związek Niemiecki, składający się łącznie z Prusami i Austrią z 34 (później z 35) niezależnych państw niemieckich oraz 4 wolnych miast. Do Związku należało także trzech władców obcych: monarcha brytyjski jako król Hanoweru, król Niderlandów jako wielki książę Luksemburga oraz król duński jako książę Holsztynu i Lauenburga. Interesy mocarstw europejskich skrzyżowały się jeszcze raz we Włoszech. Państwo Kościelne wróciło w całości do papieża. Austria odzyskała natomiast Dalmację, Lombardię i Wenecję. Pozostałe części północnych Włoch (poza Piemontem) dostały się ponownie pod wpływy austriackie, Maria Luiza bowiem otrzymała dożywotnio Księstwo Parmy, Franciszek IV otrzymał z powrotem Księstwo Modeny, Toskanię zaś i Piombino zwrócono cesarskiemu bratu Ferdynandowi III. Ferdynand IV Burbon przejął Neapol i Sycylię, z których utworzył jedno państwo - Królestwo Obojga Sycylii, przyjmując tytuł Ferdynanda I.
Arbitralne decyzje wprowadzone na Kongresie, przesuwały granice państw, łączyły odrębne organizmy państwowe w jedno, podtrzymywały stan rozbicia politycznego co owocowało niezadowoleniem narodów, stanem wrzenia oraz w 1848 roku wybuchem Wiosny Ludów.