"Rzecz Czarnoleska" Juliana Tuwima.

W twórczości polskich poetów renesansowych, opiewających życie na wsi, w bliskim kontakcie z naturą, pełne radości, widać wpływ arkadyjskich wyobrażeń. Życie zgodne z rytmem przyrody, radość z darów każdej z pór roku uszlachetnia człowieka Arkadia jednak to nie tylko sama radość, miłość i beztroska, ale także twórcza refleksja i zaduma, dlatego też uważana była za krainę poezji i sztuki.

Jan Kochanowski odnalazł owe miejsce w Czarnolesie. Było ono nie tylko powodem szczęścia poety, ale również dawało natchnienie do napisania wielu wspaniałych utworów jak np.: „Na lipę”, czy „Na dom w Czarnolesie”, który jest dziękczynieniem Bogu za to wspaniałe miejsce.

„Rzecz Czarnoleska” została napisana w 1929 roku przez Juliana Tuwima i była sięgnięciem poety po wzory klasyczne. Twórczość Kochanowskiego była dla Tuwima symbolem poezji pełnej ładu, jasnej i klasycznie spokojnej.

„Rzecz Czarnoleska – przepływa, otacza,
nawiedzonego niepokoi dziwem.
Słowo się z wolna w brzmieniu przeistacza,
staje się tym prawdziewem...”

Tak oto pisze o poezji Kochanowskiego Julian Tuwim.

Tytułowa Rzecz Czarnoleska może być nawiązaniem do motywów arkadyjskich; miejscem, które nie tylko pozwala czuć się szczęśliwym, ale poddaje też twórczej refleksji, daje inspiracje i natchnienie. Arkadia pobudza poetę i z niegdyś nieposkładanych, pogubionych słów tworzą się wersy pełne poezji godnej największych mistrzów liryki:

„Z chaosu ład się tworzy. Ład, konieczność,
jedyność chwili, gdy bezmiar tworzywa
sam się układa w swoją ostateczność
i woła, jak się nazywa.”

Słowa układające się w jedną całość pojawiają się nagle, z nikąd i w jednej chwili wena opanowująca artystę każe mu tworzyć. Poeta podkreśla ten nakaz w słowach:

„(...)Z chaosu ład się tworzy. Ład, konieczność
jedyność chwili (...)”

Jest to impuls, olśnienie i nagle wszystko staje się proste, a słowa same układają się w strofy:

„(...) Głuchy nierozum ostrym promieniem na wskroś prześwietlony,
oddechem wielkiej Czarnoleskiej Rzeczy
zbudzony i wyzwolony (...)”

Jest to wiersz regularny, w którym w każdej z trzech zwrotek znajdują się po cztery wersy. Dzięki środkom stylistycznym, takim jak epitety, łatwiej jest zastanowić się nad jego sensem. Wymienianie słów „ład, konieczność, jedyność chwili” akcentuje pojawienie się nagłego rozbłysku w nieuporządkowanych rozmyślaniach poety. Bogactwo poetyckiego języka pozwala na przybliżenie przeżyć, doznań i refleksji Tuwima, zrozumienie uczuć, które nim kierowały, gdy tworzył ten wiersz.

„Rzecz Czarnoleska” jest gloryfikacją poezji klasycystycznej oraz niepowtarzalnej
twórczości Kochanowskiego. Równocześnie opiewa niezwykła atmosferę i urok czarnoleskiej Arkadii. Tuwim zafascynowany obiema tymi rzeczami stworzył ten wspaniały wiersz, który nie tylko mówi o poetyckim Edenie, ale również o niedoścignionej poezji Kochanowskiego, która pozostanie po nim i będzie zachwycać swoją ponadczasowością następne pokolenia – „non omnis moriar”.