Sztuka Renesansu

Ogólnie

- Kolebka – Florencja, potem Rzym
- wzorce klasyczne i naturalizm
- odzwierciedlała idee epoki, charakter poznawczy, bo podstawowe założenie intelektualne, nie rękodzielnicze
- harmonia formy, spokój, statyczność, jasność konstrukcyjna, piękno przez określone proporcje (wzór antyczny)
- łączenie tematyki (motywy mitologiczne obok chrześcijańskich), świecka-historyczna i alegoryczna, pogańska-mitologiczna, akty
- skupienie na człowieczeństwie i pięknie świata widzialnego, nie duchowe podejście
- przejęcie wzorców klasycznych (np. architektura i rzeźba)
- płynne połączenie między lit. I sztuką
- odejście od anonimowości – dążenie do powszechnego uznania
- artysta – wyjątkowy
- raczej brak dynamiki - statyczność

Architektura

- wykorzystanie antycznych elementów (kolumny, łukowe sklepienia, kopuły), półkolista arkada, krużganki, loggie oraz portyki.
- a. zarówno świecka (nowe formy – wille, pałace, kamienice, ratusze) jak i sakralna (przede wszystkim kościoły)
- rozwój urbanistyki – miasta na planie geometrycznym, wcześniej zaprojektowanym
- prostota kompozycji, podziały poziome (gzymsy i fryzy), symetria
- wewnętrzne dziedzińce otoczone krużgankami
- Najwybitniejsi architekci: Flippo Brunelleschi, Donato Bramante, Andrea Palladio.
- Zabytki: Escorial w Hiszpanii, kościół San Pietro in Montorio (Tempietto) w Rzymie, Willa Rotonda, pałac Rucellai we Florencji, a w Polsce zamek w Baranowie Sandomierskim, Kaplica Zygmuntowska na Wawelu, ratusz w Poznaniu.

Rzeźba

- przede wszystkim w marmurze (antyk - Rzym)
- zasady perspektywy i klasyczne kanony proporcji
- anatomia człowieka (też sekcja zwłok!) -> nagich postaci z wyraźnie (mięśnie i stawy)
- portret popiersiowy, posąg konny, akt i rzeźba sepulkralna
- Najwybitniejsi rzeźbiarze: Michał Anioł, Donatello, Lorenzo Ghiberti, Desiderio da Settignano, Mino da Fiesole, Wit Stwosz.

Malarstwo

- zasada perspektywy linearnej (Brunelleschi)
- brak wzorców z antyku
- perspektywa i cieniowanie podobieństwo go rzeczywistości.
- malarstwo ścienne (fresk), tempera, olejne
- Portret, pejzaż

Najwspanialsi malarze:

- Leonardo da Vinci –kwintesencja klasycznego ideału, rzeczywiste i tajemnicze
- Sandro Botticelli –precyzyjna linia, bogatą kolorystyką, subtelnym modelunkiem postaci
- Piero della Francesca –matematyczna precyzja w perspektywie,
- Rafael –spokójem i harmonia,
- Tycjan –kolor i tekstura,
- Mesaccio – pierwszy zastosował perspektywę zbieżną,
- Diego Velazquez,
- Hans Holbein,
- Pieter Brugel,
- El Greco.

Drukarstwo

- 1450 r. - Jan Gutenberg wynalazł druk.
- łatwe powielanie tekstu, zwiększenie jego dostępność, obniżenie kosztu – nie tylko zamożni.
- wydawanie również dzieł średniowiecza. - docierały pewne wartości epoki poprzedniej, utrwalały się w świadomości średniowieczne gatunki literackie.

Mecenasi

- Bogaci kupcy i bankierzy
- 1500 - 1530 rok - szczytowy moment renesansu. Rzym zamiast Florencji - papieże

Rzemiosło artystyczne

- Meblarstwo(nowe typy mebli z bogatą dekoracją malarską i rzeźbiarską)
- medalierstwo,
- tkactwo,
- szkło artystyczne
- ceramika (fajanse).

Muzyka

- trzeba umieć grać i śpiewać jako człowiek renesansu
- nauka na dworach, rozrywka dla odwiedzających
- nowe instrumenty – najbardziej popularne – najprostsze (wiola – przed skrzypcami i jej podobne, lutnia, flety, rogi, klawesyn, organy)
- spopularyzowanie za pomocą druku
- początek muzyki kameralnej – w małych salach, nieliczni słuchacze – nacisk na wokal
- połączenie muzyki i poezji – franc. Chanson i wł. Madrygał
- próba odniesienia muzyki do rzeczywistości
- muzyka też przy świętach i widowiskach dla tłumów
- religijna – chóry (20 – 30 osób) – wprowadzenie kornetów i puzonów – prosta o zrozumiała -> Palestrina, Polska – Mikołaj z Krakowa i Wacław z Szamotuł