Windows :
Windows to ogólna nazwa jednego z najbardziej znanych systemów operacyjnych przeznaczonych na komputery klasy IBM PC. System ten, opracowany i systematycznie ulepszany przez amerykańską firmę komputerową Microsoft Corporation, na początku lat dziewięćdziesiątych, wykorzystując przejrzyste graficzne GUI, zrewolucjonizował sposób komunikacji przeciętnych użytkowników z komputerem, czyniąc go w pełni użytecznym narzędziem pracy i rozrywki również na polu domowych zastosowań. Jego kolejne wersje wykorzystując coraz to bardziej zaawansowane technologie, umożliwiają intuicyjną i prostą obsługę zaawansowanych aplikacji i kontrolę podłączonych do komputera urządzeń. Producent wraz z systemem dostarcza użytkownikowi również podstawowe aplikacje tekstowe i graficzne, oraz za dodatkową opłatą ściśle współpracujące z systemem zaawansowane pakiety biurowe takie jak MS. Office czy MS. Works.
Koncepcja interfejsu graficznego, z oknami, w których będą uruchamiane programy, narodziła się już w latach siedemdziesiątych w laboratoriach firmy Xerox w Palo Alto w Kalifornii. W 1977 roku powstał komputer Xerox Star, w którym posługiwano się myszką do pracy z oknami i ikonami na ekranie, nie wszedł jednak do masowej produkcji. Później pojawił się komputer o nazwie Lisa, stworzony przez Apple, (technologię środowiska graficznego firma Apple otrzymała bezpłatnie od firmy Xerox) z oknami i myszką jako urządzeniem wejściowym. Lisa nie sprzedawała się jednak dobrze i dopiero następny produkt Apple - komputer Macintosh - pokazał, jak wygodne w użyciu może być środowisko graficzne sterowane myszką. Na komputerach PC panował wtedy DOS; firma Digital Research pojęła próbę stworzenia podobnego środowiska - projektując GEM (Graphics Environment Manager). GEM również nie zdobył rynku, pojawił się w kilku programach, między innymi w popularnym swojego czasu w Polsce programie do składu Ventura Publisher. Microsoft tworząc Windows nie wymyślił więc ani środowiska graficznego, ani myszki ani okien - potrafił jednak skorzystać z doświadczeń swoich poprzedników, a raczej ukraść je pod pozorem współpracy podpisanej między Applem a Microsoftem Bill Gates otrzymał od Appla przedpremierowe wydanie komputera Macintosh z zainstalowanym środowiskiem graficznym i na tej bazie stworzył swoje środowisko graficzne Microsoft Windows, a później rozwijając je w systemy operacyjne Windows NT i Windows 95-98. O istnieniu Microsoft Windows świat dowiedział się 10 listopada 1983 roku, ale dopiero dwa lata później, 18 listopada 1985 roku, można było obejrzeć gotowy produkt. Dwa miesiące wcześniej odbyło się coś w rodzaju prapremiery Windows - pojawił się program graficzny firmy Micrografx o nazwie In. a. Vision, który zawierał wersję Windows działającą tylko z nim. Firma Micrografx tworzyła pierwsze programy graficzne na Windows, przez długi czas panowała na rynku grafiki komputerowej; dziś ma nieco gorszą pozycję wobec silnych konkurentów - firmy Corel i Adobe.
Pierwsza wersja Windows, co może się dzisiaj wydawać niewiarygodne, nie była specjalnie popularna. Konkurencja ze strony komputerów Apple Macintosh i ich graficznego systemu operacyjnego była jeszcze wtedy zbyt silna. Dopiero od czasu pojawienia się wersji 3.0 w 1990 roku Windows zyskują na popularności. Sukces przypieczętowała jeszcze wersja Windows 3.1. Do czasu ukazania się Windows 95 w sierpniu 1995 ocenia się, że na świecie używano ponad pięćdziesiąt milionów egzemplarzy Windows.
Użytkownicy mieli z początku sporo zastrzeżeń do Windows, dysponowali jeszcze za słabym sprzętem i małą ilością pamięci operacyjnej, pierwsze wersje na Windows znanego oprogramowania miały wiele problemów, ale i tak środowisko to było wykorzystywane przez coraz więcej osób. Podkreślano przydatność takich cech jak multitasking, przenoszenie danych przez pamięć podręczną, graficzna komunikacja z użytkownikiem. Popularyzacji Windows pomagało ogromne zainteresowanie prasy komputerowej, pojawienie się setek artykułów i książek na ich temat, stanowiących dobre źródło informacji dla użytkowników.
Po dwóch latach, w sierpniu 1992 roku pojawiła się wersja Windows 3.1, przynosząc nie tylko poprawki błędów (bug fixes) i usprawnienia działania, ale także i nowe możliwości. Wprowadzone zostały między innymi technika współpracy aplikacji OLE, skalowalne kroje pisma TrueType czy rozszerzenia multimedialne, a także... gra MineSweeper, zastępująca znaną z Windows 3.0 grę logiczną Reversi. Pojawiły się też programy komercyjne i freeware stanowiące uzupełnienie dla Windows, takie jak edytory ikon, programy zarządzające skalowalnymi fontami takie jak Adobe Type Manager, wygaszacze ekranu jak AfterDark, programy do zarządzania aplikacjami jak New Wave czy Dashboard. Problemy techniczne z Windows zaczęły rozwiązywać narzędzia z pakietu Norton Utilities.
Istotną rolę w poszerzaniu liczby użytkowników Windows miało pojawienie się dobrej klasy programów użytkowych. Sam Microsoft już w listopadzie 1989 roku zaproponował Word for Windows, z czasem jeden z najpopularniejszych edytorów tekstu. Konkuruje z nim Lotus AmiPro, a później WordPerfect for Windows. Jednak WordPerfect nie uzyskał na graficznej platformie tak wielkiej dominacji jak w DOS i z czasem to Microsoft Word zdobył rynek. Podobnie było z arkuszami kalkulacyjnymi - Microsoft Excel zdobył już po kilku latach przewagę nad Lotus 1-2-3 czy Borland Quattro Pro, znanymi programami w DOS. W programach graficznym pionierem był Micrografx, z programem grafiki wektorowej Designer i grafiki prezentacyjnej Charisma, tu jednak istotną pozycję zdobył kanadyjski Corel ze swym CorelDraw, bardzo znanym także w Polsce. Programy do składu do PageMaker i QuarkXpress znane operatorom składu pracującym na komputerach Macintosh oraz przeniesiona ze środowiska GEM - Ventura Publisher.
Później - w październiku 1992 roku - pojawiły się Windows for Workgroups 3.1, wersja Windows z wbudowaną obsługą sieci dla grupy roboczej, sieci bezpośrednich połączeń miedzy komputerami (peer-to-peer). Jest to środowisko pomyślane dla połączenia małych grup komputerów, udostępnienia w sieci ludziom pracującym obok siebie dysków i drukarek, możliwości wymiany poczty, bez stawiania specjalnych serwerów. Zawiera ona między innymi okrojoną wersję programu poczty elektronicznej Microsoft Mail, terminarz Microsoft Schedule+ oraz sieciową grę karcianą Hearts. Poprawiona wersja tej odmiany Windows - Windows for Workgroups 3.11 - zawiera oprogramowanie do wysyłania i odbierania faksów, 32-bitowy dostęp do plików. Były to ostatnie wersje Windows jako środowiska graficznego. Produkt początkowo znany jako Windows 4.0 czy pod nazwą kodową "Chicago" ukazał się już jako system operacyjny Windows 95, by po kilku latach przejść w Windows 98. W 1995 roku podczas premiery Windows 95 wykorzystywana była piosenka "Start Me Up" zespołu Rolling Stones, za którą Microsoft zapłacił 2 miliony dolarów. W dniu premiery na całym świecie już od północy przed sklepami komputerowymi ustawiały się kolejki.
Premiera Windows 98 odbyła się 25 czerwca 1998 roku, była już nieco spokojniejsza, jako że i sam produkt nie jest tak rewolucyjną zmianą jak Windows 95 w stosunku do Windows 3.1. Windows 98 mają podobny interfejs użytkownika jak Windows 95, są nieco bardziej multimedialne i lepiej służą użytkownikom Internetu. Polska wersja tego systemu istnieje od września 1998 roku. W poprzednich latach ukazał się unowocześniony Windows 95-98, o nazwie ME oraz zamiennik Windows NT Windows 2000.
Dzięki Windows, a także dzięki programom biurowym i multimedialnym Microsoft stał się największym producentem programów komputerowych na świecie. Założyli go Bill Gates i Paul Allen, którzy dziś należą do jednych z najbogatszych ludzi na świecie. Microsoft zawdzięcza swój sukces rewolucji komputerów osobistych, w której ma jednak też spory udział.
Interfejs graficzny Windows zmienia się z wersji na wersję, co zmusza producentów oprogramowania do zmian w ich programach, ale istnieje wiele programów, które proponują własne rozwiązania w wyglądzie i w porozumiewaniu się z użytkownikiem. Znany program Lotus Organizer ma wygląd otwartego notesu. W programie graficznym Visio wprowadzono po raz pierwszy rozwijalne opisy (pop-up tips) do ikon; dopiero później pojawiły się w Wordzie czy Excelu. Jednak zasady pracy z programami, użycie myszki, obsługa pól dialogowych pozostają podobne - i w tym leży cała siła Windows.
Pierwsze wersje systemu (Windows 1.0 - 1984 i Windows 2.0 - 1987) były właściwie typowymi nakładkami na DOS-a i nie wzbudziły wówczas większego zainteresowania gdyż podobnie działających aplikacji było wtedy dosyć wiele. Nieco większe zainteresowanie i komercyjny sukces odniosła dopiero wprowadzona na rynek w 1989 r. wersja 3.0 systemu, która rok później zastąpiona została wersją 3.1.
Windows
Chciałbym na początku wyjaśnić czym jest Windows. Otóż seria Windows to systemy operacyjne sprawujące kontrolę nad innymi programami. Są one graficznymi odpowiednikami DOS-a (systemu Microsoftu powstałego na początku lat 80-tych), na którego bazie część z nich pracuje. W serwisie tym nie rozwlekam się o starsze wersje Windows. Dość wcześnie wyszły one z użycia za sprawą Windows 95, który z resztą przysporzył PC-tom tylu wielbicieli. Dziś głownie należy skupiać uwagę na wersjach 98 i wyższych. "Windowsy" wyróżniają się prostotą obsługi, funkcjonalnością , szeroką gammą zastosowań, jednak głównym w tej chwili atutem jest ich bezpieczeństwo i niezawodność (głównie wersje NT). Początkujący użytkownicy komputera mogą się cieszyć tym, że wymienione obok cechy łączą się w wyśmienity sposób z intuicyjnym interfejsem.
Historia Windows:
1985 - Windows 1.0 Systemy tej rodziny nadają się doskonale do domu,
1987 - Windows 2.0 dla osób początkujących i amatorów rozrywki.
1990 - Windows 3.0 Do biura bardziej odpowiednie są Windows NT.
1992 - Windows 3.1
1993 - Windows NT 3.1
1994 - Windows NT 3.11 Seria Windows 95/98/98SE/Me :
1994 - Windows NT 3.5 + wysoka wydajność w grach, filmach itp.
1995 - Windows 95 + niskie wymagania sprzętowe
1996 - Windows NT 4.0 + łatwa konfiguracja
1998 - Windows 98 - niestabilne działanie przy wadliwych aplikacjach
1999 - Windows 98 SE - występowanie błędów
2000 - Windows 2000 - niskie bezpieczeństwo
2000 - Windows Millennium - niewykorzystywanie systemu plików NTFS
2001 - Windows XP
Windows NT
Początkowo Systemy Windows NT (skrót od New Technology) były biurowymi odpowiednikami serii Windows 9x. Wykorzystywały system plików NTFS (szybszy i bezpieczniejszy niż FAT z Windows 9x). Charakteryzowały się ogromną stabilnością, bezpiecznym działaniem, wysokim poziomem zabezpieczeń - czyli tym wszystkim czego potrzebują duże przedsiębiorstwa. Rozrywka została ograniczona do minimum (Windows NT 4.0 nie wykorzystywały np. popularnych formatów multimediów, DVD). W nowszych wersjach Windows zastosowano jednak inne rozwiązanie. Firma Microsoft połączyła najlepsze cechy obydwu rodzin "Okienek". Dobrym posunięciem było również odejście od DOS-a, jako podstawy systemu operacyjnego. Tak powstały Windows 2000 oraz Windows XP. Wyróżniają się zarówno stabilnością, bezpieczeństwem, jak i funkcjonalnością oraz szeroką gammą zastosowań.
Seria Windows NT/2000/XP :
+ System plików NTFS Systemy tej rodziny sprawdzą się zarówno
+ Stabilność działania w biurze jak i w domu. Doskonale wypełnią
+ Wysoki poziom zabezpieczeń każde zadanie. Dla początkujących i posiadaczy
+ Łatwa konfiguracja internetu i połączeń sieciowych słabszych komputerów poleciłbym jednak
+ Dobra funkcjonalność w grach i multimediach Windows 9x.
- Nieco skomplikowana obsługa
- Dość duże wymagania sprzętowe
- Nieprawidłowe uruchamianie starszych aplikacji
Pod wspólną nazwą Windows NT funkcjonują w zasadzie dwa różne produkty:
- Windows NT Serwer będący systemem operacyjnym przystosowanym wyłącznie do obsługi sieci komputerowych oraz
- Windows NT Workstation, który jest systemem skierowanym dla bardziej wymagających użytkowników potrzebujących wydajniejszego i bardziej stabilnego systemu niż Windows 9x.
Windows 98
Ta wersja okienek oferuje między innymi zmodernizowany interfejs użytkownika charakteryzujący się integracją przeglądarki Internet Explorer z Eksploratorem Windows, nowy system pomocy online w formacie HTML, 32-bitowy FAT, narzędzia nadzorujące i diagnozujące system, aktywny pulpit, program wykonujący kopie zapasowe danych, wsparcie obsługi wielomonitorowej (usługa ta daje użytkownikowi możliwość przyłączenia do komputera jednocześnie dwóch monitorów co w pracy z niektórymi aplikacjami np. typu CAD daje znacząco większy komfort pracy), nowe biblioteki DirectX 5.0, obsługę technologii MMX.
System oferuje ponadto wsparcie programowe dla nowych technologii sprzętowych takich jak USB, AGP, IEEE 1394, ISDN czy DVD, obsługuje najnowsze akceleratory grafiki 3D oraz daje możliwość uaktualnień systemu bezpośrednio poprzez Internet. Windows 98 jest również bardziej przyjazny dla laptopów, gdyż uznaje niemal wszystkie typy urządzeń PC Card, porty podczerwone IrDA, stacje dokujące oraz specyfikacje zarządzania zasilaniem:
APM i ACPI. Wprowadzono również obsługę urządzeń peryferyjnych systemu Device Bay.Windows 98 jest również nieco szybszy od swojego poprzednika ale i bardziej od niego wymagający, aby na nim efektownie pracować trzeba mieć przynajmniej Pentium 166 MHz i minimum 32 MB RAM-u. W czerwcu 1999 r. ukazała się druga, poprawiona edycja tej wersji systemu:
- Windows 98 SE (Second Edition). Poprawiono w niej wiele zauważonych błędów, dodano nieco nowych sterowników oraz umożliwiono wspólne korzystanie z jednego połączenia Internetowego ICS, (Internet Connection Sharing).
Windows 2000
Windows 2000 Professional powstał jako następca, popularnego w biurach, Windows NT 4.0. Opiera się na podobnej do poprzednika technologii i systemie plików NTFS. Istnieje jednak opcja, która daje powody do pewnych wątpliwości co do genezy systemu. Jest to możliwość pracy w systemie plików FAT16 oraz FAT32. Nie jest to jedyne podobieństwo Windows 2000 do serii Windows 9x, system bowiem został napisany w sposób możliwie najbardziej uniwersalny. Otóż Windows 2000 Professional jest pierwszym systemem operacyjnym łączącym w sobie najlepsze cechy, zarówno serii Windows NT jak i Windows 9x. Jest środowiskiem bezpiecznym. System plików NTFS gwarantuje możliwość zabezpieczania danych np. hasłem oraz ich szyfrowanie. Windows 2000 jak każdy produkt z pod znaku NT odznacza się wysoką stabilnością. W normalnych warunkach system nie ma prawa się zawiesić. W porównaniu z poprzednimi Windows, w tej wersji zastosowano jeszcze bardziej przejrzysty i czytelny interfejs. Wszystko rozmieszczone zostało w sposób przemyślany, a całość upiększona jest animowanymi menu. Jedynie mnogość dostępnych opcji wystraszyć może początkującego użytkownika. Niewątpliwie najważniejszą zaletą Windows 2000 Professional jest jego multimedialność, działająca w zgodzie ze stabilnością. Filmy, muzyka, a nawet gry komputerowe funkcjonują płynnie i bez najmniejszych komplikacji. Wyjątkiem mogą być starsze wersje gier, które z powodu przestarzałej technologii mogą nie działać prawidłowo. System wspiera wszystkie popularne formaty plików i standardy techniczne (np. USB). Windows 2000 w rękach doświadczonego użytkownika potrafi naprawdę wiele. Administrator, czyli profil główny, może ograniczyć dostęp innym osobom, korzystającym z komputera, do niemal każdego pliku, folderu czy dysku. Niestety ograniczeniem dla części użytkowników PC-ta mogą być dość wysokie wymagania sprzętowe. WIndows 2000 pracuje wprawdzie na słabszych komputerach (patrz niżej: wymagania sprzętowe), natomiast funkcjonalnie działa dopiero na znacznie szybszych maszynach. W dzisiejszych czasach jednak, sprzęt tanieje i akcesoria tej klasy co procesor 500 MHz to już nie taki duży wydatek. Niewątpliwie Windows 2000 Professional jest bardzo dobrym systemem operacyjnym. Bezpieczeństwo i stabilność idące w parze z funkcjonalnością oraz multimedialnością - to jego główne atuty. Może jednak posiadacze bardzo szybkich komputerów powinni zainteresować się lepszym Windows XP?
Wymagania sprzętowe systemu Windows 2000 Professional:
Wg producenta: Zalecane:
procesor: Pentium 133 MHz procesor: Pentium II 400 MHz
pamięć: 64 MB RAM pamięć: 128 MB RAM
HDD: ok 500 MB HDD: ok 500 MB
Windows 2000:
+ Wysoka stabilność System dobry do każdych zastosowań.
+ Bezpieczeństwo danych Doskonale nadaje się do pracy jako
+ System plików NTFS serwer. Świetny także w biurze i w domu.
+ Funkcjonalność w multimediach
+ Przejrzysty interfejs
+ Duże możliwości
- Spore, aczkolwiek osiągalne wymagania sprzętowe
- Mnogość opcji
Windows XP
System Windows XP to najnowsze dzieło Microsoftu. Powstał on w oparciu o doświadczenia tej znakomitej firmy. Stąd też jego nazwa (XP to skrót od Experience - z ang. doświadczenie). Jest on następcą Windows 2000 Professional opisywanego w poprzednim dziale. Różni się od niego jednak znacząco. W porównaniu z poprzednimi wersjami Windows, XP wyróżnia się znakomitym interfejsem, miłą kolorystyką i możliwością znaczącej modyfikacji wyglądu. Użytkowników, którzy korzystali ze starszych systemów operacyjnych może zaniepokoić zmiana panelu sterowania i miejsc innych ustawień. Cieszy jednak fakt iż Zarówno wygląd jak i miejsca katalogów ustawień można przywrócić tak, aby upodobniły się do np. Windows 98. Ciekawą możliwością również, jest wyłączenie niektórych zbędnych opcji wizualnych oraz dostosowanie systemu operacyjnego do najlepszej wydajności. Z pewnością zainteresuje to zwłaszcza posiadaczy słabszego sprzętu. Windows XP dostępny jest w dwóch wersjach: Professional oraz Home Edition. Oparte są one na tym samym, stabilnym jądrze Windows NT. Różnią się od siebie możliwościami w zakresie zabezpieczania danych. Najnowszy system operacyjny, podobnie jak jego porzednik, charakteryzuje się stabilnością (jeszcze doskonalszą niż Windows 2000), i bezpiecznym działaniem. Windows XP przy właściwym działaniu użytkownika, w trakcie błędu felernej aplikacji, nie ma prawa się zawiesić! Wysokie możliwośc szyfrowania danych dzięki systemowi plików NTFS, dają posiadaczowi komputera gwarancję prywatności. Wiele źródeł donosi iż Windows XP nie nadaje się do gier. Wbudowany DirectX 8.1 umożliwia doskonałą i funkcjonalną zabawę. Jądro systemu znakomicie sprawdza się do obsługi gier i multimediów. Niestety prawdą jednak jest że nieznaczna część (szczególnie starszych) gier nie zadziała na tym systemie. Rekąpensuje nam to skonstruowany przez Microsoft "tryb zgodności" dzięki któremu uruchomimy program w środowisku zbliżonym do Windows 95/98/Me/ czy 2000. WIndows Xp wyposażony został w najnowsze wersje Internet Explorer (6.0), Windows Media Player (8.0) oraz czasami kłopotliwą aplikację Windows Messanger. Podobnie jak w przypadku Windows 2000, system nie opiera się na DoSie lecz udosępnia go użytkownikowi w celu możliwości uruchomienia na komputerze starszych programów. Windows XP jest obecnie zdecydowanie najszybszym, najbardziej funkcjonalnym i bezpiecznym systemem operacyjnym dostępnym na rynku. Poważną przeszkodą jednak dla użytkowników PC ta mogą być wymagania sprzętowe. System staje się niezastąpiony dopiero na komputerze powyżej 700 MHz i 128 MB RAM.
Wymagania sprzętowe systemu Windows XP:
Wg producenta: Zalecane:
procesor: Pentium 233 MHz procesor: Pentium III 500 MHz
pamięć: 64 MB RAM pamięć: 128 MB RAM
HDD: ok 1,5 GB HDD: ok 1,5 GB
Windows XP:
+ Dopracowany i łagodny interfejs
+ Bezpieczeństwo danych dla każdego i do wszystkich
+ Stabilność pracy
+ Wysoka funkcjonalność
+ Szeroka gamma zastosowań
- Spore wymagania sprzętowe
- Problemy z niektórymi grami
System Windows XP jest dostępny w dwóch wersjach:
-Windows XP Professional dla użytkowników biznesowych oraz
-Windows XP Home Edition dla użytkowników indywidualnych.